مرمرا سمنڊ
انسان هر اهو ڪم ڪري رهيو آهي جيڪو کيس پنهنجي انت ڏانهن وٺي وڃي. هن وڻ ٽڻ، جانور مطلب ته ڪابه شي جنهن کي هو پنهنجي لاء فوري فائديمند سمجھندو هجي تباه ڪرڻ ۾ دير نه ڪئي آهي. پاڻي جي ذخيرن سان جيڪا هٿ چراند ڪئي ويئي آهي ۽ مختلف تنبيهن جي باوجود دريائن تي ڊيمن وغيره ٺاهڻ جو جيڪو سلسلو لاڳيتو هلندو آيو آهي ان جا سياسي، سماجي ۽ ماحولياتي نتيجا سڀني جي آڏو آهن. ان سان گڏوگڏ ڍنڍن، دريائن ۽ سمنڊن وغيره ۾ جيڪو ڪارخانن جو ۽ ٻيو گند ڪچرو اڇلايو وڃي ٿو ان جا سڄي جيوت تي ڪهڙا اثر پون ٿا ان جي سڀني کي ڄاڻ آهي.
سمنڊ جيوت کي جنم ڏيڻ ۽ ان کي برقرار رکڻ ۾ هڪ اهم ڪردارادا ڪري ٿو. آڪسيجن جي فراهمي کان سواء جيوت جو باقي رهڻ ناممڪن آهي ۽ ان ۾ سمنڊ جي جيتري اهميت آهي ان جي سڀني کي ڄاڻ هئڻ گھرجي. تازو بي بي سي هڪ رپورٽ ڏني آهي ته ترڪي جي شهر استنبول جي ويجھو مرمرا سمنڊ جي تري ۾ گندگي جي ته ڄمڻ شروع ٿي ويئي آهي جيڪا وقت سان گڏوگڏ وڌنڌي ويندي. رپورٽ موجب ان سان سامونڊي جيوت به متاثر ٿيندي ۽ ساڳي وقت آڪسيجن جي فراهمي تي پڻ اثر پوندو. ڏٺو وڃي ته دنيا جي ٻين سمنڊن ۾ به صورتحال گھڻي مختلف نه هوندي. ماحول جي حوالي سان اهو سوچڻ جو هڪ ٻيو نڪتو آهي. پر لڳي ٿو ته جيئن ٻين اهڙن مسئلن تي ڪا خاص توجھ ناهي ڏني ويئي اهڙي ريت اهو مسئلو به پس منظر ۾ هليو ويندو.