مکي پرسرا م تلريجا
( 1889-1965ع)
مکي پرسرام(پرسو مل) تلريجا پنهنجي آبائي ڳوٺ چڪ ۾ مينگھن داس تلريجا جي گھر ۾ 1889ع جي لڳ ڀڳ جنم ورتو. هي چڪ جي هندو برادريءَ جي اثر رسوخ وارو مکي هو، سندس حڪم تي هندو برادري مرڻ مارڻ لاءِ تيار رهندي هئي. پاڻ هندن ۾ طاقتور شخصيت ليکيو ويندو هو. پنهنجي برادريءَ لاءِ پاڻ پتوڙيائين ۽ چڪ جي سياست م اڳڀرو رهيو. 1933ع ۾ هن چڪ ۾ هندو مها سڀا جو بنياد وڌو.
ڪچي پڪي جو سٺو زميندار هو، جنهنڪري ڪچي جا وڏيرا سندس هميشه مخالف رهيا ۽ انهن جي اکين م ڪنڊي جيان چڀندو هو. ان زمين مان گهڻو حصو سندس پٽ جا هاري قبضي ڪري ويا،
هن 1934ع_1933ع ۾ پئنچائتي جاءِ ڪرايي تي ڏيئي چڪ م اسڪول شروع ڪرايو ۽ لوڪل بورڊ طرفان چڪ م ميٽرنٽي هوم به کولرايو، جيڪا جاءِ پڻ هندو پئنچائت فراهم ڪئي. جنهن کي اڳتي هلي لوڪل بورڊ جي هڪ پٽيوالي قبضو ڪري وڪڻي ڇڏيو.انهيءَ سال 1933 -34ع ۾ کيس چڪ جو مکي چونڊيو ويو هو، هن کان پهرين ڏيواڻي برادري جو تولومل ٻڍومل ٻڍاڻي (استاد اتم چند جو پر ڏاڏو) چڪ جي هندن جي مکي هيو.
مکي پرسرام م تلريجا زمينداريءَ سان گڏ ضلعي لوڪلبورڊ سکر جو ميمبر پڻ چونڊيو. چڪ ۾ جڏهن پهريون دفعو سينيٽري ڪاميٽيءَ جو بنياد پيو ته هن جي مدد سان ڦندو مل ولد ٽوپڻ مل ڪاميٽيءَ جو چيئرمئن چونڊيو ويو، جنهن بعد سندس سئوٽ روچلداس تلريجا چيئرمين چونڊجي آيو . هي هندن ۾ هوشيار ۽ اورچ ماڻهو هو
سندس دوستن ۾ رامنداس ولد تلسي داس (بنگلي وارو) خيراج مل ولد بودل مل، فتح چند تولارام، غلام نبي خان مهر (رستم)،پيارو خان مهر(ڀرڪڻ)،حاجي مولا بخش سومرو، قلندر بخش خان مهر (وزيرآباد)، سردار فتح محمد خان جتوئي، سيٺ ڌنراج، خان صاحب امير بخش خان تماچاڻي مهر، سيٺ جيتارام (قاسم ڳوٺ) شامل هئا.
سندس تعليم سنڌي فائنل هئي، کيس هڪ پٽ ڪروڙي مل تلريجا هو جيڪو 4 مئي 1965ع تي والد جي وفات کانپوءِ چڪ جي هندن جو مکي بڻيو، جنهن جي وفات کان پوءِ هن وقت هاءِ ويز جو سپريڊينٽ انجنيئر پريم چند تلريجا چڪ جو مکي آهي. هي صاحب تمام لائق ماڻهو ۽ هڏڏوکي انسان آهي.