آئرلينڊ، سنڌ ، بلوچستان ۽ سئيڊن جون ڳالھيون
ڊبلن کان ڪاسلبار وڃڻ وارو ريل گاڏي ۽ روڊ جو رستو پڻ انتھائي سھڻو ۽ خوبصورت آهي، اک ڇنڀڻ تي بہ دل ناهي چوندي تہ متان ڪو نظارو نظرن کان اوجهل رهجي وڃي. سبي کان ڪوئٽا يا ڊبلن کان ڪاسلبار ويندي جيڪا شئي هميشہ متوجھہ ڪري ٿي اها آهي ريڍارن جي هڪ ڪرت جيڪا بلڪل ساڳي آهي. ڀلي ريڍار آئرلينڊ جو آئرش هجي يا بلوچستان يا کڻي سنڌ جو، سڀني جو پنھنجين رڍن کي نيرو، گلابي، ڦڪو يا ڳاڙهو رنگ هڻڻ ساڳيو عمل آهي. ٻنھي ريل يا روڊ رستي ويندي رڍن جا رنگ برنگي ڌڻ نظر ايندا آهن. ڪڏهن ڪڏهن آءُ جڏهن ڊبلن کان ڪاسلبار ويندي اهڙن ڌڻن کي ڏسندو آهيان تہ هڪڙي ڪيفيت طاري ٿي ويندي آهي ۽ منھن تي هلڪي هلڪي مشڪ پاڻ ئي اچي ويندي آهي. پوءِ ڪو سامھون ويٺل مسافر شڪي نگاهن سان مون ڏي ڏسي جوابي مسڪراهٽ جو حملوڪندو يا ڪندي آهي، پر کين ڪھڙي خبر تہ هن وقت آءُ ذهني طور تي آئرش ريل سان گڏوگڏ بولان ميل ۾ پڻ سفر ڪري رهيو آهيان ۽ انھن ويرانن ۾ موجود رڍن جي باري ۾ سوچي رهيو آهيان ۽ مڪمل طور تي اها ڪسوٽي حل ڪرڻ جي ناڪام ڪوشش ڪري رهيو آهيان تہ آئرلينڊ ، سنڌ ۽ بلوچستان جي ريڍارن ۾ ڪھڙو ۽ ڪڏهن جو ڳانڍاپو آهي. اهو رنگن جو استعمال شايد ٻن سبب جي ڪري آهي، هڪ تہ سندن رڍون سھڻيون لڳن ۽ ٻيو تہ هو جيئن پنھنجي مال کي سڃاڻي سگهن.
خوبصورتي جو ذڪر نڪتو آهي تہ مون اهو محسوس ڪيو آهي تہ گهڻي قدر يورپ جون عورتون ميڪ اپ ڀلي نہ بہ ڪن تڏهن بہ خوبصورت لڳن ٿيون، ڄڻ گڏيون هجن، ڄڻ تہ دنيا جون حورون، قدرت مٿن مھربان آهي. بھرحال قدرتي خوبصورتي هوندي بہ ميڪ اپ ڪن، ۽ ويندي ويندي ريل گاڏين ۽ بسن ۾ سفر دوران وقت بچائڻ لاءِ پڻ ميڪ اپ ۾ مشغول ٿين. يورپ ۾ گهڻي قدر ماڻھو قيمت نہ پر ڪواليٽي جو خيال ڪن ٿا ۽ گهڻي قدر نالي وارين ڪمپنين جون شيون خريد ڪن ٿا، ٻين لفظن ۾ برانڊيڊ کڻي چئون.
هتي جا ريسٽورنٽس يا ڪيفيٽيريا مردن توڙي عورتن سان ڀريل رهن، ائين ناهي تہ عورت رڳو پنھنجي سنگتياڻين سان اچي ويھي، جنس جو عمل دخل گهٽ نظر ايندو آهي، ڇوڪريون ڇوڪرن سان، ڇوڪرا ڇوڪرين سان، ڇوڪريون ڇوڪرين سان يا ڇوڪرا ڇوڪرن سان اچي ويھن ۽ پنھنجو وقت گذارين. ساڳئي طريقي سان انھن ريسٽورنٽس ۽ ڪيفيٽيريا تي وري ننڍي عمر جا ڇوڪرا يا ڇوڪريون اسڪول جي موڪلن يا اسڪول کان پوءِ پارٽ ٽائيم بيرا گيري پڻ ڪن، پر کين ڪو ڇورا يا ڇوري ڪري ڪونہ سڏي. هتي ڪوبہ گهٽ يا وڌ عزت وارو ڪونہ ليکيو وڃي.
سئيڊن ۾ مارچ ۽ اپريل جي مھينن ۾ جڏهن هتان جي ٽيڪس آفيس ٽيڪس ريٽرن جا ڪاغذ موڪليندي آهي تہ ان ۾ ڪنھن کي پيسا واپس ملندا آهن تہ وري ڪن کي جمع ڪرائڻا هوندا آهن. انھن ٻنھي مھينن ۾ ماڻھن جو خاص طور تي ويجهن دوستن جو محبوب مشغلو ٿيو وڃي تہ هڪ ٻئي کان پيا پڇندا آهن تہ تو کي گهڻا پيسا واپس ايندا يا وري توکي ڏيڻا پوندا. ڪڏهن ڪڏهن پيسا تمام ٿورا بہ واپس اچن جو ماڻھو چون تہ ٽيڪس آفيس اهي پيسا پاڻ وٽ ئي رکي هان تہ سٺو هو. ڪي وري ڏاڍا خوش ٿين تہ ايترا پيسا آيا آهن جو يورپ جي هڪ ٻن ملڪن جو ڪجهہ ڏينھن لاءِ سفر ڪري اچي سگهجي ٿو.
سفر ڪرڻ تان ياد آيو تہ يورپ ۾ رڳو آئرلينڊ اهڙو ملڪ آهي جتي اڄ ڏينھن تائين ٻهراڙيءَ واري زندگي موجود آهي، واٽ ويندي ڪڏهن ڪڏهن ڇيڻن جي ڌپ اچو وڃي ۽ ڍڳين، گهوڙن ۽ رڍن جا وڏا وڏا فارم نظر اچن. ان ڪري آئرلينڊ اڄ بہ يورپ جي ماڻھن کي پنھنجي ٻهراڙي واري زندگي ڪري متوجھہ ڪيو بيٺو آهي. هتان جي ٻهراڙي پاڻ واري ٻهراڙي وانگر بلڪل ناهي، هتي جي ٻهراڙِيءَ وارن گهرن ۾ دنيا جي هر سھولت ۽ انھن تائين پھچڻ لاءِ ۽ آس پاس روڊ رستا هجن ٿا. وڏا وڏا مھل نما گهر هجن ٿا، رڳو جانورن جا فارم ۽ انھن جو رهڻ ڪھڻ ٻهراڙي جو تصور۽ ڏيک ڏئي ٿو. انھن ٻهراڙين ۾ ڀلي هڪ ئي گهر ڇونہ هجي پر ڊپ بنھہ ناهي. ماڻھو ڄڻ دنيا جي جنت ۾ پيا گذارين جتي دنياوي حورون بہ آهن، امن بہ آهي، صحت بہ آهي، پيار بہ آهي ۽ حق حلال ڪمائي کائڻ جي همٿ ۽ جستجو پڻ آهي.