بـرٽـش مـيوزم
ڪاڪي ڀيرومل قديم سنڌ ۾ لکيو آهي ته مصر واسي ڍڪڻ لاءِ سنڌ جي نفيس ملايم ململ گھرائيندا هئا. مصر جو هڪُ راجا پاڻ کي سوريه ديوتا جو پُـٽ چوائيندو هو ۽ پنهنجي پوڄا لاءِ عوام کي مختلف طريقن سان آماده ۽ مجبور ڪندو هو، هُن کان اڳ جنهن ديوتا جي پوڄا ٿيندي هئي تنهن تي روڪ لڳائي پر اُتي جا ماڻهو لڪي ڇُـپي پوڄا ڪندا هئا، هن سوريه ديوتا جي آرتي به لکي. سندس راڻي ۽ پاڻ ٻئي گڏجي شاهي محل مان عوام تي سونن سِڪن جا وسڪارا ڪندا هئا، ۽ ماڻهو سندس گُــڻُ گان ڪندا هئا، اتي ديويءَ جي ٻلي چاڙهڻ وارا ثبوت پڻ ملن ٿا. ڀتين ۽ باڪس (ڪاٺ جي پيتين) تي پکين پسن جون تصويرون شاهي ڪرسين جي پسمنظر ۾ سوريه جو نشان ڏسڻ وٽان ملندو. ڪاڪو ڀيرومل لکي ٿو آڳاٽي آرين وانگر يهودي ۽ قديم مصر جا رهاڪو سوريه ديوتا جي پوڄا ڪندا هئا. قران شريف ۾ ٽن بُـتن جا نالا ڄاڻايل آهن تقدير يا قسمت، جنهن کي هندو وڌاتا سڏيندا آهن، زهره يا شڪر ديوتا وينس آهي. لات سج جي ديوي ساوتري يا گايتري، ٽنهي ديوين جا مندر عربستان ۾ هئا. اُتي الڳ الڳ دورن جون شيون موجود آهن. يونان، روم، رومن‐برٽش، وچ واري دور، جديد دور، اولھ ايشيا، وغيره وغيره. گريڪ وارن جو چوڻ آهي ته اسان جو قيمتي سرمايو لُـٽي برطانيون کنيو آهي. اسان کي پنهنجون شيون واپس ملڻ گھرجن. هندوستان واري گئلري، ڀر ۾ ئي مهاتما ٻُـڌ ۽ اُن جي دور، هر هڪُ سيڪشن ڏسڻ وٽان آهي، پئينٽنگس، سِڪا، ميڊلس وغيره تمام وڏو ذخيرو آهي، تمام سُھڻي نموني سنڀالي رکيو ويو آهي، هڪ ڳالھ چئجي انهن جي ڪن ملڪن جا ناياب تاريخي ذخيره جي کنيا آهن ته اُنهن جي سارسنڀال به سُٺي ڪئي آهي. ڏسڻ جي ڪا قيمت نه رکي وئي آهي، ٻاهر دان جي پيٽي رکيل آهي اگر اوهان جو پـڄاءُ پوي ته اُن ۾ وجھو، چاهي توهان وٽ ڪهڙي به مُلڪ جو سڪو ڇو نه هجي. پنهنجا تاثرات ڏيڻ لاءِ فارم وٺي توهان ڀري ڏيئي سگھو ٿا. برٽش لائبريري ڏسڻ وٽان آهي اُتي جي هڪ سنڌي لئبريرين ڀيڻ سان مُلاقات ٿي، تمام سُٺي، ڪزنس وٽ ملڻ به آئي، کيس سنڌيءَ سان بيحد لڳاءُ، سنڌي ٻارن، نوجوان ڇوڪرن ڇوڪرين ۾ مضمون چـٽاڀيٽيءَ لاءِ پنهنجو صلاحون ڏنائين، مارئي طرفان ان پروجيڪٽ لاءِ پريـڻـڻا به ڏنائين. کيس ڏسي مونکي هيءُ احساس ٿيو :‐
وطن ويو جن هٿان ناهي تن آرام
ڪڏهن وسري ڪين ڪي ڪنهن کان پنهنجو گام