ڪھاڻيون

رات جو رنگ

ھي ڪتاب نامياري ڪھاڻيڪار شوڪت حسين شوري جي ڪھاڻين جو مجموعو آھي. ڪتاب ۾ 47 ڪھاڻيون شامل آھن. مھاڳ ۾ قمر شھباز لکي ٿو:
”گذريل صديءَ جي ستر واري ڏھاڪي ۾ شوڪت، سندس ڀاءُ مشتاق، ۽ ھڪ ٻئي ماٺيڻي ماڻڪ، عام رواجي انداز کان بغاوت ڪري، سنڌيءَ ڪھاڻي کي ھڪ نئين پيچري تي آڻي بيھاريو، جنھن ۾ لفظن جي راند بجاءِ ويچارن جا واھڙ ھئا، ٻاھرين ڏيک ويک بدران تازي ھوا جو قدرتي ھڳاءُ ھو ۽ ظاھري گلڪاريءَ جي جاءِ تي سچائيءَ جي سورج جو تاءُ ھو. اھو سڀ ڪجھ شعوري ڪوشش جو نتيجو نہ، بلڪہ بي شعوري بي خودي ۽ اڻ ڄاتي آزاديءَ جو اظھار ھو. نيمن، اصولن ۽ مقرر ٿيل معيارن کان بغاوت ھئي.“
Title Cover of book رات جو رنگ

ڀڳل ٽٽل ٽھڪ

مون ھٿن تي ميندي رکڻ نٿي چاھي، پر سڀني مائٽياڻين زور ڀريو ھو. ھنن کي منھنجي انڪار تي حيرت لڳي ھئي. ”مائي، ھي ڪھڙو نينگرو آھي، ميندي رکڻ نٿو ڏئي! مينديءَ کانسواءِ ڪھڙي شادي!“ سڀني وڏين ننڍين مائٽياڻين زوريءَ وٺي وڃي منجيءَ تي ويھاريو ھو. تڏھن اوچتو گوڙ مچي ويو ھو. ” شمع پئي اچي!...... ائي، شمع اچي وئي.....“
ھانءُ کي جھٻي اچي وئي. اندر جو خلا وڌيڪ گهرو ٿي ويو.
”مڙسھنس الائي ڪيئن ڇڏيو!“ امان چيو ۽ سڀئي ٻاھر وٺي ڀڳيون. گھڙي کن جي لاءِ آءٌ اڪيلو رھجي ويس ۽ چاھيم ته منجيءَ تان اٿي ھليو وڃان.
”ادي، اسان کي اميد ئي ڪا نه ھئي ته تون ڪو ايندينءَ!“
”ائي چڱو ٿيو جو آئينءَ، ھلي گھوٽ جي ھٿن تي ميندي رک.“
مون ھن جو آواز ڪو نه ٻڌو، پر لڳو ته ھوءَ نٽائي رھي ھئي. جڏھن سڀ مايون موٽڻ لڳيون، ته ان وقت لائيٽ ھلي وئي. شايد اھو چڱو ئي ٿيو ھو. ايترن سارن ماڻھن جي اڳيان ۽ ان حالت ۾ مون ھن کي ڏسڻ نٿي چاھيو. مون ھن کي ڏسڻ چاھيو ھو، ڏهه سال ٿي ويا ھئا ته آءٌ کيس ڏسي نه سگهيو ھوس. ھوءَ ھاڻي مون کي ان حالت ۾ ڏسي ڇا محسوس ڪندي! اھو سڀ مون ايترن ماڻھن جي اڳيان ڄاڻڻ نٿي چاھيو. پر ھانءَ ۾ ڪا ڇيت ڦاٿي پئي ھئي.
ڪنهن تڙ تڪڙ ۾ ميڻ بتي ٻاري ھئي. ماين ھن کي وٺي اچي منهنجي اڳيان ويھاريو.” ابا، ھٿ سڌا ڪر ته شمع ميندي رکي.“ ڪنهن چيو. مون پنهنجا ٻئي ھٿ ھن جي اڳيان جھليا. شمع ٿالھيءَ مان ميندي کڻي منهنجن ھٿن تي لاٿي. مون کي لڳو ته ھن جا ھٿ ڏڪي رھيا ھئا يا شايد منهنجا ھٿ به ڏڪي رھيا ھئا.......
مايون ڪو ڳيچ ڳائي رھيون ھيون. مون اوندهه ۾ ھن کي ڏسڻ چاھيو. ھوءَ بُت ۾ ڪجھ ڀرجي وئي ھئي.
”شمع، تون ايتري سھڻي ڇو آھين جو ماڻھو رڳو تنهنجو ٻاھريون روپ ئي ڏسندو رھي؟“
”ڇو، مان اندر ۾ ايتري ڪوجھي آھيان ڇا؟“
پولار تائين اڏامندڙ منهنجا ٽھڪ.
”تون ايڏا وڏا ٽھڪ ڏيندو آھين جو پاڙا وارا به ٻڌندا آھن.“
”تنهنجا ٽھڪ ته ڄڻ ڏاڍا دٻيل آھن!“
”تڏھن به ماڻھو ته تنهنجن ٽھڪن جي ڳالھ ڪندا آھن.“
” شمع، ٽھڪ ٻن قسمن جا ھوندا آھن: ھڪڙا خوشيءَ، بيفڪريءَ جا ھوندا آھن ۽ ٻيا ڏک جا، اندر جي پيڙا کي لڪائڻ جي لاءِ ھوندا آھن.“
”ان معلومات ڏيڻ جي لاءِ مھرباني،“ ھن کلندي چيو. ” ڀلا سائينءَ جن جا ٽھڪ انهن مان ڪھڙي قسم جا آھن؟“

شمع ھٿن جي پٺيءَ سان جلديءَ ۾ اکيون اگھي ورتيون. ھوءَ اٿي بيٺي. ھٿن تي پوري ميندي ڪا نه لڳي ھئي. پوءِ الاجي ڪير ڪير ميندي ھڻڻ لڳي. تيستائين لائيٽ به اچي وئي ھئي، پر شمع ماين جي ميڙاڪي ۾ وڃائجي وئي. منهنجو اکيون ڊڄندي ڊڄندي ماين جي ميڙ ۾ ھن کي ڳولھڻ لڳيون – پر ھوءَ ته ڏھه سال اڳ وڃائجي وئي ھئي.
”تنهنجي انٽرويوءَ جو ڇا ٿيو؟“
”اڃا خبر نه پئي آھي.“
”۽ ان کان اڳ جيڪو انٽرويو ٿيو ھو؟“
”مون کي نه کنيائون.“
”ھاڻي جيڪو انٽرويو ڏنو اٿئي تنهن ۾ ڪا اميد آھي؟“
” ان ۾ به اميد گھٽ آھي.“
”ڇو ڀلا، تو سان ڪا دشمني اٿن ڇا؟“
” تون ڇا ٿي سمجھين ته آءٌ انٽرويو ۾ پاس نٿو ٿيان؟“
”خير، آءٌ ائين ته ڪا نه چونديس ته تون صفا چٽ آھين،“ ھوءَ کلڻ لڳي، پر آءٌ مرڪي به نه سگهيس.
”توکي خبر آھي ته سفارش کان سواءِ ڪا نوڪري نه ملندي آھي. مون وٽ ڪھڙي سفارش آھي جو اميد رکان؟“
” اھو سلسلو ڪيستائين ھلندو؟“
”ڪھڙو سلسلو؟“
” انٽرويوئن جو. آخر ڪو نتيجو به نڪرندو يا.....“
” منهنجي وس جي ڳالھ ھجي ھا ته گھڻا ڏينهن اڳ نوڪري وٺي ويھان ھا. ڪٿي تون ان سلسلي مان بيزار ته ڪا نه ٿي پئي آھين؟“
”اھا ڳالھ تون سوچي سگهين ٿو! آءٌ ته ڪنهن به حالت ۾ بيزار ٿي نٿي سگهان، پر.....“
” پر ڇا؟ ڏس شمع، مون کي تنهنجي اھا ڳالھ ڪا نه وڻندي آھي. تون مون کان جڏھن ڪا ڳالھ لڪائيندي آھين ته مون کي ڏاڍو ڏک ٿيندو آھي. جيڪي ڪجھ آھي سو مون کي صاف صاف ٻڌاءِ.“
”تون اصل کان موڳو مٽر آھين. آءٌ تو کان ڪا ڳالھ ڇو لڪائينديس؟ آءٌ نٿي چاھيان ته توکي اجايون سجايون ڳالھيون ٻڌائي پريشان ڪريان. تو لاءِ بيرزوگاري ڪا گھٽ پريشاني آھي؟“
”چاچا جن بيزار ٿي پيا ھوندا. اھا ڳالھ آھي نه؟“
شمع چپ رھي.
”اھا ڳالھ آءٌ به محسوس ڪريان پيو. پر آءٌ چاچا جن کي ڏوھ نٿو ڏيان. ھو بيروزگار ماڻھوءَ جو بار ڪيستائين کڻندا. بيروزگار پٽ مان ته ماءٌ-پيءُ به بيزار ٿي پوندا آھن. اھا به چاچا جن جي مھرباني آھي ته مون کي ايترو وقت پنهنجي گهر ۾ رھايو اٿن، نه ته ڪراچيءَ جھڙي مھانگي شھر ۾ آءٌ ڪٿي رھي سگهان ھا. بس، ھفتي کان پوءِ آخري انٽرويو ڏئي آءٌ پنهنجي گهر ھليو ويندس.“
مون نٿي چاھيو ته شمع مون کي ڪوڙو آٿت ڏئي. جيڪڏھن ھوءَ ڪجھ چوي ھا ته سندس لفظ مون کي رسمي ۽ بي معنيٰ لڳن ھا. ھوءَ چپ چاپ بيوسيءَ وچان مون کي ڏسندي رھي.
شمع منهنجي ماسيءَ جي ڌيءَ ھئي. ھن جو پيءُ اناج جو واپاري ھو ۽ چڱو بيٺل ماڻھو ھو. ھن جا ايترا واسطا ھئا جو ٿوري ڪوشش ڪري ھا ته مون کي اڀري سڀري نوڪري ملڻ ڏکي ڳالھ نه ھئي. پر ھو گهر ۾ ايترو لاتعلق رهندو هو ۽ طبيعت جو ايترو کھرو رھندو ھو جو کيس چوڻ جي ھمت ساري نه سگهيس. ماسيءَ جي ته ٻڌندو ئي ڪو نه ھو. ڪڏھن ڪڏھن منهن سامھون اچي ويندو ھو ته پڇندو، ”ڏي خبر، ڇا ٿيو تنهنجو؟“ ۽ آءٌ وراڻيندو ھوس، ”اڃا ته ڪجھ نه ٿيو آھي.“ ھو اڳتي وڌي ويندو ھو.
آءٌ ڳوٺ ھليو ويس. بابا ۽ امان انڪار ڪري ڇڏيو ته جيستائين پنهنجن پيرن تي نه بيھندين تيستائين شمع جي مائٽن سان ڳالھائڻ نه ويندا. ”اسين پنهنجو پيٽ مس ٿا ڀري سگهون، سو پرائي ڌيءَ کي مصيبت ۾ وجھون.“
پنهنجن پيرن تي بيھڻ ۾ مون کي گھڻو وقت لڳي ويو ۽ شمع جي شادي ٿي وئي. ھڪڙو وڏو واپاري جنهن جو ٻاھرين ملڪن ۾ به ڪاروبار ھو، شمع جي پيءُ جو دوست ھو ۽ چاليھن سالن تائين ڪنوارو رھيو ھو. شمع سان شادي ڪرڻ کان پوءِ ھو گهر گرھستيءَ وارو ٿي ويو.
آءٌ ھٿن تان ميندي روڙي وري ٿالھيءَ ۾ رکڻ لڳس. ھڪڙي مائيءَ ڏسي ورتو.
”اڙي ابا، ھي ڇا ٿو ڪرين، اڃا ته رنگ لڳو ئي ڪو نه ھوندو!“
” مون کي ھٿ ڳاڙھا ڪرڻا نه آھن. اوھان ته پنهنجي ڳالھ پوري ڪئي، ھاڻي منهنجي مرضي.“
” مائي، نينگرو آھي يا ڇا؟ ھڙي ڪار ته اسان ڪٿي ڪا نه ڏٺي،“
ماين کي منهنجي ھلت تي عجب لڳي رھيو ھو.
آءٌ ھٿن تان ميندي لاھي گهر مان ٻاھر نڪري ويس. ٻاھر مائٽ ھئا، وڏا ننڍا ۽ واقفڪار ھئا. منهنجي ۽ مائٽن جي وچ ۾ پل مون کي ھميشه ٽٽل لڳي آھي. ھنن سان گڏ ويھي ڳالھائڻ تي ڪڏھن دل نه ٿي آھي. مون جيستائين پڙھيو اھي ئي مائٽ ھئا جيڪي منهنجي ماءٌ- پيءُ تي کلندا، ٽوڪون ڪندا رھيا ته ھي به پڙھي مائٽن کي کٽي کارائيندو. مئٽرڪ پاس ڪرڻ کان پوءِ ڪلارڪي يا ماستري وٺائي ڏيارڻ جي لاءِ انهن ئي مائٽن کي منٿون ڪندو رھيس ۽ ھو مون کي بيروزگار ڏسي، پريشانيءَ وچان رلندو ڏسي خوش ٿيندا مرڪندا رھيا. ھنن پاڻ ته ڪڏھن مون سان ھمدرديءَ جا ٻھ ٽي ٻول نه ڪڇيا، پر ان سڄي ميڙ مان جنهن مون سان ھمدردي ڪئي، جنهن منهنجين محرومين ۾ شريڪ ٿيڻ چاھيو تنهن کي به نه سٺو. انهن مائٽن ئي ته مون کي اکٽ محرومين جي رڻ ۾ اڇلائي ڇڏيو ھو. آءٌاھو رڻ جھاڳيندو ڪنهن ماڳ تي پھچڻ لاءِ ڀٽڪندو رھجي ويس.
ٻاھر اچي مون کي پنهنجي غلطيءَ جو احساس ٿيو. لڇندڙ من کي پناهه نڪا ٻاھر ٿي ملي نڪا گهر ۾. مون کي ڏسي سڀ منافقيءَ سان مرڪي سرڪي ڳالھائڻ لڳا. مون کي خبر نه ھئي ته ھنن ڇا پئي ڳالھايو ۽ مون ڇا پئي ڳالھايو. آءٌ وري به موٽي گهر ۾ آيس. ماين جو گوڙ لڳو پيو ھو. آءٌ ڪمري ۾ وڃي ليٽي پيس. ڊپريشن وڌي وئي ھئي ۽ مٿو ڳرو ٿي پيو. مون کي لڳو ته اھو سڀ اجايو ھو. سر وائيو ڪرڻ جي لاءِ مون جيڪا جاکوڙ ڪئي سا اجائي ھئي. اونداھي ڪمري ۾ مون پنهنجو نفسياتي ڇيد ڪرڻ چاھيو. منهنجي شخصيت جون مکيھ ڳالھيون محروميون، مايوسيون ۽ ناڪاميون ھيون جيڪي سڄي زندگيءَ جون حاصلات ھيون. شخصيت ۾ ڪٿي ڪا ڳالھ کٽل ھئي. ڪا ازلي کوٽ ھئي. اھا کوٽ ڪھڙي ھئي؟ بنياد ڪٿي ھو؟ مون کي پنهنجي اڻڄاڻائيءَ تي کل اچي وئي.
”شمع، منطق اھو ٿي چئي ته جنهن ماڻھوءَ سان اوھان دل جي گهرائين سان پيار ٿا ڪريو تنهن لاءِ چڱائيءَ جي ڳالھ سوچيو، ھن جي بهتريءَ لاءِ سوچيو.“
”پوءِ تو منهنجي چڱائي ۽ بهتريءَ لاءِ ڇا سوچيو آھي؟“ ھن کلندي پڇيو.
”اھو ته مون سان گڏ تون خوش نه رھي سگهندينءَ.“
هوءَ ڪجهه دير تائين مون کي ڏسندي رهي. پوءِ هن ڳالهايو ته سندس آواز ڏکويل هو.
”اھو تو ڪيئن سمجھيو؟“
” مون وٽ تو کي ڪھڙو سک ملندو؟ تو کي سکي رکڻ ۽ تو کي خوشين ڏيڻ لاءِ مون وٽ ڪجھ ڪونهي.“
”آءٌ انڌي ڪا نه آھيان. مون کي خبر آھي ته خوشيون ۽سک تو وٽ ڪونهن. مون تنهنجن ڏکن ۽ احساسن کي پنهنجو ڪرڻ چاھيو آھي. اھا پنهنجي منطق پاڻ وٽ رک ۽ چريائپ جون ڳالھيون سوچڻ ڇڏي ڏي.“
پر آءٌ اڳي کان به وڌيڪ چريائپ جون ڳالھيون سوچڻ لڳو آھيان. جيڪڏھن مونکي شمع جو ساٿ ملي ھا ته شايد منهنجي شخصيت جي کوٽ پوري ٿي وڃي ھا. شمع منهنجي لاءِ وڏو آٿت ھجي ھا، وڏو سھارو ھجي ھا. ھوءَ مون کي ڪڏھن به ٿڪجڻ نه ڏئي ھا. ھن شاديءَ کان اڳ شيشو ڪٽي کائي خودڪشي ڪرڻ جي ڪوشش ڪئي ھئي ۽ مون اھو ٻڌي پاڳلن وانگر ٽھڪ ڏنا ھئا ۽ پوءِ روئي پيو ھوس.
ٻاھر ھل غوغاءُ ھو ۽ ڪمري ۾ اندر اوندھه ھئي. آءٌ ڪٿي به ڪو نه ھوس. مون پاڻ کي ڳولڻ چاھيو، پر اوندھه منهنجي شخصيت جي ڪڏھن نه ڀرجندڙ کوٽ وانگر ۽ محرومين وانگر اڻ کٽ ھئي، گھاٽي ۽ ڦھليل ھئي. اوندھه چئني ڏسائن ۾ پري پري تائين، نيڻ نهار تائين، وئي ٿي پکڙبي. مون ھٿ پير ھڻڻ چاھيا، رڙيون ڪرڻ چاھيون، پر اوندھ وڌيڪ گھاٽي، وڌيڪ ڳري ٿيندي وئي.
اوچتو ڪمرو روشن ٿي ويو. ھڪ پل جي لاءِ ٻئي ھٿ اکين تي کڻي رکيم. بٽڻ الائي ڪنهن هيٺ ڪيو ھو. اکين تان ھٿ ھٽايم ته سامھون شمع بيٺي ھئي.
”اوندھ ۾ ڇا ڏسي رھيو ھئين؟“
”پنهنجو پاڻ کي ڏسڻ جي ڪوشش ڪري رھيو ھوس.“
”بيبو ماٺ ئي نٿو ڪري. ماسيءَ چيو ته ڪٻٽ ۾ رانديڪا پيا آھن، اھي ڏيانس ته من ماٺ ڪري. چوي ٿو ته بابا ڪار ۾ چاڙھي گھمائي. ھاڻي ھتي پڻس ڪٿي آھي جو گھمائيس.“
”ڇو غفار صاحب ڪو نه آيو؟“
” نه. ڏاڍو بزي ھو. اِف يو ڊونٽ مائينڊ،آءٌ بيبوءَ کي ھتي کڻي اچان ته من رانديڪن سان ريجھي سمھي پئي. ٻاھر گوڙ ۾ ته ننڊ ڪانه اينديس.“
”اھو تون ٿي ڳالھائين ته آءٌ مائينڊ ڪندس!“ ھوءَ مرڪي ٻاھر ھلي وئي ۽ ننڍڙي کي کڻي اندر آئي.
”چاچا کي سلام ڪر،“ اڍائي-ٽن سالن جي خوبصورت ۽ صحتمند بيبوءَ مون ڏانهن غور سان ڏٺو. شمع ھن کي ھيٺ ويھاري ڪٻٽ مان رانديڪا ڪڍي سندس اڳيان رکيا. ھوءَ به ساڻس گڏ راند ڪرڻ ويھي رھي. آءٌ کٽ تي ويھي ٻنهي کي ڏسڻ لڳس. بيبو راند ۾ وندري ويو ۽ پوءِ ھو پاڻھي کيڏڻ لڳو. شمع ڪرسيءَ تي چڙھي ويٺي.
”بيبو ڪائون نمبر آھي؟“ مون پڇيو.
”ٽيون نمبر. کانئس وڏي ڀيڻ ۽ ھڪ ڀاءُ آھي.“
”اھي نه آيا آھن ڇا؟“
”نه، پنهنجي ڏاڏيءَ جي گهر ويل آھن.“
”غفار صاحب تو کي خوشيءَ سان ڇڏيو يا....“
”ھن مون کي ڪڏھن به روڪيو ناھي ڪٿي به وڃڻ کان. کيس ته واندڪائي ھوندي ڪانهي، اڪثر ٻاھر رھندو آھي. پاڻ چئي ڇڏيو اٿس ته ڪيڏانهن به وڃڻ چاھيان ته وڃي سگهان ٿي. پر منهنجي دل نه چوندي آھي ڪٿي وڃڻ لاءِ.“
”اڪيلي ھئڻ ڪري“.
ھن مون ڏانهن ڏٺو ۽چپ رھي. شايد جواب سوچي رھي ھئي، مون وري ٻيو سوال پڇيو.
”تون خوش ۽ مطمئن آھين؟“
ھڪ کن جي لاءِ ھن جون نظرون پٿرائجي ڪنهن خيالي نقطي تي کپي ويون. مون سوچيو ته مون کي اھڙو سوال پڇڻ نه کپندو ھو.
نيٺ ھن ڳالھايو ۽ سندس آواز گنڀير ھو، ”اسان ٻنهي ۾ ويھن سالن جو ويڇو آھي. آءٌ ھن کي ذھني طور قبول نه ڪري سگهيس، پر پوءِ مون کان سڀ وسري ويو. ھو منهنجن ٽن ٻارن جو پيءُ آھي. مون کي ھن لاءِ عزت آھي ۽ ماڻھو ماضيءَ جي لاءِ ڪيستائين ماتم ڪندو رھندو سو به تڏھن جڏھن سمجھوتي ڪرڻ کان سواءِ ٻيو ڪو چارو نه ھجي......“
مون چيو، ”مون کي افسوس آھي. اھڙن ذاتي قسم جي سوالن پڇڻ جو مون کي حق ڪونهي.“
”نه، ائين ته ڪونهي، اسين بهرحال ڌاريا ڪونه آھيون جو ھڪٻئي کان حال به نه پڇون،“ ھوءَ کلي پئي. ” آءٌ پنهنجي گهر ۾ پنهنجن ٻارڙن سان گڏ خوش ۽ مطمئن آھيان. سچي ڳالھ اھا آھي ته ھو مون کي خوش رکڻ جي گھڻي ڪوشش ڪندو آھي. ھينئر شاديءَ جي دعوت ملي ته ھن ئي زور ڀريو ھو شريڪ ٿيڻ لاءِ.“
” تو پاڻ اچڻ نٿي چاھيو؟“
”مون پاڻ؟ آءٌ نه چاھيان ھا ته نه اچان ھا. مون پاڻ چاھيو ھو ته ڏسان ايترن سالن ۾ ڇا ٿيو آھي. تو ۾ ڪيتري تبديلي آئي آھي، جيڪا نه آئي آھي، ۽ تو چونڊ ڪھڙي ڪئي آھي؟“
”چونڊ ٻين جي آھي، مون رڳو ھاڪار ڪئي آھي. خير تو کي ڪيئن لڳي؟“
”ھڪڙي ڳالھ پڇان؟ تون ھڪ اھڙي ڇوڪريءَ سان شادي ڇو ڪري رھيو آھين جيڪا اڻ پڙھيل آھي، صفا گهريلو ٽائيپ جي آھي.“
”ان جا ڪارڻ گھڻا آھن، جن ۾ منهنجي ماءُ-پيءُ جي خواھش جو به وڏو دخل آھي. انهن گهرو ڳالھين ۽ ٻين جي مرضين کي ڇڏي جيڪڏھن تون اھو ڄاڻڻ گهرين ٿي ته ان ۾ منهنجي ڪھڙي ڪنسيڊريشن آھي ته شايد چٽائي سان ڪجھ ٻڌائي نه سگهان.“ آءٌ چپ ٿي ويو ھوس. پنهنجو پاڻ کي گڏ ڪري ھڪ ھنڌ آڻڻ جي جاکوڙ ڪري رھيو ھوس. ” تو کي ھارائڻ کان پوءِ مون جيڪا ذھني پيڙا سٺي آھي تنهن مون کي شايد اذيت پسند بنائي ڇڏيو آھي. ان ڪري آءٌ مسلسل ھارائڻ ٿوچاھيان. ھيءَ شادي به منهنجي ھار آھي. ٻي ڳالھ ته آءٌ اڪيلو ۽ پنهنجو پاڻ ۾ رھڻ ٿو چاھيان ۽ ھيءَ ڇوڪري منهنجي اڪيلائي ۾ دخل ڪانه ڏيندي.“
”تون ڀليل آھين. اھاڳالھ اڳتي ھلي تو کي وڌيڪ دکي بنائيندي. توکي اھڙي ڇوڪري چونڊڻ کپندي ھئي، جيڪا ذھني طور توکي سمجھي سگهي. تنهنجا دليل ته مون کي سمجھ ۾ ئي نه ٿا اچن.“
”اھو مون توکي پھرين چيو ھو ته آءٌ تنهنجي سوال جو جواب چٽائي سان نه ڏيئي سگهندس.“
بيبو ھاڻي رانديڪن مان بيزار ٿي پيو ھو ۽ ننڊاکڙو پئي لڳو. شمع ھن کي کڻي پنهنجي ھنج ۾ ليٽايو.
”تون ھن کي پيار ڏيئي سگهندين؟“ ھن اوچتو پڇيو.
”پيار؟ مون جھڙن ماڻھن وٽ اڻ ميو پيار ھوندو آھي. پوءِ جيڪڏھن ڪٿي دل چيو ته سموري پيار جي پالوٽ ڪري ڇڏينداسين ۽ ڪٿي دل چيو نه ڪيو ته ايترا ڪنجوس ٿي وينداسين جو دولت جو ڪنجوس به نه پڄي.“
”جيڪڏھن ھوءَ تو کي پنهنجو سمورو پيار ڏيئي ڇڏي؟“
”ڏسجي! ديٽ ڊپينڊس.“
ھوءَ کلڻ لڳي، ” خدا ويچاريءَ تي رحم ڪري.“
”۽ ھن سان گڏ مون تي به.“
”تو پاڻ تي رحم ڪو نه ڪيو آھي ته خدا توتي ڪھڙو رحم ڪندو؟“
ايڏو سراپ! آءٌ ڏڪي ويس.
”بيبوءَ کي ننڊ اچي رھي آھي. آءٌ ھاڻي ھلان ٿي،“ ھوءَ بيبوءَ کي کڻي اٿي بيٺي ۽ ٻاھر ھلي وئي.
جڏھن ھل ۽ گوڙ ختم ٿي ويندو آھي ۽ ماڻھو سڀ ھليا ويندا آھن ته ائين لڳندو آھي ڄڻ طوفان ۽ گجگوڙ کان پوءِ اوچتو خاموشي ۽ گھٽ ٻوساٽ ٿي ويئي ھجي. اھا ماٺ ۽ اڪيلائي ڪيڏي عجيب ۽ ڀوائتي ھوندي آھي. اھو طوفان جيڪو منهنجي ڪري لڳو ھو، جنهن ۾ منهنجي مرضي شامل نه ھئي تنهن جو شڪار آءٌ ئي ٿيو ھوس. ان ھر شئي کي ڊاھي ڀڃي پاڙان اکوڙي اڇلائي ڇڏيو ھو. شمع چيو ھو، ’تون ڀليل آھين....‘ آءٌ سچ پچ ڀليل ھوس. تڏھن مون کي احساس ٿيو ته اھو سڀ مون نه چاھيو ھو. مون کي رڳو جسم ڪو نه کپندو ھو. اسين ٻئي ھڪ ئي کٽ تي ليٽيا پيا ھئاسين ۽ الائجي ڪيترو پري ھئاسين. مون ڪوشش ڪئي ھئي ته ٻنهي جي وچ ۾ بيٺل اڻ لکي ديوار کي ڊاھيان.
”تون ايتري ماٺ ڇو آھين؟“
”بس.“
”پوءِ ڇا ڳالھ آھي؟“
”ڪجھ ڪونهي.“
”تو کي شايد اڃا ڏک آھي؟“
ھوءَ چپ.
”مائٽن کان وڇڙڻ جو ڏک اڃا اٿئي؟“
”اون ھون.“
”مائٽن سان دل ته ضرور ھوندئي؟“
”ھا.“
”پيءُ سان وڌيڪ دل اٿئي يا ماءُ سان؟“
”ٻنهي سان.“
”تڏھن به ٻنهي مان ڪنهن ھڪڙي سان ضرور وڌيڪ ھوندئي.“
”الاجي“
”ڀلا تو کي تنهن جي ماءُ وڌيڪ ڀانئيندي آھي يا پيءُ؟“
”ٻئي.“
”تو کي ھتي سک اچي ٿو؟ مونجھ نٿي محسوس ٿئي؟“
”اُون هون.“
”ھونءَ تون گهر ۾ ڇا ڪندي ھئين؟“
”ڪجھ نه.“
”ڪجھ نه ڇا؟ سڄو ڏينهن ھٿ ھٿ تي رکي ھڪڙي ھنڌ تي ڪانه ويٺي ھوندينءَ. ضرور ڪو ڪم ڪار يا ڪنهن مھل ڪا وندر ڪندي ھوندينءَ؟“
”گهر جو ڪم.“
”ڪھڙو ڪم؟ رڌ پچاءُ ڪندي ھئين؟“
”نه.“
”نه! تو ڪڏھن ڪجھ رڌيو ڪونه؟“
”نه.“
”تنهن جون ساھيڙيون ھونديون؟“
”ھا.“
”تو جنهن مھل ھنن کان موڪلايو ھو تنهن وقت رنيون ھونديون؟“
ھوءَ چپ.
”ڇو، ننڊ پئي اچي يا طبيعت ٺيڪ ڪا نه اٿئي؟“
”اون ھون.“
ڳچ ڏينهن کان پوءِ-
آءٌ ٻاھران اچي رھيو ھوس. ڪمري مان منهنجي زال ۽ سندس ساھيڙيءَ جا آواز پئي آيا. آءٌ ھٻڪي در جي ٻاھران بيھي رھيس.
”ڀلا اھو ٻڌائي ته ادي سان خوش ته آھين؟“ ساھيڙيءَ ھن کان پڇيو.
”خوش ڌوڙ ھونديس. ابا جيڏو ته آھي....“ ھن چڙ مان چيو ۽ ٻئي ڄڻيون ٽھڪ ڏيڻ لڳيون. مون چاھيو ته آءٌ به ٽھڪ ڏيان وڏا وڏا، پر ھنن جا ٽھڪ آسمان ڏانهن اڏامندڙ ھئا ۽ منهنجا ٽھڪ ٿڪي ٽٽي ھيٺ ڪري پون ھا.