ٽمون شهر ۾
نه دوست! پر اڄ تون ايتري سخاوت پيو ڪرين، خير ته آهي ٽمون ؟
ها، ها خير آهي، بس مولا مالڪ آهي، آسمان ڦاڙي ڏيندو آهي ته ڇت ڦاڙي به ڏيندو آهي.
ٽمون آسمان ته ڦاٽو ئي ڪونهي، پوءِ.
ٻڌ صبر سان ٻڌ! ٽمون پنهنجو قصو ٻڌائڻ لڳو.“ هڪ نوجوان اسڪوٽر بيهاري، مانڊڻي تان کٽمٺڙا پئي ورتا، سو موقعو ڏسي، اسڪوٽر مان چاٻي ڪڍي ورتي، پوءِ ته اهو نوجوان رڙيون بيٺو ڪري. هيڏي، هوڏي، چاٻي جانچي رهيو هيو، مون ان جي ڀرسان وڃي چيو “ڪاڪا ڇا ٿو ڳولهين؟ چاٻي گم ٿي وئي اٿئي ڇا؟، برابر هڪڙو ڇوڪرو تنهنجي اسڪوٽر مان چاٻي ڪڍي ويو، مون سڃاتو اٿمانس، اتي بيهو ته چاٻي وٺي آڻي ٿو ڏيانءِ”. ائين چئي ٿورو چڪر ڏئي اچي اسڪوٽر واري کي چيم ته ”ڪاڪا اهو ڇوڪرو چاٻي جا ويھ روپيا گهري ٿو، تون ويھ رپيا ڏي ته چاٻي آڻي ڏيانءِ” نوجوان ويھ رپيا ڏنا، ۽ کيسي مان چاٻي ڪڍي ان نوجوان جي اڳيان اڇلائي ڀڄي آيس، ۽ ڀڄندو ڀڄندو هن قلفي واري دوڪان تي بريڪ هڻي بيهي رهيو آهين ۽ تنهنجي اڳيان قلفي ٿو کاوان.
ٽمون! اها ڳالھ بلڪل ڀلي ڪانهي ، اها سراسر بي ايماني آهي، دوکي بازي آهي ۽ ڪنهن کي دوکو ڏيڻ ، ڪنهن به سٺي مانهو جو ڪم ناهي.
ها دوست! هاڻي پڇتاءُ ٿيئي پيو پر قلفي به قلفي آهي! ٽمون منهن نماڻو ڪندي چيو
ٽمون! ان ڏينهن ڊاڪٽر جي جيڪا انجيڪشن چورائي هئيي، سا ڪيڏانهن ڪيئي؟
مون چورائي ڪٿي هئي صرف کنئي هئي، اُها بابي ڀڃي ڇڏي.
سو ڇو؟
پاڙي جي ٻارن کي گڏ ڪري، مان ڊاڪٽر ٿيس ۽ پاڙي جا ٻار ڪيم مريض، پوءِ هڪ ڇوڪري کي پاڻي سان انجيڪشن ڀري ٻانهن ۾ هنئي، پوءِ ته ڇوڪري جي ٻانهن ۾ ڳوڙهو ٿي پيو. ڇوڪرو سور جون دانهون ڪندو گھر ويو. ٻئي ڏينهن ڇوڪري جي پڻس آپريشن ڪرائي، مس مس ٺيڪ ٿيو.
بابي کي جو اها خبر پئي ، سو وٺي چماٽون ڇڪيائين، بابي کان ڇڏائي ڀڄي آيو آهيان.
ٽمون! اهو ته اڃا به انتهائي غلط عمل آهي، ڪنهن جي صحت سان کيڏڻ معنا انسان ذات جي زندگيءَ سان کيڏڻ آهي، جيڪو اخلاقي، قانوني ۽ مذهبي ڏوھ به آهي.
ٺيڪ چوين ٿو! پر هي جيڪي پڙهيل لکيل ڊاڪٽر سڄي ڏينهن ماڻهن جي صحت سان ويٺا ٿا کيڏن، ڪن ۾ سور آهي تڏهن به ڊرپ جو ٻانهن ۾ هڻڻ، مڇر جي چڪ جي ڳالھ ڪر ڊاڪٽر سان تڏهن به ڊرپ جو ڊوز! هي ڊاڪٽر گهٽ ڊرپ ڊاڪٽر ٿي، غريب ۽ اٻوجھ ماڻهن جي کيسي تي ڌاڙو هڻن ٿا، تن کي اخلاق، مذهب ۽ قانون ياد ڪونهي ڇا؟
ٽمون برابر ائين آهي به، پر ڪي تمام انسان دوست ڊاڪٽر به آهن، جيڪي ڏينهن رات مسيحا بڻجي عوام جي خدمت ۾ مصروف آهن.
ها! دنيا مان اڃا انسانيت ناهي ويئي، پر مون مڙئي مذاق پئي ڪئي.
ٽمون! مذاق هجي يا شرارت ٻئي سٺيون ڳالھيون ناهن، سو به انساني صحت سان !؟ بلڪل مان تنهنجي ان عمل کي مذاق گهٽ پر شرارت وڌيڪ سمجهان ٿو ۽ جڏهن به تو شرارت ڪئي آهي، ان جو توکي اجورو موچڙن سان مليو آهي.
وري به ساڳي ڳالھ! تون چڱي طرح ڄاڻين ٿو ته مان شرارت جي ”ش“ کان به واقف نه آهيان، تڏهن به شرارت جو بي سُرو پلٽو هڻي، پرايا هارمونيم يعني باجا پيو خراب ڪرين!
چڱو ٽمون! تون شرارتي ناهين، ٻيا احوال ڪر.
ٻيا احوال هي آهن ته جي قلفي کائين ته آرڊر ڏيان، ڇا ياد ڪندين ٽمون جي سخاوت کي.
ٽمون زور ڀرين ٿو ته، پوءِ ڀلا کاراءِ قلفي.
جي توکي قلفي کارائي ته پوءِ مان پاڻ قلفي ٿي ويندس.
سو وري ڪيئن ٽمون؟
ڏسين نٿو سامهون ابو پيو اچي، ڪري نه وري ٽمونءَ جي استري خراب.
پيارا ٻارؤ! ائين چئي ٽمون پيرن تي زور رکيو، ائين وڍي ڀڳو، ڄڻ ڪمان مان تير نڪتو.
6 فيبروري 1982ع