ٻارن ۽ نوجوانن کي وڻن سان پيار ڪرڻ سيکارجي
دنيا جا سڌريل ملڪ صنعتون جام ھئڻ ڪري زھريليون گئسون خارج ڪري دنيا جي ماحول کي آلودگي جي نظر ڪن پيا پر انهن جي ان عمل جو وڌيڪ نقصان اسان جھڙا معاشرا ٿا ڀوڳين, جتي ڪو به نظام ناھي. سڌريل ملڪن وٽ سٺو نظام ۽ بھتر انفرا اسٽرڪچر ھجڻ ڪري ڪنهن طوفان, زلزلي يا وري ڪنهن ٻوڏ جي صورت ۾ نقصان تمام ٿورو ٿيندو آهي. اسان وٽ ڪو نظام ناهي, ان ڪري اسان وٽ خوشگوار برسات به عذاب ٿي پوندي آهي.
ان سڄي تباهي جو وڏو سبب وڻن ۽ جھنگلات جو وڍجڻ آهي. اسان وڻ پوکيون ته نٿا پر جيڪي وڻ موجود آهن انهن کي به وڍي ختم ڪري ڇڏيو آهي. وڻن جي اھميت بابت اسڪولن, ڪاليجن ۽ يونيورسٽين جي نوجوانن باقاعدي ٻڌائجي ۽ عملي طور وڻ پوکي ۽ انهن جي سارسنڀال ڪرڻ جي ضرورت آهي, ڇو ته اھي ٻار ۽ نوجوان ھن معاشري جو مستقبل آهن.
منهنجي خيال ۾ وڻن جي اھميت کي اجاگر ڪرڻ لاء تعليمي ادارن ۾ وڻڪاري جون مھمون شروع ڪجن جيڪي رڳو فوٽو سيشن ۽ تصويري نمائش تائين محدود نه ھجن. اتي شاگردن کي اھو احساس ڏيارجي ته توهان کي پوکيل ٻوٽن کي نپائي وڏن وڻن ۾ تبديل ڪرڻو آهي, تڏهن ئي اسان جو مقصد حاصل ٿيندو. ان سان گڏوگڏ ادارن ۾ ماحولياتي تبديلين ۽ وڻن جي اھميت تي سيمينار ڪرائڻ گھرجن. ماحوليات جي ماھرن جا ليڪچر ڪرايا وڃن. پنهنجي گھرن ۾ ڪچن گارڊن کي ھٿي ڏجي. شاگردن کي مختلف باغن جا اسٽڊي ٽوئر ڪرائجن ته جيئن کين اھو احساس ٿئي ته وڻن جي موجودگي ڪيڏي نه خوشگوار ۽ دلفريب آهي.
بھار جي موسم ۾ ٻارن جا وڻن جي ڇانو ۾ به ڪلاس وٺي سگھجن ٿا جنهن سان کين وڻن جو احساس ۽ فطرت سان ويجهو ٿيڻ جو موقعو ملندو. اڄ جي جديد دور ۾ نوجوان رڳو مختلف شين جي پويان لڳل آهي پر فطرت سان پيار ڪرڻ ھن ڇڏي ڏنو آهي.
حڪومت کي منهنجي اھا اپيل ھوندي ته اھا انوائيرومينٽل سائنس جي سبجيڪيٽ کي اسڪولن ۽ ڪاليجن ۾ نصاب جو حصو بڻائي ۽ ان جا انسٽرڪٽر مقرر ڪري ته جيئن ٻارن ۾ اھو احساس ۽ ڄاڻ ننڍي عمر کان ئي پيدا ٿئي. اخبارن ۽ رسالن کي ماحوليات تي مواد شايع ڪرڻ گھرجي, سلجھيل ماڻهن کي سوشل ميڊيا تي ان ڳالهه کي ھٿي ڏيڻ لاء لکڻ ۽ عملي ڪم ڪرڻ گھرجي. مختلف ٽي وي چئنلز وڻن ۽ جھنگلات جي بچاء بابت ڊاڪيومينٽريز ۽ پروگرام نشر ڪرڻ گھرجن. ماحوليات تي ڪم ڪندڙ مختلف اين جي اوز ۽ سرڪاري ادارن کي به سنجيدگي سان ڪم ڪرڻ جي ضرورت آهي.ان سان گڏوگڏ ٻارن کي ڊسڪوري يا نيشنل جيوگرافڪ يا وري اينيمل پلينيٽ جھڙا چينل ڏسڻ لاء به اتساھجي.
منهنجي خيال ھيٺين سطح کان اھڙيون ڪوششون وٺڻ سان ماحول جي بھتري ممڪن آهي. ڇو ته انهي سان ئي اسان جو مستقبل وابستـ آهي. نه ته ائين سدائين جي لاء اسان پاڻي, ڇانوري ۽ سڪون لاء تڙپندا رھنداسين ۽ زلزلن, طوفانن ۽ ٻوڏن جي ور چڙھندا رھنداسين. ھاڻي وقت اچي ويو آهي ته ان حوالي سان عملي ڪوششون وٺجن.
(هي ليک ماهوار همسري رسالي جي اپريل 2018 واري شماري ۾ شايع ٿيو)