ڀڳت چوئٿ مل مانڌواڻي
( 1927ع 1973ع )
ڀڳت چوئٿ مل پٽ گگن مل مانڌواڻي 1927ع ۾ چڪ لڳ ڳوٺ کاهي ضلعي سکر ۾ جنم ورتو . پنهنجي ڀائرن ۾ چوٿون نمبر هيو ڪل پنج ڀائر هئا 1_ ڀڳت هولو مل 2_ طوطو مل 3_ گرمک مل 4_ ڀڳت چوئٿ مل 5_ ڀڳت عينشي مل طو طوطي مل ۽ چوئٿ مل جي رهائش چڪ ۾ هئي باقي هولو مل، گرمک مل، عينشي مل ڳوٺ کاهي ۾ رهيا.
پنهنجي ڌرم سان خانداني لڳاءُ سبب، سندس ڀاءُ هولو مل ڀڳتي ۾ پنهنجي مٽ پاڻ هيو هن جو گائڪي سان عشق هيو هن پنهنجي ڀائرن کي به ڀڳتي جي سکيا ڏني ڀڳت چوئٿ رام پنهنجي ڀاءَ هولي مل جو شاگرد هيو .هولو ،چوئٿ ۽ عنشي چڪ ۾ هر هفتي شهر جي مک چونڪ تي ڀڳتي محفل ڪندا هئا جنهن ۾ هندو توڙي مسلم گڏ گڏ شريڪ ٿيندا هئا .ڀڳت چوئٿ مل هارمونيم وڄائيندو هيو ۽ ڳائيندو هيو جڏهن ته ڀڳت هولو مل ڳائڻ سان گڏ نچندو به هيو سندس ڀاءٌ عنشي مل پيرن ۾ ڇير پائي نچندو هيو ته ماڻهن کان واهه واهه نڪري ويندي هئي ڀڳت هولو ۽ عينشي مٿي تي دلو رکي نچندا هئا . عينشي جڏهن گهڙو مٿي تي رکي نچي نچي مٿي ٽپ ڏيندو هو ته ڏسندڙ دنگ رهجي ويندا هئا جڏهن ته ڀڳت چوئٿ مل جي آواز ۾ هڪ الڳ آلاپ ۽ تان هوندي هئي اونهاري جي رات ۾ جڏهن چوئٿ مل ۽ هولومل ڳائيندا هئا ته سندن مڌر آواز گهرن ۾ ويٺل ماڻهن جي سماعتن سان وڃي ٽڪرائبو هو.
چوئٿ مل ۽سندس ڀائرن کي پنهنجي مرشد ٽيئون رام سان وڏي عقيدت هئي هي مرشد جي ميلي ۾ دل وجان سان ڀڳتي ڪندا هئا. بلڪ چڪ ۽ چڪ جي آس پاس جي سڀني مندرن ۾ ڀڳت ڪنداهئا.هنن ورهاڱي کانپوءِ به ڀڳتي جاري رکي پر سنڌ مان هندن جي اڪثريت لڏي وڃڻ سبب ڀڳتي جو جڏهن قدر ٿورو گهٽجڻ لڳو .تڏهن ڀڳت چوئٿ مل چڪ ۾ پرچون جو دڪان هلائڻ شروع ڪيو .کيس اولاد ۾ پنج نياڻيون آهن ۽ هڪ پٽ رامچند مانڌواڻي آهي(هن وقت سکر ۾ سرڪاري ملازم آهي) .سندس دوستن ۾ حسراج مل، نول مل، استاد اتم چند ٻڍاڻي ، عبدالفتاح سومرو وغيره هئا. چڪ جو هي البيلو ڀڳت 46_47 سالن جي عمر ۾ مارچ 1973ع ديهانت ڪري ويو.