ڪھاڻيون

وجود جي ڳولا

فرزانه شاهين سنڌي ٻوليءَ جي سڄاڻ ڪهاڻيڪارہ آهي، جنهن پنهنجي تخليقي سفر جي شروعات نوي واري ڏهاڪي کان ڪئي ۽ زندگيءَ ۽ سماج جي مختلف موضوعن تي ڪيتريون ئي ڪهاڻيون لکي ڪهاڻي کيتر ۾ نمايان سڃاڻپ حاصل ڪئي. سماجي رشتا ناتا، طبقاتي استحصال، وڇوڙا ۽ جُدايون سندس ڪهاڻين جا مک موضوع آهن. هُوءَ هڪ دردمند دل رکندڙ حساس ليکڪا آهي ۽ اِهي سڀئي احساسَ سندس ڪهاڻين ۾ اوتجي وڃن ٿا.
Title Cover of book وجود جي ڳولا

آئيڊيل

هن جو نالو جيئن ئي مائيڪ تي انئونس ڪيو ويو، سڄو هال ماڻهن جي تاڙين سان وڄڻ لڳو منهنجا آسائتا نيڻ هيڏانهن هوڏانهن واجهائڻ لڳا ۽ جڏهن هو هوريان هوريان وکون وڌائيندو، اسٽيج جا ڏاڪا چڙهڻ لڳو ته هن جي قدمن جي هر آهٽ تي منهنجي دل جي ڌڙڪن تيز ٿي وئي....... مان هن ڏينهن جو ڪيڏو نه انتظار ڪيو هو، پنهنجي خوابن جي تعبير ماڻڻ لاءِ ڪيڏا نه گهس گهيڙ لتاڙيا هئا.......... پنهنجي سپنن جي ساڀيا لاءِ ڪيئن نه ڏينهن رات لوچيو هو...... اڄ اهو ڏينهن برکا رُت جا سڀئي رنگ ميڙي خوشبو ۽ سرهاڻ کڻي منهنجي اندر کي سرهو ڪري رهيو هو اڄ منهنجو تصور منهنجو خواب ۽ منهنجو سپنو حقيقت جو روپ ڌاري منهنجي سامهون بيٺو هو.
مان نگاهون کڻي هن ڏي نهاريو، پر مهنجي نگاهه صرف هڪڙي پل ۾ صدين جو فاصلو طئي ڪري حيرت جي اونهائين ۾ ٻڏي فنا ٿي وئي ۽ منهنجي اندر مان رڙ نڪري وئي، درد جون سٽون اڀروڻ لڳيون پاڻ کي سمجهائڻ چاهيم،
”نه........ نه هي منهنجو تصور، منهنجو سپنو ۽ منهنجو آئيڊيل ناهي“ نه چاهيندي به لڙڪ منهنجي اکين مان وهڻ لڳا، شايد پنهنجي آئيڊيل جو موت برداشت ڪرڻ ڏاڍو اوکو هوندو آهي مان هن ڏي نهاريم، ڪاري رنگ جو بي ڊولو شخص بيٺو هو، جنهن جي ننڍڙين اکين ۾ صرف انڌيرو ئي انڌيرو، رُڃ ئي رُڃ نظر آئي هن جي چهري تي ڪااميد، ڪا آس پکڙيل ڪونه هئي هن جي وجود ۾ ڪابه اهڙي ڪشش ڪونه هئي، جيڪا مونکي هن ڏانهن ڇڪي سگهي ها. مان هن کي وڌيڪ ڏسڻ جي همت ساري ڪونه سگهيس. مون کي پوري ڪائنات بدصورت لڳي رهي هئي منهنجي تصور جو تاج محل هئي لمحي ۾ ڊهي ڀور ڀور ٿي ويو. هال ۾ هڪ دفعو وري تاڙين جو شور گونجيو ۽ انهيءَ شور ۾ منهنجي آئيڊيل جي مورتي ڇناڪ سان هيٺ ڪري پرزا پرزا ٿي وئي ۽ منهنجي دل ماتم ڪري رڙيون ڪرڻ لڳي.
”ڇا مان هُن کي صرف ان لاءِ ٺڪرائي ڇڏيان ته هو بدصورت آهي، نه ............نه ائين نه ٿي ڪري سگهان“
مان پنهنجي من ۾ اٿل پٿل ٿيندڙ سوالن کي ٻيهر ننڊ جي لوري ڏئي سمهارڻ چاهيو پر سوالن جا اڻ کٽندڙ سلسلا هئا، جيڪي باربارهر وڇوٽيءَ تي جاڳي پئي يا ڪاش مان هن کي ڪڏهن به نه ڏسان ها. گهٽ ۾ گهٽ هن محبت جو ڀرم ته قائم رهي ها.......
مان ته هميشه هن جي خوبصورت لفظن ۾ صرف سونهن سندرتا ڇوليون هڻندي ڏٺي هئي....... هن ڪاغذ جي فريم تي پنهنجي شيشي جهڙي آڱرين سان لفظن جا ڪيترائي ڀرت ۽ چٽ چٽيا هئا، هن جي لفظن ۾ زندگي هئي. ٽهڪ هئا، خوشبو هئي تازگي هئي ۽ ڇا ايترا خوبصورت لفظ تخليق ڪرن وارو خيالن کي نئون جنم ڏيڻ وارو اندر جي اپٽار ڪرڻ وارو........ ڇا پاڻ ايترو بدصورت ٿي سگهي ٿو.......؟ الائي ڇو دل کي يقين ئي ڪونه پيو اچي ته هو ساڳيو منهنجي من ۾ رهڻ وارو ديوتا آهي. اسان الائي ڇو اهو سچي ويهندا آهيون ته هر شاعر پنهنجي خوبصورت لفظن وانگر اوترو ئي خوبصورت هوندو پر حقيقت ڪيڏي نه مختلف هوندي آهي.
مان هن شاعري جا ڪتاب ايتري چاهه سان پڙهندي هيس جو هن جو هر شعر برزباني رَٽي چڏيو هئم. هن جي خوبصورت لفظن جي سحر ۾ ايترو ته جڪڙجي وئي هيس جو اڻ ڏٺي هن جي روپ سان پنهنجي دل جي دنيا آباد ڪري ڇڌي هئي پر هن به ته مون کي اوترو ئي چاهيو هو جو پنهنجي هر لفظ ۾ مون کي سمائي ڇڏيو هو جو جيڪڏهن هن جي هر لفظ مان مون کي ڌار ڪيو وڄي ته لفظ پنهنجي معني وڃائي ڇڏين. پر ايتري چاهتن هوندي به اسان هڪ ٻئي کي ڪونه ڏٺو هو ڪو موقعو مليو ئي ڪونه هو خطن ۽ فون جي آڌار تي چاهتون وڌي وڻ ٿي ويون ۽ اڌوري رهڻ جو تصور ناممڪن بڻجي ويو ۽ پوءِ اهو ڏينهن، اهو موقعو آيو جڏهن هو منهنجي شهر ۾ ارمانن جي ڄڃ وٺي منهنجي جذبن، منهنجي خيالن کي ڳاڙهو ويس ڍڪائڻ آيو منهنجي ئي شهر ۾ هن جي نئين ڪتاب جي مهورت جي تقريب هئي ۽ مان صرف هن جي خاطر ان فنڪشن ۾ ويس ته هن سان ملي چاهتن جي سفر کي منزل جو رستو ڏيکاري سگهان پر هُن کي ڏسي منهنجي منهنجي منزل ڄڻ گم ٿي وئي مان شروع کان آئيڊيل پرست هيس. خوبصورت شيون، خوبصورت منظر، خوبصورت ماڻهو منهنجي ڪمزوري هيا پر جيڪڏهن هاڻي مان پنهنجي پيار جي ڀرم کي قائم رکڻ لاءِ پنهنجي آئيڊيل
کي ماري ڇڏيان ته ڇا مان جي سگهندس.
ماڻهن جون ٺٺوليون ۽ ريمارڪس جيئڻ ڏيندا.......؟؟
ڪيترائي پهر انهن سوچن ۾ گذري ويا ۽ مان پنهنجي آئيڊيل جي موت جو سوڳ ملهائي رهي هيس ۽ خبر ئي نه پئي ته هال ماڻهن کان خالي ٿي چڪو هو هر طرف ماٺ ڇائنجي چڪي هئي پر مان اڃان به انهيءَ حالت ۾ گيلريءَ ۾ بيٺي هيس منهنجي سوچن کي ڪنهن ڀاري آواز ٽوڙيو........
مان ڪنڌ ورائي ڏٺو، منهنجو تصور منهنجي سامهون بيٺو هو هن ڳالهائڻ شروع ڪيو.
”ڇا تون ئي پريت آهين.......؟“
”ها“ مون جواب ڏنو.
هن ٿڌو ساهه ڀريندي وري ڳالهائڻ شروع ڪيو،
”جڏهن تون هال مان ائين ٻاهر نڪري آئينءَ ته مان سمجهي ويس ته تون ئي منهنجي پريت آهين مون کي خبر هئي ته تون مون کي ڏسندينءَ ته يقينن تنهنجو تصوراتي بت ڀڄي ڀور ڀور ٿي پوندو.
”پريت سچ ٻڌاءِ.......“ مان توکي سٺو نه لڳس نه........“
هن وڏو ٽهڪ ڏنو،
لفظ منهنجي نڙيءَ ۾ اٽڪڻ لڳا.........مان ها ۽ نه جي پل صراط تي بيٺي هيس، ڪهڙو جواب ڏيان.
پر هن منهنجي جواب ڏيڻ کان اڳ ئي جواب منهنجي چهري تان پڙهي ورتو ۽ تڪڙيون تڪڙيون وکون وڌائي منهنجي نگاهن کان پري هليو ويو ۽ هن جو پاڇو ڌنڌلو ٿيندو ويو ۽ مان اکيون ٻوٽي لڙڪن کي لڪائڻ چاهيم.
ڪجھ ڏينهن کان پوءِ هن جو خط مليو ۽ مان جيئن ئي خط پڙهڻ شروع ڪيو مون کي ائين لڳو اهي سڀ خوبصورت لفظ مون تي ٺٺوليون ڪندا هجن. لفظ منهنجي اکين تان ترڪڻ لڳا ۽ اکين اڳيان ڌنڌئي ڌنڌ، رُڃ ئي رُڃ نظر آئي خط منهنجي مُٺ ۾ ڀڪوڙيل هو ۽ مان ان کي ٻيهر پڙهڻ شروع ڪيو.
منهنجي پريت
ان کان اڳ جو تون مون کي آخري خط لکي ٺڪرائي ڇڏين ۽ مون کي پنهنجي بدصورتيءَ جو احساس ڏيارين مان ان کا اڳ ئي توسان تعلق ختم ڪيان ٿو. مان توسان گڏ رهي پنهنجي محرومين کي وڌائڻ نه ٿو چاهيان، مان ”ماٺيڻي اوٺي وانگر“ پنهنجو پاڻ کي سنڌوءَ جي لهرن جي حوالي ڪري خودڪشي ڪرڻ نه ٿو چاهيان مان محبت جي ناڪامي کي روڳ بنائڻ نه ٿو چاهيان، محبت صرف حاصلات جو نالو ناهي، محبت ته صرف ڪرڻ لاءِ هوندي آهي........ مان ڏاڍي مشڪل سان پنهنجي محرومين کي پنهنجي وجود تان کرچي لفظن جو هُنر سکيو آهيان هاڻي مان ٻيهر محروم رهڻ نه ٿو چاهيان تون آئيڊيل جي ڳولا ۾ رَڻ رَڻ ڀٽڪي رهي آهين خدا ڪري توکي تنهنجو آئيڊيل ملي وڃي. هي رشتا ٽٽڻ جا ناهن پر مان پوءِ به صرف لفظن جي هڪ ڌار سان انهن رشتن کي ٽوڙيان ٿو، ڇو ته مان اڃان زندهه رهڻ چاهيان ٿو.


صرف جنسار
منهنجي اکين مان ڪيترائي لڙڪ ڪريا ۽ خط ۾ جذب ٿي ويا خط جو هر لفظ مٽجي ويو پر منهنجي اندر درد جو احساس وڌندو ويو ۽ منهنجا سڏڪا گونجڻ لڳا.........