عشق صوفياڻو – ذهن ظالماڻو
اسان ٻنهي جو تعلق 1969-70ع کان آهي، جنهن کانپوءِ نور ته وڃي حيدرآباد وسائي ۽ مون پي ٽي وي ڪراچي مرڪز تي پروڊيوسر جي حيثيت سان ذميواريون سنڀاليون ۽ سُتت ئي پوءِ پي ٽي وي ڪوئيٽا مرڪز تي بدلي ٿي ۽ اتي ئي مستقل رهائش اختيار ڪئي.
دادؤ ۾ اسانجا گهر جڳت آباد پاڙي ۾ ساڳي گهٽيءَ ۾ آمهون سامهون هُئڻ ڪري گهڻو ميل جول رهندو هو ۽ اسان فارغ وقت ۾ دادؤ جي روڊ، رستن کي ماپڻ، علامه آءِ آءِ قاضي لائبريري ۾ وقت گذارڻ ۽ سنڌي ادبي سنگت، سنڌ گريجوئيٽس ايسوسيئيشن ۽ بسنت آرٽس ڪائونسل جي گڏجاڻين ۽ ٻين مصروفيتن ۾ گڏوگڏ هوندا هُئاسين. جيئن ته اسانجو تعلق ڪيترن ئي ڏهاڪن تي مُحيط آهي، تنهن ڪري ظاهر آهي ته ڪي ٿڌيون، ڪوسيون هوائون به ضرور هليون هونديون، ڇاڪاڻ ته ٻه ٺڪر پاڻ ۾ ضرور ٺهڪندا آهن، اُها الڳ ڳالهه آهي ته نور ۽ مان ٺڪر ته ناهيون، پر زرخيز ذهن جا مالڪ آهيون، ان ڪري ڪڏهن به ڪنهن ڳالهه کي ڳالهوڙو ڪونه بنايوسين، ڪاوڙ، رسامو ۽ ناراضگي به رهي ته ڪُجهه ڪلاڪن يا هڪ اڌ ڏينهن لاءِ، پر وري ملڻ تي خبر ئي ڪانه پوندي هُئي ته ڪو اسان ٻئي هڪ ٻئي سان ناراض آهيون. اهو ئي ملڻ، جلڻ، رُسڻ، پرچڻ جو سلسلو اڄ تائين جاري آهي، دوري ۽ فاصلو به اسان جي دلين ۾ هڪ ٻئي لاءِ موجود پيار ۽ محبت جي جذبن ۾ ڪو ڪروڌ پيدا ڪري نه سگهو آهي ۽ اسان ٻئي پنهنجي پنهنجي جيئڻ جي مورچي تي قائم آهيون.
نور گهلو جهڙي بولڊ ۽ انتهائي ڏکئي شخص لاءِ لکڻ تي پنهنجي ادبي ايمانداري جي سچائي ڀرئي اظهار لاءِ وٺجي ويو آهيان ته هن لاءِ ڇا لکان، ڪيئن لکان، ڪٿان شروع ۽ ڪٿي ختم ڪيان. تنهن هوندي به سندس شخصيت ۽ فن جي حوالي سان ڪُجهه پوائنٽس لکان ٿو:
• نور گهلو، دوستن ۽ ملندڙ جُلندڙ ماڻهن جي حوالي سان تمام گهڻو Choosy آهي، سڀ ڪنهن سان سندس مزاج ملڻ مشڪل آهي. اجنبي ۽ اڻ ڄاتل ماحول ۾ جلدي بور ٿي ويندو آهي، جو نهايت ئي Moody آهي. ڪڏهن ڪڏهن سندس ان موڊي هجڻ جو طعنو ڏيندا آهيونس ته مسڪرائي چوندو آهي ته ”مُنهنجي زندگي آهي، جيڪا مان ماڻهن جي خواهشن تي جيئڻ بدران پنهنجي انداز سان جيئڻ چاهيان ٿو. ها، جيڪڏهن مُنهنجي ان Behavior تي ڪنهن جي دل آزاري ٿئي ٿي ته اُهو هُن جو مسئلو آهي.“
• نور گهلو، هونءَ ته سنجيده ۽ Reserve nature جو گهٽ ڳالهائو، Introvert طبيعت جو مالڪ آهي پر خاص دوستن جي موجودگيءَ ۾ سنجيدگيءَ کي پاسي تي رکي، پنهنجي دلچسپ ڳالهين ۽ مزاحيه جملن سان ماحول کي خوشگوار بنائي، دوستن جي چهرن تي مُرڪون آڻي، پاڻ به زوردار ٽهڪ ڏيندو آهي.
• هر انسان زندگيءَ جي ڪنهن نه ڪنهن بحران يا بحرانن مان گذرندو آهي، نور به پنهنجي زندگيءَ ۾ اهڙا گرم، سرد لمحا ڏٺا آهن، پر پنهنجي بردباريءَ سان هر بحران ۽ مسئلي کي، چاهي اُهو ذاتي هُجي يا سماجي، ذميواراڻا انداز ۾ Face ڪيو آهي ۽ پاڻ کي سرخرو ڪيو آهي.
• نور گهلو کي ڪنهن به غلط يا نامناسب ڳالهه تي ڪاوڙ جلدي اچي ويندي آهي، اتفاق سان ڪنهن شعلي وانگر ڀڙڪي پيو ته پوءِ آسانيءَ سان ڪونه اجهامندو آهي، پر سندس اهو ڀڙڪڻ، ڪنهن ٻئي کي جلائڻ بدران کيس ئي لهسائيندو رهندو آهي، چوندا آهن، عادت بدلجي سگهي ٿي پر فطرت جو بدلجڻ مشڪل آهي. سو ڪيڏو به دليلن جو ڍير لڳائي ڇڏجي پر نور کي قائل ڪرڻ ڏاڍو ڏُکيو هوندو آهي، باوجود ان جي جڏهن ڪو دليل هن جي ذهن تي Click ڪندو آهي ته هو پنهنجي انا (Ego) کي پاسيرو رکي نه رڳو پنهنجي غلطين کي Realize ڪندو آهي پر Excuse به ڪندو آهي، جيڪا سندس ذهن جي ڪشادگيءَ جو ثبوت آهي.
• نور، جڏهن ڪنهن سان ناراض ٿيندو آهي يا ڪو کيس Betray ڪرڻ جي ڪوشش ڪندو آهي ته هو تعلقات ختم ڪرڻ بدران خاموشيءَ سان ڪناره ڪشي اختيار ڪندو آهي.
• نور گهلو، پنهنجي تخليقي سگهه جي حوالي سان پاڻ مڃائي چُڪو آهي، شاعري، ڪهاڻي ۽ ڊرامه نگاريءَ کانسواءِ دل کي ڇهندڙ طنز و مزاح لکڻ ۾ به پنهنجو هڪ الڳ انداز رکي ٿو. سندس اهو Sense of humor ئي آهي جو عيدن، براتن يا خاص موقعن تي پي ٽي وي تي سندس لکيل مذاحيه ڊرامن کي ترجيح ڏني ويندي هُئي، ان کانسواءِ ڪُجهه ڪهاڻيون سندس ان خوبيءَ کي ظاهر ڪن ٿيون. مزاحيه انداز ۾ لکڻ جي باوجود Climax تي پهچندي پهچندي پڙهندڙ جي ذهن تي ڪيترائي سوال ڇڏي، سندن اکين ۾ آلاڻ آڻي ڇڏيندو آهي.
• ڪهاڻيڪار جي حيثيت سان، نور گهلو، سنڌي ادب ۾ منفرد مقام ۽ انداز رکڻ جو مالڪ آهي، سندس ڪهاڻيون عام، روايتي انداز ۾ لکجندڙ ڪهاڻين کان گهڻو مختلف ۽ Stylish هونديون آهن، جن ۾ نئين زماني جي انسانن جي درد، پيڙا، مايوسي، محرومي، ويراني ۽ ويڳاڻپ سان گڏ آس نراس جا عڪس ۽ خوشين جا من موهيندڙ رنگ سمايل هوندا آهن. پر افسوس ڪهاڻيءَ جي تاريخ لکندڙ نام نهاد ليکڪن، هُن جي ڪهاڻيءَ تي ڪيل ڪم کي Ignore ڪيو آهي، جيڪا ادبي بي ايمانيءَ جي انتها آهي.
• بهرحال، نور گهلؤ لاءِ ائين چئي سگهجي ٿو ته، سندس عشق صوفياڻو، مزاج شاهاڻو، ورتاءُ رئيساڻو، انداز ويڳاڻو ۽ ذهن ظالماڻو آهي.
اطهر منگي
8 فيبروري 2016ع – ڪوئيٽه