تعليم ۾ ٽيڪنالاجيءَ جو استعمال
اڄ جو ٻار، جيڪو ٽيڪنالاجيءَ جي دؤر ۾ پيدا ٿيو آھي،ان جو پنهنجي زندگيءَ ۾ اڪثر واسطو به ٽيڪنالاجيءَ سان لاڳاپيل شين سان ئي پوي ٿو. مان سمجھان ٿو ته اِھو ٻار ٽيڪنالاجي جي استعمال سان وڌيڪ سٺي نموني پنهنجا مختلف تعليمي مضمون سمجھي سگھي ٿو. ڇو ته ھن جي چوڌاري ٽيڪنالاجيءَ سان لاڳاپيل ”گيجيٽس“ئي موجود آھن.
ان حوالي سان هي ڳالهيون اھميت واريون آھن:
ــ اڄ جي ٻار جو ڪلاس روم کان ٻاھر گھڻو وقت ٽيڪنالاجيءَ سان لاڳاپيل شين (گيجيٽس) کي استعمال ڪرڻ ۾ گذري ٿو، انڪري اھو ٻار چاھي ٿو ته کيس سندس نصابي سرگرميون به ٽيڪنالاجيءَ جي استعمال سان ڪرايون ۽ سمجھايون وڃن.
ــ اڄ جي دؤر جا استاد به ٽيڪنالاجيءَ جو استعمال ڪن ٿا ۽ سندن اھا گھُر ھوندي آھي، ته ڪلاس روم ۾ ٽيڪنالاجيءَ سان متعلق آلا موجود ھجڻ گھرجن. مثال طور: اڄ جا اڪثر استاد ملٽي ميڊيا ذريعي ليڪچر ڏيڻ ۽ ٻارن کي مختلف مضمون سمجھائڻ کي اوليت ڏين ٿا. جنهن ۾ مختلف موضوعن سان سلهاڙيل تصويرون توڙي ويڊيوز ان موضوع کي سمجهڻ ۾ وڌيڪ مدد ڪن ٿيون. ڏٺو ويو آهي ته ان سان شاگرد به ڪلاس ۾ وڌيڪ دلچسپي وٺن ٿا.
ــ ٽيڪنالاجيءَ جي استعمال سان هر شاگرد کي سندس سمجهڻ جي رفتار موجب سمجھائي سگھجي ٿو. ڇو ته ڪجهه ٻار تيزيءَ سان سمجھڻ جي صلاحيت رکن ٿا، ته ڪجهه شاگرد وري سمجهڻ ۾ ٿورو وقت وٺن ٿا. ٽيڪنالاجيءَ جي استعمال سان انهن ٻارن کي اھي شيون وري وري ڏيکارڻ ۽ دلچسپ انداز ۾ سمجھائڻ ممڪن آهي.
ــ سائنس جا سبجيڪٽ جنهن ۾ ڪيميسٽري، بائيولاجي، فزڪس ۽ رياضي وغيره کي دلچسپ ڪري ڪمپيوٽر ۽ ملٽي ميڊيا وسيلي مختلف شڪيلن (ڊاياگرامس)، نقشن ۽ ڊاڪيومينٽريز وغيره جي مدد سان تمام سٺي نموني سمجھائي سگھجي ٿو.
ــ ٽيڪنالاجيءَ جي ڪا خاص حد به مقرر ٿيل ناھي! مطلب ته جيڪا ڳالهه اسان جنهن به وقت سکڻ چاھيون، اها سکي سگھون ٿا. ان جي سکڻ لاءِ بيشمار ويب سائيٽس موجود آهن.
ــ جديد امتحاني طريقيڪار موجب به ٽيڪنالاجيءَ جو استعمال ڪيو وڃي ٿو، جنھن ذريعي لکين شاگردن جو امتحان ھڪ وقت وٺڻ ممڪن آهي ۽ ان جانتيجا به ڪجهه ئي ڪلاڪن اندر ظاهر ڪرڻ ممڪن آهي. جنهن جو هڪ بهترين ۽ عام مثال اسان وٽ مختلف ادارن جي داخلا لاءِ ورتا ويندڙ امتحان (انٽري ٽيسٽ) آھن. ان ۾ ان امتحان جي شفافيت به يقيني بڻجي ٿي ۽ ان جو نتيجو به جلد ظاهر ڪرڻ ممڪن ٿيو پوي.
ــ ٽيڪنالاجيءَ جي استعمال سان ٻار جو ڌيان به آسانيءَ سان گهربلموضوع طرف آڻي سگھجي ٿو. ان سان گڏوگڏ ٻار کي ڪنهن تعليمي سرگرميءَ ۾ مصروف رکڻسؤلو آهي.
ــ ٽيڪنالاجيءَ جو استعمال،هر ٻار جي انفرادي ذهني ۽ نفسياتي سطح جي حساب سان ڪرڻ گھرجي. البته ان جي استعمالجي ضرورت ھر ٻار (شاگرد) کي بهرحال آھي.
ــ اڄ جي صنعتي دؤر ۾ ”جاب مارڪيٽ“ ۾ به ان نؤجوان کي اھميت ڏني وڃي ٿي، جنهن وٽ ٽيڪنالاجيءَ جي ڄاڻ آھي. ڇو ته ھاڻي ھر ڪاروبار توڙي ڪِرت ۾ ڪمپيوٽر جي مختلف سافٽ ويئرس توڙي ايپليڪيشنز جو استعمال عام جام ٿئي ٿو، انڪري جنھن شخص وٽ ان جي ڄاڻ آھي،اهو ئي ڪامياب آھي.
انڪري اھو تمام ضروري ٿي پيو آھي ته اسان کي پنهنجي تعليمي نظام کي روايتي انداز مان ڪڍي، جديد انداز ۾ موڙڻو پوندو ۽ ان ۾ ٽيڪنالاجيءَ جي مثبت استعمال کي ھٿي ڏيڻي پوندي، ته جيئن اسان جو نؤجوان جديد دنيا سان ڪلھو ڪلھي ۾ ملائي مقابلو ڪري سگھي ۽ پنهنجيءَ قوم ۽ ملڪ لاء ھڪ ڪارگر ۽ بھتر فرد ثابت ٿي سگهي.
◙
(ماهوار ”ھمسري“حيدرآباد جي مئي 2019ع واري شماري ۾ شايع ٿيل)