ٻه اکر: ٻه اکر پڙهيل ماڻهن ۽ اڄوڪي تعليمي معيار بابت
اسان اُهي ماڻهو آهيون، جن کي رڳو انگ اکر کپن! تعليم جي هوندِ يا ان جي معيار سان اسان جو ڪهڙو واسطو! ڪو به ادارو کڻو، اُن جو سمورو زور رڳو انگن اکرن گڏ ڪرڻ تي آهي. تعليم پنهنجي جوهر ۾ ڇا آهي؟ ان ڳالهه کان اسين بي نياز آهيون.
اسان وٽ جن ماڻهن تعليم جي تباهي ڪئي آهي، نام نهاد سڄاڻ ڌريون وري اهڙن ماڻهن جي خوشامد ڪرڻ ۾ پوريُون آهن. جن تعليمي نظام جي ڀينگ ڪئي، اُنهن کي وڏا وڏا لقب ڏئي، اسٽيجن تي ويهاريو ٿو وڃي ۽ تقريرن ۾ اِهو راڳ ٿو آلاپيو وڃي ته، ”اِهو يار ئي هو، جيڪو سڄي تعليمي نظام کي ڪُلهو ڏيو بيٺو هو، هاڻي ته وڏو خال پيدا ٿي پيو آهي، جيڪو قيامت تائين نه ڀربو...!!“
اُن کانپوءِ اُهي ئي ماڻهو چوندا آهن ته، تعليم تباھ ٿي وئي!! افسوس اِهو به آهي ته، جن ماڻهن کي تعليم جي وصف جي ئي خبر ناهي، اُنهن کي به هتي تعليمدان ٿوڪوٺيو وڃي. جن جا پنهنجا ٻارَ مهانگن اسڪولن ۾ ٿا پڙهن، اهي وري ڪنهن سرڪاري اسڪول ۾ ڪپڙا ۽ جُتيون ورهائي، غريب ٻارن سان تصويرون ڪڍرائي، اُنهن جي عزتِ نفس مجروح ڪري، اِهو سمجهن ٿا ته، هنن تعليم جي بهتريءَ لاءِ ڪي وڏا ڪارناما انجام ڏنا آهن.
اسان وٽ تعليم رڳو عجيب ۽ غريب امتحان وٺي،ڊگريءَ نالي هڪ ڪاغذ جو ٽڪروشاگرد کي ڏيڻجو نالو ئي وڃي رهي آهي، ٻيو وري ڇاهي! جڏهن ته سُڌريل ملڪن ته اِهو روايتي امتحانن وٺڻ وارو مُدي خارج سلسلو ئي ختم ڪري ڇڏيو آهي.
وري جڏهن اسان اعليٰ تعليم جي حوالي سان پنهنجيُن يونيورسٽين جي حالت ڏسون ٿا ته، اُتي به ساڳئي ئي سُڃَ لڳي پئي آهي. اُتي موجود پروفيسرن جي اڪثريت جو زور ان ڳالهه تي هوندو آهي ته، هِتان هُتان ڪَٽَ سَٽَ ڪري، ڪو پيپر ڪنهن انٽرنيشنل جرنل ۾ ڇپرائجي. انهيءَ پيپر ۽ ڪُوڙي تحقيق جو سماج کي ڪهڙو فائدو آهي؟ اِهو پنهنجيءَ جاءِ تي هڪ وڏو ۽ بنيادي سوال آهي. اُن کانسواءِ گهڻو پڙهي وڏا وڏا امتحان پاس ڪندڙ همراهن به ڀينگ ڪرڻ ۾ وسئُون ڪونهي گهٽايو. سندن ڳوٺن جي اسڪُولن جي ئي حالت خراب هوندي آهي. ڪڏهن به واپس مُڙي، انهن جي پرگهور ناهن لهندا.
ان صورتحال ۾ تعليم، اسان جي سماج ۾ ڪنهن ڳجهارت جيان بڻجي وئي آهي، جيڪا اڃا ڪير به ڀَڃي ناهي سگهيو. اها ڳجهارت ڪهڙو سپُورنج ڪڏهن ڀڃندو!؟ ۽ خاموش پاڻيءَ ۾ پٿر اُڇلائيندو... ڪو پتو ڪونهي!