آزادي
غلام طوطي چيو، ”اھي اکر ته مارِي استعمال ڪندا آھن، ۽ ھنن جي غلاميءَ ۾ رھي تون اھي اکر سکي ويو آھين. مون جھڙي آزاد طوطي کي انھن جي ڪابه ضرورت ڪانھي. منھنجي دل ته ھڪ ڀاءُ کي باندي ڏسي ڪڙھي ٿي. مان پنھنجن ڀائرن سان گڏجي ھن پڃري کي ٽوڙي توکي آزاد ڪرائيندس.“
غلام طوطي پڃري ۾ ڀڙڪو کائي رڙ ڪئي، ”بند ڪري پنھنجي اھا بڪواس! مان ھن پڃري جو اٽوٽ، ڪڏھن به ڌار نه ٿيندڙ حصو آھيان. تون آزادي ۽ بغاوت جي نالي ۾ مون جھڙن نمڪ حلال طوطن کي ڀڙڪائڻ ۽ استعمال ڪرڻ چاھين ٿو. ھھڙي سھڻي پڃري کي ٽٽڻ ڪيئن ڏبو . . . ڪيئن ٽٽڻ ڏبو!“
آزاد طوطي کان ھڪ وڏو ٽھڪ نڪري ويو، ھن چيو، ”دوست، آزاديءَ جي زندگيءَ جو ھڪ ڏينھن، غلاميءَ واري حياتي جي سؤ سالن کان وڌيڪ بھتر آھي، ۽ جيڪو آزاديءَ خاطر نٿو ڪسي، سو اسان جي ڪڙم مان ناھي. تون ته نمڪ حلاليءَ جي نالي ۾ پنھنجن آقائن جي اشاري تي ٻولين ۽ نچين ٽپين ٿو. منھنجا ڀاءُ تنھنجو ذھن غلامي ۾ رڱجي چڪو آھي. تون پڃري جي گھُٽ ٻوساٽ ۾ ڪني بوءِ تي اھڙو ھري ويو آھين جو رڳو آزادي جي ڳالھه جو ھلڪو جھوٽو توکي ڪيڏي تڪليف ٿو پھچائي! مبارڪ ھجن توکي اھي پڃري جون سيخون، اسان جي منزل ته آزاد فضائن ۾ آھي.“
غلام طوطي بيزار ٿي چيو، ”چڱو چڱو، گھُٽ ٻوساٽ ۽ ڪني بوءِ ھن سھڻي پڃري جو پنھنجو مسئلو آھي، تنھنجو ان سان ڪوبه تعلق ڪونھي. وڏو آيو آھي آزاديءَ ڏيارڻ، سواءِ بڪواس ڪرڻ ۽ ھيڏانھن ھوڏانھن رلڻ جي ٻيو اوھان ڇا ٿا ڪريو! اوھان جاھل آھيو، نمڪا آھيو، ڪاھيل آھيو، ڪم چور آھيو، ھليو وڃ ھتان، ھون.“پوءِ ھو اکيون ٻوٽي، ڪنڌ لاري جھوٽا کائڻ لڳو. آزاد طوطي جي اکين مان لڙڪ ڪري پيا، ۽ پوءِ ھو آزاد فضائن ۾ اڏامي ويو.