سنڌيڪا سنڌي گرامر

اسين جملن ۾ جيڪي اسم يا ضمير ڪم آڻيندا آهيون سي، عدد جي لحاظ کان ٻن قسمن جا هوندا آهن. انهن کي سمجهڻ لاءِ هيٺيان مثال پڙهو.

1- گھوڙو ڊوڙي ٿو.
2- گھوڙا ڊوڙن ٿا.
3- ڇوڪري دلو ڀري ٿي.
4- ڇوڪريون دلا ڀرن ٿيون.
5- تون راند ڪرين ٿو.
6- توهين راند ڪريو ٿا.
ٻارو! مٿين جملن مان پهرين، ٽئين ۽ پنجين جملي ۾ گھوڙو، ڇوڪري، دلو ۽ تون عدد ۾ هڪ آهن. ان ڪري انهن جو عدد واحد ٿيندو ۽ ٽئين چوٿين ۽ ڇھين جملن ۾ گھوڙا، ڇوڪريون دلا ۽ توهين عدد ۾ گهڻا آهن. ان ڪري انهن کي عدد جمع سڏبو. يعني گهڻا يا هڪ کان وڌيڪ. هاڻي صاف ظاهر ٿيو ته عدد ٻن قسمن جا آهن.

1- عدد واحد:
واحد معنى هڪ. يعني جملي ۾ انهي اسم يا ضمير جو عدد، واحد هوندو، جيڪو تعداد ۾ هڪ هوندو.

مثال: ٻڪري- رڍ- ڍڳو- ميز- مان- هو، وغيره.


2- عدد جمع:
جمع معنى گھڻا، يعني جملي ۾ انهي اسم يا ضمير جو عدد جمع هوندو جيڪو تعداد ۾ ٻه يا ٻن کان وڌيڪ هوندو.

مثال: ٻڪريون- رڍون- ڍڳا- ميزون-اسين-اُهي، وغيره.

مشق

1- عدد گهڻن قسمن جا آهن؟
2- ڪي به پنج اسم عدد واحد ۽ عدد جمع جا لکو.
3- ڪي به چار ضمير عدد واحد ۽ عدد جمع جا لکو.
4- عدد واحد ڇاکي چئجي؟