سفرناما

انڊونيشيا جو عشق

ھونئن تہ سفر ناما يادگيرين جو عڪس ھوندا آھن. پر صحبت ھن سفرنامي ۾ انڊونيشيا جي تاريخ، جاگرافيائي حالتون، سماجي مسئلا، معاشي پيش رفت، سياحت جي لاءِ موقعا، سھولتون ۽ ٻين ڪيترن ئي معاملن جو ذڪر ڪيو آھي. ان سان گڏوگڏ اسان جي سفر جا دُک، تجسس، ٽھڪ ھڪ ھڪ لمحي کي من موهيندڙ انداز سان پرويو آھي.

Title Cover of book Indonesia jo Ishq (Love of Indonesia)

عاليشان واري جي حرام پائي

اسان ايئرپورٽ واري ٽيڪسيءَ کان هيٺ لٿاسين. پنھنجا بيگ بہ لاهي هيٺ رکياسين تہ هوٽل مان وڏي عمر جو ماڻھو اسان وٽ ايندي اسان کي ڀليڪار ڪري هڪڙو بيگ کڻي مٿي ڪائونٽر جون ڏاڪڻيون چڙهي جهوپڙي نما ڪائونٽر تي پراڻن صوفن وٽ رکي هليو ويو. ڊاڪٽر بہ بيگ رکي اتي ئي ڪنھن صوفي تي ويھي رهيو ۽ مان بہ اوسي پاسي جي ماحول جو جائزو وٺڻ لاءِ چهل قدمي ڪرڻ لڳس. جاني ۽ پرتاب ٻيئي ڪائونٽر تي موجود هئا. ڇو تہ هوٽل واري سان ڳالھہ ٻولھہ ڪرڻ هنن جي ذمي هيو.
هينئر ٽيپھريءَ جو وقت ٿي ويو هو ۽ انڊونيشيا جي وقت مطابق تقريبن پنج ٿي رهيا هئا. اسان ٻن ڏينھن کان سفر ۾ هئاسين. ان ڪري ٿڪاوٽ سبب حال بيحال هئا. ڪائونٽر تي وڏي عمر جو ماڻھو موجود هيو. جنھن جي مٿي تي انڊونيشن ڪلچرل پٽڪو ٻڌل هيو. هن پٽڪي ٻڌڻ جو اسٽائيل بہ عجيب آهي. جيئن اسان وٽ مزدور يا گڏھہ گاڏي وارو يا دايا ٻڌندا آهن. پٽڪي ٻڌڻ جو اسٽائيل اهڙو اٿن. پٽڪو بہ ننڍي سائيز جو آهي. مختلف رنگن جو هي پٽڪو هنن جي سڃاڻپ آهي. ان سان گڏ وري گوڏ يا ڌوتي. اسان هن کي سلام دعا ڪرڻ کان پوءِ بڪنگ جو ٻڌايونسين، پر ان مھل اسان جا ٺپ ٺري ويا ۽ ٿڪاوٽ ۾ ويتر اضافو ٿي ويو جڏهن ان ڪائونٽر تي بيٺل ماڻھو انڪار ڪندي چيو،” اسان وٽ توهان جي ڪا بہ بڪنگ نہ آهي.“ جاني ۽ پرتاب ڏاڍا حيران ٿيا. ان تي مان بہ صوفي تان اٿي ڪائونٽر تي بيھي رهيس، ڇاڪاڻ تہ هيءَ پريشاني واري ڳالھہ هُئي.
”ڪڏهن بڪنگ ڪرائي هيو؟‘‘ هن جاني کان سوال ڪيو.
”ڏھہ /ٻارنھن ڏينھن اڳ ۾.“ جاني جواب ڏنو.
”ڪنھن ايجنٽ جي معرفت يا ڊاريڪٽ پاڻ بڪنگ ڪرايو؟“ هن پڇيو.
”جي عاليشان ٽريولنگ جي ملازم جي معرفت.“ جاني هن کي ٻڌايو.
”بڪنگ ڪنفرمينش ڏيکاريو.“ هن چيو.
”اچي هي وٺو.“ جاني هن کي بڪنگ ليٽر ڏيکاريندي چيو.
هو ان وقت حيران ٿي ويو هو. هن وڌيڪ پڪ ڪرڻ لاءِ پنھنجو سڄو پراڻو رڪارڊ ڪڍي ڪائونٽر تي اسان جي اڳيان رکي، هڪ هڪ ڪاغذ چيڪ ڪرڻ لڳو. پر هن کي ڪٿي بہ اهو بڪنگ ليٽر نہ مليو. جاني هن کي ڪمرن جون تصويرون ڏيکاريندي چيو تہ، ”هي ڏسو توهان جي هوٽل جي ڪمرن جون تصويرون.“ هُن تصويرن تي هڪڙي نظر وجهندي رڙ ڪندي چيو تہ، ”هن قسم جا اپٽيڊ ڪمرا تہ اسان جي هوٽل جا آهن ئي ڪونه، توهان ايجنٽ کان ڪنفرم ڪيو. هي اها هوٽل نہ آهي.“ ڇو تہ هي ڪا جديد طرز واري هوٽل نہ هئي بلڪ قديمي اسٽائيل ۾ ڪلچرل ٽائيپ هوٽل هئي.
مون کي 1969ع ۾ ريلز ٿيندڙ انڊين فلم ”اراڌنا“ جو گانو ياد اچي ٿو جيڪو موسيقي جي دنيا جي تمام وڏي ڪلاڪار مڪيش ۽ ڪشور ڪمار ڳايو هو. جنھن گاني جا ٻول آهن:
ڈرتا ہے دل، رستا مشکل، معلوم نہیں ہے کہاں منزل
میرے سپنوں کی رانی کب آئے گی تو۔
ان کان پوءِ جاني عاليشان جي ملازم ذيشان کي ڪال ڪري، هن کي سڄي ڳالھہ پيرائتي ٻڌائي. ذيشان بہ ان ڳالھہ تي حيران ٿي ويو تہ ائين ڪيئن ٿو ٿي سگهي. نيٺ ڪافي ڇڪ ڇڪان ۽ ڇڪتاڻ کان پوءِ ذيشان ٻڌايو تہ،”واقعي ئي هي هوٽل نہ آهي بلڪ ان نالي جي ٻي هوٽل آهي، جيڪا ٻي ڪنھن جاءِ ۽ ٻئي ائڊريس تي آهي.“ هن وري ٻيو ليٽر موڪليو. جنھن ۾ ٻي جاءِ جي ائڊريس لکيل هئي. اسان ان هوٽل واري کان معذرت ڪئي. هاڻي تہ ٽيڪسي وارو بہ هليو ويو هو. جيئن تہ ٽيڪسي واري جو ڏوھہ ئي نہ هيو، ڇو تہ هن کي جيڪا ائڊريس ٻڌائي هئسين، هو اسان کي ان ڏسيل پتي تي ڊراپ ڪري پنھنجو ڪرايو وٺي رمندو رهيو هو. هاڻي اسان وٽ نہ سم، نہ ڪو رابطو. سو هوٽل واري کي ٽيڪسي گهرائڻ لاءِ چيوسين. جنھن ٽيڪسي ڪال ڪري ڇڏي هئي.