سفرناما

سفر واشنگٽن جو

گورڌن ولاسائيءَ جو ھي سفر واشنگٽن ۾ ٿيندڙ ھڪ بين الاقوامي ڪانفرنس ۾ مقالي پڙھڻ لاءِ ٿيو ھو. سندس ھي سفرنامو آمريڪا ويندڙن لاءِ ھڪ گائيڊ آھي.
سڀني جو اهو زور هو ته سنڌي ٻولي ۾ جيڪي سفرناما هيستائين ڇپيا ويا آهن اهي تقريبن پروفيشنل مسافرن جا لکيل آهن، ڀلو ٿئي ته جي ڪو شاگرد پنهنجو ٻاهر ملڪ جي سفر ۽‌ لاڳاپيل حالتون بيان ڪري. ليکڪ جي ڄاڻ موجب هي پهريون ڀيرو ڪنهن شاگرد جي تخليق آهي. ان قسم جي مشاهدي تي ٻڌل ڄاڻ جي اسان جي شاگردن کي تمام گهڻي ضرورت آهي ته جيئن هن قسم جي تجربي مان لاڀ پرائيندي ڪجهه سکي به وٺن ته ٻين ملڪن ۾ وڃڻ دوران ڀانت ڀانت جي ماڻهن سان ميل جول ڪيئن رکن ۽ انهي مُلڪ کي ڪهڙي طريقي سان گهٽ ۾ گهٽ خرچ ۾ سُٺي نموني سان گهُمي سگهجي. ساڳي ريت ڪافي لکيل سفرنامن ۾ هروڀرو جي ادبي لفظن جي استعمال سان اهي ڪنهن حد تائين فِڪشن به لڳن ٿا
Title Cover of book سفر واشنگٽن جو

برائن ايڪنس جو ٽرين ۾ وسري ويل باجو! 

اصل ۾ روز ايترا يادگار واقعا پئي پيش آيا جو پُراڻن قصن کي ڇڏي نئين ڳالهه جي باري ۾ وڌيڪ دل ٿي ڪري ته بيان ڪجي. اڄ صبح جو ارادو هيو ته نيو يارڪ وڃجي، ڏاڍو اسٽيچيو آف لبرٽي گهمبو، ٽائمز اسڪوائر جا چڪر هڻبا جتي ڪجهه ڏينهن اڳ آسٽريليا جي جڳ مشهور ۽ ڪرڪيٽ جو هارڊ هِٽر رانديگر ڊيوڊ وارنر کي ڪجهه ڏينهن اڳ گهمندي ڏٺو ويو هو... پر پوءِ وري ليپ ٽاپ تي سرچ ڪيم، بس جو روٽ، هاسٽل جا اگهه پار، بڪنگ، ميٽرو جا رستا سڀ سرچ ڪيم، ته اندازو ٿيو ته ڳالهه ڳري آهي. ٻن ڏينهن ۾ نيو يارڪ جو چڪر هڻڻ ۽ واپس اچي واشنگٽن مان جهاز ۾ چڙهڻ.... بُنڊ ڳرو لڳو..... حالانڪه ان سان گڏ اهو ڪالهه پلان ڪيو هو ته 11 وڳي اوهايو جي ڇوڪريءَ ڪيٽي سان گڏ چڙيا گهر گهمڻ ۽ ان کان پوءِ ميڪر فيئر نالي روبوٽن جو ميلو گهمڻ وڃبو. پر نيو يارڪ جو پروگرام ڪينسل ٿيڻ سان گڏ ملاقات ٿي هيديا سان. هيديا 50 سالن کن جي ٿيندي سئيزرلينڊ سان واسطو رکي ٿي ۽ پاڪستان مستقل طور تي ايندي رهي آهي. هيديا سان وڌيڪ ٿيل ڳالهيون ايندڙ ڪنهن باب ۾ بيان ڪبيون، هتي ساڻس پينٽاگون کان پوءِ آرلنگٽن سيميٽري جي چڪر دوران پيش آيل واقعي جوذڪر ڪبو. پينٽاگان گهمي ڪري اسان بليو رنگ جي ميٽرو ۾ چڙهياسين. جتي ڪو ولر هو ماڻهن جو سڀ گروپ ۾ ڪيڏانهن وڃڻ لاءِ اُتاولا هيا. ميٽرو ۾ ڏاڍي گهما گهمي هُئي. ته هڪ ٿلهي متاري مائي (جيڪا اسٽيشن مينيجر هُئي) اچي پڙهو ڏنائين ته هي ميٽرو صرف ۽ صرف آرلنگٽن سيميٽري ويندي، جنهن کي به ٻئي پاسي ڪيڏانهن وڃڻو هُجي اهو ٻي ڪنهن رنگ جي ميٽرو ۾ چڙهي وڃي. ويچاري جو ڪاڪڙو لهي ويو پر اهو ولر ڪا ڳالهه سمجهي ئي نه پيو. پوءِ اسان به انهن مان هڪ ٻن کي چيو سين ته ادا هي گاڏي فقط آرلنگٽن ويندي. توهان جي بيهڪ مان لڳي ٿو ته توهان کي اوڏانهن ناهي وڃڻو. تڏهن وڃي کين سمجهه ۾ آيو ۽ سڀ لهي ويا، فقط ڪجهه مسافرن کي ڇڏي ڪري. اِتي مون اهو اندازو لڳايو ته آمريڪا جي هڪ شهر کي ڇڏي ٻئي شهر ويندڙ همراه ٿورو منجهي پون ٿا. اهڙا ٻه ٽي واقعا منهنجي سامهون پيش آيا.
ولر جي ايئن تڙ تڪڙ ۾ لهڻ ۽ هڻ وٺ ٿيڻ کان پوءِ اسان کي ويهڻ لاءِ جاءِ ملي. جيئن ئي در بند ٿيڻ لڳا ميٽرو جا ته منهنجي اک پئي هڪ گِٽار يا باجي جهڙي ٿيلهي تي. مون هيديا کي هڪل ڪئي متان اهو ٿيلهو انهن همراهن مان ڪنهن جو هُجي. سو گِٽار کڻي ميٽرو جي شيشي مان انهي ولر کي ڏيکاريو ته اسان وٽ محفوظ آهي. شڪر اهو جو پينٽاگون کان آرلنگٽن تائين هڪ ئي اسٽاپ آهي، يقينن يا ته اُهي ضرور ٻي ايندڙ گاڏي ۾ اسان کان اچي پنهنجي امانت وصول ڪندا. نه ته مون کي مسٽر بين واري فلم مسٽر بينس هاليڊي به ياد اچي وئي جنهن ۾ روون ايٽڪنسن سان جيڪا حالت ٿيندي آهي اها ته تاريخي آهي. آرلنگٽن تي لٿاسين ته مون هيديا کي چيو ته پاڻ کي واپس پينٽاگون هلي، هي باجو انهن همراهن کي واپس ڪرڻ گهُرجي. ڇو جو هو اسان جو پيڇو نه ڪندا ۽ ناممڪن آهي جو اُهي اسان کي ايئن ڳولهي سگهن. ساڳئي ٽڪيٽ ۾، ساڳئي پليٽ فارم تان، ساڳئي واپس ويندڙ ٽرين ۾ ويهي پينٽاگون پهتاسين ته اسان کي ڪُڪڙون ڪون نظر آئي. اسان کي به پريشاني ٿي ته هيڏو قيمتي باجو هڪ سڄي ساري گروپ وارا ڪيئن ٿا ڇڏي سگهن. ٿُلهي متاري اسٽيشن ماسٽر کي ٻڌايوسين ته هي چڪر آهي. ان ٻڌايو ته هو سامهون ڇوڪرو بيٺو آهي، هي باجو انهي جو آهي. ڇوڪري کي هڪل ڪئيسين ته ويچارو ڊوڙندو آيو ۽ ايندي شرط اچي زوردار ڀاڪر پاتائين باقائده چُميون ڏيڻ لڳو. وري وري ڀاڪر پائي، گڏ هڪ ڏاڏو به هو، سندس گروپ جو، اهو به بار بار اسان کي ڀاڪر پائي. چون ته يار اسان کي ته يقين ئي ڪونه ٿو اچي ته باجو اسان کي واپس ملي ويو آهي، اهو به هيڏي وڏي شهر ۾! ايڏي شرافت ۽ احترام سان. حسبِ معمول مون هڪ ٻه سيلفيون ڇِڪي ورتيون. ڇوڪري يڪدم مون کي پنهنجو موبائل نمبر ۽ فيس بوڪ نالو برائن ايڪنس شيئر ڪيو ته اهي تصويرون ڪيئن به ڪري کيس ضرور موڪليان.

ڏنل تصوير ۾ اڇي شرٽ وارو ڇوڪرو برائن ايڪنس آهي جڏهن ته ٻيو همراه جيمز آهي. پنهنجو تعارف ڪرايم ته پاڪستاني آهيان، بيحد خوش ٿيا، چيائون ته فلاڻي شهر جا آهيون، سڄي شهر ۾ پڙهو ڏينداسين ته هڪ پاڪستاني اسان جي ڪيئن مدد ڪئي آهي. ٻيو ته اڄ اسان جو مئن ڪنسرٽ آهي، هي باجو تمام قيمتي ۽ اهم آهي اڄوڪي ڪنسرٽ لاءِ........ بس ديوانا ٿي ويا. خوشي ان ڳالهه تي وڌيڪ ٿي ته هيستائين پاڪستان جو اميج ٽِن مختلف واقعن کي ملائي بهتر ئي ڪيو آهي. ايندڙ ڪنسرٽ جون پاسز به ڏئي ويو ۽ چيائين ته مهرباني ڪري ضرور اچجو، آئون توهان کي آرگنائيزرن سان به ملائيندس.