تعليم

تِنين کي تعليم جي

ھي ڪتاب تعليمي نظام، تعليمي سڌارن ۽ تعليمي مسئلن بابت سرمد کوسي جي لکيل مختلف مضمونن ۽ ڪالمن جو مجموعو آھي. سرمد کوسي جي مضمونن ۽ ڪالمن کي تعليمي تناظر ۾ وڏي اهميت حاصل آهي. جيڪڏهن والدين، استاد، شاگرد ۽ تعليمي ادارن سان گڏ تعليمي انتظاميا بہ جوڳو ڌيان ڏئي تہ هوند اسان تعليم ترقي ڪري، سڌريل ملڪن سان وڃي ڪلھو ملائي!. أنور ابڙو لکي ٿو تہ ” سرمد کوسي نہ هڪ روايتي نوجوان وانگر پيار ۽ محبت جون ڪهاڻيون لکيون آهن، نہ ڪي رومانوي گيت ۽ غزل لکيا آهن، ۽ نہ وري انهن سياسي موضوعن تي لکيو آهي، جن جي ذڪر تي مايوسيءَ جا ڪڪر ذهنن تي اوندھ پکيڙي ويندا آهن، پر هن، ننڍي عمر ۾ ئي تعليم جھڙي انتهائي سنجيدہ موضوع سان گڏ سماجي شعور سان لاڳاپيل انهن موضوعن تي لکيو آهي، جيڪي اجتماعي مفادن وارا آهن، ۽ جن ۾ بيان ڪيل مسئلا جڏهن حل ٿيندا تہ، ’هيءَ مِٽي مانُ لھندي،‘ هي ماڻھو مسڪرائيندا، اسان جي ڌرتيءَ جا ساوا ۽ سونا سنگ سدا جهومندا رهندا ۽ ڪنھن بہ ٻار کي ڪو ڪوسو واءُ نہ لڳندو“. 

  • 4.5/5.0
  • 13
  • 3
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • سرمد کوسو
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book تِنين کي تعليم جي

اسان کي پنهنجن بهترين استادن کي مان ڏيڻ گهرجي

5 آڪٽوبر تي سڄي دنيا ۾ استادن جو عالمي ڏينهن ملهايو ويو. ان سلسلي ۾ عظيم استادن کي ڀيٽائون پيش ڪيون وڃن ٿيون ۽ مختلف پروگرام ترتيب ڏنا ويا. عظيم ڏاهي ارسطو استاد جي شان ۾ ڪيڏا نـ سهڻا لفظ چيا آهن تـ "ٻارن کي سٺي تعليم ۽ تربيت ڏيندڙ استاد ، والدين کان بـ وڌيڪ عظيم آهي، ڇو تـ والدين ٻار کي جنم ڏنو آهي پر ان کي سهڻي نموني زندگي گذارڻ جو آرٽ استاد ڏي ٿو."
اسان وٽ اڄڪلهـ استاد تي گهڻو ڪجهـ ڳالهايو ٿو وڃي، ماڻهو جذبات ۾ اچي استادن کي تعليم جي تباهي جو ذميوار بـ قرار ڏين ٿا. ان ماحول ۾ مون اهو محسوس ڪيو تـ ڇو نـ اهو بـ لکجي تـ، ائين بـ ناهي، تـ سنڌ سٺن استادن کان خالي آهي، اڄ بـ اسان وٽ بهترين استاد موجود آهن، جيڪي بغير ڪنهن لوڀ لالچ جي خاموشي سان پنهنجو فرض سرانجام ڏئي رهيا آهن. اسان کي اهڙن اتساهيندڙ ڪردارن کي منظر عام تي آڻڻ گهرجي جو اڄ جو نوجوان انهن مان متاثر ٿي هڪ بهتر فرد ٿي سگهي.
مون جنهن استاد کي هڪ بهترين استاد طور ڏٺو، مان چاهيان ٿو تـ ان جي توهان سان اڄ ملاقات ڪرائجي ۽ کين خراج تحسين بـ پيش ڪجي .ان بهترين استاد جو نالو سائين هيرو مل آهي، جيڪو واقعي پنهنجي نالي وانگر، پنهنجي شخصيت ۾ بـ هيرو آهي. هيرو مل کي ڏسي يقين سان اهو چئي سگهجي ٿو تـ اسان جي معاشري ۾ اڄ بـ کوڙ سارا عظيم استاد پنهنجو فرض سرانجام ڏئي قوم جي ٻچن جو مستقبل سنواري رهيا آهن. سائين هيرو مل 1985 ۾ سندس نوڪري جي شروعات کان وٺي اڄ تائين سنڌ جي عظيم درسگاهـ خانبهادر مير غلام محمد خان ٽالپر گورنمينٽ هائير سيڪنڊري اسڪول ٽنڊوباگو ۾ پنهنجيون خدمتون ڏئي رهيا آهن. ان سموري عرصي دوران سائين وٽان ڪيترائي شاگرد پڙهي ۽ پرائي نڪتا جيڪي هن وقت زندگي جي مختلف شعبن ۾ مثبت ڪم ڪري رهيا آهن. اهي سمورا شاگرد ، سائين جو ذڪر تمام پيارن لفظن ۾ ڪن ٿا ۽ سائين کي نوڙي سلام ڪن ٿا.
سائين هيرو مل ڀٽائي جو عاشق آهي، سندس گفتگو ۾ ڀٽائي لازمي شامل هوندو آهي، سائين پنهنجي شاگردن ۽ دوستن کي هميشـ مرڪون ۽ پيار آڇيندو آهي. درسي تعليم سان گڏوگڏ شاگردن جي ڪردارسازي بـ ڪندو آهي. جنهن جي اڄڪلهـ وڏي ضرورت آهي. هيرو مل هڪ بهترين ٽرينرر بـ آهي، مختلف ٽيچرس ٽريننگز ۾ ماسٽر ٽرينر بـ رهيو آهي. پاڻ شهيد بينظير ڀٽو يوٿ ڊويلپمينٽ پروگرام ۾ ٻن سان ماسٽر ٽرينر بـ رهيا آهن. اسڪول ۾ مختلف پروگرامن جي تياري جي سلسلي ۾ استاد توڙي شاگرد سائين کان رهنمائي وٺندا آهن. سندن انداز نهايت ئي پيار پاٻوهـ ۽ پنهنجائپ وارو هوندو آهي. سائين جا هٿ اکر بـ موتي داڻن جهڙا آهن. اسٽيج تي تقرير جو بـ بهترين فن اٿن. سندن تقرير کي ڀٽائي ، فيض ، غالب ۽ استاد بخاري جا شعر وڏيڪ وڻندڙ ۽ موهيندڙ ڪري ٿا چڌين.

سدائين پيار ۽ مرڪن سان ڀليڪار ڪندڙ سائين هيرومل جي سنڌي ادب ۾ ماسٽرس ڪيل آهي، اڪثر ڀٽائي پڙهندو رهندو آهي. هڪ ڀيري پڇيومانس تـ سائين هن وقت ڀٽائي کان علاوه ڇا پيا پڙهو؟ پاڻ جواب ڏنائون تـ سرمد حقيقت اها آهي تـ ڀٽائي پڙهڻ کانپوء ٻيو ڪجهـ پڙهڻ جي ضرورت ئي محسوس نٿي ٿئي....
دعا آهي تـ سائين ائين علم جي روشني، محبتون، مرڪون ۽ پيار وکيريندو رهي. شال سنڌ جي هر تعليمي اداري کي اهڙا استاد نصيب ٿين. ان سان گڏوگڏ اهو بـ عرض ڪندس تـ اسان جي پڙهيل لکيل دوستن کي اهڙن گمنام ڪردارن کي منظر عام تي آڻڻ گهرجي تـ جيئن مايوسي جي هن عالم ۾ اسان جي نوجوانن کي اتساهـ ملي سگهي ۽ ماڻهن جي دلين ۾ استاد جي عزت جو جذبو پيدا ٿئي.

( هي ليک ڪاوش اخبار جي مڊويڪ مئگزين ۾ استادن جي عالمي ڏينهن جي حوالي سان 11 آڪٽوبر، 2017 تي شايع ٿيو).