آتم ڪٿا / آٽوبايوگرافي

منهنجي ڪهاڻي، منهنجي زباني

هي ڪتاب ريڊيو، ٽي وي، اسٽيج ۽ فلمن جي نامياري اداڪار، هدايتڪار ۽ ليکڪ سيد يار محمد شاهه جي آتم ڪٿا ۽ يادگيرين تي مشتمل آهي. هو لکي ٿو:
”مون ڪوشش ڪري پنهنجي بي ترتيب يادگيرين کي سهيڙن جي ڪوشش ڪئي آهي، پر پوءِ به آئون اندر ۾ جهاتي پائي انصاف ٿو ڪريان ته الله تبارڪ وتعاليٰ مونکي جيڪو مشاهدو ۽ مطالعو نصيب ڪيو ان جو چوٿون حصو به نه چئي سگهيو آهيان، پر هيءُ ڪتاب اڳين ڏهن ڪتابن کان پوءِ يارهون ڪتاب هوندو.“
Title Cover of book منهنجي ڪهاڻي، منهنجي زباني

محمود صديقي

آئون اڳ ڄاڻائي چڪو آهيان ته محمود صديقي سان منهنجي ملاقات ڊرامون “دنيا ديواني” ۾ منظور قريشي جي معرفت ٿي، ان کان پوءِ شوبز جي سڄي زندگيءَ دوران آئون ڪراچي ۾ پهرئين 1983ع ۾ اشرف اسڪوائر ۾ آيس، تڏهن محمود پنهنجن روز وارن دوستن کي وٺي مون وٽ ايندو هو، ۽ رات جو پتي راند رهندا هئا، ٽي وي جا پروڊيوسر اقبال لطيف، اقبال سعيد انصاري، فيض ٻگهيو، محمود صديقي، زاهد معصومي ۽ ٻيا ڇنڇر جي ڏينهن جيڪا راند شروع ڪندا هئا، اها آچر جي صبح تائين هلندي هئي، ۽ پوءِ گهڻو ڪري سندن زالون کين وٺڻ منهنجي فليٽ تي اينديون هيون، ۽ مونکي سڀني جا دڙڪا کائڻا پوندا هئا، مرحوم محمود صديقي جيڪو به پراجيڪٽ ٺاهيو هو، ان ۾ مونکي شامل ڪرڻ چاهيندو هو، ۽ تقريبا اسان جيڪي به ٽي وي ڊراما گڏ ڪيا، انهن جا پروڊيوسر به اسان جا دوست هوندا هئا، جن ۾ هارون رند، محمد بخش سميجو، اقبال انصاري، اقبال لطيف خاص ڪري شامل هئا.
محمود صديقي جي ئي ڪري مونکي شانتي نگر ۾ جايون وٺڻيون پيون، ۽ موجوده منهنجو بنگلو به پاڻ ئي وٺرائي ڏياريائين، ۽ اسپتال داخل ٿيڻ تائين هو مون سان ڀائرن وارو رشتو نڀائيندو رهيو.
محمود ڪيترن ڏکوئيل جي مدد ڪندو هو، پر بردبار ايڏو جو پنهنجي ڪابه ڪمزوري يا تڪيلف دوستن کي نه ٻڌائيندو هو، سندس ٻي اهليه بلقيس “بملا” جيڪا هندواڻي ۽ ايئرهوسٽس هئي، ۽ ان کي مسلمان ڪري ٻي شادي ڪيائين، جيڪا ايئرهوسٽس ۽ مقبول پي ٽي وي اداڪاره به هئي، بحرحال اها محمود جي محبت ۾ مست هوندي هئي، ۽ روز محمود جا پادر به کائيندي هئي ۽ محمود جي پهرئين گهرواري جا ۽ ٻين ڀائرن وغيره جا طعنا، ٽمڪا ۽ تڪليفون سهي به محمود جو ساٿ ڏيندي هئي، انهن ٻنهي جي زندگي تي ڪئين ڪتاب لکجي سگهجن ٿا، بحرحال جنهن بملا محمود جي زندگيءَ ۾ بي انتها بهارون ۽ خوشيون ڏنيون، اها محمود جي انتقال کان پوءِ چارلي چپلن وانگر هڪ پراڻن ڪپڙن جي هڙ هٿ ۾ کڻي، انتهائي ضعيف ۽ پسمانده حالت ۾ مون محمود جي انتقال کان پوءِ سندس گهر مان ويندي، ٽيڪسي ۾ هميشه لاءِ ويندي ڏٺي، ۽ ٽن ڏينهن کان پوءِ هوءَ گذاري ويئي، جنهن جو لاش سندس هندو مائٽن جي گهران کڻي اچي ڪجهه دير محمود جي گهر رکيائون، ۽ اتي ئي پاڙي ۾ جنازي نماز ٿي، جنهن ۾ اسان سڀ شريڪ ٿياسون، ۽ پوءِ محمود جو ٻيو ڀاءُ منظور به گذاري ويو، ۽ شانتي نگر ۾ سندس ٽيو ڀاءُ اعجاز جاءِ وڪڻي هميشه لاءِ هليو ويو، مونکي شانتي ۾ اڪيلو ڪري ويو، ۽ هاڻ اها رات پالي ۽ دوستن جي بيٺڪ نه هئڻ سبب آئون به مصروفيت کان سواءِ ڪراچي نه وڃڻ چاهيندو آهيان، محمود سوين دوست ۽ هزارين يادون اسان جي دلين ۾، ۽ سنڌي فن جي تاريخ ۾ ڇڏي ويو هليو، پاڻ پي ٽي وي جو بهترين اداڪار جو ايوارڊ به ماڻيائين، جڏهن ته ڊرامه “جنگل” ۾ بهاول خان جو ڪردار ڪرائڻ لاءِ ٽي ڪلاڪ هو چهري تي ميڪ اپ ڪرائيندو هو، جنهن ۾ اڌ رنگ جي ڪري سندس اڌ چهرو بگڙيل ۽ وات ٽيڙهو ڏيکاريو ويندو هو، ان يادگار ڪردار تي سندس ايوارڊ حق هو، پر پي ٽي وي چيو ته اهو ميڪ اپ جو ڪمال هو، ۽ پوءِ مون يار جي ان حق تلفي کي ختم ڪرڻ لاءِ ۾شاهه ڪلچرل سوسائٽي” طرفان پي ٽي وي ايوارڊ حاصل ڪندڙن کي لطيف گولڊ ميڊل جي تقريب ڪري، کيس سونو ٻلو ڏيئي هن جي ۽ پنهنجي تسڪين ڪئي. خدا کيس جنت ۾ جايون ڏي، اسان سندس وفائن جو حق ڪٿي ٿا ادا ڪري سگهون.