سفرناما

انڊونيشيا جو عشق

ھونئن تہ سفر ناما يادگيرين جو عڪس ھوندا آھن. پر صحبت ھن سفرنامي ۾ انڊونيشيا جي تاريخ، جاگرافيائي حالتون، سماجي مسئلا، معاشي پيش رفت، سياحت جي لاءِ موقعا، سھولتون ۽ ٻين ڪيترن ئي معاملن جو ذڪر ڪيو آھي. ان سان گڏوگڏ اسان جي سفر جا دُک، تجسس، ٽھڪ ھڪ ھڪ لمحي کي من موهيندڙ انداز سان پرويو آھي.

Title Cover of book Indonesia jo Ishq (Love of Indonesia)

گروڙ نيشنل پارڪ

هينئر پاڻ نيشنل پارڪ ۾ داخل چڪا هئاسين. هي تمام وڏو پارڪ هيو، جيڪو ايڪڙن ۾ سمايل هيو. هر طرف ساواڻ، ڇٻر، گاھہ ، مختلف خوبصورت رنگين گل، وڏا وڏا وڻ ۽ جبل جا خوبصورت منظر اکين جي ديد کي وڌائڻ لاءِ بيچين هئا. انھن گلن، ٻوٽن، وڻن جي سونھن کي ڏسي مون کي اردو جي ڪنھن شاعر جو شعر ياد ٿو اچي؛
غضب کی دھوپ تھی اپنائیت کے جنگل میں،
شجر بہت تھے مگر کوئی سایہ نہ تھا۔
پيٽر ڊرائيونگ ڪندي اڳتي نڪري ويو هو. اڳتي سيڪيورٽي گارڊ بيٺل هيو. جنھن پيٽر کي روڪيو ۽ هن کي گائيڊ ڪندي ٻڌايو تہ،”هي رستو بند آهي. توهان هتان واپس وڃو. هنن مھمانن کي اتي اسٽاپ تي ڇڏيو، جتان هن پارڪ ۾ هلندڙ شٽل مھمانن کي کڻي ايندي ۽ واپسي ۾ بہ اتي ئي ڇڏيندي. توهان اتي ئي اسٽاپ تي ويھي هنن جو انتظار ڪيو.“
پيٽر هن جي ڳالھہ سمجهي ويو هو. ان ڪري هن گاڏي کي پوئتي موٽائي اسان کي اسٽاپ تي آندو. پيٽر چيو تہ،”مان هتي ئي توهان جو انتظار ڪيان ٿو، توهان جلدي ٿي اچو، اسان کي ٻيون بہ گهڻيو جايون گهمڻيون آهين.“ سو پيٽر کان موڪلائي پاڻ اڳتي روانا ٿياسين. پاڻ بہ ان قطار ۾ هڪٻئي جي پويان بيھي رهياسين. قطار اڳتي وڌندي رهي. ٿوري ٿوري دير بعد کليل شٽل اينديون ويون ۽ سياحن کي کڻنديون اڳتي پارڪ ڏي هلنديون ويون.
نيٺ اسان جو بہ وارو آيو. اسان چار ئي دوست ان شٽل ۾ ويھي رهياسين. هر شٽل ۾ ڏھہ کان ٻارنھن ماڻھو ويھي سگهن پيا. پرتاب ھميشہ جيان ڊرائيور سان گڏ ويھي رهيو ۽ پاڻ ٽيئي پوئين سيٽ تي ويھي رهياسين. اسان کان اڳيان واري سيٽ تي انگريز فيملي ويٺل هئي. جيڪي هن مختصر سفر مان لطف اندوز ٿي رهيا هئا. تقريبن ڏهن منٽن جي ڊرائيو کان پوءِ هڪڙي اسٽيشن تي اسان کي لاٿو ويو.
سامھون کان لوهي جهنگلي مان گذرندي، ليڊي سيڪيورٽي کي چيڪنگ ڪرائيندا اڳتي داخل ٿياسين. هاڻي پاڻ اهڙي احاطي ۾ اچي پھتاسين، جنھن جي چوڌاري لوهي جهنگلو لڳل هيو. سامھون کان تمام وڏا اسٽيچو ٺھيل ها، جن جي پاسي ۾ ٽڪيٽ گهر هيو. جتان ٽڪيٽ وٺڻي هئي. هتي مختلف ٽيڪٽن جا ڪائونٽر ٺھيل هئا ۽ انھن جي باري ۾ ٻاهر پينافليس وارا بورڊ بہ لڳل هئا.
ڪائونٽر تي تمام گهڻي رش هئي ۽ ان تي ماڻھن جي ڪافي ڊگهي لائين لڳل هئي. جنھن ۾ خاص ڪري انگريز فيمليون هيون. انھن سان ٻار بہ گڏ هئا. سامھون کان اسان کي گوتم ٻڌ جو مجسمو نظر پئي آيو، جيڪو جبل جي چوٽي تي هيو. هي ٽڪيٽ هن علائقي ۾ داخلا جي هئي. هن ٽڪيٽ ۾ ريفريشمينٽ بہ شامل هئي. جنھن جو انتظام اڳين/مٿين اسٽاپ تي ٿيل هيو.
جاني اسان سڀني جون ٽڪيٽون ورتيون. اسان سڀني هن جاءِ تي تمام گهڻو وقت ڦوٽوگرافي ڪندي گذاريو. مان جنھن اسٽيچو جي اڳيان بيھي هن کي غور سان چتائي ڏسي رهيو هئس، ان جي سامھون هيٺ چئني پاسن کان مختلف قسمن جا ٻوٽا پوکيل هئا۽ پڪن سرن جي چوديواري ڏنل هئي. هتي ڪي گل ۽ ڪي ٻوٽا مون کي اداس لڳا. ائين لڳو تہ هي گل جلدي مرجهائجي ويندا. مون کي ڪنھن ڏاهي جا لفظ ياد ٿا اچن، جنھن چيو هو تہ،” نراسايون ھميشہ حساس ۽ احساس ڪندڙ انسانن جي حصي ۾ اينديون آهن.“ ان ۾ ڪو شڪ ناهي تہ گل ۽ ٻوٽا حساس هوندا آهن. انھن کي احساس هوندو آهي، ان ڪري تہ هو ٻين کي خوشبو آڇيندا آهن. مون کي جون ايليا جو شعر ياد ٿو اچي تہ:
بے حسی شرط ہے جینے کے لیے،
اور ہم کو احساس کی بیماری ہے۔