مُنهِنجا سَوالَ
مُنهنجَي سوالَ تي چَنڊُ شرم کان جهِلمِلائڻ لڳو، پر حقيقت ٻُڌائڻ چاهيندَي به، ٻُڌائي نه سگهيو، ان وقت مون ايئن ڄاتو، ڄڻ سندس چانڊوڪي گهٽ ٿِي وَِي هُجَي.
مون وري کانئس فرعون پاران، معصوم ٻارن جَي قَتلِ عام بابت پُڇيو، جيڪو هُنَ حضرت موسيٰ عليهه سلام جي آمد کي روڪڻ لاءِ ڪرايو هو.
اهو سوال ٻُڌي چَنڊُ ڏَڪَڻَ لڳو، ڏٺم ته هُو پَنهنجا وِيچارَ ٻُڌائڻَ لاءِ جَوشَ ۾ آيو، هُنَ ۾ ڪُجهه لَرِزَش پيدا ٿِي، پر پوءِ سانتِ ۾ اچي ويو ۽ بِنان ڪجھه ٻُڌائڻَ جَي، مون تان نظرون هٽائي ڇڏيون.
سوالن جو سلسلو جارِي هُيو، اَوسَي پاسَي جي وڻن تي وَيٺَلَ پَکِي، هَلڪَنِ آوازن سان پَنهنجَي مالڪ جو، ”حَمدُ“ پَڙهِي رهيا هئا، ايئن ٿَي لڳو ڄڻ هُو مون کي، خدا جَي ذڪر سان، نِنڊَ جِي لَولِي ڏيئي رهيا آهن.
مُنهنجو ڌِيانُ پَکيُن پاران ٿيندڙ، مالڪ جَي ذڪر ڏانهن ويو، ته مَحسُوسُ ڪَيُمِ هاڻي چَنڊُ وري مون کي گھُورِڻ لڳو آهي، مون وري اوچتو کانئس، حضرت عيسيٰ عليهه سلام کي صَلِيبَ تي چاڙهڻ بابت سوالُ پُڇيو؟
جوابُ ڏيڻ بدران مون ڏِٺو، ته هُو سَڪتَي ۾ اچي ويو، چانڊوڪي جَهڪِي ٿِي ويَس ۽ ڪارَي ڪَڪَرَ جي اَوٽَ ۾ مُنهُن لِڪائڻ لڳو.
مون چنڊ کان هر حالت ۾ ڳالهرائڻ ٿَي چاهيو، ان کان تاريخ پُڇڻُ ٿَي چاهِي، ظُلمَ جا داستان ٻُڌڻُ ٿَي چاهيا، مون چاهيو ٿَي ته هُو، پَنهنجَي مَنَ اندرِ سَمايَلَ رازَ اَوڳاڇَي وِجَهي.
مون کانئس سوال ڪندي پڇيو؛ ”اي آسمان تان زمين تي هر لَڪاءُ ڏسندڙ چَنڊَ، تون مون کي حضور نبي ڪريم صلعم جن تي، مڪي جي ڪافرن پاران ٿيندڙ ظلم جَي باري ۾ ڪجھه ٻُڌاءِ؟“
حَسبِ دستُور ڪو جواب نه ڏنائين، مون ڏٺو ته عَينِ وِچَ تي ڪارو داغُ نِمايان ٿِي پَيُس، هُنَ جِي رَوشنِي جَهڪِي ٿِي وَئِي، مُنهُن ٻئي طرفِ ڪري ڇڏيائين ۽ سندس نَيڻَنِ مان نِيرَ هارِجِي پيا.
هاڻي آئون سَمجِھي وَيُس ته چَنڊُ، ڪنهن سوال جو جواب نه ڏيندو، هُو اِها طاقتَ نه ٿو رَکَي، پر پوءِ به ڏِينهَن جو، جَيڪا ڪَٿا پڙهڻ ڪري، آئون بَيچَينِ هُيُس، ان بابت کانئس سوالُ ڪَندَي پُڇيُم؛ ”اَڙَي چَنڊَ تُنهنجَو وجود ته اَڳُ ئِي، دنيا تي ٿِيندڙَ هاڃا ڏِسِي اَڌواَڌِ ٿِيَل هُيو، وري مخدوم بلاول رحمت الله کي گهاڻَي ۾ پِيڙِجَندَي، اُنَ جَي هَڏيُن جا ٽَڙڪاٽَ ٻُڌَئِي، پوءِ به ٽُڪرا ٽُڪرا ٿِي پنهنجو وجود نه وڃايَئي، ۽ اڄ به مَوجودُ آهين!؟“
چَنڊَ کي ڳالهائڻو نه هُيو، سو نه ڳالهايائين، مُنهنجَي ڪنهن به سوال جو جواب نه ڏنائين، پر مون ڏٺو ته سندس رَوشنِي بِلڪُل ختم ٿِي ويئي، هُو حَقِيقتَ ۾ مَوجودُ هُوندَي به، صِرفِ ڪنهن نِشانَ جِيان رَهجِي ويو.