سُرُ حسيني
1
لَڙُ مَ، لاڙائُو ٿِيو، هَلِي ڪَرِ هِمَٿَ؛
سِڄُ سامُهون مُنهَن ۾، مَتان ڪَرِئين ڪَٿَ؛
سُپيرِيان جي سَٿَ، ڳاڙهي سِڄِ ڳالههِ مِڙِين.
تون پاڻ نه پٺتي لڙ، سج ٿو لهي. تون همٿ رکي اڳتي وڌ. سج منهن مقابل بيٺو اٿيئي. متان هلڻ ۾ ڪا ڳڻ ڳوت ڪرين. تون نما شام (شفق) مهل ئي هلي محبوب جي جماعت سا منلدينءَ.
2
اُلَهِي سِڄَ اَويرَ ڪِي، ڏِٺائِين ڏونگَـرُ؛
سَسُئِيءَ کي سَيَّدُ چئي، سُورَن جو سَمَرُ؛
ڪُٺَلِ رَکِيو، ڪَرُ، ويچاريءَ وَڻِڪارَ تي.
سج لهڻ ۾ ويرم وڌي ۽ سسئيءَ پهاڙ ڏٺو. شاهه صاحب ٿو فرمائي ته سسئيءَ کي سورن جو سامان ساڻ آهي. هوءَ ويچاري درد جي ڪٺل وڻڪار ڏانهن ڳاٽ اوچو رکي ٿي هلي.
3
ويٺي مُون وِيو، لَڙِي سِڄُ لَڪَنِ تان؛
آئُون ڏُورِيندي ڪيترو، پَهَڻن پيرُ پِيو؟
سُورَنِ ساڻُ سِهو، اَچي ٿِـيُمِ، جيڏِيُون!
منهنجي ويٺي ئي سج لڪن تان اُلهي ويو. منهنجو پنڌ پهڻن ۾ اچي پيو آهي. پوءِ مان پرينءَ جي پيرن جو نشان ڪئن لهي سگهنديس؟ اي سرتيون! منهنجو پيوند اچي سورن سان اڙيو آهي.
4
سَرَتِيُون! سُڄي سُڃَ، مَتان ڪا مُون سين هَلي؛
پاڻي ناهِ، پَنڌُ گھڻو، اَڳِيان رائو رُڳِي رُڃَ؛
مَتان مَرِي اُڃَ، ڪا ڏِئي پاراتو پِرِينءَ کي.
اي سرتيون! اڳيان سڃ پيئي سُجهي. اوهان مان مون سان متان ڪا گڏ هلي. اڳيان رڳي رڃ ۽ سڃ پيئي وسي. اوهان مان متان ڪا اُڃ ۾ بيحال ٿي، منهنجي پرينءَ کي ڪا بددعا (سراپ) ڏئي.
5
پَٽِيءَ نه پيرونِ، اوڏِيءَ ڇَڪَ نه ڇَمِيا؛
پويون هِيُ ڀـيرونِ، نِينهن نِباهي هَليا.
ميدان ۾ سندن پيرن جو جو نشان نه ٿو ڏسجي. هو (پرين) ڪنهن ويجهي پسگردائيءَ ۾ نه ترسي پيا. هي پويون دفعو، هو مون سان نينهن جو ناتو نباهي هليا ويا.
6
سُيءِ ڪا تنوارَ، ڪِي هُنئِين ٿِي هَٿَ کَـڻِين؛
سَوين رُليُون سَسُئِيون، هوتاڻَنِ هزارَ؛
ٻاروچاڻا ٻارَ، توڙان تَرسُ نه سِکيا.
تو پرينءَ جي ڪا تنوار (مٺي گفتار) ٻڌي يا اجايو پيئي هٿ مٿي کڻين! هوتن محبوبن لاءِ سوين هزارين سسئيون رلي حيران ٿيون. ٻاروچن جو اولاد (فقير ڪامل) اصل کان ڪو قياس نه سکيا.
داستان ٻيو
1
ڪِي ڌَرَتَتِي، ماءِ! ڪِي ڄَرَ سَندِي سَڄَڻين؛
هَلي ۽ واجھاءِ، ٻِنِين ڄيرَنِ وِچَ ۾.
اي امڙ! ڪي زمين گرم آهي، ڪي سپرينءَ جي پچ اندر ۾ اٿم. سسئي ويچاري ٻنهي باهين جي وچ ۾، ڪي پنڌ ۾ تاڻيندي پيئي وڃي، ۽ ڪي پرينءَ لاءِ واجهه وجهندي پيئي وڃي.
2
مَٿيان مَٿي مَچُ، ٻَرِيُمِ ٻاروچَنِ جو؛
مُون کي طَعنا تي ڏِئين، جئن نه پَرُوڙِئين سَچُ؛
اَمڙِ! اوري اَچُ، ته سِٽَ سُڻايَنءِ سُورَ جِي.
سر جي مٿان ٻروچن جو مچ پيو ٻريم. مون کي انهيءَ ڪري ٿي مهڻا ڏين، جو تون حقيقت کي نٿي پروڙين. اي جيجل! هيڏانهن ويجهو اچ ته درد جو حال ٻڌايانءِ.
3
مَٿي مَنجھانِ مِينهُن، پَسو! پاڻيءَ جئن وَهي؛
مُون ڀانيو نِينهُن، ڄِڀِيُون ڄيري سَندِيُون.
منهنجي مٿي مان ڏسو ته آب جيان جالارو پاڻي پيو وسي، جنهن کي مون محبت سمجهيو، سا سچ ته آگ جون ڄڀيون هئي.
4
منجھان مُنهنجي رُوحَ، جي وَڃي ساڄَنُ وِسِرِي؛
ته مَرُ لَڳي لُوهَ، ٿَرَ ٻاٻِيهو ٿِي مَران!
جي منهنجي اندر مان سپرينءَ جي ياد ميسارجي وڃي ته ڀل اهڙي گرم لک (وڻ جي هوا) لڳي، جو مان ٿر جو ٻاٻيهل بڻجي، مري ساهه ڇڏيان.
5
پَهِي ڪامَ پِڃاءِ؛ اَمَڙِ! مُنهنجي آسِري؛
ڏيئِي لَتَ چَرخي کي، پُوڻِيُون پاڻيءَ پاءِ؛
ڪَتِـيُمِ جنهِين لاءِ، سو ڪوهِيارو ڪيـچِ وِيو.
اي جيجل! منهنجي آسري ڪا ڪپهه جي پوڻي نه پڃاءِ. چرخي کي لت هڻي، مڙيئي مڙيئي پوڻيون پاڻي ۾ وجهي ڇڏ. جنهن ڪوهياري دلبر لاءِ ڪتيم ٿي، سي ڪيچ روانو ٿي ويو.
6
کوءِ هاڙهو! ٻَنِ هوتُ! کوءِ پُنهون، ٻَنِ پِرِيَتَڻو!
مادَر! مُون مَوتُ، پَسَڻان پرائيو.
ٻن پوي هاڙهو جبل! ٻن پوي پريتم! ٻن پوي پنهون، ٻن پوي نينهن! اي امڙ! مون محبوب جي ديدار مان ئي موت حاصل ڪيو.
7
کوءِ ٻولِي! ٻَنِ ٻَروچُ! گھورِي ذاتِ جَتَنِ جِي!
مُون کي چَئِي ”لوچُ“، پيهِي وِيا ڇَپرين.
ٻن پوي سندن (ٻروچن جي) ٻولي! ٻن پوي ٻروچ (پنهون)! جتن جي ساري ذات ئي ٻن پوي! مون کي ”ڳول“ (تلاش ڪر) چئي، پاڻ پهاڙن ۾ ڇپي غائب ٿي ويا.
8
جِئن جِئن تَپي ڏِينهُن، تِئن تِئن تاڻي پَنڌَ ۾؛
ڪو آڳانجھو نِينهُن، ٻانڀَڻِ ٻاروچَنِ سين.
جئن جئن ڏينهن پيو تپي. تئن تئن سسئي پنڌ ۾ ڪاهيندي پيئي وڃي. هن برهمڻ (سسئيءَ) جو ٻاروچن سان عشق ازلي هو.
9
جان جِئَين تان جَلُ، ڪانهي جاءِ جَلَڻَ ري ؛
تَتِيءَ ٿَڌِيءَ هَلُ، ڪانهي ويلَ وِهَڻَ جي.
جيسين جيئري آهين تيسين جلندي رهه. هتي (عشق ۾) سواءِ جلڻ جي ٻي ڪا واهه ئي ڪانهي. تپش توڙي ٿڌ (دک توڙي سک) ۾ ڪاهيندي هل، وهڻ جو وقت ناهي.
10
تَتِيءَ ٿڌِيءَ ڪاهِ، ڪانهي ويلَ وِهَڻَ جي؛
مَتان ٿِئي اُونداه، پيرُ نه لَهِين پِرينءَ جو.
تپش توڙي ٿڌ ۾ ڪاهيندي هل، وهڻ جو وقت ڪونهي. متان ڪاري ٻاٽ ٿي وڃيئي ۽ پوءِ محبوب جي پيرن جو نشان ئي نه ڳولي سگهين.
وائي
شاديءَ جو سِينگارُ، آيَلِ! مَرَڪُ مُنهِجو مُون پِرِين.
آهي ڳَههُ ڳِچِيءَ جو، ڏِئي هالورا هارُ؛
آهي اُگھاڙيِن کي؛ جانِبَ جو جنسارُ؛
آهِئين کاڄُ بُکِيَنِ جو، تُون تان طَعامُ تيارُ؛
اَعليٰ اَڇو عِيدَ ۾، دوسِتاڻو دِيدارُ؛
حُسۡنَ هوتَ پُنهونءَ جي، ڪَڪورِيو ڪوهِيارُ؛
سُڃَ ڪَيائِين سُرَهِي، واسِيائِين وَڻِڪارُ؛
ڇَپَرَ ڇاٽُون مُڪيُون، عَطُرُ ٿِيو آوارُ؛
ڪوڙيـين ٿِيا ڪيترا، نالي تان نِثارُ؛
سَدا صلابَتَ جِي، گولِي گِرِفِتارُ؛
گھورِيان گَھرُ گِھٽِيءَ تان، اَچي جِئان آڌارُ؛
اَدِيُون! عَبۡدُاللَطِيفُ چئي، مِليو مُون مَنَٺارُ.
اي جيجل! منهنجو پرين منهنجي خوشيءَ جو ڳهڻو ۽ فخر آهي. هو منهنجي ڳچيءَ جو زيور آيه، اهو هار چمڪاٽ پيو ڇڏي. اُگهاڙين يعني جن کي ڪجهه ناهي، تن لاءِ جانب جو وجود ئي جنسار آهي. اي پرين! تون ئي فاقن جي ستايلن لاءِ اُچو کاڄ آهين، عيد ۾ محبوب جو ديدار هڪ اعليٰ ۽ پاڪ مشاهدو آهي. پنهونءَ جو حسن سارو ڪيچ رنڱي لال ڪري ڇڏيو آهي ۽ اُن رڃن ۾ راحت آڻي ڇڏي ۽ وڻڪار کي خوشبوءَ سان پر ڪري ڇڏيو اٿس. جبل هٻڪارون مڪيون ۽ چوطرف ڦلجي ويئي آهي. سندس نالي تان ڪروڙين قربان ٿيا آهن. هيءَ ٻانهي دائم سندس شوڪت جي اسير (قيدڻ) آهي. جنهن گهٽيءَ مان منهنجو آڌار (پرين) اچي، تنهن تان مان سارو گهر تڙ قربان ڪري ڇڏيان. اي سرتيون! (شاهه لطيف ٿو چوي) مون کي دل جو ٺار مليو آهي.
داستان ٽيون
1
ڪو گُھمندي گھورُ، آيُمِ ٻاروچَنِ جو؛
ڇَڏِيندِيَسِ ڀَنڀورُ، هِنئون هِتِ نه وِندُري.
رلندي ٻاروچن جو اهڙو ڪو پور ويڙهي ويم، جو مان ڀنڀور (جهان) ڇڏينديس (ترڪ ڪرڻو پوندو). هتي منهنجي دل کي ڪو قرار نه ٿو ملي.
2
ڀَنڀورَجَنِ سُکَنِ، مُون کي ساٿان کارِيو؛
هاڻي ساڻُ ڏُکَنِ، تان ڪِي ڏُونگَـرَ ڏورِيان.
مون کي ڀنڀور جي سکن، محبوب جي ساٿ کان پٺتي رهائي ڇڏيو. هاڻي ڏکن جي وسيلي ئي مان هنن لاءِ ڏونگر ڏورينديس.
3
ڀينَرُ! ڀَنڀوران، ڀَڄو تان اُبَهو؛
اَڳي اِنَ ماڳان، سَرَتِيُنِ سُورَ پِرائِيا.
اي ڀينر! ڀنڀور (دنيا) کان ڀڄو ته ڇوٽڪارو پايو. هن کان اڳ هن هنڌان، جيڏين (طالبن) سور حاصل ڪيا.
4
ڀينَرُ! هِنَ ڀَنڀورَ ۾، دوزَخَ جو دُونهون؛
سَوارو سُونهون، پُڇِي پُورِجِ، سَسُئِي!
اي ڀينر! هن ڀنڀور ۾ دوزخ جو دونهون آهي. (چوطرف دکن جي ٻاٽ آهي.) اي سسئي! (طالب!) تون سويل ئي ڪو رهبر ساڻ کڻي. اڳتي هلج (طريقت جي واٽ ۾ اڳتي ڪاهيندو هلج)
5
ڀَنڀوران اُجاڙُ، سَرَتِيُون! سَکَـرُ ڀانـئِيان؛
مُون سين تنهن پَهاڙُ، ڏُکان هَڏِ نه ڏوريو.
اي سرتيون! ڀنڀور کان ته مان سڃ کي بهتر ٿي ڄاڻان. مون ڏکن جي لحاظ کان، هن لاءِ هرگز ڏونگر نه ڏوريو.
6
اُجاڙان ڀَنڀورُ، سَرَتِيُون! سَکَـرُ ڀانـئِيان؛
آرِياڻِي اَتورُ، ڏِٺُمِ جِتِ اکينِ سان.
اي سرتيون! مان سڃ کان ڀنڀور کي بهتر ٿي ڄاڻان. جتي مون لاثاني آري ڄام اکين سان ڏٺو.
7
ڀُـلِيو سَڀُ ڀَنڀورُ، جو پُٺِيءَ هوتَ نه هَليو؛
شَهرَ سُڃاتو ڪِينَ ڪِي، آرِياڻِي اَتورُ؛
ماڻِيو تنِين مورُ، ديکِيو جنِين دِلِ سين.
جو ڀنڀور (جهان) محبوب جي پٺيان نه هليو، سو گهمراهه ٿيو. (جن مرشد ڪامل جي پٺ نه ورتي. سي وڃي اوجهڙ ۾ پيا.) دنيا، لاثاني محبوب کي ڪين سڃاتو. اُنهن ئي پرينءَ جو مشاهدو ماڻيو، جن کيس قلب سان ڏٺو.
8
بُرو هو ڀَنڀورُ، جو آرِياڻِيءَ اُجارِيو؛
لاٿو سَڀَ لوڪَ تان، هاڙهي ڌَڻِيءَ هورُ؛
ڇورِيُون ڇُرَڻُ سِکـيُون، پُنهون ڪَيائُون پورُ؛
آيو سو اَتورُ، جنهن ڏُکيُون ڏِکَ وِهارِيُون.
ڀنڀور اڳ برائيءَ جو ماڳ هو. جنهن کي آري سردار اچي اَڇو اُجرو ڪيو. هاڙهي جي سردار (پنهونءَ يعني مرشد ڪامل) اچي ساري جهان تان خطرو (روحاني تباهيءَ جو) دور ڪيو. ڇوڪريون، پنهونءَ جي صورت جو ٺپو ٺهرائي، ڪپڙي تي ڇر ڪرڻ لڳيون، اُهو لاثاني سردار آيو. جنهن اچي دکين کي هار سينگار ڪرايو.
داستان چوٿون
1
لَڄايا مُونهان، ساجُھرِ تي سيڻَ وِيا؛
پِيَنِ ڀَنڀوران، سُڌِ مُنهنجي ذاتِ جي.
مون کان لڄي ٿي، سوير ئي منهنجا سپرين مون وٽان هليا ويا. ڀنڀور ۾ کين منهنجي بڻ جي ڄاڻ پئجي ويئي.
2
آئُون جي هُيَسِ هَڏُ، اَدِيُون! آرِيچَنِ جو؛
ساٿَ لَڏِيندي سَڏُ، هُوندَ ڪوهِيارا ڪَرِينِ مُون.
اي اديون! مان جي آريچن جي ذات يا رت مان هجان ها ته ساٿ لڏڻ مهل ڪوهيارا مون کي سڏين ها.
3
هُيَسِ جي سِياءِ، ته ڪَيُمِ ڏُکُ ڏيرَنِ تي؛
اَدَبَ وچان اُنِ سين، ڳالھِ نه ڪَيَمِ ڪاءِ؛
ذات مُنهنجِي، ماءِ! ڪَچو ٿِي ڪيچيُن کي.
جي مان سندن سڳي مائٽياڻي هجان ها ته ڏيرن جي شڪايت ڪريان ها. مون ادب وچان کين پنهنجي ذات، ڪيچين کي هڪ عجيب ٿي لڳي.
4
ساٿِي توءِ هَلَنِ، پَٿَرِ جي وارَ ڪَرِيان؛
جيڪُسِ ٻاروچَنِ، ڪو ڏِٺو عَيبُ اَکينِ سين.
مان کڻي پنهنجا وار وڇائي بسترو ڪريان، تنهن هوندي به ساٿي جيڪر هليا وڃن. شايد ٻاروچن مون ۾ اکين سان ڪو عيب ڏٺو.
5
ساٿِيُن سَئِين نه جاڳِين، پوءِ ڪُڄاڙِيان روءِ؟
اِيَ پَرِ ڪُپَرِ هوءِ، جئن هُو سانگِي، تُون سُمَهِين.
تون ساٿين سئين نه جاڳينءَ، پوءِ ڇو ٿي روئين؟ اها ريت ڪُريت آهي. جو هو سفر ۾ ٿا وڃن ۽ تون سمهين ٿي رهين.
6
مُون سَڏِيندي سَڏڙا، ساٿِي سَڏُ نه ڏِينِ؛
وِلَهِيءَ جي وَٿاڻَ تي، توڏَ نه تنوارِينِ؛
هيڏا هاڃا ٿِينِ، بُري هِنَ ڀَنڀورَ ۾!
منهنجي سڏن ڪندي به مون کي ساٿي ڪو جواب نه ٿا ڏين. هن مسڪين جي مڪان تي هينئر اُٺ نه ٿا تنوارين، هن بڇڙي ڀنڀور ۾ ئي ههڙا وئل وهن.
7
ڪَهان، تان ڪيچانَ پري! وِهان، تان وَٽِ مُون!
ڀُـلِي ڏورِيَمِ ڀُون، عَبَثُ آرِيءَ ڄامَ کي.
پنڌ ڪريان ته ڪيچ کان پري آهي. (ڳولڻ سان ڌڻي دور آهي.) جي هڪ هنڌ وهان ته مون سان گڏ آهي. مون ناحق گهراهه ٿي، پنهونءَ (ڌڻيءَ) کي هن پٽ ۾ ڳوليو.
8
ڪَهان ته ڪيچان پَري! سُمهان تان سِرَ هيٺ!
ٻاروچي سين ڏيٺِ، جيڏِيُون! جيهِيءَ پَرِ ٿِي.
پنڌ ڪريان ته ڪيچ کان ئي دور آهي. جي سمهي پوان ته منهنجي ڪنڌ هيٺ (ڳچيءَ جي رڳن کان ئي ويجهو) آهي. اي سرتيون! منهنجي ٻاروچن سان سڃاڻپ ڪهڙيءَ ريت (الٽي ريت) ٿي.
وائي
هوتَ! هوتَ! اي هوتا! ڏِيَندِيس ماهُ مِرُنِ کي؛
آئُون جَرا جِيُّ ڪَري.
ڏيئِي باهِ ڀَنڀورَ کي، آئُون آيَسِ تو ڳَري؛
آرياڻِي پُنهونءَ ري، مُون کي، سَرِتِيُون! تان نه سَري؛
جَنڊِي پايو جانِ ۾، ڏُکِي ڏُکَ ڏَري؛
آءُ اوراهُون، سَپِرِين! وَڃُ مَ، پِيَّ! پري؛
مُون ڏِٺِي، مُون وِسَهو، وِرچِي تان نه وري؛
ڏُکِيءَ جي ڏيکارِئين، ڌاران مُنهَن مَري؛
پيالي پِرِيُنِ جي، موهِيَسِ ميٺَ ڪَري؛
آرِيءَ جي عِشقَ جِي، مُون کي اَندَرِ آڳِ ٻَري؛
توکي توءِ نه ڇَڏِيان، جي وَڃان ڀُونءِ تَري؛
ڌَڙُ وِجَھنديَس ڌُوڙ ۾، مَٿو ڌارَ ڌَري؛
هَلَڻُ سُڻِي هوتَ جو، ڏُکِي، پَسُ ڏَري؛
پِرِين! کَـڻِـجِ پانهِنجِيُون، اَکِـيُون ٻاجَھ ڀَري؛
اَدِيُون! عَبۡدُاللَطِيفُ چئي، مَنَ ڪا مَهرَ ڪَري.
اي هوت! مان پنهنجو ماس مرن کي سپرد ڪنديس، پنهنجو جسم رتيون رتيون ڪري، مان ڀنڀور کي جلائي (ڇڏي) تو وٽ آيس. اي سرتيون! پنهونءَ کان سواءِ مون کي هرگز نه ٿي سري. هيءَ ڏکي، پنهنجي جان تي جنڊ رکي، ڏکن کي پيئي ڏري، اي پرين! تون ويجهو اچ، مون کان پري نه وڃ. مون تي ويسہ ڪريو ته مون کيس اکين سان ڏٺو آهي. هوءَ بيزار ٿي هرگز واپس نه ٿي وري. هيءَ ڏکي ديدار کان سواءِ مري ٿي. تون جيڪر کيس پنهنجو مشاهدو ڏين. پرينءَ جي پيالي، ميٺاج جي ڪري، مون کي موهت ڪيو. آريءَ جي عشق جي منهنجي اندر ۾ آتش پيئي ٻري مان جي پاتال ۾ وڃان ته به توکي نه ڇڏيان. مان پنهنجو سر جدا ڪري (وڍي)، ڌڙ خاڪ ۾ وجهنديس. پرينءَ جي وڃڻ جو ٻڌي، هيءَ ڏکي ڏس ته ڏري پيئي. اي محبوب! مهر ڪر تون پنهنجا نيڻ مون ڏانهن کڻج. اي سرتيون! من پرين ڪا مون تي ٻاجهه ڪري. (هن وائيءَ ۾، شاهه، عشق ۽ عاشقيءَ جو نقش چٽيو آهي. سچو عاشق، پنهنجي جسم کي وڍي ذرا ذرا ٿو ڪري ۽ پاتار ۾ ٿو وڃي ته به معشوق جي پچر نه ٿو ڇڏي. هن کي جسم ۽ جان جي ڪا پرواهه ڪانهي.)
داستان پنجون
1
ليڙَنِ لَنگِھ لَسَ، مانباڻِيان مَٿي وِيا؛
وَ ٺِي وَرُ واٽَ ٿيا، پُنهون ڄامُ پَهَسَ؛
هُئا وَڏِي وَسَ، ٻاروچا ڀَنڀورَ ۾.
اُٺ، لس ٻيلو پار ڪري (اڪري) مانباڻ کان پري ويا. ٻاروچا منهنجو ڀتار پنهون زوريءَ ساڻ وٺي سفر تي ويا. ٻاروچا ڀنڀور ۾ مون لاءِ وڏي وسندي هئا.
2
ڇِپُون ڇَپَرَ کَٽَي، پَهَڻَ پَٿَراڻِـيُون ڀانئِيان؛
جتي رَهان راتِڙِي، مِرُون مُنهنجا مِٽَ؛
سيڻَنِ جِيءَ سَهَٽَ، ڏُونگَـرُ ڏولِي مُون ٿِيو.
ڇپون مون لاءِ ڇپر کٽون آهن ۽ پٿرن (پهاڙن) کي مان پٿراڻيون ڪري ٿي سمجهان. جتي به رات گذاريان، تتي جهنگ جا مرون منهنجا مائٽ آهن، پرينءَ جي اڪير وچان ڏونگر کي به ڏولي ڪري ٿي سمجهان.
3
مُسافِرِنَـئُون، ماءِ! وِرِه وِهايُمِ وِتَرو؛
اَچِي ٿِـيَمِ اوچتِي، تن سانگِـيُنِ سين ساڃاءِ؛
جِيجان! جَھلَ مَ پاءِ، هِنئون هوتَ هَڻِي وِيا!
اي امڙ! مسافرن (پرديسن) کان مون گهڻو درد پرايو. اُنهن سانگين (سفر ڪندڙن) سان اچي منهنجي اوچتي واقفيت ٿي. اي جيجل! مون کي نه روڪ! منهنجي دل کي پرين چوٽ هڻي ويا.
4
ڪِيئن اَڙايُءِ پاندُ، پلؤ پَرَڏيهِيُنِ سين؟
مَتِيُون مُوڙهِيُءِ، سَسُئِي! ڪَيُءِ ڪوهِيارو ڪانڌُ؛
رُلِي! ڀانئِيُءِ راندِ، ٻانڀَڻِ! عِشقُ ٻَروچَ جو!
تو ڪئن، پرڏيهين سان پنهنجو پلاند اڙايو ۽ لائون لڌيون؟ اي سسئي! تنهنجو عقل خطا ٿيو هو ڇا، جو ڪوهيارو (پنهون) پنهنجو گهوٽ ڪيءِ! اي رليل برهمڻ تو ٻروچ جي عشق کي خسيس بازي ڪري ڄاتو هو!
5
مُنهنجو پاڙِيچَنِ، ڪَچو ڪونه ڍَڪِيو؛
پاسي چَڙهِي پُنهونءَ جي، ذاتِ سَلِتِي جَنِ؛
تيلان ٻاروچَنِ، نِڌَرِ ڇڏِي نِنڊ ۾.
پاڙي وارن منهنجي عيب کي نه لڪايو. پنهونءَ جو پاسو وٺي، هنن ساڻس منهنجي خسيس ذات جو ذڪر ڪيو. تنهن ڪري ٻاروچن، هن نڌڻڪيءَ کي ننڊ ۾ ئي ڇڏي ڏنو.
6
حُسيـنِيءَ جِي هاڪَ، مادَرِ! مارِي آهِيان؛
ڏِينهان ڏورَڻُ ڏُکَ سين، راتِيان چِڪَنِ چاڪَ؛
ڊِڄان ڀَرِ فِراقَ، مَتان پوئِمِ پِرِينءَ سين.
اي امڙ! حسيني سر جي آلاپ مون کي فنا ڪري ڇڏيو آهي. ڏينهن جو ڏکن ۾ پرينءَ کي لوچان پيئي ۽ راتين جو فراق جا زخم ڪڙهنم پيا. مان جدائيءَ کان ئي پيئي ڏران ته متان اها منهنجي ۽ پرينءَ جي وچ ۾ اچي پوي.
7
جيڪِي فِراقان، سو وِصالان نه ٿِئي؛
اَچِي اوطاقان، مُون کي پِرِيُنِ پَري ڪَيو.
جيڪي جدائي مان ٿو ملي، سو ميلاپ مان حاصل نه ٿو ٿئي. پر محبوب منهنجي اوطاق (گهر) ۾ اچي پاڻ مون کي پاڻ کان ڏور ڪيو (ڇو ته گڏجڻ سان سڪ غائب ٿي ويئي.)
8
ڦِرِي آءُ، فِراقَ! مُونکي وِصالان وِچُ پِيو؛
جي ٿي چِڪِيَمِ، سي پِرِينءَ گڏجِي پُورِيا.
اي جدائي! تون موٽي اچ. وصال پاڻ منهنجي ۽ پرينءَ جي وچ ۾ اچي ڦوڙائو وڌو. جي زخمي جدائيءَ ۾ ڪڙهيم پئي، سي پرينءَ مون سان گڏجي اچي ميڙي ڇڏيا. (سڪ جو ساءُ غائب ٿي ويو.)
وائي
پُنهون پَريشانُ، ٻَرِ! ٻَرِ! نڪو خانُ نه مانُ؛
هيءِ! هيءِ! حالُ مُنهِنجو.
مُونکي بُکَ بوتَنِ جي، ناقي ڀانئِيان نانُ؛
شَهرُ صَحرا ڀانـئِيان، مُون ليکي مَيدانُ؛
رُئان ٿي رُڃُنِ ۾، آرِيءَ لَءِ عُرِيانُ؛
پِٽِيان مُنهُن پَسَڻَ لَءِ، هِتي ٿِي حَيرانُ؛
آهي آرِيءَ ڄامَ جو، مُون کي ڪارِي ڪانُ؛
ديوانِيءَ کي دِلِ ۾، سُورَن جو سامانُ؛
وِجِھجِ پِڪَ پينارِ تي، پِرِيَمِ! کائِي پانُ؛
ڪَڏهِن ٿِيندو ڪيچَ ۾، مُٺِيءَ جو مَڪانُ؟
آهِئين، عَبۡدُاللَطِيفُ کي، اَڳيان تُون اَڳوانُ.
افسوس! افسوس! پنهون مونکي پريشان ڪري هليو ويو. هينئر نه گهر نه سامان رهيو آهي. هيءِ! هيءِ! هن منهنجي حال تان. مون کي اُٺن جي بک آهي، مان ڏاچيءَ کي نان ڪري ٿي سمجهان (مون کي پنهونءَ جي اُٺن ڏسڻ جي اڪير آهي ۽ سندس ڏاچين کي پسڻ ئي مون لاءِ خوراڪ آهي). هن مصرع ۾ نازڪ خيالي سمايل آهي. شهر کي مان رڻ ڪري ٿي سمجهان. منهنجي ليکي مڙيوئي برپٽ آهي. آري ڄام لاءِ رڃن ۾ (برپٽن ۾) پڌري پٽ پئي رئان. سندس ديدار لاءِ حيران ٿي منهن مٿو پيٽي پٽيان. آري ڄام جو قهري ٻاڻ مون کي لڳو آهي. هن ديوانيءَ کي دل ۾ دردن جو سمر آهي. اي منهنجا پريتم! هن پينو فقيرياڻيءَ تي، پان کائي، پڪ وجهج، هيءَ مُٺي ڪڏهين وڃي ڪيچ ۾ پنهنجو آستان ڪندي؟ شاهه صاحب ٿو فرمائي ته تون ئي اڳيان منهنجو رهبر آهين.
داستان ڇهون
1
آيا آسَ ٿِيامِ، ٻاروچا ڀَنڀورَ ۾؛
پَسِي پَهَرَ پُنهونءَ جِي، نَنهَن سِيئن نيڻَ ٺَرِيامِ؛
گُوندَرَ وِسِريامِ، سُکَنِ شاخُون مُڪِيُون.
ٻاروچا ڀنڀور ۾ وارد ٿيا ۽ مون کي اُنهنجو وڏو آسرو ٿيو. پنهونءَ جا مائٽ ڏسي، ننهن سوڌو (بنہ) نيڻ ٺريم. غم سڀ وسري ويم. سکن مون کي واڌايون موڪليون.
2
ڏيکارِيُسِ ڏُکَنِ، گُوندَرَ گَسُ پِرِيُنِ جو؛
سُونهائي سُورَنِ، ڪِي هيڪاندِي هوتَ سين.
ڏکن ئي سسئيءَ کي پرينءَ جو پيچرو ڏيکاريو. سورن سندس رهبري ڪري، کيس پنهنجي محبوب سان ملايو.
3
سَؤ سُکَنِ ساٽي ڏِيان، سِرُ پڻ ڏِيان سَٽِ؛
جي مُون مِڙي مَٽِ، ته وِرِهُ وِهايان هيڪِڙو.
سؤ سکن کي سودي ۾ ڏيئي ڇڏيان، بلڪ پنهنجو سر پڻ عيوض ۾ ارپي ڇڏيان. جي من کي بدلي ۾ سچو عشق ملي تو هوند انهيءَ جو ئي وڻج ڪريان.
4
سُورَنِ سانگھارو، ڪَڏهِن تان ڪونَ ڪَيو؛
آيَلِ! اوڀارو، ٻاڙوڌو ٻوڙَ وَهي.
سورن ڪڏهن به منهنجي حق ۾ گهٽتائي نه ڪئي. اي جيجل! نار ۾ پاڻيءَ جيان سورن جو چاڙهه تارون تار پيو هلي.
5
لَڳُمِ ٻاڻُ ٻَروچَ جو، ڪَرَها ٿِيا قَضاڪَ!
اَهُکِي جا اُٺَنِ کي، سا مَيَنِ پوءِ مَ ماڪَ!
اَکَڙِينِ خوراڪَ، پَسَڻُ پَرڏيـهِيُنِ جو.
مون کي ٻروچ (پنهونءَ) جي عشق جو تير لڳو آهي ۽ سندس اُٺ رهزن ثابت ٿيا. اُٺن کي جا ماڪ اوکي لڳي، سا به شل اُٺن نه پوي. پرديسين جو (پنهون ۽ سندس ساٿين جو) ديدار منهنجي نيڻن لاءِ عمدو کاڄ آهي.
6
ڏُکويُون ڏيهان، جيڪُسِ لَڏي ويئِيُون؛
هاڻي ڪِنِ مُلان، پُڇان پِرِيُنِ خَبَرُون؟
عشق جون گهايل شايد لوڪ وچان لڏي ويئون آهن. (جهان مان سچا عاشق لڏي ويا آهن.) هاڻي محبوبن جا ڏس پتا ڪن وٽان پڇان؟ (سچا رهبر اڄ نه رهيا آهن، حقيقي معشوق جا پار ڪنهن کان پڇان؟)
7
مُٺِ مُٺِ سُورَنِ سڀڪنهِين، مُون وٽِ وَٿاڻانِ؛
ڀَرِيُون ڪَيو ڀُڻانِ، وَيا وِهائُو نِڪري.
هر ڪنهن وٽ ڏکن جي مٺ مٺ آهي، پر مون وٽ اُنهن جا وٿاڻ (انبار) آهن. سورن جون ڀريون کنيو پيئي گهمان، پر انهن جا خريدار لڏي ويا آهن.
8
ڀِيڙي ڀِيڙي ٻَنڌُ، سُورائِتِي! سَندِرو؛
ڪيچَ اَڳاهُون پَنڌُ، مَتان لَڪَنِ سين لَڳِي مَرِين!
اي درد جي نهوڙيل! تون سورن جو سندرو ڪشي ٻڌ ڪيچ جو پنڌ پري اٿيئي، متان لڪن ۾ ئي اڙجي فنا ٿي وڃين.
9
ڏُکَ سُکَنِ جي سُونهَن، گھورِيا سُکَ ڏُکَنِ ري!
جنِين جِيءَ وِرُونهَن، سَڄَڻُ آيو مان ڳَري.
ڏل (مصيبتون) سکن جو زيب ۽ سينگار آهن. انهن جي ريجهه رهاڻ تي ئي محبوب مون وٽ پيهي آيو.
داستان ستون
1
پُڇَنِ سي پَسَنِ، جڏهن پِرِينءَ کي؛
ڏورِيندِيُون ڏِسَنِ، اَڱَڻَ عَجِيبَنِ جا.
جي پرينءَ جي طلب ٿيون رکن، سي هميشہ سندس مشاهدو ٿيون ماڻين. جي محبوب جي ڳولا ٿيون ڪن، سي سندس آستان جو ديدار ٿيون ڪن.
2
پُڇيو ئِي، تان پُورِ؛ ناتَ پُڇَڻُ هوءِ مَ پِرِينءَ کي؛
ڏورَڻَ وارِيُون ڏُورِ، هَڏِ نه آهِينِ هوتَ کي.
جي دوست جي طالب اٿيئي ته اڳتي هل، نه ته دلبر جي طلب ئي ڇڏي ڏي. جي هوت کي ڳوليندڙ آهن، سي هرگز کانئس پري ناهن.
3
ڏورِيان، ڏورِيان، مَ لَهان! شالَ مَ مِلان هوتَ!
مَنَ اَندَرِ جا لوچَ، مَڇُڻِ مِلَڻَ سان ماٺِي ٿِئي.
شال پرينءَ کي هميشہ ڳوليندي رهان ۽ کيس هرگز نه ملان، متان اندر ۾ جا تشنگي (اُساٽ) اٿم، سا سندس وصال سان غائب ٿي وڃي.
4
آئون ڏورِيَنءَ، شالَ م لَهَنءَ! پِرِين! هُئين پَري!
هَڏِ نه ساهَ سَري، تَنَ تَسَلِّي نه ٿِـئي!
اي جانب! مان شل توکي ڳوليندي وتان ۽ توکي لهي نه سگهان! شل تون ڏور ئي هجين! شل منهنجي جان کي توکان سواءِ هرگز نه سري ۽ منهنجي جيءَ کي پٽيءَ قرار نه ملي.
5
ڇَڏِيَمِ حُجَّ هَلَڻَ جِي، چَکِيَمِ چاڙهِيڪا؛
اَدِيُون! آڙِيڪا، هِنئڙي پِيَمِ هوتَ سين.
مون اڳتي وڌڻ جي دعويٰ ئي ترڪ ڪئي. ڇو ته جبل جون چاڙهيون آزمائي ڏٺيون اٿم. اي اديون! منهنجي هنئين کي پرينءَ جي پريت جا پيچ پيا آهن.
6
جيڪا ڪَندي سَنگُ، مُون جئن ٻاروچَنِ سين؛
اَنگُنِ چاڙهي اَنگُ، رُئندِي سا رَتَ ڦُڙا.
جيڪا مون وانگر ٻاروچن سان صحبت ڪندي، سا پنهنجو جسم، سوريءِ تي چاڙهي، نيڻن مان رت جا ڳوڙها ڳاڙيندي.
داستان اٺون
1
آتَڻُ اورانگھي وِيا، آئون ٿي مَران، ماءِ!
پِٿُون ٿِيندِيَس پيرَ تي، ’هَيءِ! هَيءِ!‘ ڪَري هاءِ!
جِئڻُ مُون نه جڳاءِ، پِرِيُنِ تان پاسو ڪَيو.
هو آتڻ اورانگهي هليا ويا (منهنجي گهران نڪري ويا) اي امڙ! مان سندس جدائيءَ ۾ مران ٿي. مان ”هيءِ! هيءِ!“ ۽ ”هاءِ! هاءِ!“ ڪري، پرينءَ جي پيرن مٿان پاڻ پرزا پرزا ڪنديس. هينئر مون لاءِ جيئڻ واجب ناهي. ڇو ته محبوبن مون کان منهن موڙيو آهي.
2
ڄاڻِي جي ڄاتومِ، ته پوندو فلۡق فِراقَ جو؛
اَکَـرُ اِرادَتَ جو، ڌُريائين ڌوتومِ؛
پوءِ تان ڪونَ ڪَيومِ، هُوندَ ڪَشالو ڪيچَ ڏي.
جي مون کي ڄاڻ هجي ها ته مون کي جدائيءَ جو نڀاڳ ڏسڻو پوندو ته جيڪر ازل ۾ ئي تقدير (لکئي) جو انگ ڌوئي، ميساري ڇڏيان ها ۽ پوءِ جيڪر ڪيچ ڏانهن ڪاهڻ جو ڪشالو ئي ڪڍڻو نه پويم ها.
3
دُکائِيندِي دُونهَڙا، مُنڌَ! سيڻانِي وَڃُ؛
پِرِياڻونِ مَ ڀَڃُ، ساٿُ چَڙهَندو لَڪِيين.
اي عورت! تون درد جا دونهان دکائيندي، ساڻن ئي وڃ. سندن پريت جو پيچ نه ٽوڙ، نه ته ٻروچن جي جماعت لڪن تي چڙهي، هلي ويندءِ.
4
ڇِڄ مَ قَطاران، ساٿُ چَڙهَندو لَڪِيين؛
مَڇُڻِ ٿِئين پُئان، وَڳَ واٽَ ئِي نه لَهِين.
تون اُنهن جي قافلي کان ڇڄي ڌار نه ٿيءُ. سندن قافلو لڪن تي چڙهي غائب ٿي ويندو. متان تون پوئتي رهجي وڃين ۽ ساٿ جو پيچرو ئي نه ڳولي سگهين.
5
پُڇِيوئِي جان دوستُ، تان پاسي ڪر پَرِهيزَ کي؛
جنِين ڏِٺو هوتُ، تن دِينَ سَڀيئي دُورِ ڪيا.
جي جانب جي پڇا ٿو ڪرين (حق کي ڳولڻ جي ٿو ڪرين) ته مذهبي پابندين کان پاڻ کي آجو ڪر. جن پرينءَ جو ديدار ڪيو، تن مڙني مذهبن کان ڪنارو ڪيو.
وائي
مُون کي ڇَپَرِ مَ ڇَڏيجا، ٻاروچا! پَلَئ لَڳِي آهِيان.
ڇورِي ڇِنِي آهِيان، نِينهُن نِباهي نيجا؛
ڇورِي ڇَڏي ڇَپَرين، ڪيچِي! ڪِيمَ وَڃيجا؛
پُنهون مُنهنجو آن سين، ساٿُ سلامَتَ نيجا.
مون تان وَڙُ وِڃائِيو، اَئِين پنهنجو وَڙُ ڪَريجا؛
جوڳِيڪو ويسُ ڪَري، سِگَھڙِي سارَ لَهيجا؛
آرِياڻِي! عَبۡدُاللَطِيفُ چئي، مُون تي وَهِلو وَرُ ڪَريجا.
اي ٻاروچا! مون کي جبلن ۾ نه ڇڏجو، مان اوهان جي دامن (سام) لڳي آهيان. مان ڇني ڇوري آهيان. اوهين پنهنجو پيا نباهي، مون کي ساڻ نجو. اي ڪيچيو! هن ڇوريءَ کي جبلن ۾ ڇڏي نه وڃجو! منهنجو پنهون اوهان سان آهي، ساٿ کي سلامتيءَ سان وٺي وڃجو. مون پنهنجو لائقي وڃائي آهي، اوهين پنهنجي لائقي ڪجو. جوڳياڻو لباس ڪري، جلد منهنجي سار لهجو. اي آرياڻي! (ڄام پنهون!) مون ڏانهن جلد ڀيرو (موٽ) ڪجو.
داستان نائون
1
ڪاتِيءَ تان نه ڪَنهِين، مَنُ وِجُھلَڻَ وَڍِيو؛
ماريَسِ سُورَ تَنهين، جو نه جِئاري، جيڏِيُون!
اي سرتيون! منهنجي هنئين کي ڪنهن ڪاتيءَ نه، پر جهوريءَ ۽ جهڄڻ وڍيو آهي. مون کي اُنهيءَ درد ماري فنا ڪيو آهي، جو وري ڪنهن کي جيئڻ نه ٿو ڏئي.
2
جِئ مُنهنجو جَنِ، اَنگڙِيارو وَڍِيو؛
پُڄاڻا پِرِيَنِ، سِبان، سَڄو نه ٿِئي!
جن جانبن منهنجو جسم آڏو اڀتو وڍيو آهي، تن جي وڃڻ پڄاڻا، اُن کي کڻي ٽوپا ڏيئي سبان، ته به اُهو وري سڄو ٿيڻو ناهي.
3
رو، وِسانئي راندِ، پَہَ پَرُوڙِجِ ساٿَ جا؛
هوتَنِ سين هيڪاندِ، هُيَمِ ٻاٽي ڏِينهَڙا.
سموري وندر ۽ رؤنشو وساري، تون هنجون هار ۽ پرينءَ جي ساٿ جي ارادن جو منجهه لهه. محبوبن سان منهنجي گڏجاڻي ٻه ٽي ڏينهن هئي.
4
رُئَڻُ ۽ راڙو، مُون نِماڻِيءَ جي نِجُھري؛
ڪُٺَلِ کي قَلبَ ۾، قُرب جو ڪاڙهو؛
هوتَنِ لَءِ هاڙهو، رِجائِيندِيَسِ رَتَ سين.
مون نماڻيءَ جي گهر رودن ۽ روڄ آهي. هن وڍيل جي دل ۾ نينهن جو جوش آهي. مان محبوبن لاءِ هاڙهي جبل کي پنهنجي رت سان رجائي ڇڏينديس.
5
روئِي ڪَندِينءَ ڪوهُ؟ هاڻي ڪو هوتُ وَري؟
جيڏيُون! جيڏوئِي ڪَيو، ساڻُسِ سيڻَ سِتوهُ؛
ڊوهِي اَٿيان! ڊوهُ، مَتان ڪا مُون سين ڪَري!
روئي ڇا ڪندينءَ؟ هاڻي ڪو محبوب واپس ورڻو آهي ڇا؟ اي سرتيون! سڄڻ ساڻس (سسئي سان) وڏو ئي ظلم ڪيو آهي. قسم اٿو! متان ڪا مون سان ويساهه گهاتي ڪري!
6
کاڻِيءَ مَ کانيو، مُٺِيءَ مَنگُر مَ ڏِيو؛
هيڪَرَ اُجھايو، ڏيئي ٻُرَ لُهارَ جِئن.
هن جليل کي نه جلايو. هن مصيبت ماريءَ کي آگ نه ڏيو. هيڪر لهار وانگر ڇنڊو هڻي، منهنجي اندر جي باهه کي اُجهايو.
7
تُون جي ڪالَھ مئِي، ته ڪالَھ ئِي گَڏِينءَ پِرِينءَ کي؛
ڪَڏَهن ڪانَ سُئِي، ته ڪا سَگِھي گَڏِي سَڄَڻين.
تون جي ڪالهه ئي مرين ها ته ڪالهه ئي پنهنجي جانب سان ملين ها. ڪابه ڪڏهن نه ٻڌي ته محبوب سان سنئين لڱين وڃين ملي.
8
اَڳي پوءِ مَران، مَرُ مَران مارَڳَ ۾!
مَٿي پوءِ پِرِيان، خُونُ مُنهنجو جيڏِيُون.
اخر اڳي يا پوءِ ته مرڻو اٿم. ڀل ته محبت جي راهه ۾ فنا ٿيان. اي سرتيون! منهنجي خون بها وڃي جانيءَ تي پوندي.
9
مَرُ، مَٿا ڏيئِي، پُنهونءَ ڪارَڻِ پَٻَ ۾؛
ته سَرَتِيون سڀيئِي، واکاڻِينِئِي ويٺِيُون.
ڪشالا ۽ جفائون ڪڍي، تون پنهونءَ لاءِ پٻ جبل ۾ فنا ٿيءُ ته مڙيئي جيڏيون ويٺيون تنهنجي ساراهه ڳائين.
داستان ڏهون
1
واڪِيو واڪِيو وِک، پاٻوهِيو پيرُ کَڻي؛
سي نه چَڙَهندِيون ڏِکَ، موڙي پيرُ، مَرَن جي.
سسئي، هاڪارون ڪندي وک پيئي کڻي ۽ مشڪيو پير اڳتي پيئي وڌائي. اُهي سچي سينگار کي نه رسنديون (اهي سرخرو نه ٿينديون) جي پير پٺتي ورائي، ٿيون مرن.
2
وِجُھ وَڌَندِي وِکَ، مَڇُڻِ لِکَ لَکائِيين؛
ڏُکُ تِنين کي ڏِکَ، حُبُّ جنِين کي هوتَ جو.
اڳتي وک وڌائيندي هل، متان ڪا ذري به ظاهر ڪرين. جن کي پرينءَ لاءِ نينهن آهي، تن لاءِ ڏک ئي سينگار آهي.
3
واڪو هَڏِ مَ لاهِ، سَڏَنِ مَٿي سَڏَڙا؛
مانَ تُنهنجِي ڪاءِ، سَڳَر ۾ سارَ ٿِئي!
تون واڪو ڪرڻ هرگز نه ڇڏ، سڏن مٿان سڏڙا ڪندي اچ. هن واٽ تي تنهنجي ڪا يادگيري پوين.
4
سُورَنِ سانڍيـياسِ، پُورَنِ پالِي آهِيان؛
سُکَنِ جي، سَيَّدُ چئي، پُکي نه پِيياس؛
جيڪسِ آئُون هُياسِ، گُرِي گُوندَرَ وَلِ جي.
مان سورن جي سانڍيل ۽ پورن (فڪرن) جي پاليل آهيان. سک منهنجي تقدير ۾ ئي لکيا نه ويا، ڄڻ ته مان ڏکن جي ول جي ڳري هيس.
5
ڪِينهي طالِبَ تاتِ جا، نه ته آهي تاتِ تِيارُ؛
ڏورِيان پيو ڏُڪارُ، گھورِندَڙَ کَڻي وِيا.
حقيقي طالب (سچي عشق) جا سيڪڙو آهن ئي ڪين، نه ته طلب هڪي حاضر آهي. مان انهن جي ڳولا پيو ڪريان. پر انهن جو قحط (ڏڪار) لڳي ويو آهي. عشق جا وڻجارا پاڻ سان اُها امانت ئي کڻي هليا ويا.
6
ڪنهن جنهن نِينهَن نَنڌاهُ، جي مُون واجھائِيندي نه وَرو؛
جيڪِي مُئي ڪنداهُ، سو جانبَ! ڪَرِيو جِئري.
اوهين ڪهڙي محبت ۾ اڙيا آهيو، جو منهنجي واجهائيندي به نه ٿا ورو. اي محب! جيڪي منهنجي مئي کان پوءِ ڪندا، سو جيڪر منهنجي جيئري اچي ڪريو.
7
مَتان ٿِئين مَلُورُ، ڪِينَ اَڳاهون آهِيان؛
ڏِسَڻَ ۾ ڪَرَ ڏُورُ، حَدَ ٻِنِين جِي هيڪِڙِي.
تون متان ملول ٿين، مان توکان پري ناهيان ڏسڻ ۾ ڄڻ پري آهيون. پر ٻئي گڏ آهيون، (هي بيت شاهه صاحب والد کي جواب ۾ چيو. اڳيون بيت سندس والد جو آهي.)
داستان يارهون
1
جِئن اُتُنِ آرِيءَ ڄامَ، اُئَن تان اوٺِيُنِ نه ڪَيو؛
ٻڙڪِي ٻاهَرِ نِڪِتِي، گاذَرِ مَنجھان گامَ؛
ساهُ ڏِنائِين سامَ، سُتِي سَڳَـرَ پَٽِيين.
جئن آريءَ ڄام (پنهونءَ) چين، تئن جتن ڪين ڪيو. ڌوٻياڻي (سسئي) ڀڙڪو ڏيئي، ڳوٺ کان (پنهونءَ جي ڳولا ۾) ٻاهر نڪتي. هن پنهنجي جان پنهنجي جانب تان صدقو ڪئي ۽ وڃي سفر وارن پٽن ۾ هميشہ لاءِ ستي.
2
لَڪِيُون! آن لَڳا، ڪي پلَءَ پانڌِيَڙَنِ جا؟
توهان گَھڻيرو، ماءِ! رُوندا اُوءِ رَتُ وِيا.
سسئي ٿي لڪين کي چوي ته ”اي لڪيون! اوهان کي پانڌين (پنهون جا) ڪي پلاند لڳا؟“ لڪيون جواب ٿيون ڏين ته ”اي جيجل! توکان وڌيڪ هو (تنهنجا جانب) رت روئندا ويا.“
3
ڏوٿِيُنِ چَيُسِ ”ڏُورِ، ڪيچُ اَڳاهُون پَنڌُ ٿِيو“؛
پاڻا چَڙهِي پُورِ، وِکَ وِڌائِين وِتَرِي.
ڏٿ ڏوريندڙ چيس ته ”ڪيچ پري آهي ۽ اُن جو سفر نهايت دراز آهي.“ هن (سسئيءَ) پاڻ عشق جو اُمنگ ۾ تڪڙي وک وڌائي.
4
سَسُئِيءَ جِي سِرِيءَ سان، ڪيچَ ڌَڻِي ڪانڌِي؛
پَسَڻَ ڪارَڻِ پِرِينءَ جي، مُنڌَ هُئِي ماندِي؛
لَڪَنِ تان لَطِيفُ چئي، آرياڻِيءَ آندِي؛
پُنهونءَ پيراندِي، نِماڻِيءَ نَصِيب ٿِي.
سسئيءَ جي لاش جو ڪانڌي، پنهون پاڻ اچي ٿيو. هيءَ عورت پنهنجي پرينءَ جي ديدار لاءِ حيران هئي. آري ڄام لڪن تان نيئي کيس پاڻ ڀيرو ڪيو. هن نماڻيءَ کي، مئي کان پوءِ پنهونءَ جي پيرانديءَ کان دفن ٿيڻ جو شرف نصيب ٿيو.
5
هَيءِ ٿو وڃي هوتُ، آئُون ڪِ اَڳَـڀَرِي ٿِيان؛
مَتان چوءِ بَلوچُ، ”ڪَمِيڻِيءَ مان ڪِينَ ٿِيو“.
هاءِ! پنهون ڪاهيندو ٿو وڃي، مان به اڳڀري ٿيان. متان ٻروچ (پنهون) چوي ته ”ڪميڻيءَ مان ڪي ڪين وريو.“
6
ڪَمِيڻِيُنِ هَٿان، ٿينِ مُورائِين مَدِيُون؛
تُون ڪَر پاڻَ وَڙان، موٽُ سَٻاجھا سُپرِين!
ڪميڻين کان رڳو برايون ئي ٿيون ٿين. اي ٻاجهارا جابي! تون پنهنجون لائقيون ڪري، واپس ور.
7
نَڪِي ٿِيان سَڱَ ۾، نَڪِي سڱِيڻِي؛
آهِيان ڪَمِيڻِي، ذاتِ ٻَروچِيءَ نه جُڙان.
مان نڪي پنهون جي مائٽياڻي آهيان، نڪي سندس سڱ مون سان سونهي. مان ڪميڻي آهيان ۽ ٻروچ جي ذات جي لائق ناهيان.
8
ڪيـچِ مَ خَبَرَ هوءِ، هِنَ مُنهنجِي ذاتِ جِي!
مَتان پُنهونءَ پوءِ، لَڄَ مُنهنجِي لوءَ ۾!
شل ڪيچ ۾ منهنجي ڪل جي ڪنهن کي خبر نه پوي. متان منهنجي ڪري، پنهونءَ کي لوڪ ۾ لڄي ٿيڻو پوي.
داستان ٻارهون
1
ڏِٺان جي ٻَروچُ، مُون جئن هوتُ اَکينِ سين؛
مُون کي چَيان ”لوچ“، پاڻا پيٺِيُون ڇَپَرين.
(اي سرتيون!) جي اوهين مون وانگر اکين سان جانب پنهون ڏسو ها ته مون کي چئو ها ته ”ڳولا ڪر“ ۽ پاڻ پهاڙن (سندس تلاش ۾) ۾پيهي وڃو ها.
2
’ووءِ! ووءِ!‘ ڪَندِي وَتُ، مَڇُڻِ ’ووءِ!‘ وِسارِئين!
پاڻِي هار مَ پَڌِرو، روءُ مَنجھان ئي رَتُ؛
صَبُرُ وڏو سَتُ، سِگھا ميڙي سُپِرِين.
”هاءِ! هاءِ!“ (روڄ راڙو) ڪندي وت، متان روڄ راڙو وسارين، تون اکين مان پڌري پٽ ڳوڙها نه ڳار، پر اندر ۾ رت جا ڦڙا وهاءِ. صبر ۾ وڏي طاقت آهي. اُهو ستت ئي سپرين ٿو ملائي.
3
ماٺِ ماريندِيَءِ پِرِينءَ جِي، مَڇُڻِ، رُئِين رَت!
ڇورِي! ڇَڏِ مَ سَتُ، هِمَتَ هوتُ وِڃائِيو.
تو کي محبوب جو صبر ئي فنا ڪندو، متان رت جا ڳوڙها ڳاڙين. ڇوري! تون ستيا نه ڇڏج. خودي، پرين، هٿان وڃارايو ڇڏي.
4
جَڙَ جِئري جن سين، مُئي پڻ سين تَنِ؛
جي هِتِ نه هوتُ پَسَنِ، سي ڪَنهن پَرِ ڪيـچِ پَسَندِيُون؟
جن سان جيئري محبت جي ميخ اڙيل آهي، تن سان مئي کان پوءِ به اُها جڙيل آهي. جي هتي پرينءَ جو ديدار نه ٿيون ڪن، سي ڪيچ ۾ ڪيئن سندس مشاهدو ماڻينديون.
5
اَوجَھڙِ وَتان آنءُ، ٻِيُون سَڀِ سَڳَرِ ساٿَ جي؛
جا نِينهَن ڳِنهَندِي نانءُ، سا مُون جِئن پَوندِي مامِري.
مان ئي گهمراهه ٿي، وتان اوجهڙ رلندي، ٻيون سڀيئي پنهونءَ جي ساٿ سان آهن (مان ئي بي رهبر آهيان، ٻين کي رهبر آهن.) جا عشق جو نالو وٺندي، سا مون وانگر مصيبت ۾ اڙبي.
6
ٻَڌو ڪَنهن ٻَنڌاڻِ، هِنئڙو هوتاڻِيءَ سين؛
ڪا جا پِييَسِ ڪاڻِ، نِبيرِيانسِ، نه نِبِري!
منهنجو من، پنهونءَ سان اهڙي ڪنهن ٻنڌڻ ۾ اڙيو آهي ۽ اُن کي اهڙو ڪو پيچ پئجي ويو آهي، جو ڇنڻ جي ڪريانس ته به نه ٿو ڇڄي.
7
ڏُونگَـرُ ڏَنا نُوڻِ، مُون پارِکُو پُڇِيا؛
هيڪِليُون هَلَنِ جي، سي تاڪُنِ سَندِي تُوڻِ؛
اِي اَهُکِي ڀُوڻِ، سُونهَن رِءَ نه سُٿِرِي.
مون ماهر ڄاڻن کان جبلن ۽ مٿانهن توڙي هيٺانهن پٽن جي پڇا ڪئي. جي هن واٽ ۾ اڪيليون ٿيون پنڌ ڪن، سي رهزنن جو شڪار ٿيون ٿين. هيءَ زمين (سچ جي واٽ) نهايت ڏکي آهي ۽ رهبرن کان سواءِ سُکي ناهي.
8
لَکين لوڙائُو، سَهَسين آهِنِ سُڃَ ۾؛
بَرَ ۾ بورائُو، کَڻُ، پِيادِي! پاڻَ سين.
هن سڃ ۾، لکين سهسين ڦورو ۽ لوٽو آهن. اي پنڌ ڪندڙ! رڻ ۾ پاڻ سان ڪو سونهون کڻ.
9
نِينهَن مَ نالو ڳِنُّ، پِرِيَتَڻي پيرَ ٻِيا؛
سُورَن ساڻُ مَ ڇِنُّ، وِرهُ وِهائجِ وِتَرو.
محبت جو نالو نه ڳنهه، عشق جون واٽون ئي ٻيون آهن. سورن سان ناتو نه ڇنج، برهه جو گهڻو وڻج ڪج.
10
سَڄَڻُ ڏِٺو جَنِّ، تن ڳِچِيءَ سِرِ ڳَہُ ڪَيو؛
ٻِيُون ڪوهُ ٻُجَھنِّ، قَدُرُ ڪِيمِيا اِنَ جو؟
جن پرينءَ کي ڏٺو آهي، تن کيس پنهنجي ڳچيءَ جو ڳهڻو ڪيو آهي. ٻيون ڪيئن اُن جو ڪيميا جهڙو ملهه پرکي سگهنديون؟
11
هارِي! هِنئون مَ لوڏِ، سُکَنِ پَوَندِينءَ، سَسُئِي!
ڪوهِيارو تو ڪوڏِ، اَچي ڪَرَهَ قَطارِيو.
اي موڙهل سسئي! تون دل نه لوڙه! توکي نيٺ سک پلئه پوندا. پنهون ڄام، تو وٽ ڪوڏ (شوق) وچان، اُٺن کي قطار ۾ وٺيو پيو اچي.
12
حُسيـنِي حُسينَ لَءِ، بِيبِيءَ پاڻَ چئِي؛
تهان پوءِ ٿـئِي، خَبَرَ ٻِي خلقَ کي.
حسيني سر، امام حسين لاءِ، پهرين سندس امڙ سڳوريءَ چيو. (يعني امام حسين جي شهادت جي ڏک ۾ هنجون هاريائين.) اُنهيءَ کان پوءِ ئي اُن جي پروڙ ٻين ماڻهن کي پيئي.