لوڪ ادب، لساني ۽ ادبي تحقيق

ڳوٺاڻو ڳُڙ

پهاڪا ۽ چوڻيون گهڻو ڪري هر ماڻهو ڳالهائيندو رهندو آهي، نه صرف اهو پر ڪيترا سنڌي ليکڪ پنهنجي لکڻين ۾ به پهاڪا استعمال ڪن ٿا۔ سنڌي پهاڪن بابت هڪ ڪتاب ڳوٺاڻو ڳُڙ : سنڌي پهاڪا ۽ چوڻيون دوستن اڳيان حاضر آهي۔ ڄاڃي لعل.ڊي . آهوجا ’طائر‘ جي هن ڪتاب کي محترم عبدالوهاب سهتو صاحب ڪمپوز ڪري ڊجيٽل ڪتاب جي صورت ڏني آهي
Title Cover of book ڳوٺاڻو ڳُڙ

ٻ

29. ٻڏڻ ويو آهي وسري، لڏڻ آيو آهي ياد. (ورجيس)
ڪنھن ڪسي ڪم ڪرڻ تي، خبر پوڻ کان پوءِ، هر حيادار کي شرم ايندو آهي. بي حياءَ ماڻھوءَ کي، بجاءِ شرم اچڻ جي، ويتر مذاق سُجهي ايندي آهي. اهڙيءَ حالت ۾، اهڙي بي حياءَ نؤد لاءِ ٽوڪ طور ائين چئبو آهي.
مطلب:
29.1 جيڪو غلط ڪم تي پشيمان ٿيڻ بدران الٽو بيھي ڏند ٽيڙي ۽ ٽھڪ ڏئي کلي تنھن لاءِ چئبو آهي، ٻڏڻ ويو وسري، لُڏڻ آيو ياد.
29.2 شرم ويو شڪار تي، لڄ وئي لعل تي.
29.3 شرم ويو شڪارپور، لڄ وئي لاڙڪاڻي.
29.4 شرم ويو شھدادپور، حياءُ ويو حڪيماڻين.

30. ٻڪريءَ جي ماءُ، ٻچن جو گهڻا ڏينھن خير گهرندي. (پھاڪو)
ڇيلي جو گوشت، مينھن ۽ اٺ، رڍ ۽ ڳئونءَ جي گوشت کان وڌيڪ ذائقيدار آهي، بلڪ مڇيءَ ۽ مرغيءَ کان به وڌيڪ مُلھائتو آهي. گوشت کائڪن کي، ليلي جي گوشت جي ضرورت جلد جلد پوي ٿي. اڄ جيڪڏهن ڪنھن ڇيلي جي ڪنڌ تان، سندس ماءُ جي دعا اگهڻ سبب، ڪاتي ٽري وئي آهي ته سڀاڻي ضرور پوندي، ڇو جو سندس گوشت جا طالبو/ گھورائو ججھا آھن.
مطلب:
30.1 غلط ڪم ۾ هٿ وجهڻ واري جي مٿان، جيڪڏهن ڪا آپدا هر وقت بيٺي هجي ته ان لاءِ ائين چيو ويندو آهي.
30.2 کاڄ ٿيندڙ شيءِ کي، هڪ ڏينھن کاڄ ضرور ٿيڻو آهي.
30.3 بڪري ڪي مان ڪب تڪ خير منائي گِي. (اردو).