دردِ دل رکندڙ سادڙو ليکڪ
صحرا سڏڪي ٿو جي هر هڪ صفحي تي ٿر جي ڀٽن جو هڪ هڪ سڏڪو آهي . هي ڪتاب سمورو جو سمورو ٿر تي آهي . امر راءِ سنگهه شاعر به آهي . انهي ڪري هن جي نثر ۾ به ڪٿي ڪٿي شاعري اچي ٿي وڃي . هن ڪتاب ۾ جتي هن جي محسوسات آهي . اتي هن ٿر جي لوڪ ڏاهپ جو پڻ سٺو استعمال ڪرڻ جي ڪوشش ڪئي آهي . خاص ڪري مارواڙي ۽ ڍاٽڪي دوها ۽ عام ٿري چوڻيون پڻ شامل ڪيون آهن جيڪو ٿر جو اهين کڻي چئجي ته شاهوڪار ادب آهي . ڪجهه اشوز تي پڻ ليک آهن . جتي هن جي محسوسات سگهاري آهي يا درد دل رکندڙ ماڻهو آهي . اتي هن ٿر جي پوئتي پيل علائقي ڏيپلي جي ڳوٺ ڍونڍئي مان ويهي ڄارين جي ٽارين تي پچندڙ پيروون ۽ انهن ئي ڄارين ۾ لڏندڙ سرامڻ جي ٽيج جي لوڏن جو ذڪر ڪيو آهي . راجپوتن جي مارواڙ ۽ ڍاٽ جي ڳالهه ڪئي آهي اتي اٺن جو ذڪر به آهي . ڪي ڪي مضمون پڙهڻ کانپوءِ به اندر ۾ ڪا اڃ رهجي ٿي وڃي . پر هو جنهن انداز سان ٻولي جو استعمال ڪري ٿو . انهي مان لڳي ٿو ته هن جو قلم اڳتي هلي ٿر جي سيڙهن سنڌن ۽ وڻن ۽ پکين جي حفاظت ڪندو. اڃان هن کي لکڻ واري ڪم کي وڌائڻ لئه پڙهڻ وارو ڪم به گهڻو ڪرڻو پوندو . اڃان هن کي رلڻون پوندو اوٺارين جي جهوڪ تي جئين ويو آهي . ڏاٻوري جو ٿي سگهي کير به پيتو هجي . اهين هن کي اڃان ٿر جي درد جا بنياد کوٽڻا پوندا. هي شاعر آهي. انهي ڪري نثر ۾ به منظر نگاري ڪري ٿو. جيڪو پڙهندڙ جو چس وڌائي ٿي. اڃان هن کي خوبصورت تشبيهن ۽ منظر نگاري سان گڏ ڪجهه ڪڙيون ۽ سچيون ڳالهيون ڪرڻيون پونديون . هو ڏاڍو سادو به آهي . مونکي جڏهن هو ڪلهي تي ٽواليو رکي ڳالهائيندو آهي تڏهن به وڻندو آهي . جڏهن اسٽيج تان ڊگها ڊگها نظم پڙهندو آهي تڏهن به وڻندو آهي . هن ڪتاب ۾ پڻ وڻي ٿو. هن جي چهري ۽ اکين کي پڙهي سگهجي ٿو . جنهن ۾ ٿر به اوهان کي اهين نظر ايندو جئين هن ڪتاب ۾ نظر اچي ٿو.
خالد ڪنڀار
نهٽو (مهراڻو) ٿر