لطيفيات

عالم سڀ آباد ڪرين

پروين موسيٰ ميمڻ جو هيءُ مضمونن جو مجموعو ”عالم سڀ آباد ڪرين“ لطيف سائينءَ جي شاعريءَ جي فلاسافي، فن ۽ فڪر جي الڳ الڳ پهلوئن جي ڇنڊڇاڻ تي آڌاريل آهي. هيءُ شاندار تجزيو سندس محنت ۽ دل سان ڪيل پورهيي کي عيان ڪري ٿو. سپڪ، سهڻي، مڻيادار اندر جي اُڇل ۽ جذبن جي سچائيءَ سان گڏ تحقيق جو پھلو پڻ اُجاگر ٿيل آهي. شاه جي شاعريءَ جي ڪافي پهلوئن کي اجاگر ڪيو اٿس. چاهي ٻولي هجي يا سماجي پھلو هجن. تصوف جي اشارن ۽ علامتي اصطلاحن ذريعي شاه سائينءَ جيڪا انساني اندر کي روشني ۽ رهنمائي ڏني آهي ان کي بيان ڪيو اٿس. سماج جي هر طبقي جي زندگيءَ جا عڪس ۽ اولڙا، ڪڙمي، ڪاسبي، پورهيت هجن يا وري نازڪ جنس عورت جي عظمت جو سوال هجي، سانئڻ پروين وڏي محنت ۽ محبت سان بيان ڪيو آهي.
Title Cover of book عالم سڀ آباد ڪرين

ڪتاب “عالم سڀ آباد ڪرين” تي هڪ نظر: زاهده تاج ابڙو

حضرت شاهه عبداللطيف ڀٽائي رح جو ڪلام هڪ اهڙو مڪمل ۽ کليل پيغامائي دستاويز آهي جو سچائي، سِڪ، سخاوت، وحدانيت ۽ انسانيت جو چِٽو ڏس ڏئي ٿو، سندن شاعريءَ جو هر جذبو ۽ احساس صاف، پاڪ ۽ شفاف آهي پر سندن جو ڪلام ايترو ته اونهي معنيٰ رکندڙ آهي جو هر لفظ کي سمجهڻ لاءِ هڪ وڏي پَروڙ گهرجي. هن ڪلام جي لفظن کي اچارڻ ۽ سمجهڻ هر پڙهندڙ لاءِ آسان نه آهي، شاهه سائينءَ جي شاعريءَ تي ڪيترائي تحقيقي، فني ۽ تخليقي ڪتاب لکجي چُڪا آهن. هن وقت تازو ڊاڪٽر پروين موسيٰ ميمڻ جو تخليقي ڪتاب “عالم سڀ آباد ڪرين” ڇپيو آهي.هن ڪتاب جو مهاڳ ڊاڪٽر نواز علي شوق لکيو آهي، جڏهن ته امداد حُسيني، الطاف شيخ، وينا شرنگي، ڊاڪٽر اُمِّ ڪلثوم شاهه به پنهنجي خوبصورت پر اثر ويچارن سان ڊاڪٽر پروين موسيٰ جي ڪم کي ساراهيو آهي.
“عالم سڀ آباد ڪرين” ڪتاب جي خوبصورت ڳالهه اها آهي ته ڊاڪٽر پروين موسيٰ ميمڻ نهايت محبت سان بيحد لاڀائتو ڪم ڪري آسان زبان ۾ اثر رکندڙ لهجي ۽ نهايت فلسفياڻي انداز ۾ شاهه سائينءَ جي شاعريءَ کي کولي سمجهايو آهي. سنڌي ادب ۾ عورتن جو ڪم تمام گهٽ اٽي ۾ لوڻَ برابر ٿي رهي رهيو آهي، اهڙي وقت ڊاڪٽر پروين وقت به وقت پنهنجا تخليقي ۽ تحقيقي ڪتاب آڻي گهڻي حد تائين ان ڪميءَ کي پورو ڪري ڇڏيو آهي، هي داد طلب ڪتاب ڏسي سندن صلاحيتن کان انڪار ڪري ئي نٿو سگهي. ڊاڪٽر پروين پنهنجي سڀاءَ جي جيتري نرم کِل مُک آهن ڪتاب به اهڙو ئي لطيف آندو اٿن، ڇا ته خوب ڪتاب آهي لفظن ۾ جيڏي گهرائي آهي اوتري سادگي آهي، مطلب کي ڪلام کي معنيٰ ڏئي وزندار به رکيو اٿن ۽ آسان به. سچ پچ ته هي ڪتاب شاهه سائينءَ جي شاعريءَ کي آسانيءَ سان سمجهائي ٿو. ڊاڪٽر پروين موسيٰ ميمڻ جي سمجهاڻي ۾ رعنائيون ۽ رنگينيون به آهن ۽ ساڳئي وقت وري فلسفي ۾ ويڙهيل انتهائي وسيع معنيٰ رکندڙ لفظ ڪنهن خوبصورت مالها ۾ پويل موتين جيان رکيا اٿن، ڊاڪٽر پروين موسيٰ ميمڻ جي هن ڪتاب “عالم سڀ آباد ڪرين” پڙهڻ سان اندازو ٿئي ٿو ته کين شاهه جي شاعريءَ سان ڪيڏو چاهه ۽ پيار آهي، سندن لکڻ جو انداز ٻُڌائي ٿو ته شاهه جي شاعريءَ جو پاڻ ڪيڏو اونهون اڀياس ڪيو اٿن، هي بلاشبه هڪ شاهڪار تخليقي ڪتاب آهي، اسان جي دعا آهي ته سندن ڏات کي اڃان وڌيڪ سگهه ملي.

(سوڀ سنڊي مئگزين، 5 فيبروري 2017ع)