سنڌيڪا سنڌي گرامر

اسين جيڪي اسم يا ضمير ڪم آڻيون ٿا. انهن جون مکيه جنسون ٻه آهن.

1- جنس مذڪر 2- جنس مؤنث

1- جنس مذڪر:
مذڪر جي معنى آهي نر. اهڙي اسم يا ضمير جي جنس مذڪر ٿيندي جيڪو نر هوندو.

مثال: گھوڙو ڊوڙي ٿو.
هن جملي ۾ گهوڙي جي جنس مذڪر ٿيندي جيڪو نر آهي.

2- جنس مؤنث:
مؤنث جي معنى مادي آهي. اهڙو اسم يا ضمير جيڪو مادي هوندو آهي، ان جي جنس مؤنث ٿيندي.

مثال: گھوڙيءَ ڊوڙي ٿي.
هن ۾ گھوڙيءَ جي جنس مؤنث ٿيندي.

جنس ڳولڻ جو آسان طريقو هي آهي ته اسم يا ضمير جي پٺيان صفت جو ڪوبه لفظ وجهنداسون ته جنس لڀي ويندي.
مثال: سٺو گھوڙو (مذڪر)
سُٺي گھوڙي (مؤنث)

يا جنس مذڪر جي پٺيان گھڻو ڪري ”او“ جو اچار ۽ جنس مؤنث جي پٺيان ”اي“ جو اُچار ايندو آهي.
مثال: ڪُتو، (او جو اچار) مذڪر
ڪُتي (اي جو اچار) مؤنث

مشق

1- جنس مذڪر ڇاکي چئجي؟
2- جنس مؤنث جا پنج لفظ ٻڌايو.
3- هيٺين جملن مان اسمن ۽ ضميرن جون جنسون چونڊيو.
1) ڪھاڙو کڻ ڪاٺي وڍ.
2) هو ڊوڙي ٿو. هوءَ لکي ٿو.
3) مان ته توکي چيو هو.
4) ڇوڪري سليٽ تي پيني سان لکي ٿي.
5) ڍڳو هر ڪاهي ٿو.
6) ماني چڱي پڪل آهي.
7) چانور ڪچا آهن.