اتفاق
آخري پيپر جو منظر ڪنهن قيامت کان گهٽ ناهي هوندو, ڇاڪاڻ جو اُن پيپر کان پوءِ محبوبا سان موڪلاڻي وارو منظر آتشتان جو ڏيک ڏيندو آهي. ائين ئي اڪمل جي آخري پيپر ختم ٿيڻ کانپوءِ دوستن سان روح ريهاڻيون ڪرڻ کانپوءِ آخر هِنکي پنجهي منزل ڏانهن ورڻو هيو جتان هِن جو بچپن نپيو, ائين ئي هِن جي سڀني دوستن صلاح ڪئي تـ هِن ڀيري ريل گاڏي ۾ هلڻو آھي ۽ منصوبي تحت هي رات جي پهر ۾ سنڌ ورسٽي کي الوداع چئي دوستن ساڻ ٽرين اسٽيشن حيدرآباد ڏانهن روانو ٿيو, اُن ننڍڙي سفر دوران دوستن سان مزاق مستيون ڪندو رهيو هڪ ٻئي کي بوڳ چرچا هڻندا رهيا ۽ اڌ گهنٽي ۾ اسٽيشن پهتا, اسٽشن ۾ ٽيڪيٽ وغيره وٺي اُهي سڀ دوست سکهر ايڪسپريس جي انتظار ۾ هڪ جاءِ تي گڏ ٿي ويٺا.
ائين ئي اڪمل بيٺو هو تـه اُن کي محسوس ٿيو ڄڻڪ جنت جي هير لڳي هجي ۽ ان هير هِن جا حواس لوڏيا هجن, ڄڻڪ هي پنهجي پاڻ کان اڻواقف ٿي ويو ھجي تـه هِن جو وجد ڇاهي ۽ ڪهڙي جُڳ جو جوڳي آھي اُها حير هڪ ڇوڪري هئي جيڪا حُسنِ آرا هئي هِن کي ائين پئي لڳو ڄڻڪ سڄي جهان جو حُسن ميڙي آئي هجي يا جنت جي ڪا حور آئي هجي, شايد اُنکان اڳُ هِن سان اهڙو ڪو الميو درپيش نـه ٿيو هيو, ڇو جو هو محظ هڪ ڇوڪري نـه هئي هوءَ تهـ حُسناڪ هئي ۽ هِن کي حُسنا لڳي پئي ڄڻڪ هِن اهڙو حُسن پهريان ڏٺو هجي.
صرف هوءَ حُسن جي ماڳ نـه هئي بلڪي هوءَ حُسن اخلاق طرز هئي ۽ اُنجي طرزِ گُفتگو ڄڻڪ تـه قديمي هئي موئن جيان مهڪي پئي, ڄڻڪ هن جي وجد ۾ ادب سمايل هجي, ڪڏھن ڪڏھن اتفاق بـه اسان سان گڏجي پوندو آھي ۽ اسان جي هال تي هلندو آھي, ائين ئي اُن ڏنهن اتفاق بـه واه جو نڀايو, اُها ڇوڪري بـه اچي هِن جي ڀر واري بئينچ تي ويٺي جنهن تي پهريان هڪ عورت ويٺل هئي, ھوءَ پهريان ڪجھ ڌير خاموش رهي ۽ پوءِ ڀر واري عورت سان گفتگو جو سُر ڇيڙيائين, جڏھن اُن گفتگو لاءِ چپ چوريا اُنهن چپن جي مفاصلي وچان ظاهر ٿيندڙ ڏند کير جي نديءَ جو ڏيک ڏئي رهيا هئا ڄڻڪ ڪا گنگا سنڌ ۾ بـه هجي اُن جا چپ سُرخ گلاب جيان هيا, اڪمل اُن ڏانهن مسلسل ڏسندو رهيو, ۽ جڏھن اُن اڪمل ڏي اک پئي کينئي تـه اڪمل اُن جي نظرن کي برادش نـه پئي ڪري سگهيو ڄڻڪ اُن پنهجي اکين ۾ سورج سمايو هجي ۽ چنڊ جي چانڊوڪي بـه هجي, پر اڪمل بِنا اُن کي ڏسڻ جي ڪئين پئي رهي سگهـيو, ۽ اُن ڏانھن ڏسندو رهيو. هوءَ شايد هِن جي آبشي اکڙين مان پرکي وئي تـه هِن جي حُسن اڪمل جي ھيئناءُ کي ڏاريو آھي, ۽ پوءِ سکهر ايڪپريس جي پاپا سمورا رِڌم ٽوڙي ڇڏيا, ۽ ان وقت دل ۾ عجيب وسوسو پيدا ٿيو تـه هاڻي هِن کي پنهجي منزل ڏانهن وڃڻو آھي.
۽ حُسنِ آرا کي هتي ئي ڇڏڻو پوندو پر اُن وقت اتفاق بـه هِن جي پڪش ۾ ھيو
سمورا ارمان اُن اسٽيشن ۾ دفن ڪري ٽرين ۾ چڙھيو دل مونجهه جو شڪار هُئس,
پاڪستاني ٽرينن ۾ صرف ٽڪيٽ ملندي آهي ويهڻ لاءِ سيٽ پهنجي جاکوڙ سان ملندي آهي. اُنهيءَ جستجو ۾ اڪمل سڄي ٽرين ۾ ڀٽڪندو رهيو ۽ ائين ئي هِن جي نظر هڪ خالي سيٽ تي پئي جتي هي ويهي رهيو, ڪن دوستن کي جڳھ مليس تـه ڪي وري ھيٺ پنهجا ٿيهلا رکي اتي ئي ويهي رهيا. ائين ئي اتفاق سان اُن ڀوڳي ۾ حُسن قدم ڀري آئي ۽ وري اُها من موهنيدڙ ڇوڪري ڏسي هِن جي چپ مسڪراهٽ سان وکري پيا, ائين پئي محسوس ٿيس ڄڻڪ ڪنهن هزارين سال ستل ماڻھون کي جاڳايو هجي, اُها ڇوڪر ڀوڳي جي در وٽ بيٺي هئي شايد اُنکي ڪٿي بـه ويهڻ جي جڳھ نــه ملي ۽ اچانڪ جڏھن اُن اڪمل ڏانهن ڏٺو تـه اڪمل کيس ويهڻ جي آڇ ڪئي ۽ اُن شرم وچان ڪنڌُ جهڪايو, ۽ هِن کان چهرو ڇُپائڻ لڳي ڇو تـه هوءَ حيا جي ديوي هئي,هِن وري بـه اُن ڏانهن اِشارو ڪيو اُن ڪند لوڏي انڪار ڪئي,
ائين ئي اڪمل پنهجي سيٽ تي ٿيهلو رکي اُن ڏانهن ويو ۽ اُن کي سلام ڪري چيائين تـه .....
"اوهين بيٺا آھيو مونکي سٺو نـه ٿو لڳي مهرباني ڪري منهجي سيٽ تي ويهي رهو.
هُن وراڻيو...
”اوهانجي مهرباني پر اُتي توهان ويٺا آھيو ۽ توهان کي ٻي ويهڻ جي جاءِ بـه ڪونهي اُنڪري مان اُتي نٿي ويهي سگهان“
اڪمل چيو...”ٺيڪ آهي جي اوهين نٿا ويهو تـه مان بـه نـه وينهدُس, ڇو جو مونکي پنهجو ضمير اجازت نٿو ڏي تـه توهان بيٺا هجو ۽ مان ويهي رهان.
هُن وراڻيو....
”ٺيڪ آهي جي توهان ضد ڪيو ٿا تـه مان ويهان ٿي پر ايندڙ اسٽيشن تائين جي توهان کي سيٽ نـ ملي تـه مان اٿي ويندس.
”اڪمل چيو..... ٺيڪ آھي,
اتفاق جي مدد سان اڪمل کي ٻي اسٽيشن تي سيٽ ملي وئي جيڪا بلڪل ان ڇوڪري جي سامهون هئي هي اُتي ويهي رهيو, ۽ اُن اڪمل ڏانهن ڏسي مسڪرايو، هِن بـه چپن تي وکير آندو, ۽ پوءِ ڪجھ ڌير خاموش رھڻ کانپوءِ اڪمل اُن ڇوڪري کان پڇيو,
” توهان جو نالو ڇا آهي؟
اُن وراڻيو...”اريبا..!
وري اريبا اڪمل کان پڇيو....
.“ ڪيڏانهن پيا وڃو؟
اڪمل وراڻيو... ” گهر پيو وڃان.
اريبا پڇيو” توهان شاگرد آھيو؟
اڪمل وراڻيو,” جي بلڪل.
اريبا پڇيو... ڪٿي ٿا پڙھو؟
اڪمل وراڻيو....,“ سنڌ يونيورسٽي, بي بي اي ۾ پڙھندو آھيان“
اريبا پڇيو” توهان مسلسل ٽرين جو سفر ڪندا آھيو؟
اڪمل وراڻيو...“, نـ بابا پهريون دفعو آھي ۽ اڄ ھن ٽرين جو هال ڏسي ڪل پئي آھي تـه اسين اڃا بـه غلام آھيون, ڇو جو هن ٽرين ۾ اڇن مٿن سان ڪراڙيون هيٺ پيرن ۾ ستل ڏٺا ۡ ۽ ڪئي بزرگ بيٺل ڏٺا, مان اسٽيشن تي سيٽ رزوريشن لاءِ ڪائونٽر واري کي چيو تـه اُن جواب ڏنو تـ سيٽون ڀريل آھن مان چيو پوءِ ڀريل ٽرين جي ٽڪيٽ ڪئين ٿا ڏيو اُنتي اُن دوڏا فاڙي مون ڏانهن ڏٺو, ۽ مان ڪاوڙ منجهه دوستن ڏانهن هليو آيس, تـه اُتي وري ٽيڪيٽ چيڪر بيٺو هيو مان اُن کي بـه چيو تـه سر مهرباني ڪريو, اُن جي جواب تي مونکي هئينر بـه کل پئي اچي.
مان چيو سر سيٽ کپن , وراڻايائين تـ سيٽ ڦُل آھن, توکي ڏھن هزارن ۾ بـه سيٽ نـه ملندي, مان پهريان تـ کليم پوءِ اُن کي چيو سر ڏھن هزارن ۾ مان ڪار ڪرائي گهر پهچان اُن ڳالهه تي منهجا دوست ۽ ڀرپاسي وارا بـه خوب کليا, منجهي چوڻ جو مقصد اُهو آھي تـه پاڪستان جو هر هڪ سيڪٽر تباھ آھي.
اريبا وراڻيو...” تـ ڪافي انقلابي ٿا لڳو؟
اڪمل چيو” بلڪل انقلابي تـه آھيان!
ائين ئي اوچتو اريبا کي جهوٽا اچڻ لڳا ۽ ٿوري دير کانپوءِ هوءَ ننڍ پئجي وئي ڄڻڪ ڪنهن ٻئي جهان ۾ وئي هجي جتي صرف خواب هوندا آھن اُنهن مان ڪي تـه حسين هوندا آھن. ڪي وري خوفناڪ هوندا آھن, برهال هو سٺو عرصو ننڍ ۾ هئي شايد ڪنهن خواب ۾ ڀٽڪيل هئي جڏھن هو اُن گهري ننڍ مان اُٿي تـه اڪمل جو اسٽيشن پنجن منٽن ۾ اچڻ وارو هيو اڪمل پنهجي ٿيهلي مان پسنديده ناول جو بڪ ڪڍي اريبا کي ڏنو ۽ چيو...
”تـه هي منهجي طرف کان اوهانکي گفٽ آھي ۽ منهجي لاءِ ھڪ دفعو هن ناول کي ضرور پڙھجو.
اُن اڪمل کان بڪ ورتي ۽ مسڪرايو اُن جي شرم و حياءُ ۽ طرزِ ڄڻڪ اڪمل جي زبان تي پابندي لاڳو ڪري ڇڏي هئي ۽ اڪمل اُن کي ڪجھ بـه چئي نـه سگهيو ٿئي ائين ئي اڪمل پنهجو ٿيهلو کڻي ڀوڳي جي دروازي وٽان بيهي رهيو ۽ يڪو هوءَ اڪمل ڏانھن ڏسندي رهي ۽ ٽرين جي آھستـه ٿيڻ سان گڏ اڪمل جي دل جا دڙڪن بـه آھستـه ٿيڻ لڳا, اکيون نم هُئس, ۽ جڏھن اڪمل ٽرين تان لٿو تـه اُن دري ڏانهن پئي ڏٺو. اڪمل جو من ويران هئو منهن ۾ چپ چپات ڇانئيل هُئس ۽ ائين ئي اريبا اڪمل کي دري مان سڏ ڪيو اڪمل اُن ڏانهن ويو تـه اريبا هِن کي سندس گفٽ ڪيل ڪتاب واپس ڏنو ۽ چيائين تـه...
”هي وٺو پنهجو ڪتاب هِن ۾ مون بـه هڪ گفٽ رکيو آھي توهان جي لاءِ هاڻي توهان هن ڪتاب کي غور سان ڏسجو.!
ائين ٽرين هلڻ لڳو ۽ اُنجو چهرو آھستي آھستي دور ٿيندي نظر ٿئي آيو, ۽ اُها حُسن جيڪا ٿورو اڳ اڪمل جي اکين آڏو هئي هاڻي اُها هِن جي نظرن مان گم ٿي چڪي هئي ۽ پوءِ جڏھن اڪمل اُن بُڪ کي جاچيو تـه واقعي ان ۾ هِن کي گهڻو ڪجھ مليو.
گهڻي ڪجهه مان مراد اُن بُڪ تي اريبا جو فون نمبر لکيل هو ۽ نمبر جي هيٺان لکيل هو.
”اوهان جي ڪال جي اوسئيڙي ۾ رهنديس“.