روڊ حادثن جو شڪار ٿيندڙ معصوم شاگردن بابت سوچيو!
انهيَ سان گڏ منهنجي ذھن تي ھڪ ياد به تري آئي ته جڏهن مان، ھاء اسڪول ۾ پڙھندو ھئس ۽ اسان پنهنجي ڳوٺ کان ڪافي سفر ڪري پوء اسڪول پھچندا ھئاسين. ان سفر دوران بس جي ڪنڊيٽر ۽ ڊرائيور جو اسان سان ورتاء نفرت وارو ھوندو ھو. بس ۾ سيٽون خالي ھونديون ھيون، تڏهن به اسان کي زوري چوندا ھئا ته “بس جي ڇت تي وڃي ويھو.”
خير! اسان ته ان وقت مجبوري ۾ وڃي ويھندا ھئاسين ۽ ڪڏهن بس دير ڪندي ھئي ته اسان به اسڪول دير سان پھچندا ھئاسين ۽ پوء اسڪول انتظاميا جا دڙڪا برداشت ڪرڻا پوندا ھئا. ان ڪري اسان ڪيئن به ڪري بسن ۽ ڊاٽسنن ۾ جانورن وانگر ڌڪجي سڪجي اسڪول ايندا ھئاسين. دل ۾ اھو ئي ڊپ ھوندو ھو ته ڪٿي اسڪول ته دير ٿي ته استاد سختي ڪندا ۽ جيڪڏهن واپسي ۾ گھر دير پھتاسين ته مائٽ سخت پڇاڻو ڪندا...
ھاڻي جڏهن مان پاڻ استاد آھيان ۽ اڄ به ويچارن عام شاگردن کي ساڳين سورن ۾ ڏسان ٿو ته دل ويتر ڏکاري ٿي ٿي پوي.
دنيا ترقي جون منزلون طئي ڪري وڃي آسمانن تي پھتي آهي ۽ اسان وٽ اڄ به تعليم کي سڌارڻ جون وڏيون ڳالهيون ٿين ٿيون پر شاگردن کي بنيادي سھولتون جيڪي واش روم کان ويندي ڪلاس روم تائين به ميسر ناھن، انھن معصوم شاگردن لاءِ سفري سھولتن جو نه ھجڻ به ھڪ وڏو مسئلو آھي!
سفري سھولتون نه ھجڻ ڪري ڪيترائي شاگرد پڙهڻ ڇڏي ٿا وڃن، يا وري وڏي اذيت مان گذري پوء اسڪول يا واپس گھر پھچن ٿا يا وري مٿي ذڪر ڪيل شاگرد وانگر ڪنهن حادثي جو شڪار ٿي وڃن ٿا.
اسڪول ڊسيپلين ۾ وقت جي پابندي تي زور ڏنو ويندو آهي، جيڪو ڪنهن حد تائين ته ٺيڪ آهي پر ان ۾ انھن ٻارن کي رعايت ڏيڻ گھرجي، جيڪي پري کان اچن ۽ اسان جي ڳوٺن ۾ نه ڪي سٺا روڊ ۽ رستا آهن ۽ نه وري گاڏيون آهن، جيڪي وقت سِر ٻارن کي اسڪول پھچاين. نتيجي ۾ اسڪول وقت تي پھچڻ جي ڊپ ۾ ٻار ويچارا گاڏين جي ڇتن تي ويھي، يا انهن جي چاڙھين تي لڙڪي پوء اسڪول پھچن ٿا ۽ ان سفر دوران ھو ڪيترن ئي اڻوڻندڙ ورتائن کي برداشت ڪن ٿا. وري جي اسڪول تي پھچندي دير ٿي ته اسڪول ۾ استادن جي سختي. پوء ان حالت ۾ ويچاري ٻار جي پڙھائي متاثر ٿئي ٿي.
ڪافي مائٽ به ٻارن کان سخت پڇاڻو ڪندا آهن ته اسڪول تان واپس وقت تي ڇو نه پھتا. اھو مائٽ جو پڇڻ فرض آهي پر ان وقت انهن کي اھو به ذھن ۾ رکڻ گھرجي ته گاڏيون به وقت سر ناھن ملنديون. ٻار تي سختي ڪندا ته ٻار يا اسڪول وڃڻ ڇڏي ڏيندو يا وري ڪنهن خطرناڪ طريقي سان سفر ڪري پھچندو، جنهن ۾ سندس زندگي خطري ۾ ھوندي ۽ ھو حادثي جو شڪار به ٿي سگھي ٿو.
حڪومت کي گھرجي تـ اھا جڏهن ٻارن کي بنيادي سھولتون ڏيڻ جي منصوبابندي ڪري ٿي ته ان وقت ٽرانسپورٽ جي سھولت کي به ان ۾ شامل ڪري ڇو ته ھي به ھڪ تمام وڏو مسئلو آهي. مان استادن کي به ھٿ ادب جا ٻڌي گذارش ٿو ڪريان، ته پري کان ايندڙ ٻارن کي ٽائيم جي ڪجهه رعايت ڏيو. ته جيئن ھو بغير ڪنهن ڊپ جي اسڪول اچن ۽ پنهنجي پڙھائي تي ڌيان ڏئي سگھن.محترم والدين کي به اھا گذارش ڪندس ته خدارا پنهنجي ٻارن سان پيار ڪريو ۽ انهن تي اجائي سختي نه ڪريو. توهان جي سختي ۾ خدا نه ڪري ڪٿي ھو پنهنجي زندگي نه وڃائي ويھن.
ھڪ استاد ۽ علم جي شاگرد ھئڻ جي ناتي مان اھو سمجھان ٿو ته اسان جڏهن ٻارن جون بنيادي ضرورتون پوريون ڪنداسين ۽ کين بھتر ماحول ڏينداسين تڏهن ھو سٺا شاگرد ۽ اڳتي ھلي معاشري جا سٺا فرد ٿيندا جيڪي بھتر معاشرو اڏڻ ۾ پنهنجو ڪردار ادا ڪندا.
(ھي ليک ڪاوش اخبار جي رسالي ڪاوش دنيا ۾ 21 آڪٽوبر 2018 تي شايع ٿيو)