الطاف شيخ ڪارنر

سي ئي جوڀن ڏينهن

سري لنڪا جاگرافيائي طور اهڙي هنڌ تي آهي جو بنگلاديش، ٿائلنڊ ۽ ملائيشيا ته ٺهيو پر ڏور اوڀر جي ڪنهن به ملڪ هانگ ڪانگ، ڪوريا، جپان، چين، فلپين وغيره ڏي وڃڻ يا اتان موٽڻ وقت بحري جهاز کي سلون جي بندرگاهه ڪولمبو وٽان لنگهڻو پوي ٿو. الطاف هن ڪِتاب ۾ پراڻي زماني ويدن جي وقت ۽ هن وقت جي سري لنڪا بابت معلومات ڏني آهي. اتي جي سماجي ۽ سياسي حالتن تي لکيو آهي. مشرق ۽ مغرب جي ماڻهن جي مجموعي طور تي سلوني ماڻهن جي انفرادي سوچ ۽ ذهني لاڙن جي پنهنجي نموني ڇنڊ ڇاڻ ڪري ان کي مغرب سان ڀيٽيو آهي. سموري ننڍي کنڊ ۾ آزاديءَ کان اڳ ۽ پوءِ جي سماجي ۽ اقتصادي حالتن ۽ ماڻهن جي ذهنيت جو اڀياس ڪيو آهي.
  • 4.5/5.0
  • 2793
  • 819
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • الطاف شيخ
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book سي ئي جوڀن ڏينهن

33

بل ڏئي ٻاهر نڪتاسين ته ٽوئرسٽ بس بيٺي هُئي جا ’سان مشيل‘ وڃي رهي هُئي. اها هڪ ڍنڍ جي وچ ۾ هڪ ٻيٽاڙي آهي. ان تي هڪ هوٽل آهي. بس ۾ چڙهي پياسين فقط ڏهه ٻارنهن سياح هُئا. جن ۾ مرد به هئا ته عورتون به. پوئين سيٽ تي ويٺل ٽي عرب نوجوان هميشه وانگر پاڻ ۾ وڙهي رهيا هُئا. رکي رکي سادات، ناصر ۽ حسين جو نالو سمجھه ۾ آيو ٿي. اسان جي بس ڪولمبو شهر جي گوڙ گھمسان مان نڪري ڪولمبو جي پُل ٽپي سڌو ويندي رهي. رستي جي ٻنهي پاسي ڊگھا ڊگھا ساوا وڻ ۽ لهندڙ سج ڪري انهن جا ڊگھا پاڇا عجيب منظر پيش ڪري رهيا هُئا. اڳتي هلي جھنگ وڌيڪ گھاٽو ٿيڻ لڳو، جنهن منجهان اندران ئي اندران بس ٿيندي اڳتي مُڙي ڍنڍ جي ڪناري تي ڇڏيو. وڻن هيٺان ڪجھه ڪارون ٽئڪسيون مسافرن کي واپس وٺي هلڻ لاءِ بيٺيون هيون. اسان ٻئي ڪئميرائون ڪلهن تي لڙڪائيندا، ٻين مسافرن کان الڳ جيٽيءَ تي اچي بيٺاسين. ٻيا مسافر ڪجھه وقت اتي بيهي وري واپس ساڳي بس ۾ هليا ويا. اسان ٻئي موٽر بوٽ ۾ اچي ويٺاسين. ٻه چار ٻيا مرد عورتون پڻ اتي آيا ۽ لانچ ۾ چڙهيا. هو آهستي آهستي جپاني ڳالهائي رهيا هُئا. سندن ڳالهائڻ ڪنهن ننڍي جيت جي پرن جي ڀون ڀون کان وڌيڪ نه هو پر چؤڌاري سانت ئي سانت هجڻ ڪري اها ڀون ڀون به گھڻي ٿي لڳي. ڪنهن سُڪل پن تي ڪنهن جو پير ٿي آيو ته ان جي چچڙجڻ جو آواز پري پري تائين ويو ٿي. اهڙي گھاٽي ماٺِ هُئي.
ٿوري دير کان پوءِ لانچ واري، انجڻ جي فلاءِ ويل تي رسو ٻڌي ان کي ڇڪيو ۽ انجڻ اسٽارٽ ٿيڻ سان ڍنڍ جي چؤڌاري ڊگھن وڻن تي ويٺلن پکين ۾ ڦيٽاڙو پئجي ويو. خاموشيءَ ۽ سانت جي پٺ ۾ ڄڻُ ڪنهن ڇُرو وهائي ڪڍيو. سانت جي پُٺ ۾ ڇُرو وهائڻ! ــ لڳي ٿو ته اها تشبيهه ڪنهن تازي پڙهيل افساني جي دماغ ۾ ويٺل آهي. پڪ نسيم کرل يا قمر شهباز جو افسانو هوندو.
ٿورو اڳتي هلي ڍنڍ جي وچ ۾ هوٽل جي ننڍي جيٽي سان ٻيڙي لڳي. سڀُ مسافر لهي هوٽل ۾ آياسين. هوٽل ۾ هلڪي هلڪي روشني هُئي. چيني شمعدانن ۾ ڳاڙها ۽ ميٽوڙي رنگ جا بلب ٻري رهيا هُئا. هڪ ٻه نوجوان جوڙا هوٽل جي ورانڊي ۾ ڪاٺ جي ٻنوڙي کي ٽيڪ ڏئي آهستي آهستي ڳالهيون ڪري رهيا هُئا. عجيب اداسي ڇانيل هُئي. اهڙي اداسي حميد سنڌيءَ جي افسانن ۾ هوندي آهي يا بندرگاهه ڇڏڻ وقت جهاز تي هوندي آهي. هلڪي هلڪي ميوزڪ وڄي رهي هُئي. سچ ٿو چوان ته ماحول ۾ عجيب قسم جي سنسني هُئي. ائين ٿي لڳو ڄڻُ هيءَ ممتاز دمساز، حاتم طائي يا گُل بڪاولي جهڙن ناولن واري طلسمي دنيا هُجي ۽ اجھو ته خوفناڪ ديو آدم بوءِ آدم بوءِ چوندو آيو. هي طلسم ڄاڻ ته ڀڳو ۽ اسان سڀ سرنهن جا داڻا ٿي وينداسين.
مظهر ۽ آئون چپ چاپ فروٽ جيلي کائڻ لڳاسين. نيٺ مظهر کي چيم ته يار ڪجھه ته ڳالهاءِ ته هي جادو ٽُٽي. عجيب خوف طاري ٿي رهيو آهي. پوءِ ٻئي کلڻ لڳاسين. با ادب بئري مظهر جي چوڻ تي هڪ سڄو بند ٿيل فروٽ جو دٻو ۽ اوپنر اچي اڳيان رکيو. دٻو کولي جيليءَ ۾ وڌيڪ فروٽ ملائڻ لڳاسين.
پپئي، گدري، صوف، انناس جا ننڍا ننڍا ڳترا هئا ۽ ان کانسواءِ انگورن ۽ رسپ بيريءَ جا ڪجھه ڪڻا پيل هُئا.
ميوي جو بند دٻو آمريڪن هو. دٻي جي هيٺان Consolidated Foods Corporation Chicago USA. لکيل هو. مظهر پڙهي چيو:
”برادر هي ميوو خبر ناهي ڪهڙين خوبصورت آمريڪن ڇوڪرين ڇلي ٽُڪرا ٽڪرا ڪري هن دٻي ۾ بند ڪيو هوندو. کين بند ڪرڻ وقت ڪهڙي خبر ته هي خاص دٻو سلون جي هڪ ويران جڳهه جي هوٽل ۾ ٻه پاڪستاني چَٽُ ڪندا.“
مون کان کل نڪري وئي، ڇو جو مهينو ڏيڍ اڳ جپان ۾ پڻ مظهر ان قسم جي ڳالهه ڪئي هُئي. جپان ۾ گھڻو ڪري پاڪستان کان آيل گانگٽن جا بند دٻا استعمال ٿين. هڪ هوٽل ۾ گانگٽ کائيندي مظهر چيو ته خبر ناهي هي ڪهڙين پاڪستان جي خوبصورت ڇوڪرين گانگٽ ڇلي دٻن ۾ بند ڪيا هوندا.
”گھڻو خوشفهميءَ ۾ نه پئه. جهاز تي ويندي وقت روز کارادر جي بس اسٽاپ تي ڪجھه ڊگھن ميرن چولن ۾ مڪراني پوڙهين عورتن کي ته ڏٺو هوندءِ. جي فش هاربر ڏي ويندڙ بس ۾ وڙهندي چڙهنديون آهن؟ ته بس تماچي صاحب اهي ئي خوبصورت نوريون آهن جيڪي روز گانگٽ ڇلي دٻن ۾ پئڪ ٿيون ڪن.“
مظهر به شايد اها ڳالهه ياد ڪري کلڻ لڳو ۽ ٽيبل تي رکيل ٺڪر جي ننڍڙي گھُگھيءَ مان مگن ۾ پاڻي اوتيو. مظهر پنهنجو شرم پرچائڻ لاءِ گھگھي طرح اشارو ڪري ان بابت عمر خيام جي رُبائي ٻُڌائڻ لڳو.
”اي ٺڪر جا ڪپڙ! ائين ته نه آهي جو ڀيم ۽ ارجن جوڌن جي ٻانهن جي مٽيءَ مان تنهنجي ڳچي جُڙي هُجي؟
متان لقمان حڪيم يا ارطاليس فيلسوف جي بدن جي خاڪ مان تنهنجو هي گول ڪنارو ٺهيو هُجي ــ؟
ائين ته نه آهي جو تنهنجو ترو قارون ۽ سڪندر جي سٿر مان بڻيو هُجي؟“