مختلف موضوع

لُڙڪن سان لَبريز خَط

هي ڪتاب شاعر ۽ ليکڪ امر رائيسنگھ راجپوت جي لکيل ادبي ۽ تصوارتي خطن جو مجموعو آهي. عزيز گُل لکي ٿو:
”امر رائيسنگهه راجپوت جهڙي شاندار نثرنگار جا خط به سنڌي ادب کي هميشه جي لاءِ ياد رهجي ويندا جو هي خط امر رائيسنگهه جي نثر جو يادگار آهن... جو هي لازوال خط آهن، جن ۾ ديس جي درد جا سمورا رُخ نهايت ئي دل ڏاري وجهندڙ انداز ۾ لکيا ويا آهن. اهڙا خط لکڻ لاءِ ڪو سنگدل سينو ٿو کپي!“
Title Cover of book لُڙڪن سان لَبريز خَط

پياري شواڻي کي لکيل خط...! پيارا! تو لاءِ ٿر روئي ٿو

تون جيڪو مور ڪلنگي جهڙو ماڻهون هئين! اسحاق سميجي ڪيڏو نه سچ چيو هو ته، ”تون ڪنهن مور جو رهجي ويل کنڀ آهين“. اسحاق جي چيل انهن لفظن جو لباس پائي تون الئه ڪهڙي ڊيل جي ڳولا ۾ نڪتين جو سنڌ کان سدائين لاءِ وڇڙي وئين. تنهنجي شاعراڻي مزاج ۾ انسانيت سان محبت سمايل هئي. تنهنجي شيرين زبان جو ماکي لار جهڙو مٺو سواد اڄ به مون کي ياد آهي. تون جڏهن رنگ منچ تي چڙهي ميزباني وارا فرض سر انجام ڏيندو هئين. تڏهن سڄي پنڊال تي ”ووڊڪا“ جا نشا ڇانئجي ويندا هئا. تون جيڪو اٿندي ويهندي سنڌ شٻد جو جاپ ڪندو هُئين. تنهنجي پوڄا ۾ پرٿوي ديوي سڀ کان اچت هئي. پوءِ تون ڇا لاءِ ايڏي بيوفائي ڪري وئين هليو ”هُن“ پار ...! پنهنجي ماتر ڀومي کي ٽڙڻ جي مند ۾ پن ڇڻ جهڙي ويري وڇوڙي جو وڍ ڏيئي وئين. خاردار تارن جي هن پار ويندي تنهنجي آتما دل چوي ٿي ڳوٺ وڃان ” جي لفظن ۾ به ڪو نه وچڙي؟ تنهنجي دلربا ڳوٺ جي ڳلين ۾ وڄندڙ ڇيرن جا ڇمڪاٽ تنهنجي روح کي ريجهائي نه سگهيا؟ تنهنجي اباڻي اجهور جي وک وک تي انڊلٺ اڀاريو بيٺل مورن جا ٽهوڪا ۽ پاڻيارين جي پيرن جا کڄڪا به تنهنجي رانديڪي جهڙي روح کي راس نه آيا، جو تون ڇڏي وئين ڄائي جي ڄرن ۽ اباڻن گهرن کي. تو ”ديسي سيڻ ڪجن، پرديسي ڪهڙا پرين“ واري سٽ پڙهي ضرور هئي پر پرجهي ڪونه هُئي، نه ته ڪر ايڏو وڏو قدم نه کڻين ها. تو شايد موهن ڪلپنا جي تڙپنا ”بک عشق ادب“ به ڪو نه پڙهي هئي ۽ نه ئي وري آڪاش واڻي جي ڪوئل وينا شرنگي جي آوز جي لهرن ۾ لڇندڙ وطن جي سڪ کي اوگنايو هو، تڏهن ته بنا جواز جي ڇڏي وئين پنهنجي جنم جاءِ ....! جنم جاءِ ترت تياگڻ کان ٿورڙو اڳ ڪيرت ٻاٻاڻي جي ڪٿائن کي ته پڙهين ها يار…! وطن جي وڇوڙي واري وهلور ۾ ساري عمر سڏڪندڙ کيئل داس فاني جا نظم به شايد تنهنجي نظرن مان ڪو نه گذريا، جو تو وڃڻ ۾ ايڏي تڪڙ ڪئي. ”عمر وڙي ورساڙو آيو ڏيس ڏاڏاڻو ڦولڙي ڇايو “ وارين سدا ملوڪ سٽن جا سرجيندڙ تون وسڪارو اچڻ کان اڳ هليو وئين. ٿورو ته ترسين ها يار! ڪي ڀورڙا بادل جل پياسين ڀٽن جا بدن ڀڄائين ها ۽ آڏن دوڙن تي گاوڙليون گهامڻيون چرن ها پوءِ ڀلي تو پنهنجي منشا پوري ڪرين ها..
پيارا! تنهنجي پرار پڌارڻ کان پوءِ تنهنجي گهريلي ڳوٺ مالڻهور ويڻه ۾ وڏي مايوسي ڇانيل آهي. تنهنجي سرتين کان ٽهڪ ائين رسي ويا آهن جئين سري شهر کان سندر شامون موڪلائي ويون آهن. تنهنجي وڃڻ کان پوءِ مرشد ”ڇٽي فقير“ واري درگاھ جي سائي ڏيري تي ويٺل مجاور مورن ۾ مڪلي جهڙي ماٺ ڇانيل آهي. تنهنجي جدائيءَ جي جهوري ۾ جهريل تنهنجي ڳوٺ جي جهونڙين کان هيماريون، ڪجليو ۽ راسوڙا به وسري ويا آهن. ست رنگلين پٽڪن ۾ ملبوس تنهنجي ڳڀرو ڳوٺاڻن تو پڄاڻان ڪوڏي ڪوڏي ۽ ونجهه وٽي وارا ”وٽ“ به ڀلائي ڇڏيا آھن. تنهنجي ائين اچانڪ پرديس پڌارڻ تي تنهنجي پوڄارڻين پپون چونڊڻ ۽ ڪونڍير ڪڍڻ ڇڏي ڏنا آهن. انهن جا من ملول آهن. آتمائون اداس ۽ سرير وياڪل ٿي ويا آھن. پيارا! تنهنجي وڇوڙي ۾ جتي صادق فقير کان سُر وسري ويا آهن اُتي ارباب نيڪ محمد جون به اکيون آگميون آهن! تو لاءِ ٻانهون هار ڪندڙ ”مٺاڻو“ اداسيءَ جي عالم ۾ ٻڏل آهي. ڪاڪي جهامن مالهي واري ”ايور گرين هوٽل“ جيڪا تنهنجي لاءِ 17 جو درجو رکندي هئي. ان ۾ به تو وئي پڄاڻان ويرانين واڪا ڪيا آهن. اڄ به هر سانجهه جو سنگت ان هوٽل ۾ پيرن جي خاڪ ڇاڻي ٿي، پر انهن جي اداس قلب کي اهو قرار نه ٿو ملي جيڪو تنهنجي سجيلي ساٿ ۾ هو! ٿر ڪتاب گهر تي شام ويلي ايندڙ شاعر ۽ اديب تنهنجو ڪتابڙو ”ٻاٻهيو تو ٻولي“ ( شيخ اياز جي شاعريءَ جو ڍاٽڪي ترجمو ) ڏسي ٿڌا ساھ ڀري تو کي سارين ٿا. انهن جي اندر جو ٻاٻهيو تو لاءِ تڙپي ٿو. شايد تنهنجي من جو مور به انهن لاءِ لڇندو هجي.
پيارا! تو سنڌ ڇڏي سٺو ڪونه ڪيو. تون ته ساڃاهه وند شاعر هئين پوءِ تنهنجي دل مان ديش ڀڳتي ڪئين ختم ٿي؟ آخر توکي ڇا ٿيو جو تون ”سڪار“ کي ”ڏڪار“ ڏيئي هميشه لاءِ هليو وئين. پر ياد رکج اتي توکي سنڌ امڙ جي بي بها ياد سڪون سان سڪونت پذير ٿيڻ نه ڏيندي! مڃون ٿا ته ضروريات زندگي جي هر شيءِ توکي اتي ملندي پر پيارا! دردمندانه دلين وارن جي ديس جي مٽيءَ جو ساءُ نه ملندو. اتي توکي بيئر بارن ۾ ڪانچ جي ڪٽورن ۾ رنگ برنگي مڌ اوتي ڏيندڙ اڌ اگهاڙن لڱن واريون بار گرل ته جام ملنديون، پر چوماسي واري پهرين بارش جي پلر جا پُر ٿيل پيالا پياريندڙ، پٺيا پاتل وينڍليهاڻيون پدمڻيون نه ملنديون. اتي توکي تاڙي متر يار ته انيڪ ملندا، پر ساھُ پساھُ ڏيندڙ صادق ۽ سائينداد جهڙا دلي دوست نه ملندا. توکي چوسا ۽ لنگڙا ته اتي به ملندا، پر سنڌڙي جي مٺاڻ لاءِ سڪي ويندين.! اتي جينس کان وٺي شرٽ تائين هر جديد پوشاڪ ۽ پهراڻ ملندي، پر ٽوپي جي ڪاون ۽ اجرڪ جي اجمل رنگن لاءِ تنهنجو روح سٽون ڏيندو پر تون ڪجهه به نه ڪري سگهندين. سواءِ لڙڪ لاڙڻ جي. پيارا! توکي پنهنجي ماتر ڀومي ٿر جا ٿوڪ ۽ ٿاريلا جڏهن ياد ايندا تڏهن تنهنجي آتما اوڇنگارون ڏيندي. ڪچي مٽيءَ مان ڪپوريا ٺاهي اواڙا اميهرڻ ۽ اڪ جي پڙي ۾ چانهه پيئڻ وارا چس ۽ گوهر جا گس توکي پل پل ياد پوندا. ها پيارا! وساري ته همرچي جي گونج ۽ سنڌ جي آڪاش تي اُڏامندڙ ڪونج به ڪونه سگهندين. مٽيءَ جي ڪُنن ۾ رڌل مريڙو ۽ ڄانڀو توکي راتين جون راتيون سمھڻ نه ڏيندو!
جڏهن ”ٻڍا ٿيا ٻڙ هٽيا نيڻي نير جهرنت“ واري وهي پور چڙهندي تڏهن تنهنجي حياتي جو هرڻ پنهنجي واري ڏي ورڻ لئه واجهائيندو پر نه تون هرڻ جي چئي تي هلي سگهندين ۽ نه وري آتما کي ڪا آٿت ڏيئي سگهندين بس تڙپندو رهندين پرائي وطن ۾ ......!!
اڄ تو لاءِ ٿر تڙپي ٿو، ڪڏهن تون هن لاءِ سڪندين. پاڻهي وقت ٻڌائيندو! تنهنجي روح جي راڌا تنهنجي ڳوٺاڻي محبوبا اڄ به مٽي جي اوٽلي تي ويهي تو لاءِ ڀرت سان رومال ڀري ٿي. رومال ڀريندي هن جا ناسي امبر جهڙا نيڻ ائين ٽمن ٿا جيئن آکاڙ جي اوهيرن ۾ ڪکاون نجهرن جا نيو ٽمندا آهن، پر ان جو توکي ڪهڙو احساس؟ توکي ته اها به ڪل ناهي ته تو لاءِ سموري ماتر ڀومي روئي ٿي . اڄ تنهنجو شعر جيڪو تو موهن ڀڳت لاءِ چيو هو. توتي ڪيڏو نه ٺهڪي ٿو ته........
ڪارونجهر جو ڪَر روئي ٿو،
پيارا! تو لاءِ ٿر روئي ٿــو.

فقط
تنهنجو دوست
امر