تاريخ، فلسفو ۽ سياست

مختصر تاريخ ”تپو کوکر“ [ڀاڱو پهريون]

ڪتاب ”مختصر تاريخ ”تپو کوکر““ اوهان اڳيان پيش آهي. هن تحقيقي ڪتاب جو ليکڪ محمد ياسين جروار آهي. هن ڪتاب ۾ تپو کوکر جي تاريخ، ڪجه سفرناما، ديھن بابت معلومات ۽ لوڪ بيت شامل ڪيا ويا آھن. ڪتاب مان جن شين حيران ڪيو تن ۾ شجرا ۽ نقشا آهن، شجرا ٻن صدين کان به مٿي جا ڏنا ويا آهن، هن ڪتاب ۾ ڪيترن ئي ڳوٺن جا شجرا شامل آهن، جن جي نالن سان ڳوٺ ٻڌا ويا، انهن جي 11/10 پيڙهن جا نالا ڏنا ويا آهن، ان مان خبر پئي ٿي ته هن وقت خاندان ۾ ڪير آهن ۽ ڳوٺ جا اصل پڳدار ڪير آهن.

ڪتاب ۾ کوڙ شجرا بہ ڏنل آھن، جيڪي پي ڊي ايف ڪاپيءَ ۾ ڏسي سگھجن ٿا.
Title Cover of book مختصر تاريخ ”تپو کوکر“ [ڀاڱو پهريون]

ديهه واڳوڏر

سنڌو درياءَ شايد کيس ساڱرو به سڏيو وڃي ويو آهي، جنهن جي مونکي تصديق نه آهي، ديهه تي اهيو نالو ڪيئن پيو، جيڪي روايتون ٻڌبيون آهن، ان مطابق جڏهن درياءَ هالا، اڏيرو لعل، نصرپور، کوکر، شيخ ڀرڪيو کان ماتلي طرف وهندو هو ان زماني مذڪوره ديهه اندازن وچ سِير کي ويجهي هئي ۽ اتي ڪو دريائي واڳون جي ڏر هئي، جيڪو وقتن به وقتن زيان ڪندو هو، عام مشهور ٿي ويو ته اتي واڳو جي ڏر آهي ۽ پاسو ڪريو متان زيان نه ڪري، ائين واڳوڏر مشهور ٿي ويو، جڏهن درياءَ پنهنجو وهڪرو مٽائي ويو، واڳو واري کڏ يا ڏر به ختم ٿي ويئي ۽ ديهه تي نالو واڳوڏر پئجي ويو.
ديهه واڳوڏر به تپو کوکر جي هڪ ديهه آهي، قديم قوم کوسا ويٺل آهن، هڪ گهر پاڪستان کان پوءِ چوڌري عبدالرحمان نالي پنجابي جو آهي، سندن سٺي زمينداري ديهه واڳوڏر ۾ آهي، سندس ڳوٺ ۽ گهر اوطاق سميت تڪيو جيوڻ شاهه لڳ آهي، پاڻ هر سال جيوڻ شاهه جو ميلو ڏهاڙو لڳرائيندو آهي، راڄن ۾ اٿي ويٺي سڏ سلو وارو آهي، چوڌري عبدالرحمان همٿ ۽ برجستائي سان ڀريندو آهي، تر راڄن ۾ سندس نالو نشابر آهي، ڪمين ڪارين ڪري ڪير به وڃي جائز ڪم هر ماڻهو جو ڪندو، ديهه جا بي ڊي ميمبر به پاڻ يا سندس آشيرواد ۽ حڪم سان ٿيندو آهي، پاڻ بارعب داٻي وارو مڙس آهي.
ديهه واڳوڏر مان کوکر مائنر گذري ٿي، آر توڙي ايل ۾ زراعت جو پاڻي پهچائي ٿي، کوسا ۽ حاجي راول خان پهوڙ جي زمين به هن ديهه ۾ آهي، آئون ٺٽي جي دوستن سان چوڌري عبدالرحمان صاحب وٽ ٻانهن جي فيصلي لاءِ ويس وساڻن ۾ فيصلو هو، چوڌري عبدالرحمان حقي حق فيصلو ڪري، وساڻن کان ٻانهن وٺي ٺٽي واري ڌر کي بروقت حق رسائي ڪئي، مانيون خرچ چوڌري صاحب پنهنجا ڪيا، کوکر برادران جي وڏي عزت ڪندا آهن.