انتساب: جھانگير صديقيءَ نالي
جھانگير ABAMCO Ltd ڪمپنيءَ جو پڻ چيئرمئن آهي. ان کان علاوه هو هيٺين ادارن جو ڊائريڪٽر آهي:
• پاڪستان نئشنل شپنگ ڪارپوريشن.
• ڪراچي اليڪٽرڪ سپلاءِ ڪارپوريشن.
• حبيب بئنڪ لميٽيڊ.
• EFU جنرل انشورنس لميٽيڊ.
• EFU لائيف انشورنس لميٽيڊ.
• فرسٽ ليزنگ ڪارپوريشن لميٽيڊ.
• پاڪستان وينجر لميٽيڊ.
• ريلائبل سروس لميٽيڊ.
• سينٽرل ڊپازٽري ڪمپني آف پاڪستان لميٽيڊ.
• پئرامائونٽ ليزنگ لميٽيڊ، وغيره وغيره.
انڊونيشيا جي قومي ڏينھن جي دعوت تي آيل، جھانگير صديقيءَ سان مون پنھنجي ملئي (ملائيشيا جي) دوست کي ملائڻ چاهيو ٿي. کيس چيم: ”اچ ته توکي هڪ اهڙي همراهه سان ملايان جيڪو ڪيترن ئي بئنڪاري ادارن، جھازران ڪمپنين ۽ بين القومي ۽ بين الاقوامي ادارن جو چيئرمئن ۽ ڊائريڪٽر آهي.“
ملئي دوست پنھنجي چوڌاري انڊونيشي ماڻهو ڏسي ٺھه پھه وراڻيو:
”ڇا سھارتو جو ناٺي ته نه آهي؟“
هو اهو ئي چئي سگهيو ٿي. ڪنھن پاڪستانيءَ کي چوان ها ته هو وري اهو چوي ها ته اهڙو ماڻهو پڪ آصف زرداريءَ جو ڪلاس ميٽ هوندو يا جنرل ضياء يا نواز شريف جو مائٽ! ڇو جو اسان وٽ ائين ئي ٿئي ٿو ته وڏي رتبي کي حاصل ڪرڻ لاءِ محنت جو گهٽ، مائٽيءَ جو وڌيڪ عمل دخل سمجهيو وڃي ٿو. پر اها جدول هرهڪ سان به نٿي ٺھڪي. پنھنجي ملئي دوست کي ٻڌايم ته هو اسان جي ئي ملڪ جو ماڻهو آهي، بلڪ اسان جي ئي تر جو _ جنھن کي آئون تڏهن کان سڃاڻان جڏهن آئون مئٽرڪ ۾ هوس ۽ هو اٺين ڪلاس ۾ هو. هن جو ڪو به مائٽ سياستدان، شاگرد ليڊر، وڏيرو، پير يا فوجي ناهي، جنھن هن کي مٽي مائٽي يا ياري سنگت ڪري مٿي چاڙهيو هجي. پر جيڪڏهن هن جو ڪو اهڙو مائٽ يا دوست هجي ها ته به هو اهڙي طبيعت جو آهي جو هو ڪڏهن به هن جو آڌار نه وٺي ها. هو لڳاتار محنت، ايمانداري ۽ سچائيءَ ۾ يقين رکي ٿو ۽ پورهئي کي هن ڪڏهن به عيب نه سمجهيو آهي. هو جيڪي ڪجهه اڄ آهي، اهو پنھنجي همت ۽ مڙسيءَ ڪري آهي. آف ڪورس! هن جي قدرت ضرور مدد ڪئي آهي پر Tuhan membantu kepada orang orang yang membantu dirinya sendiri. مون کيس آخر ۾ ملئي زبان ۾ اها چوڻي ٻڌائي، جيڪا انگريزيءَ ۾ God helps those who help themselves. يا پاڻ وٽ آهي ته ”همٿِ مردان، مددِ خدا.“
جڏهن به محنت جي ڳالهه نڪرندي آهي ته سنڌ جي نوجوانن کي آئون هميشه جھانگير صديقيءَ جو مثال ڏيندو آهيان. پڙهائيءَ کان علاوه هن کي ننڍي هوندي کان ئي بزنيس ڏانھن لاڙو رهيو. هن ڪڏهن به وقت جو زيان نه ڪيو ۽ ننڍي هوندي کان هو اهڙا تجربا ڪندو پيو اچي، جيڪي اسان لاءِ معجزن کان گهٽ نه آهن. مئٽرڪ بعد جيڪي ٻه ٽي مھينا موڪل ٿئي، تنھن ۾ جھانگير اڪيلي سر حيدرآباد ۾ ”ڊريم لئنڊ“ نالي هڪ ڪولڊ ڪارنر کوليو. اسان وائڙا ٿي وياسين ۽ هن کي تعجب مان ڏسندا رهياسين ته هي ڪيئن هلائي سگهندو. پر اسان ڏٺو ته جھانگير ايڏي ته محنت ۽ سنجيدگيءَ سان پنھنجي ڌُن ۾ مگن رهيو، جو ڏسندي ئي ڏسندي اها ڪارنر نه فقط خوب هلڻ لڳي، پر شھر جو هاءِ ڪلاس ڪولڊ اسٽاپ سمجهيو وڃڻ لڳو. شوڪت جماڻي، قاضي عابد جو پٽ مرحوم اظھر، سراج شيخ، رفيع ڪاڇيلو ۽ ٻيا منھنجا ڪلاس ميٽ پيٽارو کان موڪل تي حيدرآباد ايندا هئاسين ته ان ريسٽورنٽ ۾ اچي گڏ ٿيندا هئاسين.
اڳتي هلي جھانگير انٽر بعد يا شايد هن جڏهن چارٽرڊ اڪائونٽنسي پئي ڪئي ته ڪراچي ۾ رهي ڪجهه ايڪسپورٽ امپورٽ جو ڪم شروع ڪيو _ خاص ڪري برما، بنگلاديش (مشرقي پاڪستان)، سريلنڪا (سلون) جھڙن ملڪن مان ادرڪ، سڻيءَ جون شيون، مسالو وغيره، جن جي اسان جي ملڪ ۾ ضرورت ۽ کوٽ هئي. مسالي تان ياد آيو ته پاڻ انھن ئي ڏينھن ۾ سندس وڏي ڀيڻ (آپا زينت) جي گهر واري ڊاڪٽر سرفراز ڀٽيءَ سان گڏ گمبٽ (خيرپور ضلعي) ۾ مسالي پيھڻ جي مشين هڻائي هئائين ۽ هينئر جيڪي احمد، نئشنل، شان ۽ مھراڻ پاڪيٽن وارا مشھور مسالا آهن، انھن کان گهڻو اڳ جھانگير وارن جا مسالا سڄي سنڌ ۾ هلندا هئا.
جھانگير عمر سان گڏ بزنيس ۾ به اڳتي وڌندو رهيو ۽ نوان نوان تجربا ڪندو رهيو. هونءَ ته جھانگير جا سڀ ڀائر ڀينر ماشاء الله علم ۽ اخلاق ۾ مثالي سمجهيا وڃن ٿا، جن مان ادا مظھر صديقي ۽ سلطانا صديقيءَ کان ته سڄي سنڌ واقف آهي، بلڪ هو پاڪستان ليول تي ڄاتا سڃاتا وڃن ٿا پر جھانگير بئنڪنگ، بزنيس، شپنگ وغيره جي دنيا ۾ بين الاقوامي فيم جو ماڻهو آهي.
ڪجهه ڏينھن اڳ هڪ دعوت ۾ منھنجي ملاقات سندس وڏي ڀاءُ ڊاڪٽر قمر ۽ ڀيڻ ادي نورجھان سان ٿي. ”جھانگير کي ان فيلڊ جو ڪڏهن کان شوق ٿيو؟“ مون کانئن پڇيو.
”جھانگير اڃا ستن اٺن سالن جو هو ته مونو پلي راند ۾ ايڏو هوشيار هو جو اسان کان کٽي ويندو هو ۽ اسان کي تڏهن ئي خيال ٿيندو هو ته هي ضرور بزنيس ۾ ويندو. تن ڏينھن ۾ ٻار آرٽس يا سائنس ڏي رخ رکندا هئا، پر جھانگير پنھنجن دوستن ۽ مائٽن ۾ پھريون هو، جنھن ڪامرس ۾ داخلا ورتي.“ هنن ٻڌايو.
اڄ کان ويھارو سال اڳ جڏهن جھانگير PNSC شپنگ ڪمپنيءَ جو ڊائريڪٽر ٿيو ته مون کي خوشيءَ سان گڏ ڪجهه خوف به محسوس ٿيو ته جھانگير ان عھدي سان ڪھڙي ريت نباهه ڪري سگهندو؟ ڇو جو ان وقت جھانگير عمر جي حساب سان تمام ننڍو هو ۽ ٻي ڳالهه ته شپنگ جا ماڻهو ۽ معاملا ايڏا پيچيده ٿين ٿا، جن کي منھن ڏيڻ، سمجهڻ ۽ انهن مسئلن کي حل ڪرڻ لاءِ ڪئين پوڙها ۽ تجربيڪار به مُنجهيو پون. پر مون ڏٺو ته ٿوري ئي عرصي ۾ جھانگير هر ڳالهه کي ايترو ته جلد سمجهي ۽ سکي ويو، جو هو هڪ ڪامياب ڊائريڪٽر سمجهيو وڃڻ لڳو ۽ جھازن جا مالڪ کيس اڄ ڏينھن تائين ڊائريڪٽر چونڊيندا اچن.
جھانگير صديقيءَ جي سڀ ۾ عظيم ڳالهه اها آهي ته هيڏي ڪاميابيءَ بعد به هن ۾ وڏائي يا غرور مور ناهي. هو ننڍي توڙي وڏي، امير توڙي غريب سان اخلاق سان پيش اچي ٿو. جيئن ته پاڻ به ننڍي هوندي کان محنت ڪندو اچي، ان ڪري هن کي اهڙن ماڻھن سان پيار آهي، جيڪي محنت، سچائي ۽ نيڪ نيتيءَ سان هلن ٿا. هو هڪ پُرخلوص ۽ نرم دل انسان آهي ۽ منھنجي خيال ۾ هن جيتري ماڻھن جي مدد ۽ رهنمائي ڪئي آهي اوتري ڪنھن ايم پي اي، ايم اين اي يا پير وڏيري به پنھنجي تر جي ماڻهن جي نه ڪئي هوندي.
شل ڏينھُون ڏينھن وڌ هجي.
الطاف شيخ
16 آگسٽ 1998ع
ڪراچي