لوڪ ادب، لساني ۽ ادبي تحقيق

چَڪَ جا چندن هارَ

ڪتاب ”چَڪ جا چندن هار“ اوهان اڳيان پيش آهي. سنڌ جي تاريخي شهر چَڪ ۾ سماجي، سياسي ۽ ادبي حوالي سان متحرڪ شخصيتن تي لکيل تحقيقي مضممونن جي هن مجموعي جو محقق آزاد بخاري آهي. هي ڪِتابُ هِڪَ طرف چَڪَ شهر جي اِنهن اهم ۽ اعليٰ شخصيَتُن جي ڪَمَ ۽ ڪردارَ کي نئين نَسُلَ آڏو اُجاگَر ڪَِري ٿو ته ٻئي طَرف اِهي سَڀيئي حوالا ۽ معلوماتِ تاريخَ ۾ محفوظ ٿيڻَ جي حيثيت پِڻُ ماڻن ٿا.
  • 4.5/5.0
  • 3284
  • 644
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • آزاد بخاري
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book چَڪَ جا چندن هارَ

روچلداس تلريجا

روچلداس تلريجا
(1893ع-1953ع)

روچلداس تلريجا پنهنجي آبائي ڳوٺ چڪ ۾ ڀوڄراج تلريجا جي گھر م جنم ورتو. هن جو چڪ جي زميندار خاندان سان واسطو هو ۽ سنڌي فائنل پاس ڪئي هئائين. هي چڪ جي سينيٽري ڪاميٽيءَ جو ڦندو مل کان پوءِ ٻيو نمبر چيئرمين ٿيو، هن سان ميمبرن ۾ نيوند مل ولد ڌرمون مل، خان محمد خان پٺاڻ، مير محمد خان پٺاڻ ۽ محمد بخش مغل وغيره شامل هئا. جيڪي سندس دوست پڻ هئا. سندس دوستن م صوڀو مل (ڏهرڳوٺ)، سيوارام موٽڻ داس (منڱڻاڻي جو)، رامنداس، ڦندو مل، کيراج مل، فتح چند ۽ وڏيرو الهڏنو خان سيٺار قابل ذڪر آهن.
روچلداس جي جماعتي وابستگي به “هندو مهاسڀا ” سان هئي ۽ هن نهرو جي استقبال لاءِ هندو مها سڀا جا نوجوان گارڊ بيهاريا هئا .هن چيئرمين ٿيڻ کانپوءِ چڪ ۾ “هال فورڊ لائبريري” جو بنياد وڌو، هن ضلعي لوڪلبورڊ سکر جي اليڪشن ۾ پڻ حصو ورتو. هن شهر جي لاءِ پاڻ پتوڙيو ۽ ذڪر لائق ڪم ڪيا. سندس پٽ مولچند تلريجا ضياءَ دور ۾ 1970ع ۾ ڊي پي آر هيٺ جيل ويو هي به چڪ ٽائون ڪميٽيءَ ۾ اقليتي سيٽ تي هميشهه ميمبر چونڊبو رهيو ۽ سرڳواسي مولچند جو ننڍو پٽ سرڳواسي امر لال تلريجا پڻ اقليتي سيٽ تي ڪائونسلر چونڊيو ويو بعد ۾ عدالت پاران چڪ جي ناظم جوڙي جي نااهل ٿيڻ کانپوءِ (ديهانت ٿيڻ تائين ) يو سي چڪ جو ڪيترائي مهينا عبوري ناظم رهيو. هن به پنهنجي ڏاڏي وانگر سماجي سرگرمين ۾ اڳڀرو ٿي حصو ورتو، هي چڪ شهري اتحاد جو سرگرم اڳواڻ هيو، پنهنجي ناظميءَ دوران هن پير فاضل شاهه لڪياريءَ جي چوڌاري مٽيءَ جو بند ٻڌرايو، ڪيترين ئي گهٽين ۾ سي سي بلاڪ هڻايا ، ۽ اسٽريٽ لائيٽس جو بندوبست ڪيو . پر زندگيءَ وفا نه ڪيس ، ننڍي عمر ۾ ئي ديهانت ڪري ويو ته سندس هندو توڙي مسلم دوست ڊاڍهيون ڪري رنا. اڄ به روچلداس تلريجا جو خاندان چڪ ۾ رهي ٿو سندس گهر جو چشم چراغ انجنيئر راجڪمار تلريجا نهايت شريف المزاج ۽ امن پسند انسان آهي.