ڀنگياڻي
”ڇو؟“
”مون کي تو مان بوءِ اچي ٿي.“
”هر انسان جي جسم جي هڪ خاص بوءِ هوندي آ هي. اڄ ويهن سالن کان پوءِ تو کي بڇان ڇو محسوس ٿئي.“
”ويهه سال- الله ئي ڄاڻي ٿو ته مان ايترو وڏو عرصو ڪئين گذاريو آهي.“
”ڇا مان ان عرصي ۾ تو کي تڪليف ڏني آهي؟“
”ڪڏهن به نه .“
”ته پوءِ اڄ اوچتو تو کي مون مان بوءِ ڪيئن اچڻ لڳي. جنهن سان تنهنجو نڪ جيڪو ماشا الله ڪافي وڏو آهي. ايڏو غضب ناڪ ٿي رهيو آهي... تون پنهنجو نڪ ته ڏس... پڪوڙو آهي.“
”مان ان کان انڪار نٿو ڪريان. پڪوڙا ته تو کي خبر آهي مون ڏاڍا پسند آهن.“
”تو کي هر واهيات شيءِ پسند هوندي آهي- گند ڪچري سان به توکي دلچسپي آهي.“
”گند ڪچرو اسان جوئي ته هوندو آهي، ان ۾ ماڻهو دلچسپي ڇو نه وٺي- ۽ تون ڄاڻي ٿي ته اڄ کان ڏهه سال اڳ جڏهن تنهنجي هيري جي منڊي گم ٿي وئي هئي ته مان اها گند ڪچري جي ڍير مان تو کي ڳولي ڏني هئي.“
”وڏو احسان ڪيو هو ته مونتي.“
”احسان جو سوال ناهي- فارسي جو شعر آهي ... خاڪ ساران راجه وقارت منگر توچه داني که درين گرد سواري باشد.“
”مان ڌوڙ سمجهيو.“
”اها ئي ڳالهه آهي جو تو اڃا تائين مون کي نه سمجهيو آهي- نه ته ويهه سال هڪ ماڻهو کي سڃاڻڻ لاءِ ڪافي هوندا آهن.“
ا”انهن ويهن سالن ۾ تون مو کي ڪهڙو سک ڏنو آهي.“
“تون ڏک جي ڳالهه ڪر- ٻڌاءِ مان تو کي ان عرصي ۾ ڪهڙو ڏک ڏنو آهي؟“
”هڪ به نه.“
”ته پوءِ ان چوڻ جو ڇا مطلب هو- ان ويهن سالن ۾ تو مونکي ڪهڙو سک ڏنو آهي.“
”تون منهنجي ويجهو نه اچ- مان سمهڻ چاهيان ٿي.“
”ان ڪاوڙ ۾ تو کي ننڊ ايندي.“
”ڌوڙ ايندي- بهرحال اکيون بند ڪري ليٽي پوند يس....“
”۽ ڇا ڪندينءَ.“
”ليٽي ان ڏينهن تي ڳوڙها وهائينديس جڏهن مان توسان ٻڌي وئي هيس.“
”تو کي ياد آهي اهو ڪهڙو ڏينهن هو- سال ڪهڙو هو وقت ڪهڙو هو.“
”مان ڪڏهن اهو ڏينهن وساري سگهان ٿي- خدا ڪري اهو ڪا ڇوڪريءَ نه ڏسي.“
”تون ٻڌاءِ ته- مان تنهنجي يادگيري جو امتحان وٺڻ گهران ٿو.“
”هاڻي تون منهنجو امتحان وٺندين- پري ٿي- مون کي تو مان بوءِ اچي ٿي.“
”حد ٿي وئي آهي- تنهنجو ايڏو وڏو نڪ جيڪو الائي ڪاٿي ختم ٿو ٿئي، ان کي آخر ٿيو ڇا آهي- مون مان ته ان کي سٺي خوشبو اچڻ گهرجي- تو مون کي انهن ويهن سالن ۾ هزارين دفعا چيو آهي ته تون جڏهن ڪنهن ڪمري ۾ داخل ٿي ۽ اتان نڪري ويندو آهين، ته مان سمجهي ويندي آهيان ته تون اتي آيو هئين.“
”تون ڪوڙ ڳالهائي رهيو آهين.“
”ڏس- مان پنهنجي زندگيءَ ۾ اڄ تائين ڪوڙ نه ڳالهايو آهي- مون تي الزام نه هڻ.“
”واهه، واهه، وڏو سچار آهين- منهنجو سئو جو نوٽ چورائي ويو هئين.“
”اها ڪڏن جي ڳالهه آهي.“
”ٻه جون 1952ع جي جڏهن سلميٰ پيٽ ۾ هئي.“
”اها تاريخ تو کي چڱي ياد آهي.“
”ڇو نه يا هوندي- جڏهن تنهنجي منهنجي اهڙي سخت لڙائي ٿي هئي.... مان اندرين ڪمري ۾ هيس- تون صفائيءَ سان چاٻي ويهاڻي هيٺان ڪڍي، ٻي ڪمري مان ڪٻٽ کوليو ۽ ان ۾ ست سئو هئا. جن مان هڪ سئو جو نوٽ اڏائي ويو هئين. مان جڏهن ٻن اڍائي ڪلاڪن کان پوءِ اٿي ڏٺا ته توسان منهنجو جهيڙو ٿيو پر تون هئين جو سيهڙ جون ٽي ڄنگهان چوٿون پڇ... آخر مان ماٺ ٿي ويس.“
”هي ٻي جو 1952ع جي ڳالهه آهي. اڄ ڪلهه سن 1968 هلي رهيو آهي. هاڻي ان ڳالهه جو فائدو!“
”فائدو ته هر حال ۾ تنهنجو رهندو آهي- منهنجي هڪ نيلم جي منڊي به تو غائب ڪري ڇڏي هئي، پر مان تو کي ڪجهه نه چيو هو.“
”ڏس مان تنهنجي جان جو قسم کائي چوان ٿو، ان نيلم جي منڊي جي باري ۾ مون کي ڪجهه خبر ناهي.“
”۽ ان سَوَ جي نوٽ جي باري ۾؟“
”هاڻي تنهنجي جان جو قسم کاڌو اٿم،“
”سڄ پچ ٻڌائڻو ئي پوندو. مان چورايو ضرور هيو ، پر ان لاءِ جو ان مهيني مونکي پگهار دير سان ملي هئي، ۽ تنهنجي سالگرهه هئي، تو کي ڪجهه تحفو ته ڏيڻو هو، انهن ويهن سالن ۾ تنهنجي هر سالگرهه تي پنهنجي طاقت مطابق ڪجهه نه ڪجهه تحفو ڏيندو رهيو آهيان.“
”ڏاڍا تحفا ڏنا اٿئي مون کي.“
”ناشڪري ته نه ٿي.“
”مان گهڻا دفعا چئي چڪي آهيان، پري ٿي وڃ- مون کي تون مان بوءِ ٿي اچي.“
”ڪنهن جي.“
”اهو تو کي معلوم هجڻ گهرجي.“
”مان پاڻ کي ڪيئي دفعا سنگهيو آهي، پر منهنجي پڪوڙِ ي جهڙي نڪ ۾ اهڙي ڪابه بوءِ نه آئي آهي، جنهن تي ڪنهن زال کي اعتراض ٿئي.“
”تون ڳالهيون ٺاهڻ ڄاڻين ٿو.“
”۽ ڳالهيون ڊاهڻ تو کي، منهنجي سمجهه ۾ نٿو اچي، اڄ تون ايترو ناراض ڇو آهين.“
”پنهنجي اندر ۾ جهاتي پائي ڏس.“
”هن وقت مان قميض ناهي پاتي.“
”ڇو؟“
”سخت گرمي آهي.“
”سخت گرمي هجي يا نرمي- تو کي قميض نه لاهڻ گهرجي ها، اها ڪا شرافت ناهي.“
”محترمه تو به قميض لاهي ڇڏي آهي- پنهنجي اگهاڙي دن کي ڏس.“
”اوه- هي مان ڪهڙِ بيهودگي ڪئي آهي.“
”هي بيهودگي تون گرمين ۾ ويهن سالن کان ڪندي پئي اچين.“
”تون ڪوڙ ٿو ڳالهائين.“
”خير ڪوڙ ڳالهائڻ هر مرد جي عادت هوندي آهي.“
”تون مونکان پري رهه.“
”ڇو؟“
”توبهه - لک ڀيرا چئي چڪي آهيان، ته مون کي تو مان گندي بوءِ ٿي اچي.“
”پهرين ته بوءِ هئي، هاڻي گندي ٿي وئي.“
”خبردار جو تو مونکي هٿ لاٿو آهي.“
”اهڙي بيزاري آخر ڇو؟“
”مان هاڻي تو کان قطعي بيزار ٿي چڪي آهيان.“
”انهن ويهن سالن ۾ تو ڪڏهن به بيزاريءَ جو اظهار نه ڪيو آهي.“
”هاڻي ته ڪريان ٿي.“
”پر ان جو سبب به ته معلوم ٿئي.“
”مان چوان ٿي، مون کي نه ڇهه.“
”تو کي مون کان اهڙي بيزاري ڇو.“
”تون ناپاڪ آهين- بي حد خراب آهين.“
”ڏس تون تمام زيادتي ڪري رهي آهين.“
”تو گهٽ ڪئي آهي، ڪوئي شريف ماڻهو تو وانگر اهڙِ ذليل حرڪت نٿو ڪري سگهي.“
”ڪهڙي.“
”اڄ صبح ڇا ٿيو هو.“
”اڄ صبح – بارش پئي هئي.“
”بارش پئي هئي- پر ان بارش ۾ تو ڪنهن کي هنج ۾ کنيو هو؟“
”اوهه !“
”بس ان جو جواب هاڻي اوهه ئي آهي- مان پڪڙيو جو آهي تو کي.“
”ڏس منهنجي جان.“
”مون کي پنهنجي جان ٻان نه چئه- تو کي شرم اچڻ کپي،“
”ڪنهن ڳالهه تي- گناهه تي؟“
”مان چوان ٿي ماڻهو گناهه ڪري، پر اهڙي گندگي ۾ نه ڪري.“
”مان ڪهڙِ گندگيءَ ۾ ڪريو آهيان؟“
”اڄ صبح تون ان ... ان-“
”ڇا؟“
”هن ڀنگياڻي کي- جوان ڀنگياڻي کي جيڪا مٺائي واري سان ڀڄي وئي هئي....“
”لاحول ولا- توبهه عجيب عورت آهي- هوءَ غريب حامله هئي. بارش ۾ ٻهاري ڏيندي هن کي غش اچي ويو ۽ ڪري پئي. مان ان کي کنيو ۽ هن جي ڪوارٽر ۾ کڻي ويس.“
”پوءِ ڇا ٿيو؟“
”تو کي خبر آهي ته هوءَ مري وئي.“
”هاڻي- ويچاري- مان ته برف ٿي وئي آهيان.“
”منهنجي ويجهو اچ.“
”مان قميص پايان.“
”ان جي ڪهڙي ضرورت آهي- تنهنجي قميض ته مان آهيان.“
ترجمو: ڄام وقار حسين قادري