اسان جي ملڪ کي ناڻي جي ضرورت آهي
سئيز ڪئنال بند هجڻ ڪري ڪيترن جهازن جي مالڪن جي اها جستجو رهي ٿي ته هنن کي مشرق ڏي يعني جپان، ڪوريا، هانگ ڪانگ، ملائيشيا ڏي بزنيس ملي ۽ ڏور اوڀر جي ملڪن ڏي پراڻا سراڻا جهاز به هليو وڃن جو بندرگاهه ويجها ويجها آهن. ڪراچي ڇڏ ته ٽئي ڏينهن ڪولمبو (سري لنڪا) اچيو وڃي. انڊيا سان کڻي تعلقات سٺا نه آهن پر انهن ٽن ڏينهن اندر رستي تي جهاز خراب ٿي ٿو پوي ته ايمرجنسيءَ جي حالت ۾ ممبئي به وڃي سگهجي ٿو. ڪولمبو کان چٽگانگ يا ڪلڪتي پهچڻ لاءِ ٽن ڏينهن جو پنڌ آهي يا ڪولمبو کان پنجن ڏينهن ۾ پينانگ پهچيو وڃجي ۽ هڪ ڏينهن اندر پورٽ ڪلانگ (ڪوالالمپور) ۽ اهڙي هڪ اڌ ڏينهن بعد سنگاپور. ان بعد منيلا، هانگ ڪانگ ۽ پوءِ جپان ٻن ٻن، ٽن ٽن ڏينهن بعد پهچيو وڃجي. جپان ۾ اسان جي ملڪ جي سوداگرن جو ايڏو ته امپورٽ ۽ ايڪسپورٽ جو بزنيس آهي جو نه فقط ٽوڪيو ۽ اوساڪا جي بندرگاهن ۾ پر نگويا، ڪوبي، يوڪوهاما ۽ ڪڏهن ڪڏهن ته ننڍن بندرگاهن وڪاياما جهڙن ۾ وڃڻو پوي ٿو. جهاز جي مرمت ۽ ڊراءِ ڊاڪنگ (خشڪ گودي ۾ جهاز کي بيهاري ٻاهرين حصي جي صفائيءَ جو ڪم) به جپان ۽ هانگ ڪانگ ۾ سٺو ٿئي ٿو ان ڪري موجي، هيروشيما ۽ ڪاگوشيما ۾ به جهازن کي وٺي وڃڻو پوي ٿو.
جپان جن چئن وڏن ٻيٽن جو مجموعو آهي اهي آهن هڪيدو، هونشو، شڪاڪو ۽ بلڪل ڏکڻ ۾ ڪيوشو جيڪو سمجهو ته ڏکڻ ڪوريا جي سرزمين جي ائين ويجهو آهي جيئن دادو مورو آهي. وچ ۾ سمنڊ جي سنهي پٽي آهي جيڪو Sea of Japan سڏجي ٿو. ان سمنڊ کي East به سڏجي ٿو. جپان جي بندرگاهن شمونوسيڪي ۽ موجي کان جيئن ئي مٿيون سمنڊ ڪراس ڪجي ٿو ته ڏکڻ ڪوريا جي سرزمين واري شروعاتي حصي ۾ ئي انهن جا انچان ۽ پوسان نالي بندرگاهه اچن ٿا.
اسان جي ڪمپنيءَ جا جهاز پهرين ڏکڻ ڪوريا نه ويندا هئا پر هاڻ هر دفعي جپان اچڻ تي ڪوريا جي ڪنهن هڪ يا ٻن بندرگاهن ۾ سامان کڻڻ لاءِ وڃن ٿا. ڪوريا جيڪو جپان جي مقابلي ۾ هڪ غريب ملڪ ۽ ٽيڪنالاجيءَ ۾ به پٺتي پيل آهي هاڻ مڙيئي جپانين کي ڏسي ڏينهون ڏينهن مڪينيڪل ۽ اليڪٽريڪل شيون ٺاهڻ لڳو آهي.
ٿائلينڊ، انڊونيشيا ۽ ڪمبوڊيا وانگر ڪوريا به غيرملڪي ناڻو ڪمائڻ جو ساڳيو آسان طريقو استعمال ڪري رهيو آهي. يعني ڌارين (Tourists) جي خدمت لاءِ ڇوڪريون مهيا ڪرڻ ۽ بي انتها هوٽلون اڏڻ. اوسي پاسي جي امير ملڪن جا سياح خاص ڪري جپاني، جيڪي ويجهو ۽ بيحد امير آهن، ڪوريا ۾ هزارن جي تعداد ۾ نظر اچن ٿا ۽ ڏينهون ڏينهن انهن جو نمبر وڌندو ئي رهي ٿو. هتي جي اخبارن مطابق گذريل سال ڪوريا جي فقط هڪ شهر ”سيول“ ۾ ڏهن لکن کان مٿي جپاني مرد موڪلون ملهائڻ لاءِ آيا هئا ۽ ڪوريا ٽورسٽس مان چوويهه ڪروڙ ڊالر ڪمايا.
ڪوريا بابت ڪهاڻي مشهور آهي ته اڄ کان چار صديون اڳ جڏهن جپان جي ساموري قبيلن ڪوريا تي ڪاهون ڪيون هيون تڏهن هڪ علامتي ڪورين ڪسانگ (رنڊيءَ) گائي نان نالي، وچن ڪيو ته انهن جپاني پهلوانن جي اڳواڻ کي آءٌ مارينديس.
هن پنهنجي شڪار کي کلئي ميدان ۾دعوت ڪئي ۽ ڳائڻ نچڻ وقت قوم جي سردار سان پنهنجو سچو پيار ڏيکارڻ لاءِ، هتي جي دستور مطابق پنهنجو پاڻ کي هن سان گڏ رسي سان ٻڌي سوگهو ڪيو ۽ پوءِ کڻي کاهيءَ ۾ ٽپ ڏنو ۽ ٻئي اجل جو شڪار ٿي ويا. اهڙي طرح هن پنهنجو وچن پورو ڪري ملڪ کي مصيبت کان بچايو، ۽ دشمن کان نجات ڏياري.
پر اڄ ڪلهه ڪوريا جي ڪسانگن جو جپانين جي حملي کي منهن ڏيڻ جو مختلف طريقو آهي، جنهن جو مٿي ذڪر ڪري آيو آهيان. هڪ جپانيءَ ڪوريا مان موٽڻ بعد ٻڌايو ته ”ڪوريا جهڙيون سهڻيون ۽ سستيون ڇوڪريون ته گنزا (ٽوڪيو) ۾ به نه ملنديون ۽ ڪورين ڇوڪريءَ جهڙو عيش ته ڪا ٻي ڇوڪري ڪرائي ڏيکاري.“
سرڪاري فائيلن مطابق فقط سيول شهر ۾ ٻه هزار اهي رجسٽرڊ ڪسانگ (رنڊيون) آهن جيڪي هتي جي ڊئريڪٽري موجب ”هوٽلن ۾ رهندڙ مهمانن جي خذمت چاڪريءَ لاءِ آهن.“ ان کان علاوه چپي چپي تي سيول ڪوريا جي ٻين شهرن: پوسان کان وٺي چنائي تائين، ڇوڪريون مهيا ڪرڻ جا سوين اڏا نظر اچن ٿا. نتيجي طور ڏکڻ ڪوريا ان انڊسٽري مان بي انتها پئسو ڪمائي رهيو آهي. هوٽلون ڏسبيون ته هميشه ڀريل ملنديون ۽ هر شهر ۾ ڪيتريون ئي نيون هوٽلون هڪ ٻئي پويان ٺهي رهيون آهن. هوائي اڏي تي نظر ڪبي ته جپان کان ايندڙ اڏامن سان سڄو ايئرپورٽ Jam هوندو ۽ هر وقت جپانين جي پيهه پيهان لڳي پئي هوندي. هڪ آمريڪن، جپانين جي ان ڌڪ ڌڪان مان ٿاٻڙندي، پري نڪري ٻئي کان پڇيو: ”ڇا آمريڪا ان لاءِ چاليهه هزار GI ڏکڻ ڪوريا ۾ مقرر ڪيا آهن ته هنن جپانين جي حفاظت ڪئي وڃي ته جيئن راڻا هتي اچي عيش ڪن؟!“
ڪي ڪورين ته خوش آهن ته ڪي وري سخت ناراض ۽ منجهيل ته سندن ملڪ ڪوريا ڇو جپان يا ٻين ملڪن لاءِ چڪلو ٿي پيو آهي. ٽائيم انٽرنيشنل رسالي جي هڪ لوڪل نمائندي (مسٽر ايس چانگ) جڏهن هڪ خوبصورت ڪسانگ کان پڇيو، جيڪا مهيني ۾ اڍائي سو ڊالر ڪمائي ٿي، ته سندس جپانين بابت ڇا رايو آهي ته هن وراڻيو: ”ڪي ڪي جپاني ڏاڍا خراب آهن ۽ ساڻن ٺلهو سمهڻ تي به دل نٿي چوي. پر ڇا ڪريون، اسان کي محنت ڪرڻ کپي. نه فقط پنهنجو پاڻ ۽ فئملي لاءِ، پر ملڪ جي مستقبل لاءِ پڻ. ڏسو ته اسان جي ملڪ کي فارين ــ ايڪسچينج جي تمام گهڻي ضرورت آهي، معاشي ترقيءَ لاءِ.“