ڏيک ٽيون
حاڪم خان: (غريب شخص ڏانهن واجهائيندي) تون ڇو آيو آهين؟.... توسان ڪهڙو مسئلو آهي؟ جلدي بيان ڪر جو اسان کي وقت ڪونهي......
فقيرو: (عاجزيءَ سان) سائين اسان به انسان آهيون، اسان وٽ ٻي ميراث ڪو نه آهي، اوهان جي حڪومت ۾ هڪڙي عزت هئي، اها به هلي وئي..... بس اسان جو عرض اهو آهي، ته اسان کي اسان جي عزت موٽائي ڏني وڃي.
حاڪم خان: عزت جوان هئي؟
فقيرو: سائين! عزت به ڪڏهن ڪراڙي ٿيندي آ.. اها ته هر دم جوان هوندي آهي...
حاڪم خان: چڱڙي هئي؟.
فقيرو: غريبن جي چڱي ڀلي عزت هوندي آ، سائين!...
حاڪم خان: تون اهو چاهين ٿو، ته اها توکي موٽي ملي؟
فقيرو: جي سائين!....... اسان اهو به چاهيون ٿا ته اڳتي ڪير اسان جي عزت سان نه کيڏي.
حاڪم خان: (ٽهڪ ڏيندي) تون ڏاڍو سادو آهين. پر جيڪو به کيڏي ٿو، کيڏڻ ڏيس... کيڏي کيڏي پاڻهي ٿڪجي پوندو. مان پاڻ عزتن سان راند کيڏڻ جو شوقين آهيان.
فقيرو: (ڪاوڙجي) اوهان ڇا ٿا چئو!؟..... ته جيڪو اسان جي عزتن سان کيڏي، ان کي کيڏڻ ڏيون؟.... ڪو اسان جي عزتن کي لُٽي ان کي ڇڏي ڏيون؟... (ڪاوڙ ۾ ڪرسيءَ کي پڪڙي لوڏي ٿو) ائين نه ٿيندو (ديسي حاڪم ڪرسيءَ کي چنبڙي پوي ٿو) هرگز ائين نه ٿيندو!
همراز: (وچ ۾ پوندي) توکي اقتدار جي ڪرسيءَ کي لوڏڻ جي جرئت ڪيئن ٿي؟... اڙي تون آهين ڪير، پنهنجو تعارف ته ڪراءِ؟
فقيرو: منهنجو نانءُ فقيرو آهي.
همراز: ذات!؟
فقيرو: مسڪين!
همراز: ويٺل؟
فقيرو: غريب آباد!
همراز: (طنزيه انداز ۾) نالو فقيرو، ذات مسڪين، ويٺل غريب آباد جو، پوءِ توکي عزت ڪاڏهون ملندي؟.... پهريون نالو، ذات ۽ جڳھ مٽاءِ، پوءِ اچي ڳالهاءِ.
فقيرو: نه مان نالو بدلائيندس... نه ذات، نه جڳھ پر اوهان کان عزت سان رهڻ جو حق ضرور وٺندس.
همراز: اڙي، ته پوءِ توکي عزت ڪاڏنهن ملندي؟
فقيرو: (مڇرجي) جي نه ملندي ته پوءِ توهان جي گريبانن ۾ اسان جا هٿ هوندا. (ديسي حاڪم جي گريبان ۾ هٿ وجهندي) ايستائين جيستائين اوهان غريبن کي عزت سان رهڻ جو حق نه ٿا ڏيو.
حاڪم خان: (ٻوڙن وانگر) منهنجي ڪنن کي الائي ڇا ٿو ٿئي؟...... تون چپن ۾ الائي ڇا ٿو ڀڻڪين؟..... ڪجھ سمجھ ۾ نه ٿو اچي؟......
فقيرو: (طنزيه انداز ۾) توکي ڪجھ سمجھ ۾ نه ٿو اچي..... (ڪن ڀرسان وات رکي رڙڪندي) ڪن ڪن ڪور!... ڪن ڪن ڪور!. او ديسي حاڪم، ياد رکي ڇڏ!... جيستائين تون غريبن کي عزت سان رهڻ جو حق نه ڏيندين، تيستائين تنهنجي اقتدار جي ڪرسي لوڏن ۾ هوندي.....
همراز: (گهٻرائجي رڙيون ڪري ٿو) محافظ جان! جلدي اندر اچي هن چرئي کي ته پڪڙ!..... اسان جي ديسي حاڪم جو عزتن سان ڇا وڃي!
) محافظ جان اندر اچي، فقيري کي حاڪم خان کان الڳ ڪري ٿو. حاڪم خان ڪنن کي هٿ ڏئي وڪوڙجي، سڪوڙجي ڪرسيءَ تي ويهي ٿو(
همراز: (پريشاني مان) خبر ناهي ڇا ٿيو سائين جي ڪنن کي؟... سائين ڪجھ ٻڌو ٿا؟
)حاڪم خان نه ٻڌڻ واري انداز ۾ ڪنائي ٿو ۽ نه سمجهڻ جا هٿن سان اشارو ڪري ٿو(
همراز: سؤ دفعا جهليواٿم پبلڪ کي ته آهستي ڳالهايو، آهستي ڳالهايو... هي ڪو هاڻي ديسي حاڪم جا ڪن ناهن، پر سرڪاري ڪن آهن... سرڪاري ڪن ڪچا ٿيندا آهن، نازڪ ۽ نفيس هوندا آهن. پر جيڪو اچي ٿو سو ٻوڪٽ ڪندو. ( فقيري ڏانهن اشارو ڪندي) هن فقيري کي سرڪاري ڪنن سان زيادتي ڪرڻ جي ڏوھ ۾ ٽي سال ٽيپ ڏئي ڇڏيو، ته جيئن ٻين کي عبرت حاصل ٿئي.
[محافظ جان فقيري کي ڇڪي ٻاهر ڪڍي وڃي ٿو.]