هڪ مهينو
هر ڊريسنگ روم ۽ هر ڪنڊ ۾ جتي به قيدين کي اهو يقين هو ته سندن آواز محافظن ۽ مخبرن جي ڪنن ۾ نه پوندو، انهيءَ تي ڳالهه ٻولهه ڪئي ويئي ته ڏکوئيندڙ هاڃي جي ياد ڪيئن ملهائجي.
آئون هڪ منٽ جي خاموشي واري انهيءَ خراج تحسين ۾، جيڪو ڪئمپ جي قيدين 11 آڪٽوبر تي ان مهل منظم ڪيو هو جنهن ٽاڻي سلواڊور آلندي کي قتل ڪيو ويو هو، ان ڪري شريڪ ٿي نه سگهيس، جو منهنجي لاءِ هاڻ روزانو سائيڪلنگ پٽي ڏانهن پڇاڳاڇا لاءِ وڃڻ ڄڻ معمول بڻجي ويو هو.
اوچتو اسان مشين گنن ۽ رائفلن جا فائر ٻڌا جيڪي ڪجهه وقت تائين هلندا رهيا. سپاهين کي مختلف پاسن ڏانهن ڊوڙندي ۽ آفيسرن کي حڪم ڏيندي ٻڌوسين. ايذاءَ وارن مرڪزن ۾ موجود قيدين سان ان وقت ”خاص ورتاءُ“ ڪيو ويو. انهيءَ فائرنگ ايذاءَ رسائيندڙن کي ڪاوڙائي ڇتو ڪري ڇڏيو.
”هي توهان جا ماڻهو آهن ماءُ جا.....“.
”اسان توهان جي سڄي ٽولي کي چيڀاٽي ڇڏينداسين“
”جنرل ليگ صحيح ٿو فرمائي، هڪ سٺو ڳاڙهو، هڪ مئل ڳاڙهو هئڻ کپي“.
”هي چلي جا ماڻهو نه، پر بدمعاشن جو هڪ ٽولو آهي“
انهن هيسٽريائي رڙين سان گڏ بجليءَ جا جهٽڪا ۽ ڌڪ وڌيڪ تيز ٿي ويا. منهنجو سڄو بدن سيسڙاٽ ڪرڻ لڳو.
پوءِ هڪدم فائرنگ بند ٿي ويئي ۽ پڇاڳاڇا به ختم ٿي ويئي. سخت پهري ۽ ڌمڪين سان اسان کي اسٽيڊيم ۾ آندو ويو، جتي اسان تڪڙين تبديلين کي ڏسي ورتو. هن وقت دروازن تي ٻن بدران چار ٽينڪون بيٺل هيون ۽ 50ع جون مشين گنون پوري ميدان ۾ چئني پاسن کان کوڙيل هيون. سپاهي پريشان هئا. سڀئي بتيون ٻاريون ويون هيون. قيدين جي لسٽ تمام مختصر هئي. مون کي جيتوڻيڪ ”جن کان پڇاڳاڇا ٿيندي“ واري درجي ۾ نه رکيو ويو هو، پر مون کي انهيءَ ساڳيءَ کوليءَ ڏانهن اماڻيو ويو، جتي مون گذريل رات گذاري هئي.
اسان قسمين قسمين اندازا لڳايا ته ڇا پئي ٿي سگهيو. ڪجهه ماڻهن چيو ايم آءِ آر جي ڪارڪنن اسان کي آزاد ڪرائڻ لاءِ اسٽيڊيم تي حملو ڪيو هو. ٻين اها دعويٰ ڪئي ته جيل ٽوڙيو ويو آهي، ٻين جو وري خيال هو، ته سپاهين جي پاڻ ۾ چڪري لڳي آهي. ڪن ائين به چيو ته جنرل ليگ پنوشي کي هٽائي ڇڏيو آهي ۽ هوائي فوج سنتياگو جو گهيرو ڪري ورتو آهي. بعد ۾ اسان کي خبر پئي ته اهڙي قسم جو ڪو به معاملو نه ٿيو آهي، ڳالهه فقط ايتري هئي جو سپاهين جي هڪ ٽولي ويجهڙائي ۾ موجود هڪ لئباريٽري جي عملي تي حملو ڪيو هو.
انهيءَ شام تي ڊريسنگ رومن جي کولين وارن مڙني قيدين مقتول صدر ۽ ٻين قتل ٿيل ساٿين کي خراج تحسين پيش ڪيو ۽ عوام سان پنهنجي وفاداريءَ واري عهد کي هڪ ڀيرو ٻيهر ورجايو. منهنجو خيال آهي ته ان رات اسان سڀني نئين ڀروسي، نئين سگهه ۽ خوشيءَ سبب تمام گهري ننڊ ڪئي هئي.