تاريخ، فلسفو ۽ سياست

هڪ سنڌ: ٻه نظام

هي ڪتاب ” هڪ سنڌ : ٻه نظام “ نامياري ليکڪ ۽ پبلشر يوسف سنڌي جو لکيل آهي. هي ڪتاب 2013ع ۾ سچائي اشاعت گهر، دڙو پاران ڇپايو ويو. پيپلزپارٽي حڪومت پاران مڙهيل ٻٽي مڪاني نظام خلاف سڄي سنڌ سراپا احتجاج هئي. سنڌ جا ماڻهو پارٽين کان مٿانهان ٿي ان انياءَ خلاف اُٿي کڙا ٿيا. ون يونٽ کان پوءِ هي ٻيو سنگين ڏوهه هو، جيڪو سنڌ جي چونڊيل عيوضن قانوني طور سنڌ اسيمبليءَ وسيلي سنڌ مٿان مڙهيو. ڪالاباغ ڊيم، ڌارين آبادڪاري وغيره جهڙن انيائن جي ڀيٽ ۾ هي معاملو ان ڪري وڌيڪ سنگين هيو جو اهو اسلام آباد پاران ڏنڊي جي زور تي نه مڙهيو ويو. پر سنڌ واسين جي محبوب پارٽيءَ وڏي اڪثريت سان ان کي اسيمبليءَ مان منظور ڪرائي، سنڌ جي ڳچيءَ ۾ ڳٽ جيان وڌو.

4.5/5.0
5556
1056
آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
يوسف سنڌي
ڇاپو پھريون

14 آگسٽ 2011ع

• ناظمي نظام خلاف فيصلو اچي ويو، سڄي سنڌ ۾ تاريخي هڙتال، ڌرڻا. فائرنگ ۾ 3 ڪارڪن مارجي ويا، سوين گرفتار. قومپرست جماعتن جي ”سنڌ بچايو ڪاميٽي“ جي سڏ کي سنڌي ماڻهن ڀرپور موٽ ڏيندي ڪراچي کان ڪشمور تائين ڪاروبار ۽ ٽرانسپورٽ کي بند رکيو. ڪراچي مڪمل طور بند،هينڊ گرنيڊ حملن ۾ اي اين پي جا 2 ڪارڪن مارجي ويا، ٻن گاڏين کي باهيون ڏنيون ويون ۽ مختلف علائقن ۾ قومپرستن جي ريلين تي فائرنگ. گلشن اقبال ۾ جسقم جي ريلي تي فائرنگ ۾ جسقم ڪارڪن سميت 2 ڄڻا زخمي. ڪراچي بندرگاهه جو ڪم رڪجي ويو، 50 کان وڌيڪ ماڻهن کي گرفتار ڪيو ويو، سنڌ جي ٻئي نمبر وڏي شهر حيدرآباد ۾ به تاريخ جي ڪامياب هڙتال، ڦيٿو به جام، نسيم نگر چوڪ تي قومپرست پارٽين جا ڌرڻا- قومي ڪارڪنن قاسم آباد باءِ پاس تي ڌرڻو هڻي روڊ بلاڪ ڪري ڇڏيو. حيدرآباد ۾ سٽي گيٽ هوٽل لڳ هٿياربندن جي فائرنگ ۾ ايس ٽي پي ڪارڪن دلشاد ابڙو شهيد، سندس ڀاءُ سميت 4 زخمي، ڪارڪن جو لاش رکي ٿاڻي آڏو ڌرڻو، رينجرز ۽ پوليس سان چڪرين ۾ 6 زخمي ٿي پيا، سنڌ رزرو پوليس جي بس کي باهه، مختلف علائقن ۾ فائرنگ سبب ڪيترائي ماڻهو زخمي، 35 ڪارڪن گرفتار. سکر ضلعي جا ننڍا وڏا شهر بند رهيا، وڪيلن عدالتي ڪاررواين جو بائيڪاٽ ڪيو، لاڙڪاڻي ۾ مڪمل ڦيٿا روڪ ۽ شٽر ڊائون، اسڪولن ۾ ڪلاسن جو بائيڪاٽ، جسقم ۽ ٻين پارٽين جا ڌرڻا، ڪريڪرن جا ڌماڪا ۽ هوائي فائرنگ، 7 ڪارڪن گرفتار، ضلعي جي ٻين شهرن ۾ به ڪاروبار بند. دادو ۾ ڪاروبار بند رکي 500 کان وڌيڪ قومپرست ڪارڪنن ڌرڻو هنيو، ڄامشوري، سيوهڻ، نوري آباد، ڀان سيد آباد، سيتا روڊ ۽ ٻين شهرن ۾ علامتي جنازا کنيا ويا ۽ پتلا ساڙيا ويا، ننڍي وڏي شهر ۾ احتجاج، ميرپورخاص ضلعو به مڪمل طور بند رهيو، عمر ڪوٽ ۾ 4 ڪارڪن گرفتار، ڄامشوري ۾ آئل ٽينڪر کي باهه. ٿرپارڪر ۾ مڪمل شٽر ڊائون، ايس ٽي پي جا 11 ڪارڪن گرفتار ڪيا ويا، ٽنڊو محمد خان، ٽنڊو الهيار ۽ مٽياري ضلعن جا شهر به بند رهيا ۽ ڪارڪنن ڌرڻا هنيا، بدين ۽ ٺٽي ۾ به تاريخي احتجاج ڪيو ويو، شڪارپور، جيڪب آباد، خيرپور، گهوٽڪي، نوشهروفيروز، بينظير آباد ۽ سانگهڙ ضلعن جي علائقن ۾ هڙتال، سانگهڙ شهر کليل رهيو. ايس ٽي پي، ايس يو پي، جسقم، عوامي تحريڪ، جيئي سنڌ تحريڪ، سنڌ نيشنل فرنٽ، جيئي سنڌ محاذ ۽ ٻين قومپرست جماعتن توڙي مذهبي جماعتن جو احتجاج، عام ماڻهو به مظاهرن ۾ شريڪ، نوابشاهه ۾ پوليس سان چڪرين ۾ 5 ڪارڪن زخمي، قمبر ۽ ڪشمور ضلعن سميت مختلف ضلعن ۾ پتلن کي باهيون ڏنيون ويون، ڪراچي کي 5 ضلعن ۽ حيدرآباد کي هڪ ضلعي واري حيثيت ڏيڻ جا مطالبا.
• قومپرستن طرفان قومي يڪجهتي ڪانفرنس ڪوٺائڻ ۽ ڪارڪن جو قتل ڪيس وزيراعليٰ تي داخل ڪرائڻ جو اعلان. ڪامياب هڙتال حڪومت خلاف عوام جو ريفرنڊم آهي، عوام پ پ کي ڏنل مينڊيٽ واپس ورتو آهي: سنڌ بچايو ڪاميٽي. ڪراچي ۽ حيدرآباد ۾ پُر امن ڪارڪنن تي گوليون وسايون ويون: جلال شاهه جي صفدر سرڪي، ايوب شر ۽ ٻين سان گڏ ڪراچي ۾ پريس ڪانفرنس. ڪمشنري نظام بحال ڪيو وڃي ۽ ڪراچي کي 5 ضلعن ۽ حيدرآباد کي هڪ ضلعي واري حيثيت ڏني وڃي. احتجاج جاري رهندو: ڊاڪٽر قادر مگسي. ايس ٽي پي جي ڪارڪن دلشاد ابڙو کي شهيد ڪيو ويو آهي. 3 ڏينهن سوڳ ملهائينداسين، ايس ٽي پي چيئرمين جي نياز ڪالاڻي، روشن ٻرڙو، اظهر جتوئي ۽ ٻين سان گڏ حيدرآباد ۾ پريس ڪانفرنس.
• پيپلزپارٽي هاڻي وڌيڪ وقت حڪومت ڪرڻ جو جواز وڃائي چڪي آهي، ڪراچي ۽ حيدرآباد کي اصل حالت ۾ بحال نه ڪيو ويو ته هيءَ هڙتال شروعات آهي: اياز لطيف پليجو. سنڌ جي عوام ڪراچي کان ڪشمور تائين تاريخي هڙتال ڪري قومي ٻڌي جو ثبوت ڏنو آهي، پ پ جي حڪمرانن کي سبق حاصل ڪرڻ گهرجي: بشير قريشي.
• قومپرستن سان ٽڪراءُ نٿا چاهيون، نه ته صورتحال ٻي هجي ها: وساڻ. پُر امن احتجاج سڀني جو حق آهي پر گاڏين کي ساڙڻ وارو عمل برداشت نه ڪيو ويندو. ڪراچي ۾ هڙتال دوران هنگاما ڪرڻ تي 50 ڄڻن کي گرفتار ڪيو اٿئون. (روزاني ڪاوش)
• بلدياتي نظام وارو بل اتحادين سميت سمورين ڌرين کي اعتماد ۾ وٺي پوءِ سنڌ اسيمبليءَ ۾ پيش ڪيو ويندو، تڪڙ نه آهي، قومپرستن کي هڙتالن مان ڪجهه نه ورندو، حڪومت مدو پورو ڪندي: قائم علي شاهه. سنڌي قوم فيصلو ڏئي ڇڏيو، ڌرتيءَ مٿان ڪک به سهڻ کان انڪار، ڪراچي ۾ قومپرستن کي پهريون ڀيرو تاريخي موٽ. سنڌ جي ورهاڱي ۽ ناظمي نظام خلاف تاريخي هڙتال، هڪ ڪارڪن شهيد، 250 گرفتار. قومپرستن جي اتحاد سنڌ بچايو ڪميٽي جي سنڌ کي ڀرپور موٽ، هر ننڍو وڏو شهر بند، ڦيٿو به ڦريو، ڪارڪنن جا مظاهرا، پتلن کي باهه، علامتي جنازا ڪڍيا ويا. سنڌ جو گاڌيءَ وارو شهر مڪمل طور بند رهيو، جوهر ۾ حملي ۾ جست جا 15 ڪارڪن زخمي، ملير به بند، ريليون. ايم اي جناح روڊ تي نياڻين جو ڌرڻو. حيدرآباد به سڄو بند، اردو ڳالهائيندڙن به سڏ ورنايو، وڳوڙين ۽ رينجرز هڪ هڪ ڪارڪن ماريو، پ پ جي ڳڙهه لاڙڪاڻي، نئين ديري، نواب شاهه، خيرپور، شهداد ڪوٽ ۾ به هڙتال. عمرڪوٽ ۾ 5، مٺي 12، ٺل 10، سکر 30، ڪنڌرا 10، اوٻاوڙو 3، لکي ۾ 2 ڪارڪن ڪامياب هڙتال تي گرفتار، لاڙڪاڻي ۽ ٺٽي ۾ لساني پارٽي جي آفيسن ۾ ڀڃ ڊاهه. باڊهه، جيڪب آباد، خان پور، شڪارپور، ڏهرڪي، گمبٽ، سڳيون، نوشهري فيروز، ڪوٽ لالو، سيٺارجا، سوڀيديري ۾ به شٽر بند، خانواهڻ ۾ شهرين کليل اڪيلو دڪان به بند ڪرايو. مدئجي، تلهار، عثمان شاهه هڙي، گهوڙا ٻاري، هالاڻي، ڍوري ناري، سن، ٽنڊي الهيار، شهداد ڪوٽ، جوهي، صالح پٽ، سجاول جوڻيجي، شهدادپور ۾ نه ڦيٿو ڦريو ۽ نه ڪاروبار هليو.
• ”مرسون مرسون، سنڌ نه ڏيسون“ حيدرآباد ۾ دهشتگردن ۽ رينجرز هٿان ايس ٽي پي ڪارڪن شهيد، 7 زخمي. هيرآباد ۾ ريلي تي سنڌ جي ويري وڳوڙين جي فائرنگ ۾ سنڌ ترقي پسند پارٽيءَ جو ڪارڪن دلشاد ابڙو شهيد ٿي ويو، 4 زخمي ٿي پيا. ساڳئي علائقي ۾ ايس يو پي ڪارڪن وسيم جهتيال ۽ عبدالرزاق به زخمي، اسپتال داخل، پارٽي اڳواڻ ۽ ڪارڪن پهتا، واقعي جي مذمت. ڀٽائي ننگر باءِ پاس وٽ فائرنگ ۾ ايس يو پي ڪارڪن ارباب قمبراڻي شهيد، خالد چنو زخمي ٿي پيو، ڪارڪنن کي ڀيٽا پيش.
• ڪامياب هڙتال مشرف جي مڪاني نظام خلاف عوامي ريفرنڊم ثابت ٿي، قوم کي مبارڪون ڏيون ٿا: جلال شاهه. سنڌ بچايو ڪميٽي 21 آگسٽ تي ڪراچي ۾ قومي يڪجهتي ڪانفرنس ڪوٺائي ورتي. پر امن هڙتال ۽ مظاهرن تي حملا ڪري پر تشدد بڻائڻ جي ڪوشش ڪئي وئي، 200 ڪارڪن گرفتار ڪيا ويا، ايس يو پي سربراهه. حملن ۽ گاڏين ساڙڻ ۾ ايم ڪيو ايم جون يونٽ ۽ سيڪٽر آفيسون استعمال ڪيون ويون آهن: ڊاڪٽر صفدر سرڪي. ايس ٽي پي جي شهيد ڪارڪن دلشاد ابڙي جو قتل ڪيس وڏي وزير، ايم ڪيو ايم جي مقامي اڳواڻن ۽ پوليس اهلڪار خلاف داخل ڪرڻ جو فيصلو. سنڌ بچايو ڪميٽي طرفان مڪاني نظام جو بل پيش ٿيڻ واري ڏينهن سنڌ اسيمبلي جي گهيراءُ جو اعلان. قومپرستن گورنري، وڏ وزارت يا زمين ناهي گهري، ڪمشنري نظام، ڪراچي ۽ حيدرآباد جي اصل شڪل ۾ بحالي جو مطالبو ڪيو آهي: قادرمگسي. سڄي سنڌ مان 250 ڪارڪنن کي تشدد ڪرڻ بعد گرفتار ڪيو ويو آهي، ڪامياب هڙتال ثابت ڪيو ته حڪمران نا اهل آهن. سنڌ اسيمبلي ۾ مڪاني نطام جي بل جي حمايت ڪندڙ ميمبرن جي گهرن آڏو احتجاج ڪري توا ٽنگيا ويندا، سنڌ بچايو ڪميٽي جي اجلاس بابت بريفنگ. (روزاني عوامي آواز)