سال 2019ع جا پڇاڙڪا ڏينهن!
ڊسمبر جو مهينو سال جو آخري مهينو هُجڻ ڪري، پاڻ سان گڏ جدائي، الوداع، وڇوڙي ۽ ڏُک جو احساس کڻي اچي ٿو. ڊسمبر جون ٿڌيون راتيون ماڻهو کي سوچڻ، مطالعو ڪرڻ، فڪر ڪرڻ ۽ لوچڻ جو موقعو فراهم ڪن ٿيون. ڊسمبر ۾ ئي مختلف يونيورسٽين مان نؤجوان ڊگريون حاصل ڪري پنهنجي منزل طرف اڳتي وڌن ٿا. اُنهن سڀني لاءِ به هي آخري مهينو هوندو آهي.
هر ماڻهو لاءِ زندگي ۾ ڏُکيا ڏينهن به ايندا آهن ته سُکيا ڏينهن به ايندا آهن. سُک ٿوري وقت لاءِ هوندا آهن ۽ سُور طويل عرصي لاءِ هوندا آهن. اهو فطري عمل آهي. تڏهن ته مون کي هر ماڻهو سُورن جو داستان لڳندو آهي. ڪي ماڻهو سُورن کي اندر ۾ سانڍي، چهري تي مُرڪ سجائي رکندا آهن ته ڪي وري هر وقت غمگين لڳندا آهن. خير، هر ماڻهو جي پنهنجي فطرت آهي.
آئون اِن خيال جو آهيان ته هر ماڻهو کي ڪجهه وقت لاءِ ئي سهي پر هر روز پنهنجو پاڻ سان ڪچهري ڪرڻ گهرجي، پنهنجو پاڻ کان سوال ڪرڻ گهرجن، پنهنجو پاڻ کي جواب ڏيڻ گهرجن، پنهنجي سٺاين ۽ براين جو جائزو وٺڻ گهرجي. پنهنجي فرضن ۽ پنهنجي حقن بابت به سوچڻ گهرجي.
سو، اهڙي طرح اسان کي سال جي آخر ۾ به پنهنجي ڪيل ڪمن ۽ پنهنجي شخصيت جو احتساب ڪرڻ گهرجي. هر ماڻهو سماجي جانور هجڻ ڪري سماج سان ته جُڙيل آهي پر سوال اهو آهي ته، هُن جو سماج سان واسطو مثبت آهي يا منفي؟ منهنجي ذاتي طور تي اِها ڪوشش رهي آهي ته بغير ڪا وڏي هام هڻڻ جي خاموشي سان پنهنجي ڪم کي بهتر کان بهتر ڪرڻ جي ڪوشش ڪجي. آئون، هڪ استاد آهيان ۽ منهنجو ڪم ٻارن کي پڙهائڻ آهي. مون لاءِ اِهو ئي سڀ کان اهم ڪم آهي. جنهن ۾ مون کي سُڪون ملي ٿو. مون پنهنجي محدود ڄاڻ ۽ صلاحيتن باوجود به، هر وقت پنهنجي شاگردن کي سچائي ۽ ايمانداري سان پڙهائڻ جي ڪوشش ڪئي آهي. ڪيترين مايوسين، ٿڪاوٽن ۽ ڏُکن باوجود هر صبح جڏهن پنهنجي شاگردن جا کلندڙ چهرا ڏسندو آهيان ته مون ۾ وري نئين توانائي پيدا ٿي ويندي آهي ۽ اهي سمورا درد وسري ويندا آهن. اِهو منهنجو فرض آهي، اِهو ڪنهن تي احسان يا وڏو ڪم ناهي. پنهنجي اِن فرض کانپوءِ مون کي جيڪو وقت ملندو آهي، اُن جو وڏو حصو لکڻ پڙهڻ کي ڏيندو آهي. لکڻ پڙهڻ کي به پاڻ تي فرض ٿو سمجهان. جيستائين لکندو پڙهندو ناهيان، تيستائين سُڪون ناهي ملندو. مون کي هر ٻولي سان پيار آهي پر پوءِ به پنهنجي ٻولي ۾ لکڻ ۽ پڙهڻ به مون کي وڻندو آهي. اُن ڪري هر مهيني ڪجهه ڪچا ڦڪا مضمون لکندو آهيان. منهنجو، هِن ئي سال ۾ پنهنجي اُنهن مضمونن مان تعليم جي موضوع تي لکيل مضمونن جو ڪتاب به ڇپيو. جيڪو منهنجي شاگردن پڙهيو ته، مون کي اُن جي به دلي خوشي ٿي. اُن سان گڏوگڏ ٻين سماجي موضوعن تي به لکڻ جي ڪوشش ڪندو رهندو آهيان. انهن موضوعن تي به ڪتاب آڻبو. اِهو به پنهنجو فرض ٿو سمجهان. تعليم جي موضوع تي لکيل ڪتاب کي سڀني کان پهرين آڻڻ جو وڏو سبب به اهو آهي ته، آئون پهرين استاد آهيان ۽ پوءِ ليکڪ آهيان. بهرحال لکڻ لاءِ ته جام ڳالهيون آهن پر قصي کي مختصر ڪندي، بس ايترو عرض ڪندس ته اسان مان هر ماڻهو سماج کي سڌارڻ جون هامون هڻڻ، ٻين جا نقص ڪڍڻ ۽ اجايون تنقيدون ڪري پنهنجو وقت وڃائڻ بجاءِ رڳو پنهنجي حصي جو ڪم ڪري، پنهنجي ڊيوٽي ايمانداري سان ڪري، تڏهن به گهڻو ڪجهه بهتر ٿي پوي. اسان کي سائنسي سوچ کي هٿي ڏيڻ گهرجي، ٻارن ۽ نؤجوانن ۾ مطالعي جي عادت پيدا ڪجي، کين ڪتاب ۽ علم دوست بڻائڻ جو ماحول ڏجي، پنهنجي غلطين مان سبق حاصل ڪري اڳتي منزل ڏانهن وڌجي، پنهنجي ورتاء سان ڪنهن کي به نه ايذائجي، ٿورو ڳالهائجي پر سُٺو ڳالهائجي، سماج مان تيزي سان ختم ٿيندڙ سماجي قدرن ۽ احساسن کي نئين سِري سان جيئارجي. پيار ۽ محبت کي پکيڙجي ته اسان جو ملڪ ملير ٿي پوي.