مذهب مُنهنجو ماڻهپو : شهيد برڪت چانڊيو عرف پريم ديوان
برڪت چانڊيي 16 آڪٽوبر 1972ع تي، ڳوٺ غازي خان مرکنڊ، تعلقي وارهه، ضلعي لاڙڪاڻي جي خوشحال گهراڻي ۾ احمد خان چانڊيي جي گهر ۾ جنم ورتو. پرائمري تعليم ڳوٺ جي اسڪول مان پاس ڪرڻ بعد، مئٽرڪ هاءِ اسڪول وارهه مان پاس ڪيائين. ڪن مجبورين سبب وڌيڪ تعليم حاصل نه ڪري سگهيو. هن جو ننڍپڻ کان قومپرستيءَ ڏانهن لاڙو رهيو. هن فڪرِ جي. ايم سيد کان مُتاثر ٿي، ’جيئي سنڌ محاذ‘ کان پنهنجي سياسي زندگيءَ جو آغاز ڪيو. ضلعي جي مختلف عهدن تي رهندي ڪم ڪيائين. بعد ۾ ’جيئي سنڌ قومي محاذ‘ جو به ميمبر رهيو. برڪت عرف پريم ديوان پنهنجي ذاتي زندگيءَ ۾ توڙي سياسي حوالي سان ڪميٽيڊ رهيو. هيءَ سائين جي. ايم سيد جو نظرياتي ورڪر هوندو هو ۽ سائين جي. ايم سيد کان پوءِ بشير خان جي عوامي سياست کان تمام گهڻو مُتاثر رهيو. اڳتي هلي ’جيئي سنڌ مُتحده محاذ‘ جي پاليسين سان اتفاق ڪندي اُن ۾ شموليت ڪيائين ۽ ’جسمم‘ جي سينٽرل ڪميٽيءَ جو ميمبر رهيو.
برڪت چانڊيو سنڌ جي صوفي عزم واري نظريي جو شروع کان قائل هو ۽ شيخ اياز جي هن شعر تي عمل پيرا هوندو هو.
مذهب مُنهنجو ماڻهپو،
دين ڌرم سڀ ڌُوڙ.
هيءَ سچل جي رُوحاني پوئلڳي ڪندي، مذهب کان باغي رهيو ۽ سچل وانگر ئي چوندو هو.
مذهبن مُلڪن ۾ ماڻهو مُنجهايا.
هيءَ شروع ۾ برڪت گُل سڏائيندوهو ۽ سندس اسٽيمپ به برڪت گُل جي نالي سان ٺهيل آهي. پر پوءِ جڏهن هن سنڌ ۾ هندن سان زيادتي ٿيندي ڏٺي، ته ميان مِٺو جهڙن جي اسلام کان فراريت حاصل ڪندي، پريم ديوان سڏائڻ لڳو. هيءَ چوندو هو ته هتي محمد صلي الله وصلم وارو اسلام ڪٿي آهي؟ رسول ڪريم جو اسلام ته امن ۽ آشتيءَ جو پيغام ڏيندو هو، جيڪو رحمت جا ڪڪر وسائيندو هو. هنن مُلن وارو ته الائي ڪهڙو اسلام آهي؟ هن جو مُطالعو تمام وسيع هو، سندس گهر ۾ به شاندار لئبريري قائم ٿيل آهي.
برڪت چانڊيي پنهنجي سياسي زندگيءَ جو گهڻو ٽائم ڪراچيءَ ۾ رهندي گُذاريو، جتي هن هندو ماڻهن سان تمام گهڻي ويجهڙائي ڪئي ۽ پورهيت طبقي جو رُوح روان هوندو هو. هن ڪراچيءَ ۾ تنظيمي طور تمام گهڻو ڪم ڪيو. هن سنڌ جي مسئلن جي حل لاءِ ڪراچيءَ ۾ ڪيترائي احتجاجي مظاهرا ڪرايا ۽ جلسن جُلوسن جي اڳواڻي ڪئي. سياسي سرگرمين ڪري رياست ڪيتري وقت کان سندس پُٺيان هُئي. هيءَ عسي کان ڪُجهه ڏينهن پهرين ڳُجهن ادارن هٿان کنڀجي ويو ۽ 16 آڪٽوبر2013ع تي عيد جي ٻئي ڏينهن، ڪراچيءَ جي هڪ علائقي ۾ کيس شهيد ڪري اُڇلايو ويو. تنظيمي دوستن سندس مڙهه ڳوٺ پهچايو، اُن بعد سوين قومي ڪارڪنن جي قافلي ۾ سن آڻي، پنهنجي شهيد ساٿين رُوپلي چولياڻي، مُظفر ڀُٽي ۽ افضل پنهور جي ڀرسان مٽي ماءُ حوالي ڪيو ويو.