چين گڏيل قومن جو ميمبر بڻجي ويو

1949ع ۾ مائوزي تنگ جي انقلابي تحريڪ هڪ نئين چين کي جنم ڏنو. 60 ڪروڙ چينين ايشيا ۾ آمريڪا جي سڀ کان وڏي حمايتي چينگ ڪائي شيڪ جي حڪومت جو تختو اونڌو ڪري ڇڏيو ۽ چينگ ڪائي شيڪ کي چين کان 90 ميل اتر ۾ هڪ ننڍي ٻيٽ تائيوان ۾ پناهه وٺڻي پئي. چينگ ڪائي شيڪ خلاف مائوزي تنگ جي فتح آمريڪا جي سامراجي ارادن کي بي نقاب ڪري ڇڏيو. آمريڪي سامراج تاريخ جي حقيقتن کي قبول ڪرڻ بدران تاريخ سان هڪ شرمناڪ مذاق ڪيو ۽ 60 ڪروڙ چيني عوام جي آئيني حڪومت جي مقابلي ۾ چينگ ڪائي شيڪ تائيوان ۾ پنهنجي حڪومت قائم ڪري ورتي، جنهن جو نالو قومپرست چين رکيو ويو. گڏيل قومن اصل چين جي نمائندا حڪومت کي تسليم ڪرڻ کان انڪار ڪري ڇڏيو ۽ آمريڪي ايجنٽ چينگ ڪائي شيڪ جي ڀاڳوڙي حڪومت جي ميمبرشپ بحال رکي وئي. آمريڪا چينگ ڪائي شيڪ جي حڪومت کي مضبوط ڪرڻ لاءِ ان کي وڏي فراخدلي سان فوجي ۽ اقتصادي امداد ڏني. آمريڪا کي اميد هئي ته مائوزي تنگ جي انقلابي حڪومت چين جي 60 ڪروڙ عوام جا مسئلا حل ڪرڻ ۾ ناڪام ٿي ويندي، جنهن جي نتيجي ۾ چين انتشار ۽ بددليءَ جو شڪار ٿي ويندو . چين ۾ اشتراڪي نظام جي ناڪامي کان پوءِ چينگ ڪائي شيڪ لاءِ ان تي ٻيهر قبضو ڄمائڻ لاءِ دروازا کلي پوندا، پر آمريڪا جي توقع جي ابتڙ اشتراڪي چين تمام گهٽ عرصي ۾ ايشيا جي سڀ کان وڏي طاقت بڻجي ويو. مائوزي تنگ جي حڪومت کي شروعات ۾ تمام ڏکين مرحلن مان گذرڻو پيو، پر جيڪي قومون باهه ۽ رت ۾ وهنجي نڪرنديون آهن، انهن جي مضبوط ارادن سامهون دنيا جو ڪو به قلعو ناقابل فتح ناهي هوندو. ڪوريا جي جنگ ۾ چين ۽ آمريڪا جو پهريون ٽڪر ٿيو ته چين ثابت ڪيو ته اهو صرف ڪاغذي شينهن ناهي. چين جا ماڻهو دنيا ۾ پنهنجو مقام پيدا ڪرڻ لاءِ فتح نه ٿيڻ جهڙا ارادا کڻي اٿيا آهن. اهو ان مضبوط ارادي جو ئي نتيجو هو جو چين گڏيل قومن ۾ مستقل سيٽ حاصل ڪرڻ ۾ ڪامياب ٿي ويو ۽ تائيوان جي ڪٽ پتلي حڪومت ۽ ان جي پٺڀرائي ڪندڙ آمريڪي سامراج کي منهن ڀر ڪرڻو پيو.
عوامي جمهوريه چين 22 سالن جي ڇڪتاڻ کان پوءِ گڏيل قومن جو ميمبر بڻجڻ ۾ ڪامياب ٿي ويو ۽ سلامتي ڪائونسل ۾ کيس ويٽو جي اختيارن جي حامل مستقل سيٽ ڏني وئي. 26 آڪٽوبر 1971ع ۾ پيڪنگ ۾ عوامي جمهوريه چين جي قائم مقام پرڏيهي وزير گڏيل قومن جي ان فيصلي جي آجيان ڪئي ۽ اعلان ڪيو ته چين گڏيل قومن ۾ پنهنجي سيٽ سنڀالڻ لاءِ فوري طور هڪ وفد موڪلڻ تي غور ڪري رهيو آهي. جنرل اسيمبلي ۾ هڪ ڏينهن پهريان ڳڻپ ذريعي عوامي جمهوريه چين کي عالمي اداري جو ميمبر بڻائڻ ۽ تائيوان کي گڏيل قومن مان خارج ڪرڻ جو فيصلو ڪيو ويو. تائيوان کي خارج ڪرڻ ۽ ان جي جاءِ چين کي ڏيڻ جي قرارداد البانيا ۽ پاڪستان سميت 22 ملڪن پيش ڪئي هئي، جيڪا 35 جي مقابلي ۾ 76 ووٽن سان منظور ڪئي وئي. جڏهن ته 17 ملڪن ووٽنگ ۾ حصو نه ورتو. قرارداد تي فيصلو سادي اڪثريت سان ڪيو ويو، ڇاڪاڻ ته جنرل اسيمبلي ان کان پهريان آمريڪا ۽ ان جي حامين جي اها قرارداد رد ڪري ڇڏي هئي ته تائيوان جي سوال کي اهم سمجهيو وڃي ۽ ان تي فيصلو ٻه ڏهائي اڪثريت سان ڪيو وڃي. جڏهن ته قرارداد 55 جي مقابلي ۾ 59 ووٽن سان رد ڪئي وئي.
سيڪريٽري جنرل اوٿان جيئن ئي چين جي گڏيل قومن جي رڪن بڻجڻ ۽ تائيوان کي خارج ڪرڻ جو اعلان ڪيو اسيمبلي هال تاڙين ۽ اڀ ڏاريندڙ نعرن سان گونجي اٿيو. جنرل اسيمبلي جي اجلاس ۾ چين جي ميمبرشپ جي سوال تي بحث جي شروع ۾ ئي اجلاس ۾ شريڪ ماڻهن کي اندازو ٿي ويو هو ته آمريڪا جي ٻه ”چين“ واري پاليسي ناڪام ٿي ويندي ۽ تائيوان جي جاءِ چين کي ڏني ويندي. ان لاءِ ووٽنگ کان پهريان ئي تائيوان جا نمائندا پنهنجي سيٽ ڇڏي وڃي چڪا هئا ۽ انهن کي پنهنجي حڪومت طرفان ٽيليفون تي ايئن ڪرڻ جي منظوري ڏني وئي هئي. آمريڪا ۽ ان جي ساٿين کي بحث جي شروع ۾ ئي اندازو ٿي ويو هو ته اٺ ڪهڙي پاسي ويهندو. جيتوڻيڪ ان شڪست کان بچڻ لاءِ آمريڪا ۽ ان جي حامين هڪ آخري ڪوشش طور هڪ قرارداد ذريعي اهو مطالبو ڪيو ته چين جي ميمبرشپ جي مسئلي تي ووٽنگ 48 ڪلاڪن لاءِ ملتوي ڪئي وڃي، پر اها قرارداد رد ٿي وئي، جنهن کان پوءِ البانيا، پاڪستان ۽ ٻين جي قرارداد تي ووٽنگ جو رستو صاف ٿي ويو. جنهن ۾ عوامي جمهوريه چين کي ميمبر بڻائڻ ۽ تائيوان جي ميمبرشپ خارج ڪرڻ جو مطالبو ڪيو ويو هو. جڏهن جنرل سيڪريٽري البانيا جي قرارداد تي ايوان کان راءِ طلب ڪئي ته آمريڪي نمائندو مسٽر جارن بش اٿي بيهي رهيو ۽ مطالبو ڪيو ته قرارداد جي ٻنهي حصن تي الڳ الڳ ووٽنگ ڪرائي وڃي. جڏهن ته قرارداد جمع ڪرائيندڙن اعلان ڪيو ته قرارداد تي مجموعي طور ووٽ ورتا وڃن. جنهن تي سڀ کان گهڻي ڦڪائي آمريڪي نمائندن کي ٿي، ڇاڪاڻ ته اهي پنهنجن ساٿين ۽ حمايتين کي ڪجهه منٽ پهريان اهو يقين ڏياري رهيا هئا ته اهي تائيوان جي ميمبرشپ خارج ٿيڻ نه ڏيندا، پر ان جي ابتڙ قرارداد تي مجموعي ووٽ ورتا ويا ۽ چين کي ميمبرشپ ڏني وئي.

تاريخ، فلسفو ۽ سياست

چين جو انقلاب