سوامي شانتي پرڪاش
(1907ع-1992ع)
سنت سوامي شانتي پرڪاش مهراج پٽ شري آسودي مل پهوجا سن 1907ع ڌاري چڪ ضلعو (سکر) شڪارپو ۾ جنميو. سوامي صاحب اسڪولي تعليم صرف ٽي درجا حاصل ڪئي، ٻارهن سالن جي عمر ۾ کيس وڏي ماتا نڪتي جنهن جي ڪري سندس اکين جي روشني غائب ٿي وئي، کيس سندس پتا سنت هرچورام وٽ وٺي ويو ته جيئن سنت سندس پٽ کي نور بخشي.
” هن هڪ ڏينهن شري آسودي مل کي چيو ته بابا تنهنجي هن فرزند کي اندرين روشني ملندي، اهو وڏو ٿي تمام وڏو سنت ٿيندو ۽ هزارن کي روشني ڏيندو. هن ٻاهريون اکيون وڃايون آهن ته تون چنتا نه ڪر، توکي وهنوار جي خيال کان ٻيو فرزند ٿيندو.“*
سوامي سروانند مهاراج کانپوءِ هن سنت کي سوامي ٽينئون رام جي گادي تي ويهاريو ويو. سوامي جن ۾ عجيب پيار ۽ نوڙت هئي، منجهس منقناطيسي ڇڪ هئي، سندس مهمان نوازي ۽ محبت بينظير هئي. 1923ع ۾ رڪ، چڪ ۽ لاڙڪاڻي طرف ٻوڏون آيون هيون ته سوامي صاحب ٻوڏين جي سهائتا لاءِ هڪدم ان طرف ويا ۽ ماڻهن جي جاني مالي مدد ڪيائون.
”سوامي شانتي پرڪاش مهراج نه صرف مهان سنت آهن، پر اوچ ڪوٽيءَ جا اپديشڪ ۽ مهان ڪوي به آهن. سوامي جن سنڌي ۽ هندي ٻولي ۾ ڪاويه رچنا ڪئي آهي. ڀارتي راڳ راڳڻين جي آچار تي سوين ڀڄن لکيا آهن. ڀڄن بهار پستڪ م سندس 312 ڀڄن سنگرهه ٿيل آهن. انهن ڀڄنن ۾ شانت رس پرڌان آهي، رواني آهي، ماڌريه آهي، سرل ۽ مٺي ڀاشا جو پريوگ ٿيل آهي.“*
”ڀڄن بهار“ کان علاوهه” ڀڄن ڦلواڙي“ ”ڀڄن واٽڪا“ ۽ ”ڀڄن سڌا“ سندس قابل ذڪر پستڪ آهن. سنڌ جا سنت ۽ سنڌي سنت ڪاويه وويچن ۾ ڊاڪٽر ديال آشا، سوامي صاحب جي باري ۾ تفصيلي ذڪر ڪيو آهي. شاعري ۾ تخلص، پنهنجي مرشد جو نالو “ ٽيئون” ڏيندو هيو .
هيٺ سندس ڪجهه شاعري نموني طور ڏجي ٿي.
سڳنڌي جيئن گلن ۾،
ميٺاج ٿئي شڪر ۾،
آنند ٿئين ته تو ۾،
تن مان تون ٽٽولج.
آنند اٿئي اندر ۾،
ٻاهر وڃي نه ڳولهج،
ناحق جھنگن جرن ۾،
پنهنجو پاڻ ڪين رولج.*
ڀڄن
ڀلوڪر ڀلوڪر ڀلوڪر ڀلو،
سڀن جو سدا تون ڀلو ڪرڀلو.
ڀلي جي ڪرڻ سان ڀلو ئي ٿئي،
ملڪ پڻ نيڪيءَ جا ڀري ڍڪ پيئي.
ڀلائي اجائي وڃي نا ڪيل،
اچي سا ته ڪم ۾ مصيبت مهل.
ڪئي، چور، شينهن سان ڀلائي ٿئي،
پشونءَ ڀي ڀلائي، ڀلائي نه ٿئي.
ڪهي” ٽيئون “جيسين تون جيئرو رهين،
ڪندو رهه ڀلائي، ڀلو جي چاهين.**
سوامي شانتي پرڪاش هزارن جي راهه روشن ڪري ويو. هي مها ڪرم يوگي سنت هو. پر سماج سڌارڪ به هويو. هن ڏيتي ليتي جي مرض، شراب، طلاق ۽ ٻين براين خلاف پنهنجي پريمين کي سمجھايو. هن ٽيئون رام آشرم سنڌو نگر 5 ۾ سنڌي سنت ڪانفرنس، سماج سيوڪ ڪانفرنس، عورتن جي ڪانفرنس ۽ شاگردن جون ڪانفرنسون ڪرايون ۽ وقت به وقت مختلف شهرن ۾ ميڊيڪل ڪئمپس پڻ لڳرايون. سماج سنڌ هند ۽ ٻين ملڪن ۾ سندس هزارين مريد آهن، جن کي اشڪبار اکين سان 15 آگسٽ 1992ع ۾ وفات ڪري ويو. سندس اباڻي جاءِ اڄ به چڪ ۾ اصل حالت ۾ آهي، جيڪا چڪ جي حڪيم رامچند جي اسپتال جي ڀر ۾آهي هينئر اهو سيد هدايت شاهه جو گهر آهي. جتي هرسال سندس مريد اچي پوڄا پاٺ ڪندا آهن.سندس عُمر 85 ورهيه هُئي.