سمونڊ جي سپ جھڙي آسٽريلين ڇوڪري
”اٽس اوڪي،(ڪا ڳالھہ ناهي) اهو منھنجو فرض هيو، جيڪو مون ڪيو.“ مون مرڪي هن کي جواب ڏنو. هوءَ ڏاڍي خوش ٿي هئي. هن پنھنجو تعارف ڪرائيندي مون کي ٻڌايو تہ ”هوءَ آسٽريليا جي شھر سڊني سان تعلق رکي ٿي. هتي فيملي سان ووڪيشن ۾ گهمڻ آئي آهي. جيئن تہ هن کي پاڻيءَ کان ڊپ لڳندو آهي، ان ڪري هوءَ فيملي سان پاڻيءَ ۾ هيٺ نہ لٿي ۽ هن وڌيڪ ٻڌائيندي چيو تہ،” هن جا گهر ڀاتي اڳين ٽڪري تي نڪري ويا هن. هوءَ نہ پئي چاهي تہ سمونڊ جو پاڻي هن جا پير ڇهي. هن هڪڙي گهري نظر مون ۾ وڌي، مون کان پڇڻ لڳي تہ، ”توهان هيٺ نہ ٿا لھو؟“
مون هن سان مخاطب ٿيندي چيو تہ،”مون سان بہ اهو ساڳيو ئي توهان وارو مسئلو آهي.“
”هن زوردار ٽھڪڙو ڏيندي مون کان پڇيو تہ،”تہ پوءِ ڇا توهان بہ هتي فيملي جي انتظار ۾ آهيو.“
”جي نہ مان هتي دوستن سان آيو آهيان ۽ منھنجا دوست اڳين ساڳي ٽڪري جي ياترا تي ويا آهن ۽ مان هتي ئي انھن جو انتظار ڪيان پيو.“
”اوڪي، ويئر آر يو فرام.“ (توهان ڪٿان جا آهيو) هن وري مون کان پڇيو.
”منھنجو تعلق پاڪستان جي تاريخي صوبي سنڌ سان آهي، مان سنڌ ڄائو آهيان، توهان ”موھن جو دڙو “ Mohen jo Daro جي باري ۾ ٻڌو آهي؟“ مون هن کان پڇيو.
”no no, I don’t know, please tell me about it“
هن حيرانگي جو اظھار ڪندي چيو.
مون هن کي موهن جي دڙي جي باري ۾ ٻڌائيندي چيو ؛
Mohenjo-daro is an archaeological site in Larkana District, Sindh, Pakistan. Built c. 2500 BCE, it was the largest settlement of the ancient Indus Valley.
هن خوشي ٿيندي چيو تہ، ” I must visit that site “ مون چيو، ”ضرور، ماءِ پليير.“
ان کان پوءِ هن چيو ته“ جيڪڏهن توهان مائيند نہ ڪيو تہ منھنجون ڪجهہ تصويرون ٺاهي وٺو.“
مون چيو،” واءِ ناٽ.“ (ڇو نه)
مون هن جون تصويريون جاني جي موبائيل مان ئي ٺاهيون. هن ٻيھر اکين ۾ اکيون ملائيندي چيو تہ،” تہ هڪڙي سيلفي بہ ڪڍو نه، يادگار رهندي منھنجي لاءِ.“
مون هن سان گڏ ڪجهہ سيلفيون بہ ٺاهي ورتيون. انھي دوران هن جي فيملي جا فرد اچي ويا ها. هن موڪلائيندي چيو تہ،” تصويرون واٽس اپ ضرور ڪجو.“
”جي نہ “، مون چيو.
”ڇو نہ“ هن ڪاوڙ ۾ ڏٺو.
”توهان جو واٽس اپ نمبر ڪونھي.“ هن تڪڙي ۾ پنھنجو واٽس اپ نمبر نوٽ ڪرايو، جيڪو مان نہ ڪري سگهيس. هو فيملي سان گڏ اڻڄاڻ منزلن ڏانھن روانو ٿي ويئي هئي ۽ مان سمونڊ جيان اداس ٿي ويو هئس. مون کي محسن جو شعر ياد ٿو اچي تہ؛
یہ شرط الفت بھی عجیب ہے محسن!
میں پورا اترتا ہوں، وہ معیار بدل دیتے ہیں.
هاڻي جاني وارا بہ واپس اچي ويا ها. پڇيائون ،” ڪير هئي؟“
چيم،” آسٽريلين هئي.“ باقي ڳالھيون هوٽل ۾.‘‘
مون هنن کان پڇيو تہ،”توهان اُتي ڇا ڏسي آيا آهيو؟“ جنھن تي جاني وراڻيو تہ اڳيان بہ ڪو خاص نہ هيو، بس پاڻي پار ڪري جبل جي هيٺان چُر وٽ وياسين، جتي پوڄا پاٽ هلي رهيو هو. هتي اسان کي ڪافي ٽائيم لڳي ويو هو. سج بہ لھڻ جون وايون ڪري پيو، سو پاڻ واپس ساڳي رستي سان ٿيندا، سن سيٽ يعني سج لھڻ واري منظر جي ديدار لاءِ اتان نڪري آياسين. هر ماڻھو جي اها خواهش هئي تہ سمونڊ تي سج لھڻ جو منظر ڏسون.
سج تيزي سان سمونڊ ۾ ٽٻي هڻڻ لاءِ آتو هيو ۽ اسين سج لھڻ واري ان موهيندڙ منظر کي پنھنجي ڪيمرا جي اک ۾ قيد ڪرڻ لاءِ بيچين هئاسين. جاني جي ڪيمرا جي بيٽري ختم ٿي ويئي هئي. اوچتو موبائيل بند ٿي ويو هو ۽ پاڻ سان گڏ اسان جا سٺا موڊ بہ آف ڪري ويو هو. هيڏو خوبصورت منظر هجي ۽ توهان وٽ ڪيمرا جي اک نہ هجي. سج اسان لاءِ ٿوري دير بہ نہ ترسيو ۽ ائين لڳو تہ سج اڄ ڏاڍو ٿڪل آهي ۽ لھي وڃڻ جا سانباها پيو ڪري. سمونڊ تان سج لھڻ جو منظر واقعي ئي موهيندڙ منظر هيو. ائين لڳو تہ سج پنھنجي هوڏ تان لھڻ واري راند کٽي ويو آهي ۽ اسين سج جي سونھن هٿان هارائي ويا آهيون. پر پوءِ بہ اسان جي چھرن تي هار جي خوشي هئي. مون کي اردو جو شعر ياد ٿو اچي تہ؛
مزا تو تب ہے کہ ہار کہ بھی ہنستی رہو،
ہمیشہ جیت ہی جانا کمال تھوڑی ہے.
لگانی پڑتی ہے ڈبکی، ابھرنے سے پہلے،
غروب ہونے کا مطلب زوال تھوڑی ہے۔
سج جي ان منظرن ۾ اسان جو روح گم ٿي ويو هو. هن منظر جو اثر اسان جي دلين تي ايڏو پيو، جو اسان اهي منظر پنھنجي دل ۾، روح ۾ خيال ۾، سوچ ۾ ھميشہ لاءِ قيد ڪري ڇڏيا. دل نہ پئي چوي تہ هتان نڪري هلون. سچ پڇو تہ ڇا تہ منظر هو. مان ان منظر کي لفظن جو روپ نہ ٿو ڏيئي سگهان. اهڙي ريت هن منظر کي من سان لڳائي، اداسين ۽ نراسين جا پاڇا ساڻ کڻي واپسي ڪئيسين. هاڻي اسان جي اڳين منزل فنس بيچ هئي، جنھن جا چرچا دنيا ۾ مشھور هئا.