سفرناما

سفر واشنگٽن جو

گورڌن ولاسائيءَ جو ھي سفر واشنگٽن ۾ ٿيندڙ ھڪ بين الاقوامي ڪانفرنس ۾ مقالي پڙھڻ لاءِ ٿيو ھو. سندس ھي سفرنامو آمريڪا ويندڙن لاءِ ھڪ گائيڊ آھي.
سڀني جو اهو زور هو ته سنڌي ٻولي ۾ جيڪي سفرناما هيستائين ڇپيا ويا آهن اهي تقريبن پروفيشنل مسافرن جا لکيل آهن، ڀلو ٿئي ته جي ڪو شاگرد پنهنجو ٻاهر ملڪ جي سفر ۽‌ لاڳاپيل حالتون بيان ڪري. ليکڪ جي ڄاڻ موجب هي پهريون ڀيرو ڪنهن شاگرد جي تخليق آهي. ان قسم جي مشاهدي تي ٻڌل ڄاڻ جي اسان جي شاگردن کي تمام گهڻي ضرورت آهي ته جيئن هن قسم جي تجربي مان لاڀ پرائيندي ڪجهه سکي به وٺن ته ٻين ملڪن ۾ وڃڻ دوران ڀانت ڀانت جي ماڻهن سان ميل جول ڪيئن رکن ۽ انهي مُلڪ کي ڪهڙي طريقي سان گهٽ ۾ گهٽ خرچ ۾ سُٺي نموني سان گهُمي سگهجي. ساڳي ريت ڪافي لکيل سفرنامن ۾ هروڀرو جي ادبي لفظن جي استعمال سان اهي ڪنهن حد تائين فِڪشن به لڳن ٿا
Title Cover of book سفر واشنگٽن جو

11هين اسٽريٽ ۽ مساچوسيٽس ايوينيو جو ٽريفڪ پوليس وارو......

ڪانفرنس جي پهرئين ئي ڏينهن تي، ورلڊ بئنڪ جي هيڊ ڪوارٽر ڏانهن ويندي، رستي ۾ 11 اسٽريٽ ۽ مساچوسيٽس جي سنگم تي سيموئل گومپرز ميموريل پارڪ جي پاسي ۾ هڪ ٽريفڪ پوليس وارو ڏٺم جيڪو هيڏانهن کان هيڏانهن ٺينگ ٽپا ڏئي رهيو هو، هر ايندڙ ويندڙ کي ڪوشش ڪري هٿ ملائڻ جي ڪوشش ڪري رهيو هو. جي ڪنهن کي نه ٿي پُهتو ته به پري کان گُڊ مارننگ يا هٿ هلائي سلام ڪري رهيو هو. ڏاڍي حيرت ٿي جڏهن ڏٺم ته ننڍڙن ٻارن کي پنهنجي مائٽن سان گڏ روڊ ڪراس ڪندي ڏسي، ڊوڙندو اچي ٻارن جي هٿ مان وٺي روڊ پئي ڪراس ڪرايائين ۽ بعد ۾ کين ڏاڍو پيار پئي ڪيائين. ايئن به نه هو ته هر ڪو ماڻهو اُن طبيعت کي مثبت وٺي رهيو هو. هڪ عورت کي جيئن هٿ ٿي ملايائين ته ان هٿ ملائڻ کان انڪار ڪيو ۽ هڪل ڪئي ته اهو ڪو طريقو آهي گُڊ مارننگ ڪرڻ جو!!! انهي عورت کي اڃان ڪجهه چوڻو هو پر ايترو وقت اسان جي هِن هيرو وٽ ٿورو ئي هو جو ايئن واٽ ويندي ماين جي کِٽ پِٽ سُڻي. ٻه اسڪولي ٻار ويا پئي، انهن ڏانهن لُوه ڪري کين روڊ ڪراس ڪرايائين.

مون کي ڏاڍي خوشي ٿي جو مون کي به ايندو ڏسي ڊوڙي اچي ڏاڍي جوش ۽ جذبي مان گُڊ مارننگ چيائين. سوچيم ته هن سان گڏ هڪ يادگار تصوير ٿي وڃي پر هي همراهه ته هڪ جڳهه تي بيهي ئي نه ٿو، ڇا ڪيان. بعد ۾ ساڻس تصوير ڇڪڻ جو فيصلو ڪيم، پر دل نه مڃي ته متان بعد ۾ هي پوليس وارو هتي نه هُجي، ٻئي ڪنهن جي نه ڊيوٽي لڳي وڃي. ايئن پويان پير ڪيم ۽ پنهنجي موبائل ڏانهنس ڪري چيم ته توهان سان تصوير ڇڪرائڻ ٿو چاهيان جو پهريون ڀيرو توهان جهڙو دلدار ماڻهو ڏٺو آهي. خوشي وچان ڊوڙندو آيو ۽ هتي ڏنل تصوير ۾ سندس جاندار مسڪراهٽ نمايان آهي..... 
لائريٽا پيبل جو هٿ لکيل خط ۽ 20 ڊالر!

انهن ڏينهن ۾ فيسبوڪ تي هڪ پوسٽ لکي هُئم ته هِتي هڪ شالو نالي ڇوڪريءَ سان مليو آهيان. فوٽو ڪونه رکيو هُئم ان ڪري ڪافي دوستن کي هُرکُر ٿيڻ لڳي ۽ انهن جو مسلسل اهو زور هُيو ته چائنا جي شالو جي باري ۾ ٻڌايان، مون کي لڳو ته دوستن کي سندس نالي جي ڪري هُرکُر ٿي رهي آهي ته اها شالُو وري ڪهڙي بلا آهي. سو هتي منهنجو ارادو هُيو ته چائنا جي شالُو جي باري ۾ لکندس، پر جيئن ته انهي ڏينهن لائريٽا پيبل پنهنجي پٽ (جيڪو جرمني ۾ نوڪري ڪري ٿو)، سندس ڌي (جيڪا اسڪاٽلينڊ جي ايڊنبرگ يونيورسٽي ۾ پڙهي ٿي) ۽ سندس مڙس (جيڪو فنانس مئنيجمينٽ جي ڪا نوڪري ڪري ٿو ٽيڪساس ۾) سان گڏجي پنهنجي گهر ٽيڪساس ڏانهن رواني ٿي رهي هُئي ته سندس احوال پهريان ڪجي ته بهتر ٿيندو. جڏهن ته شالُو چينياڻي اڃان هِتي ٻه ٽي ڏينهن لٿي پئي آهي.
ٿيو ايئن جو انهي صبح ساڍي ڇهين وڳي آئون اٿيس، اٿي، شيو ڪري، وهنجي سهنجي، لابي مان ٿيندو ڪچن ڏانهن ويس ٿي مفت جو ناشتو ڪرڻ خاطر. لابي ۾ لائريٽا اڳ ئي سهي سنڀري ويٺل هُئي. هڪ نوٽ بُڪ هروقت ساڻس گڏ هو، جنهن ۾ ان وقت ڪجهه لکيائين پئي. مون کي ايندو ڏسي گُڊ مارننگ چيائين، مون به مسڪرائيندي (واشنگٽن اسٽائل ۾) گُڊ مارننگ چيو. مون کي اشارو ڪيائين ته،
”ويهه هِتي، پاسي ۾.“
آئون سندس پاسي ۾ وڃي ويٺس ۽ ويهڻ شرط مون کان پُڇيائين ته،
”گورڊن، اڄ تنهنجو ڇا پروگرام آهي، ڪيڏانهن ويندين گهُمڻ ڦرڻ؟“
مون چيو ته،
”اڄ کان ته منهنجي ڪانفرنس پئي شروع ٿئي، ورلڊ بئنڪ جي هيڊ ڪوارٽر ۾، سو اڄ کان ٽي ڏينهن سانده مصروف هوندس.“
چيائين ته،
”اڄ آئون ٿورو هِتان هُتان شهر جو چڪر ڏئي، هلي وينديس پنهنجي شهر. تو سان ملي ڪري ڏاڍي خوشي ٿي، سچي ۾.“
وڌيڪ سُٺي ڳالهه اها چيائين ته،
“Gordon, it is really nice to meet people like you, even for few moments, but those are life long memories.”
وڌيڪ چيائين ته،
”جڏهن به ٽيڪساس شهر اچين ته تو کي ڪنهن هوٽل يا هاسٽل تي رهڻ جي ڪا ضرورت ناهي، منهنجي گهر جا دروازا تنهنجي لاءِ هميشه کُليل آهن، سو هليو اچجان سڌو سڌو.“
مون ڏکڻ ايشيائي سوچ موجب سمجهيو ته هي لائريٽا پيبل مڙئي حوال پئي ڪري، مڙيئي جان ڇڏائڻ جو هفتيوار پيڪيج پئي استعمال ڪري. سو مون به مڙيئي هون هان پئي ڪئي. ايئن ئي موڪلائي سڌو مٿي ڪچن ۾ وڃي ڊيو هائوسنگ جي مفت جي ناشتي (پئن ڪيڪس Pancakes) تي حملو ڪيم. ناشتو ڪري، زندگي ۾ پهريون دفعو پنهنجي ٽوپِيس ڊريس پهري ڪانفرنس اٽينڊ ڪري واپس آيس. پنهنجي بيڊ تي هڪ ڪاغذ ڏٺم جنهن تي گورڌن لکيل هو، مون کي ڊپ وري اهو لڳو ته متان اهو ڪاغذ هي ڊيو هاسٽل وارن طرفان ڪو نوٽيس هوندو ته اڄ توهان صبح سويل اُٿيا آهيو، لائٽ وغيره کولڻ ۽ ٿيلها ڦلهورڻ جي ڪري ٻين رهواسين جي ننڊ خراب ڪئي آهي. ايئن ٻين کي ڊسٽرب ڪرڻ ڊيو هائوسنگ جي رهائشي اصولن جي خلاف آهي. سو ڪپڙا تبديل ڪرڻ کان پهريان اهو ڪاغذ کولڻ ضروري سمجهيم. سو ڊپ وچان اهو پنو کنيم جنهن تي ٿلهن اکرن ۾ انگريزي ۾ گورڌن لکيل هو. پڪ ٿيم ته اهو نوٽيس آهي ته سِڌو سنئون منهنجي لاءِ ئي، پر ڏسجي ته اندر ڇا آهي. سو اندر کوليم ته ڇا ڏسان ته ٽيڪساس واسڻ لائريٽا پيبل طرفان خط لکيل هو......
گڏوگڏ 20 ڊالرن جو هڪ نوٽ به!!!!!
منهنجي ئي قول کي هڪ وڌيڪ ماڻهو پاڻي ڏئي ويو ته آئون جيڏانهن به وڃان ٿو ته سُٺا ماڻهو هميشه منهنجو پيڇو پيا ڪندا آهن. لائريٽا به ويندي ويندي ٿورو ڪري وئي، ڪيترو؟ ان جو اندازو هن نوٽ سان گڏ پوسٽ ڪيل خط کي پڙهندي ڪندا. گڏو گڏ رابطي لاءِ فون نمبر به ڏئي وئي آهي.
خط جو عڪس ۽ سنڌي ترجمو هيٺ ڇاپجي ٿو.
خط جو ترجمو خط جو عڪس
پيارا گورڌن،
هي ڪجهه شئي منهنجي پاران يادگيري طور آهي. انهي مان هڪ آمريڪن هيم برگر خريد ڪجانءِ يا جيڪا شئي توهان کي وڻي.
نيڪ تمنائون ڏيان ٿي توهان کي ته توهان پنهنجي مقصد ۾ ڪامياب ٿيو ته پاڪستان بجلي جي معاملي ۾ پاڻ ڀرو ٿئي.
مون کي ڏاڍي خوشي آهي جو پاڻ کي وزٽ ڪرڻ ۽ ملڻ جو موقعو مليو . آئون پنهنجي ڪُٽنب ۽ دوستن کي سڀ ڪُجهه ٻڌائينديس پنهنجي هڪ نئين دوست، پاڪستاني جي گورڌن جي باري ۾.
گرمجوشي مان تمنائون (پاڪستان جي حساب سان ٿڌيون تمنائون.)