ڪھاڻيون

وجود جي ڳولا

فرزانه شاهين سنڌي ٻوليءَ جي سڄاڻ ڪهاڻيڪارہ آهي، جنهن پنهنجي تخليقي سفر جي شروعات نوي واري ڏهاڪي کان ڪئي ۽ زندگيءَ ۽ سماج جي مختلف موضوعن تي ڪيتريون ئي ڪهاڻيون لکي ڪهاڻي کيتر ۾ نمايان سڃاڻپ حاصل ڪئي. سماجي رشتا ناتا، طبقاتي استحصال، وڇوڙا ۽ جُدايون سندس ڪهاڻين جا مک موضوع آهن. هُوءَ هڪ دردمند دل رکندڙ حساس ليکڪا آهي ۽ اِهي سڀئي احساسَ سندس ڪهاڻين ۾ اوتجي وڃن ٿا.
Title Cover of book وجود جي ڳولا

هارايل سوچون

اڄ مون کي هن جي وجود مان ڪراهت محسوس ٿي رهي هئي، هو مون کي گند جو ڍير لڳي رهيو هو، جنهن ۾ سواءِ ڌپ جي ڪجهه به محسوس نه ٿو ڪري سگهيس...........؟ ڇا هر مرد جي ايتري سطحي ۽ لامحدود سوڇ هوندي آهي.......؟
سوچيندي سوچيندي منهنجي دماغ جون رڳون ڇڪجڻ لڳيون، لڙڪَ اکين مان ٽپ ٽپ ڪري وهي رهيا هئا ۽ من ۾ شور وڌندو پيو وڃي. هن جي لفظن جو شور جيڪو مان ٻڌڻ نه ٿي چاهيان.
“تون آواره عورت آهين ماضيءَ ۾ جميل سان تنهنجي دوستي هئي. مون کي سڀ خبر پئجي وئي آهي تون ان لاءِ شاعري ڪندي هئين، هي تنهنجي شاعريءَ جا مجموعا ان ڳالهه جي گواهي آهن ته تنهنجي شادي زبردستي ڪئي وئي هئي، جنهن ۾ تنهنجي مرضي شامل ناهي، تون بي وفا آهين..........مون کي نفرت آ تنهنجي وجود کان تنهنجي شاعريءَ کان.
“مان مڃيان ٿي ته جميل کي پسند ڪندي هيس ۽ ڪنهن کي پسند ڪرڻ ڏوهه ته ناهي، پر مان شاديءَ کان پوءِ توسان سينسيئر رهي آهيان. مون ڪڏهن ڀلجي به هن جو خيال دل ۾ نه آندو آهي. مان ان باب کي ان وقت ئي ڪلوز ڪري ڇڏيو هو جنهن ڏينهن توسان رشتو جڙيو هو.”
“مون کي هاڻي تنهنجي......... صفائي نه کپي...............مان تو جهڙي عورت سان زندگي نه ٿو گذاري سگهان”.
ايڏي وڏي توهين ايڏي ذلت ۽ خواري ڇو اسان جي مقدر ۾ لکي ويندي آهي........ گهر جو هر منظر خوف وچان ڏسي رهيو هو. هيءَ گهر جيڪو مون لاءِ چپر ڇانو هو، اهو منهنجي پناهه گاهه نه رهيو هو. جڏهن اعتماد جي نازڪ تند ٽٽي پوي ته باقي ڪو به رشتو ناهي بچندو ۽ هن ته هڪڙي ئي ڌار سان سڀ رشتا ٽوڙي ڇڏيا هئا......... اسان جون ننڍڙيون ننڍڙيون غلطيون روڳ بڻجي ويندوين آهن. اسان کي هر پل اهو احساس ڏياريو ويندو آهي ته اسان جي ڪا به مرضي ناهي اسان جي ڪابه حيثيت ناهي. اسان سڄي حياتي ٻين لاءِ جيئندا رهون ۽ اسان لاءِ ڪو هڪڙو پل به جيئڻ ناهي چاهيندو........؟.........هاڻي هتي رهڻ مون لاءِ اذيت کان سواءِ ڪجهه به نه هي هن جي لفظن جا ڏنڀ منهنجي انا وڌيڪ برداشت ڪري نه سگهندي.......پاڻ سان گڏ پنهنجي شاعريءَ جا مجموعا کنيم جيڪي منهنجي ڪل ڪائينات هيا منهنجي وجود ۽ منهنجي خوابن جا امين هيا.....................
مون پهريون ڀيرو اذيت تڏهن محسوس ڪئي هئي جڏهن منهنجي وجود جي حيثيت کي ڌتڪاريو ويو ۽ منهنجو وجود پاڻ لاءِ سواليه نشان بڻجي ويو هو......ڳوڙهن احتاج ڪيو.........؟ سڏڪن ڳالهايو، پر انهن جي زبان ڪنهن سمجهي آهي ڇا......؟
مون خاموشيءَ کان فرار چاهيو، پر آخرڪار ٿڪجي خاموشيءَ جي ڇانو ۾ پناه وٺڻي پئي. مون کان فيصلي ڪرڻ جا سڀ هٿيار کسيا ويا. هٿين خالي صرف کوکلا لفظ بارود بڻجي نه سگهيا. اسان جهڙيون ڇوڪريون جڏهن پنهنجي خوابن کان شڪست کائينديون آهن ته ان موڙ تي اچي پنهنجي سوچن کي لاڪ ڪري هميشه لاءِ ڪمپرومائيز جو لباس پائي ڇڏينديون آهن....
مون به ته انين ئي ڪيو هو. شاديءَ کان پوءِ پنهنجي وکريل وجود کي ميڙي وري جوڙڻ جي ڪوشش ڪئي هئي. ڏکن جي ڪوڙاڻ کي خوشين جي مٺاس ۾ بدلائڻ چاهيو هو۔ ان اڻ ڏٺل شخص کي جيون سمجهي قبول ڪيو هو جنهن منهنجي جذبن کي ڪڏهن ڇهيو ئي ڪو نه هو.......هو مون کي سمجهي نه سگهيو. هن جي تصور ۾ هڪ عام رواجي عورت هئي، جنهن جو ڪم صرف ٻار ڄڻڻ ۽ هر ظلم تي چپ رهڻ........۽ مان هن جي تصور کان بنهه مختلف هڪ زنده وجود رکندڙ........جنهن کي اهو آهستي آهستي پنهنجي انا پرستيءَ جي بٺيءَ ۾ ساڙي رک ڪري رهيو هو.....
مان هڪ دفعو وري ٻيهر هاڻي ان گهر طرف وڃي رهي هيس جيڪو، منهنجو نه هو. ڄاڻان پئي ان گهر ۾ هاڻي مون لاءِ ڪجهه به نه آهي......ڄاڻان پئي منهنجي زخمن تي پها رکڻ بدران لوڻ ٻرڪيو ويندو.........پر ٻي ڪا پناهه گاهه به ته ڪونهي مڙس جي گهر کان پيءُ جي گهر تائين سمورو رستو ڄڻ ڪنڊن جو ڄار بڻجي ويو آهي.
امان ڏسندي ئي پچيو اڪيلي ڇو آئي آهين.........؟
زبير سان وڙهي آئي آهين ڇا..........؟
مان چپ رهيس. پر امان سمجهي وئي. توکي اڳم ئي سمجاهيو هيم ته پنهنجا اهي شوق ختم ڪري ڇڏ، هر مرد جي پنهنجي ذهنيت ۽ سوچ ٿيندي آهي اگر هو پسند نه ٿو ڪري ته توکي هن جي مرضيءَ مطابق هلڻ گهرجي. هن جي مرضي......؟
ڇا منهنجي ڪا مرضي ناهي.....؟
مان هن جي مرضيءَ جي اڱر پڪڙي ٿڪجي پئي آهيان هن چيو نوڪري ڇڏي ڏي. مون نوڪري ڇڏي ڏني ڪو به احتجاج نه ڪيو. هن چيو شاعري ڪرڻ ڇڏي ڏي مون چپ چاپ هن جي مرضي قبول ڪئي ڪو به احتجاج نه ڪيو.........مون هن جي خاطر پنهنجي سوچن خيالن کي هميشه لاءِ ذهن مان ڪوري ڪڍي ڇڏيو.....پر هڪ فنڪشن ۾ صرف جميل سان کلي ڳالهايم ڄڻ هن کي باهه لڳي وئي. هن جي اندر جو گهٽيا انسان ظاهر ٿي ويو. هن مون تي ڪيڏا نه غلط الزام هنيا آهن. جن سان منجهنجو سڄو وجود رتو ڇاڻ ٿي ويو آهي. هاڻي مان هن سان گڏ نه ٿي رهي سگهان. اها منهنجي مرضي آهي......
امان ڏاڍو سمجهايو واپس گهر موڪلڻ جي ڪوشش ڪئي پر مان اهو در وري نه ٽپيس، جيڪو هڪ دفعي اورانگهي آئي هيس، زبير پاڻ ئي مون کي طلاق ڌئي ڇڏي..........شايد هن کي مون مان جان ڇڏائڻ لاءِ بهانو کپندو هو، هُن سمجهيو هو طلاق کان پوءِ مان جميل سان شادي ڪري ڇڏيندس پر مون کي ته مردن جي وجود کان نفرت ٿي ويئي هئي........
منهنجي تنهائين جي ساٿي شاعري هئي جنهن سان مان پنهنجا ڏک سيئر ڪندي هيس. جنهن جي ڪاڻ مون ايڏو ڪجهه ڀوڳيو هو. ڏک منهنجي شاعريءَ جي علامت بڻجي ويو هو ۽ ڏک جو ٻيو نالو مان خود هيس. منهنجي شاعريءَ جو ڇوٿون مجموعو بڌرو ٿي چڪو هو ۽ اڄ ان ڪتاب جي مهورت ٿي رهي هئي. مان تيار ٿي فنڪشن ۾ وڃي رهي هيس ته ڀاڄائيءَ روڪينيدي چيو تون پنهنجا اهي شوق ختم نه ٿي ڪري سگهين؟ ڇا ڏنو آ تنهنجي شاعريءَ صرف رسوائيءَ ۽ بدناميءَ جي...........
“شاعري ته منهنجي آخري سگهه ۽ جياپي جو سهارو آهي اهو به کسڻ چاهيو ٿا”.
“انهن افعالن جي ڪري ته پنهنجو گهر ڦٽايو اٿئي ۽ پنهنجي زندگي برباد ڪئي اٿئي.
“شايد مان هن گهر تي بار بڻجي وئي آهيان ۽ خود پنهنجي لاءِ به بار آهيان.
مان تڪڙي تڪڙي نڪري آيس فنڪشن ۾ به مزو نه آيو بار بار ڀاڄائيءَ جا لفظ ڪنن ۾ گونجندا رهيا. فنڪشن ختم ٿيو مان جيئن ئي ٻاهر نڪري رهي هيس ته مون کي ڏسي هڪ شاعر ٻئي شاعر کي چيو.
“يار پنهنجو گهر ته ٺاهي نه سگهي آ، هلي آ ٻين کي محبت جو بيغام ڏيڻ. اهڙيون آزاد ڇوڪريون ڪٿي ٿيون هڪ مرد وٽ قابو رهي سگهن.”
ٻئي شاعر ها ۾ ها ملائيندي چيس، ها يار ايڏيون سٺيون هجن ته پوءِ شاعري ڇو ڪن.
اهي لفظ نه هئا ڄڻ شيشا هئا جيڪي منهنجي سڄي وجود ۾ چڀي ويا هيا ۽ منهنجي عزت جي چادر کي تار تار ڪري ويا. اهي ساڳيا شاعر ڪجهه دير اڳ اسٽيج تي بيهي منهنجي شاعريءَ جي تعريف ۾ قصيده پڙهي رهيا هيا ۽ عورت جي باري ۾ پنهنجي وسيع نظري ترقي پسند هجڻ جو ڍنڍورو پٽي رهيا هيا ۽ اسٽيج تان لهڻ کان پوءِ هنن جي ذهنيت ۽ هنن جي سوچ گند جو ڍير لڳي رهي هئي......
منهنجا آئيڊيلز ۽ سمورا آدرش ڇناڪ سان ٽٽي چڪا هئا ......منهنجي هٿن ۾ منهنجي شاعريءَ جو ڇوٿون مجموعو هو. ۽ منهنجو اندر درد سا ڀرجي ويو هو اڄ مان پنهنجا چار ئي مجموعا ساڙي رک ڪري ڇڏيا ۽ منهنجا لڙڪ ان باهه کي وسائڻ جي ناڪام ڪوشش ڪري رهيا هيا........منهنجون سوچون هار کائي ان ٻه واٽي تي ٻيٺيون هيون جتي واپسيءَ جو ڪو به رستو باقي نه هو...........