ٽمون ۽ تقرير
خوشي جو هڪڙو سبب آهي.
مان به ته ٻڌان، اهو ڪهڙو سبب آهي ٽمون.
ٻڌندين ته تون به خوش ٿيندين.
پوءِ ته جلدي ٻڌاءِ.
مان اڄ اسڪول ۾ انعام حاصل ڪيو آهي.
سچ ٽمون........!؟
هي، بُڪ، پَين ۽ گنجي ٽئي انعام ۾ مليا اٿم.
ٽمون اڄ تو وڏو ڪم ڪيو آهي.
ها دوست اهو محنت جو نتيجو آهي، هونئن به هن دنيا ۾ ڪابه اهڙي ڳالھ ناهي جيڪا ٿيڻ جهڙي نه هجي، بس رڳو ان شيءِ کي حاصل ڪندڙ جو محنتي ۽ جفاڪش هجڻ ضروري آهي. باقي جيڪو منزل ماڻڻ کان اڳ سست ۽ ڪم چورآهي، جيئن مان اڳ هيس، اهڙن افعالن وارو واقعي منزل ماڻي نٿو سگهي.
ٽمون اڄ ته زبردست ڳالهيون پيو ڪرين، واقعي محنت سان ئي مانُ آهي.
اڳ تعليم کان لنوائيندو هيس، اها چريائپ هئي پر هاڻي دل لڳائي پڙهندس، خوب محنت ڪندس ۽ پنهنجي وطن جو نانءَ روشن ڪندس.
اهو ته تمام بهترين جذبو آهي ، پر ڪجھ بڌاءِ ته اڄ ڇا ڪري آيو آهين ٽمون!؟
اڄ اسڪول ۾ تقرير ڪري آيو آهيان.“ ڳوٺاڻي زندگي بهتر آهي شهري زندگي کان”
ٽمون! تقرير ياد ڪيئي يا لکي هيئي؟
ڳوٺاڻي زندگي ۾ رهون ٿا، شهري زندگي ڏسون ۽ پڙهون ٿا، ڳوٺاڻي زندگي جي شهري زندگي سان ڀيٽ ته هر هڪ ڳوٺاڻو به ٻڌائيندو. مان ته اڃا پڙهيل آهيان. پر پهريون ڀيرو تقرير ڪرڻ جو موقعو سو....
سو وري ڇا ٿيو؟
پهريون ته استاد ڪلاس ۾ تقرير ڪندڙن جا نالا پئي لکيا، مون به نالو لکرايو، مقرر وقت تي سڀ استاد ۽ شاگرد هال ۾ گڏ ٿي وياسون، دل ۾ پئي خيال آيا ته تقرير ڪيان يا نه. ڀلا گھر هليو ٿو وڃان منهنجو ڪهڙو ڪم تقرير ڪرڻ سان، وري پئي سوچيم ته ڪهڙي ڳالھ آهي، هن ڀيري سٺي تقرير نه ڪيم ته ٻئي ڀيري چڱي ڪندس. پوءِ ته دل مضبوط ڪري تقرير ڪرڻ جو پڪو پھ ڪيم. نيٺ منهننجو به نمبر آيو، سڏ ٿيو، اسٽيج تي مائيڪ آڏو بيٺم ته دل زور زور سان ڌڙڪڻ لڳي، ڄنگهون ڏڪڻ لڳيون، ائين ٿي ڀانيم ته وات. مان الفاظ نڪرندا ئي ڪونه، پر وري هڪ ڀيرو دل کي آٿت ڏنم ته ڪهڙي ڳالھ آهي، سڀ ڄڻ هڪ گهر جا ڀاتي آهيون، خير، لطيف سائين جي بيت“ سائينم سدائين ڪرين سنڌ مٿي سُڪار” سان تقرير جي شروعات ڪيم، ڪٿي ڪٿي ته ازخود وات مان هڪ لفظ بدران ٻيو لفظ نڪري ٿي ويو، ڪنهن مهل ته آواز اٽڪي نڙيءَ ۾ بيهي ٿي رهيو، وري ڳيت ڏئي اٽڪيل لفظن کي ٻاهر ٿي ڪڍيم، ايترو هيو جو بجاءِ مذاق جي ڇوڪرن تاڙيون وڄائي منهنجي همٿ پئي وڌائي. هونئن به ڪنهن تي مذاق ڪرڻ سٺو ڪم ناهي. نيٺ انعامن ڏيڻ جو وقت آيو، پهريون، ٻيو ۽ ٽيون نمبر کڻندڙن کي انعام ڏنا ويا.
ٽمون پوءِ توکي انعام ڪيئن مليو، جڏهن ته پهريون، ٻيو ۽ ٽيون ته ٻيا ڇوڪرا آيا.
هيڊ ماستر مائيڪ اڳيان آيو ۽ چيائين ته اڄ مان خوش آهيان جو هن اسڪول جي، هڪ شرارتي ۽ سست شاگرد اڄ محنت ڪئي آهي، هن جي ڪيل تقرير مان مون محسوس ڪري ورتو آهي ته اهو پڙهن ۾ دلچسپي رکي ٿو ۽ پڙهي ٿو. مان هڪ ڀيرو ان شاگرد کي اسٽيج تي گهرائيندس ته جيئن ٻيا شاگرد به هن مان سبق حاصل ڪن. اهو ڇوڪرو جيڪو اسڪول کان گسائڻ ۽ شرارتن سبب اسڪول مان ڪيترائي ڀيرا ڪڍيو ويو هيو، پر اڄ اهو ڇوڪرو نه شرارت ڪري ٿو نه اسڪول کان گسائي ٿو، اهو هونهار شاگرد جيڪو اڳ جڏهن به جشن ٿيندو هيو ته گهر هليو ويندو هو ۽ اڄ ان، هن اسٽيج تي توهان مڙني سامهون تقرير ڪئي آهي، ان جي همٿ کي وڌائڻ لاءِ مان ان کي انعام ڏيندس، هن وقت ئي انعام ڏيندس. اهو آهي شاگرد “ ٽمون”
پوءِ ته هال ۾ رڳو تاڙيون هجن، منهنجي دل ٻهڪي اٿي، همٿ وڌي وئي، جذبو وڌيڪ پيدا ٿيو. هاڻي ته خوب پڙهندس.اڳي کان وڌيڪ محنت ڪندس، دل لڳائي پڙهندس ۽ اسڪول جي هر سرگرمي ۾ حصو وٺندس.
ٽمون اها سٺي سوچ ته اٿئي پر عمل به ڪري ڏيکار، ڇو ته عمل به وڏي شيءِ آهي.
بلڪل عمل ڪندس. توسان واعدو آهي.
ٽمون انهيءِ خوشي ۾ مان توکي اڄ مٺائي کارائيندس.
ڀلا هاڻي گهر هلون.
ٽمون تون گهر وڃ، مان شهر ڪم سان وڃان ٿو.
چڱو سدائين گڏ. چئي ٽمون پٺي ورائي گهر ڏانهن وڃڻ لڳو ۽ مون کي ٽمون مان هڪ نئين روشني جي لاٽ نظر آئي همٿ ۽ محنت جي روشني جي لاٽ.
23 اپريل 1982ع