فرشتو
نوڪر بيمار هيو پر جڏهن سندس سهيليءَ گهڻو اصرار ڪيو ته هوءَ اڪيلي ئي ان جي گهر هلي وئي..... ٻه ڪلاڪ هتان هتان جون ڳالهيون ڪنديون رهيون. وقت مزي ۾ گذري ويو.... هن جي سهيليءَ جنهن جو نالو شاهده هو، تنهن ويندي وقت چيو، ” سلميٰ ، هاڻي تنهنجي شادي به ٿيڻ گهرجي.“ سلميٰ شرمائجي وئي.
”ڪهڙيون ٿي ڳالهيون ڪرين شاهده مون کي شادي ناهي ڪرڻي.“
”ته ڇا سڄي عمر ڪنواري رهندينءَ؟“
”ڪنواري رهڻ ۾ ڪهڙو حرج آ ...“ شاهده مسڪرائڻ لڳي، ”مان به ائين چوندي هيس پر جڏهن شادي ٿي ته دنيا جون تمام لذتون مون تي ظاهر ٿيون. اها ته عمر آهي جڏهن ماڻهو پوريءَ طرح شاديءَ جي لطافتن مان لطف اندوز ٿو ٿئي.... تون منهنجو چوڻ وٺ بس هڪ ٻن مهينن جي اندر ڪنوار ٿي وڃ- تنهنجي هٿن تي ميندي مان پاڻ لڳائينديس.”
”ڇڏ ان مزاق کي... “ شاهده سلميٰ جي ڳل تي هلڪي پيار ڀري ٿڦ هنئي.
”اهو مزاق آهي؟اگر اهو مزاق آهي ته پوءِ ڄي دنيا مزاق آهي. مرد ۽ عورت جو رشتو به فضول آهي- مون کي سمجهه ۾ نٿو اچي ته آخر تون هڪ ازلي ۾ ابدي رشتي کان انڪاري ڇو آن؟ ”ڏسندس ته تون مرد کان بغير ڪيئن ٿي جي سگهين- خدا جو قسم چري ٿي ويندينءَ..... چري!“
”سٺو آ ته چري ٿي وڃان- چرين لاءِ هن دنيا ۾ ڪا جاءِ ڪونهي ڇا، هيترا سارا چريا آهن- آخر اهي به ته جيئن تيئن جي رهيا آهن.“
”جيئن تيئن جيئڻ ۾ ڪهڙو مزو آ پياري سلميٰ.... مان تو کي چوان ٿي جڏهن کان منهنجي شادي ٿي آ منهنجي ته دنيا ئي بدلجي وئي آ، منهنجو مرس ڏاڍو پيار ڪندڙ آهي.“
”ڪهڙو ڪم ڪندو آهي“
”مون سان محبت ڪندو آهي اهو ئي ان جو ڪم آ، الله جو ڏنو سڀ ڪجهه آهي.... منهنجو هٿ هن ڪڏهن به تنگ ٿيڻ ناهي ڏنو“ سلميٰ محسوس ڪيو هن جي دل تنگ ٿي رهي آهي.
”شاهده مون کي تنگ نه ڪر- مون کي شادي ناهي ڪرڻي- مون کي نفرت آ مردن کان.“
”ڇو؟“
”بس ائين ئي هاڻي مان تو کي ڇا چوان.“
”مردن کان مون کي به نفرت هوندي هئي پر جڏهن منهنجي شادي ٿي ۽ ”منهنجي مڙس مون کي پيار ۽ محبت ڏني ته مون کي پهريون ڀيرو معلوم ٿيو ته مرد عورت لاءِ ڪيترو لازمي آهي.“
”ڀلي هجي پر مون کي ان جي ضرورت ناهي.“
شاهده کلي، ”سلميٰ هڪ ڏينهن تون ضرور ان ڳالهه جي قائل ٿي ويندينءَ ته مرد عورت لاءِ لازمي آهي- ان کان سواءِ هوءَ هڪ اهڙي گاڏي آهي، جنهن جا ڦيٿا نه هجن- منهنجي شادي کي هڪ سال ٿيو آهي.... ان هڪ سال ۾ مون کي جيتريون مسرتون ۽ راحتون منهنجي مڙس پهچايون آهن. مان بيان نٿي ڪري سگهان.... خدا جو قسم هو فرشتو آهي..... فرشتو.... مون تي جان قربان ڪندو آهي.“
سلميٰ اهو ائين محسوس ڪيو ڄڻ هن جي مٿي تي فرشتا پر ڦڙ ڦڙائي رهيا هجن.
هن سوچڻ شروع ڪيو شايد مرد عورت لاءِ لازمي هجي.... پر جلد هن جي دماغ ۾ اهو خيال آيو ته هن جي عقل هن جو ساٿ ناهي ڏنو. مرد جي ڪهڙي ضرورت آهي- ڇا عورت ان کان سواءِ جي نٿي سگهي- جيئن شاهده هن کي ٻڌايو ته هن جو مڙس ڏاڍو پيار ڪرڻ وارو آهي ڏاڍو نيڪ خصلت آهي- پر ان مان اهو ته ثابت نٿو ٿئي ته هو شاهده لاءِ لازمي هيو....
سلميٰ حسين هئي..... اڀريل اڀريل جوڀن..... ڀريل هٿ پير..... ڪشادي پيشاني..... چيلهه کان هيٺ ڪارا ڊگها وار..... ڊگهو نڪ ۽ ان تي تر...... جڏهن هوءَ پنهنجي سهيليءَ کان اجازت وٺي غسل خاني ۾ وئي ته هن آئيني ۾ پاڻ کي غور سان ڏٺو ۽ ان کي ڏاڍي الجهن محسوس ٿي. هوءَ سوچڻ لڳي آخر هي جسم ۽ حسن، هي اڀار ڪنهن لئه آهي. قدرت جي سڄي ڪاريگري بيڪار پئي وڃي.... اناج پيدا ٿيندو آ ته ماڻهو ان مان پنهنجو پيٽ پاليندو آهي.... ان جي جواني به ته ڪنهن ٻنيءَ ۾ بيٺل سنگ جيان هئي- اکر ان کي ڪوئي کائيندو نه، ته سڙي سڪي نه ويندي.
هوءَ ڪافي دير تائين غسل خاني ۾ آئيني سامهون سوچيندي رهي. هن جي ذهن ۾ هن جي سهيليءَ جون سڀ ڳالهيون گونجي رهيون هيون.... مرد عورت لاءِ تمام ضروري آهي.... هن جو مڙس هن سان ڏاڍو پيار ڪندو آهي هو فرشتو آهي.... سلميٰ هڪ لمحي لاءِ محسوس ڪيو ته هن جا ڪپڙا ۽ هن جو رئو فرشتن جا پر بڻجي ويا آهن. هوءَ گهٻرائجي وئي.... جلدي فارغ ٿي ٻاهر نڪري آئي.
ٻاهر ورانڊي ۾ مکيون ڀون ڀون ڪري رهيون هيون.- سلميٰ کي ائين لڳو ڄڻ هي به فرشتا هجن جيڪي ويس بدلي آيا آهن. پوءِ جڏهن هن جي سهيلي هن کي پنهنجي گهر جي سامهون واري باغ ۾ وٺي وئي ۽ اتي هن ٻه ٽي پوپٽ ڏٺا ته اهي به هن کي فرشتا ڏسجڻ ۾ آيا.... پر هن ڪيئي دفعا سوچيو ته اهڙا رنگين ننڍڙا پتڪڙا فرشتا ڪيئن ٿا ٿي سگهن.... هن کي ڪافي دير تائين فرشتا ئي فرشتا پئي ڏسجڻ ۾ آيا، جيڪي هن جي ويجهو ئي آيا هن کي پيار ٿي ڪيئون. هن جي چهري کي ٿي چمئيون-هن جي سيني تي ٿي همٿ ڦيرئون..... جنهن مان هن کي ڏاڍي راحت ٿي ملي... پر هن فرشتن جي هٿن کي سختي سان پري ڪندي انهن کي چيو- وڃو – هليا وڃو هتنون- توهان جو گهر ته آسمان تي آهي هتي ڇا ڪرڻ آيا آهيو.... هو فرشتا هن کي چوڻ لڳا- اسان فرشتا ناهيون حضرت آدم جي اولاد آهيون- اهو بزرگ جنهن کي جنت مان ڪڍيو ويو- پر اسان تو کي وري جنت ۾ پهچائڻ جو واعدو ٿا ڪيون. ها اتي کير جون نديون ٿيون وهن ۽ ماکيءَ جون به- سلميٰ ائين محسوس ڪيو ڄڻ هن جي سيني مان کير جا گوها نڪرڻ لڳا هجن ۽ هن جا چپ مٺاس سان ڀرجي ويا هجن- شاهده هر هر هن سان پنهنجي مڙس جون تعريفون پئي ڪيون.
اصل مقصد هن جو اهو هيو ته جيئن هن جي ڀاءُ سان سلميٰ جو رشتو ٿئي، پر گهر ۾ هي پهرين ملاقات هئي ان ڪري هو کُلي ڳالهائي نه سگهي... بهرحال هن اشارن اشارن ۾ سلميٰ تي اهو واضح ڪري ڇڏيو ته هن جو مڙس ڏاڍو شريف ۽ محبت ڪرڻ وارو ماڻهو آهي ۽ ان جو ڀاءُ ان کان به وڌيڪ شريف النفس آهي. سلميٰ اهو اشارو نه سمجهي سگهي. ان ڪري جو هوءَ ڏاڍي سادي طبعيت واري هئي. هن صرف ايترو چيو، ”اڄڪلهه جي زماني ۾ شريف ماڻهن جو ملڻ محال آهي- تون خوشقسمت آهين جو تو کي اهڙو سٺو خاندان مليو آهي. جنهن جو هر ماڻهو نيڪ ۽ شريف آهي.... افسوس آ جو منهنجو مڙس هن وقت گهر ۾ موجود ناهي نه ته مان تو کي ان سان ضرور ملايان ها- وري ڪڏهن سهي...“
”ڪهڙو ڪم ڪندو آهي؟“
”ائين ان کي ڪم ڪرڻ جي ڪهڙي ضرورت- لکن جي ته جائداد آهي- گهر ۽ دڪانن جو ڪرايو ئي هر مهيني ٻن هزارن جي قريب وصول ٿيندو آهي. ان کان علاوه ماشا الله زمينون آهن، انهن جي آمدني الڳ آهي. اَن َ پاڻيءَ جي ڪائي ڪمي ناهي- ڪڻڪ گهر ۾ پئي آهي. چانور به- هر قسم جي سبزي به هر وقت ميسر آهي- الله جو وڏو فضل ڪرم آهي- ان جو ننڍو ڀاءُ اڄ ڪلهه لنڊن ۾ آهي. زراعت متعلق خبر ناهي ڇا سکي رهيو آهي...... هڪ مهيني اندر واپس اچي رهيو آهي اهو پنهنجي وڏي ڀاءُ جي ڀيٽ ۾ گهڻو حسين آ. تون ان کي ڏسندينءَ ته ...“
سلميٰ گهٻرايل لهجي ۾ چيو“ ها ها.... جڏهن هو ايندو ته ان سان ملڻ جو اتفاق به ٿي ويندو...“
شاهده چوڻ لڳي ”ڏاڍو شريف ڇوڪرو آهي- اصل پنهنجي وڏي ڀاءُ وانگر.“
”جي ها- ضرور هوندو- آخر شريف خاندان سان تعلق اٿس.“
”هو بس اچڻ وارو ئي آهي... تون مون کي پنهنجي هڪ تصوير ڏئي ڇڏ“
”ڇا ڪندينءَ؟“
”بس ماکي لڳائي چٽيندي مانس.“ اهو چئي شاهده سلميٰ جي منهن کي چميو ۽ وري پنهنجي مڙس جون تعريفون شروع ڪري ڏنائين. سلميٰ تنگ اچي وئي. هن ٿوري دير کان پوءِ ڪو بهانو بڻائي اجازت ورتي- ۽ بس اسٽينڊ تي پهتي جتان هن کي اي روٽ واري بس تي وڃڻو هو....
هوءَ جڏهن اتي پهتي ته هڪ مرد هن کي خراب نظر سان ڏسڻ شروع ڪيو- هوءَ پريشان ٿي وئي. سياري جا ڏينهن هئا. پر پوءِ به هن ڪيئي دفعا نرڙ تان پگهر اگهيو- اسٽينڊ تي هڪ بس آئي هن ان جو نمبر به نه ڏٺو جيئن ئي ٻه ٽي مسافر لٿا هوءَ تڪڙي ۾ بس ۾ ويهي رهي.
اهو ماڻهو به بس ۾ داخل ٿيو- هن جي پريشاني اڃا وڌي وئي. اتفاق اهڙو ٿيو جو بس جي انجڻ ۾ ڪائي خرابي پيدا ٿي جنهن جي ڪري ان کي بيهڻو پيو- سڀني مسافرن کي چيو ويو ته- توهان لهي وڃو ڇو جو هيءَ بس ڪافي ٽائيم تائين نه هلي سگهندي. سلميٰ هيٺ لٿي ته اهو شخص جيڪو هن کي چتائي ڏسي رهيو هو- اهو به ٻاهر نڪتو- روڊ تي هڪ ڪار وڃي رهي هئي. هن ان جي ڊرائيور کي سڏ ڪيو، ”امام الدين.“
امام الدين ڪار هڪدم بيهاري – ان شخص سلميٰ کي هٿ مان ورتو ۽ چيائين،”اچو هيءَ ڪار منهنجي آهي- جاتي به توهان وڃڻ چاهيو مان توهان کي ڇڏي ايندس.”
سلميٰ انڪار نه ڪري سگهي ۽ ڪار ۾ ويهي رهي- هن کي ماڊل ٽائون وڃڻو هيو- پر هو ته هن کي ڪنهن ٻي هنڌ وٺي ويو- ۽ سلميٰ محسوس ڪيو ته مرد واقعي عورت لاءِ لازمي آهي.
هن پنهنجي زندگيءَ جو بهترين ڏينهن گذاريو- خير پهريان ته هن ڏاڍا حيلا هلايا- احتجاج ڪيو- پر ان شخص آخر هن کي راضي ڪري ورتو- ٽن چئن ڪلاڪن کان پوءِ جڏهن سلميٰ ان شخص جو ٻٽون کولي ائين ئي ڏٺو پئي ته ان ۾ هڪ پاسي کان شاهده جو فوٽو هيو- هن هٻڪندي پڇيو، ”هي- هي- عورت ڪير آهي؟“
ان شخص جواب ڏنو، ”منهنجي زال.“
سلميٰ جي وات مان دانهن نڪري وئي،”توهان جي زال!“
شاهده جو مڙس کلڻ لڳو”ڇا مردن جون زالون ناهن هونديون!”
ترجمو: عرزه عروج