يوسف سنڌيءَ جو پروفائيل
ترتيب: هوش محمد ڀٽي
نالو : محمد يوسف ميمڻ
ادبي نالو: يوسف سنڌي
والد جو نالو: محمد هاشم ميمڻ
والده جو نالو: صفوران
جنم جو هنڌ ۽ تاريخ: دڙو، ضلع ٺٽو ] هاڻوڪو ضلع سجاول[
پھرين آڪٽومبر 1964ع ]اسڪولي رڪارڊ موجب 2 جنوري 1967ع[
تعليم:
پرائمري: گورنمينٽ پرائمري اسڪول دڙو.
سيڪنڊري: گورنمينٽ هاءِ اسڪول دڙو.
انٽرميڊيٽ: گورنمينٽ ڊگري ڪاليج سجاول.
بي اي /بي ايڊ/ ايم اي (پوليٽيڪل سائنس)
سنڌ يونيورسٽي ڄامشورو.
شادي:
27 ڊسمبر 1984ع
جيون ساٿياڻي: نسيم ميمڻ
ڪُـٽنبي تخليق:
ٻه نياڻيون:
پارس ]جنم 4- جولاءِ 1989ع[
امرتا پريتم ]جنم 5 مئي 1991ع[
چار پُٽ:
شهزاد يوسف ]جنم 3 مئي 1993ع[
ڊاڪٽر وشال يوسف ] جنم 8 اپريل 1995ع[
منظر يوسف ] جنم 27 جنوري 1997ع[
سمير يوسف ]جنم20جولاءِ 2001ع[
ڪجهه اُستاد
محترم شفيع محمد ميمڻ، محترم ڪريم بخش ’پياسي‘ مڱڻهار، محترم احمد خان منڇري، محترم مظفر احمد ميمڻ، محترم شهمير هنڱورجو، محترم غلام حسين بلاولي، محترم غلام مصطفيٰ پليجو، محترم طفيل احمد فاضلاڻي، محترم آصف علي قريشي (سارنگ سودائي)، محترم محمد عرس ميمڻ، محترم عبدالغفور قاضي، محترم عبدالرحيم ڌماچ، محترم فضل احمد گُگو، محترم غلام مصطفيٰ ڪانڌڙو، محترم پروفيسر زين العابدين ميمڻ، محترم ڀوَن داس ]ڀَون سنڌي[، محترم غلام حسين رنگريز .
ادب ۾ آمد
79- 1978ع
پھرين ڪھاڻي، ماهوار گُل ڦُل ۾ آڪٽوبر 1979ع ۾ عظيم سوکڙي جي نالي سان ڇپي.
سڃاڻپ: ڪھاڻيڪار، مترجم، محقق، سفرنامه نويس، پبلشر.
مختلف جاري ڪيل پبليڪيشنس
• 1982ع ۾ مئٽرڪ ۾ پڙهڻ جي دوران ’هم ڪلاسي‘ دوستن سان گڏجي ’هوشو پبليڪيشن‘ جو قيام عمل ۾ آڻي، ٻارن لاءِ هڪ ڪتاب ”هوشوءَ سنڌي هام“ مرتب ڪري شايع ڪرايو.
• 1984ع ۾ ڪجهه دوستن مرحوم حاجي خان تبسم، مرحوم حاجي موسيٰ مشڪور، مرحوم محمد اسماعيل ارم درس ۽ مرحوم عبدالغني اي ميمڻ سان گڏجي شيرازي پبليڪيشن قائم ڪري ”جي هانء نه هارين“ جي نالي سان هڪ ڪتاب شايع ڪيو.
• 1988ع ۾ ’آزاد شاهين‘ جي فرضي نالي سان ’سنڌ فورم‘ جو هڪ پرچو شايع ڪيو.
• 1991ع ۾ ’سنڌي ادبي سنگت دڙو‘ پاران ڪتابي سلسلي جا ٻه ڪتاب ’تون تون مان مان‘ ۽ ’امن جي تلاش‘ مرتب ڪري شايع ڪيا.
• ”سنجها“ نالي ادبي مخرن جاري ڪيل. جنهن جا مختلف وقتن تي چار پرچا شايع ڪيا.
صحافتي تجربو
روزانه هلال پاڪستان جي ادبي صفحي ”ڏات“ جو انچارج ]3 جولائي 2002ع کان 14- سيٽمبر 2004ع تائين[.
ايڊيٽر طور خدمتون
• ماهوار ادب حيدرآباد جا ٻه پرچا: خاص نمبر ]مارچ 1996ع[ ۽ الهداد ٻوهيو نمبر ]آڪٽومبر 1997ع[ ۾ مهمان ايڊيٽر طور مرتب ڪيا.
• عبرت گروپ آف پبليڪيشن جي ماهوار رسالي ”هزار داستان“ جو پهرين سب ايڊيٽر، پوءِ ايڊيٽر 92- 1990ع.
• هفتيوار ”برسات“ ڪراچي ]سب ايڊيٽر 1984ع[
• رزاني سنڌو ] انچارج ايڊيٽوريل صفحو 1991ع[
• ميمبر ايڊيٽوريل بورڊ عبرت مئگزين ]91-1990ع[
• سنڌي ادبي سنگت سنڌ جي ترجمان پرچي ”سنگت“ جو ايڊيٽر ]2006ع کان 2011ع تائين، ڪل 29 پرچا ايڊٽ ڪيا[
تنظيمي وابستگيون ۽ ذميداريون
• سيڪريٽري جنرل: سنڌي ادبي سنگت سنڌ ]27 اپريل 2008ع کان 11 جولاءِ 2010 تائين[
• سنگت پبيليڪشن جي چئن پرچن ۾ اعزازي صلاحڪار 90- 1988ع ]اها پبليڪيشن محترم غلام حسين رنگريز جي دور ۾ قائم ڪئي ويئي، جنهن پاران پبليڪيشن جا چار پرچا شايع ڪيا ويا[.
پبلشنگ
• سچائي اشاعت گهر دڙو جو بنياد رکي، ان پاران هيستائين 160 ڪتاب شايع ڪيا آهن .
• سنڌي ادبي سنگت سنڌ جي اشاعتي شعبي جي انچارج جي حيثيت سان 30 ڪتاب شايع ڪرايا. ]2006ع کان 2010ع[
ڇپيل ڪتابن جو وچور
اصلوڪا / طبعزاد
(1) اونداهيءَ ۾ سوجهرو ] خاڪا ۽ مضمون[ 2002ع
(2) نجم عباسي: فن ۽ شخصيت ]سوانح[ 2002ع
(3) پسي تنهنجي تجلي ]سوانح / تذڪرو[ 2003ع
(4) سنڌي ادب جا سرچشما ]ادبي تاريخ[ 2004ع
(5) سنڌي ادبي سنگت هڪ جائزو ]تنقيد – تجويزون[ 2006ع
(6) تو ڇو پيار ڪيو ]ناولٽ[ 2007ع
(7) سدائين سفر ۾ ]سفر نامو[ 2009ع
(8) نه وڃڻ جو پڇتاءُ ]ڪهاڻيون[ 2011ع
(9) هَل ته دهلي گهمون ]سفرنامو[ 2011ع
(10) سنڌي ادب ]ادبي تاريخ[2011ع
(11) اڌ مهينو ايران ۾ ]سفرنامو[ 2012ع
(12) چڱو قاسم موڪلاڻي ڪانهي. ]سوانح- يادگيريون[ 2013ع
(13) اقرار به، انڪار به ]يادگيريون[ 2016ع
(14) اوٻارا عبير جا ]ڪالم – مضمون[ 2017ع
(15) الستي مَن مستي ]سوانح – يادگيريون[ 2018ع
(16) سائين پرويز ]سوانح – يادگيريون[ 2019ع
(17) ايراني ادب ]ادبي تاريخ[ 2020ع
(18) اِي در جنين ديکيو ]سفر نامو[ 2020ع
ترجمو
1. بُک، عشق ۽ آزادي ] پرڏيهي ڪهاڻيون. پهريون ڇاپو 1986ع ۽ ٻيو ڇاپو هڪ ڪهاڻيءَ جي واڌاري سان ’ڌرتي جو قرض‘ جي نالي سان 1990ع ۾ ڇپيو[
2. منهنجي زندگي ۽ جدوجهد ]خان عبدالغفار خان جي آتم ڪهاڻي جي تلخيص ۽ ترجمو [ 1987ع
3. چي گويراجي ڊائري ]پنج ڇاپا – پهريون ڇاپو 1987ع ۽ پنجون 2019ع[
4. سنڌ پاڪستان کانپوءِ ]پروفيسر عزيز الدين احمد جي ڪتاب ”کیا ہم اکھٹے رہ سکتے ہیں٬ جي ٻن بابن جو ترجمو – پهريون ڇاپو 1987ع ۽ ٽيون
ڇاپو 2011ع ۾ ”سنڌ سان ڇا ٿيو؟“ جي نالي سان ڇپيو.[
5. ڏوهاري ]خليل جبران جون ڪھاڻيون[-1987ع
6. بغاوت ]خليل جبران جو ناولٽ[ -1988ع
7. ڏونگر ڏک ڏٺام ]اوريانا فلاسيءَ پاران بشپ ڊوم هلڊر ڪيمارا جي انٽرويو جو ترجمو. ڪتابڙو[ 1988ع
8. گني بسائو ڪيئن آزاد ٿيو؟ ]ترجمو ۽ ترتيب[ 1989ع
9. جنين لوهه لڱن ۾ ]علي هينري جي جيل ڊائري[ 1990ع
10. سنڌ ۾ قومي مسئلي جو اقتصادي ۽ سماجي جائزو ]روسي ليکڪ تروتينڪو جي طويل مضمون جو ترجمو - ڪتابڙو[ 1990ع
11. سدا سرهاگل ]پرڏيهي اديبن جون جيونيون[ 1991ع
12. بُک]نٽ همسن جي ناول جو ترجمو - پهريون ڇاپو 1998ع ٻيو ڇاپو 2021ع [
13. نيلسن منڊ يلاجي ڪهاڻي ]پهريون ڇاپو، 1999ع – ٻيو ڇاپو ”آزادي جو ڊگهو سفر“ جي نالي سان 2010ع ۽ ٽيون ڇاپو – 2022ع[
14. ڀورو بگهڙ ]مصطفيٰ ڪمال اتا ترڪ جي سوانح[ 2000ع
15. اُسامه بن لادن جي پراسرار دنيا ]پيٽرايل برجن جي ڪتاب جو ترجمو[ 2004ع
16. قديم يونان جون ديويون ۽ ديوتا - 2006ع
17. محمد رسول الله صه ]ڊاڪٽر محمد حميد الله جي ڪتاب جو ترجمو[ 2006ع
18. هڪ سئو تاريخ ساز شخصيتون ] ليکڪ: مائيڪل هارٽ [ 2011- 2010ع
19. هوگو شاويز زندگي ۽ جدوجهد 2012ع
20. اهو سچ ته آهي ]اوشوءَ جي آتم ڪهاڻي [ 2011ع
21. ڪڏهن، ڪٿي ۽ ڪيئن...؟ 2012ع
22. دنيا جي تاريخ ]محمد مجيب جي ڪتاب جو ترجمو[ 2012ع
23. عڪس شخص ۽ نقش ]ڏيهي – پر ڏيهي خاڪا – ترجمو ۽ ترتيب [ 2013ع
24. ڏيئو ۽ دريا ]ناول / افضل احسن رنڌاوا[ 2013ع
25. انقلابيءَ جو موت ] ناول/ انل بروي [ 2013ع
26. ڌرتي ڌو ڏيندڙ ڏهه ڏينهن ]جان ريڊ جي ڪتاب جو ترجمو [ 2013ع
27. شاهه عنايت شهيد ]ڪتابڙو [ 2014ع
28. خدا جي تاريخ ]ڪيرن آرمسٽر انگ جي ڪتاب جو ترجمو [ 2014ع
29. لينن: جنهن تقديرون بدلايون - 2014ع
30. اخوت جو سفر ]ليکڪ ڊاڪٽر محمد امجد ثاقب[- 2014ع
31. عالمي تاريخ جون نراليون شخصيتون ، 2016ع
32. روميءَ جي رهاڻ ]ظفر عظيم جي ڪتاب جو ترجمو[ 2016ع
33. برف ۾ سڙندڙ ماڻهو ]ڪهاڻيون /ليکڪ عبدالرؤف ڪياني [ 2016ع
34. گولڊ فنگر ]ليکڪ آئين فليمنگ / ناول [ 2017ع
35. ڳجهو دستاويز ]ارونگ ويلس - ناول [ 2017ع
36. حافظ شيرازي: هڪ سئو چونڊ غزل - 2018ع
37. زندگيءَ جا گم ٿيل ڏينهن ]ملڪ اوفڪر جي آتم ڪهاڻي [ 2018ع
38. شيطاني ٻيٽ ]سوانحي / مهم جو يا نه ناول – هينري چئريئر [ 2018ع
39. هڪ گڏهه جي ڪهاڻي ] ڪرشنچندر جو ناول[ 2017ع
40. ورهاڱو، ريل ۽ پاڪستان ]ناول / خشونت سنگهه [ 2021ع
41. مسواڙي زال ]پرڏيهي ڪهاڻيون [ 2021ع
42. عالمي تاريخ: واقعا، شخصيتون ۽ عجائبات 2021ع
43. آقا صه ]سيرت رسول تي لکيل ابدال بيلا جي ضخيم ڪتاب جو ترجمو[ 2021ع
44. تصوف جو مختصر جائزو ]ڊاڪٽر فوزان ابرار[
45. ڏاڙهون جي ڇانوَ ۾ ]طارق علي جي ناول [Shadow of Pomegrorce Tree]جو ترجمو – 2022ع
ترتيب ۽ تاليف
1. چيني انقلاب جون ڪهاڻيون 1987ع
2. جيڪي منجهه جهان ]پهريون ڇاپو 1989ع ٻيون ۽ ٽيون ڇاپو ’ڇو، ڇا، ڪيئن ۽ ڪڏهن...؟‘ 2003ع ۽ 2006ع ۾ ڇپيل- چوٿون ڇاپو ’جنرل ناليج انٽرنيشنل‘ جي نالي سان 2019ع ۾ ڇپيو [
3. جبل مٿي باهڙي ] نجم عباسي جي يوسف سنڌي ڏانهن لکيل خطن جي سهيڙ[ 1993ع
4. مذهب، ادب ۽ سنڌ ]نجم عباسي جي مضمونن جي سهيڙ [ 2007ع
5. پوپٽ جهڙو پيار ]سنگت پبليڪيشن جي ستن پرچن ۾ ڇپيل ڪهاڻين جي سهيڙ [ 2009ع
6. دل وارن جي دنيا ] نجم عباسيءَ جي مهراڻ ۾ ڇپيل ڪهاڻين جي سهيڙ [ 2009ع
7. صحرا ۾ سُتل قدافي ]معمرقذافي جي سوانح ۽ قتل[ 2015ع
8. انقلاب، آزادي ۽ سوشلزم ]هوچي منهه جا مضمون [ 2016ع
9. سمنڊ سُوجهائون ]فقير عبدالغفور الستي جي شاهه لطيف تي لکيل مضمونن جي سهيڙ [ 2021ع
10. واٽ ويندي ]روزاني عبرت ۾ ڇپيل نور عباسيءَ جي ڪالمن ۽ ڪهاڻي ڪتاب ’چمڙي جا واپاري‘ جي سهيڙ [ 2096ع
ڪرانالاجي - سهيڙ.
1. بينظير ڀٽو آخري ستر ڏينهن- 2008ع
2. سنڌ ساري ويئي ٻُڏي ]2010ع ۾ آيل ٻوڏ ڪٿا[ 2010ع
3. ٻوڏ 2011ع ]2011ع ۾ آيل ٻوڏ ڪٿا[ 2011ع
4. هڪ سنڌ، ٻه نظام - ]سنڌ ۾ لاڳو ڪيل ٻٽي نظام جي اخباري ڊائري[ 2012ع
انٿالاجي - سهيڙ
1. ڪجهه ته ڏيئي وينداسين ]تنوير عباسي جي شخصيت ۽ لکڻيون[ 2012ع
2. ساقي سجاوليءَ جون لکڻيون. 2017ع
3. اسانجو رستو، اسانجي منزل ]فقير عبدالغفور الستيءَ جون لکڻيون [ 2021ع
ٻارن لاءِ ڪتاب
1. شهيد جي ماءُ – ]ٻارن لاءِ ڪهاڻيون[ ٻه ڇاپا 1992ع ۽ 2016 ع
2. مريخ جا مسافر ]ٻارن لاءِ سائنسي ناولٽ ۽ ڪهاڻين جو ترجمو [ 2013ع
اردوءَ ۾ ڇپيل ڪتاب
1. نوحه گر ] يوسف سنڌي جي طبعزاد ڪهاڻين جو ترجمو، اردو ڪار: ننگر چنا[ 2009ع
2. چلو چلين پنجاب ]سفر نامي ”سدائين سفر ۾“ جو ترجمو- اردو ڪار: ننگر چنا [ 2012ع
3. نجم عباس: فن اور شخصیت 2021ع
4. میں نے دھلی دیکھا ] سفر نامے هل ته هلي دهلي گهمون جو ترجمو: اردوڪار: پرويز [ 2022ع
گڏيل ڪتاب
1. ويٽنامِ مان فرار ]مهم جوئيءَ تي ٻڌل ڪهاڻيون – نصير سارنگ سان گڏ ترجمو [ 1996ع
2. حياتيءَ جي ڦاٿل ورقن جون ڪٿائون ] ذوالفقار ڪانڌڙو، اصغر گُگو، رشيد آزاد، موٽو مل ڪنول ڪوهستاني ۽ يوسف سنڌي جي ڪهاڻين جو گڏيل مجموعو [ 2005ع
3. اسٽرگل فار سنڌي لئنگويج ائز نيشنل لئنگويج ]انگريزي ۾ - نصير ميمڻ سان گڏ [ 2014ع
4. تون سمجهي نه سگهندين ]پنجابي ڪهاڻيڪار ’جندر‘ جي ڪهاڻين جو اصغر گُگو سان گڏ ترجمو [ 2016ع
رسالن ۽ اخبارن ۾ ڇپيل ڪتاب
1. ابراهام لنڪن: جهوپڙيءَ کان صدارت تائين ]ماهوار ڪرزما ڊائجسٽ جي نومبر 2005ع جي پرچي ۾ ڇپيو [
2. پنجر ]امرتا پريتم جي ناول جو ترجمو. ماهوار ڪرزما جي آڪٽوبر 2005جي پرچي ۾ ڇپيو [
3. معصوم اريندرا ]گارشيا مارڪيز جي ناولٽ جو ترجمو - ماهوار ڪرزما جي پرچي ۾ ڇپيو [
4. اونداهيءَکان روشنيءَجو سفر ]هيلن ڪيلر جي آتم ڪهاڻي- روزاني هلال پاڪستان جي سگهڙين سٿ صفحي ۾ قسطوار ۾ ڇپي[ 4- 2003ع
5. سنڌ جي ڪوهنور هيرو ]ڪامريڊ سوڀي گيانچنداڻي جي طويل انٽرويو تي مشتمل آتم ڪهاڻي هفتيوار ڏات، هلال پاڪستان ۾ قسطوار ڇپي [ 2003
6. اُڏارون آڪاس ۾ ] اردن جي راڻي نور الحيسن جي آتم ڪهاڻي ماهوار هزار داستان ۾ ”راڻيءَ جي ڪهاڻي“ جي نالي سان قسطوار ڇپي، هاڻ ڪتابي صورت ۾ ڇپجڻ لاءِ هڪ پبلشر وٽ پيل آهي.[
*
7. مٿين ڇپيل ڪتابن کانسواءِ يوسف سنڌي جا ڪيترائي ترجمو ٿيل ڪتاب ڇپائيءَ جي مرحلن ۾ آهن.
8. يوسف سنڌي جا ڪيترائي لکيل طبعزاد ڪتاب، جن ۾ ڪالم / مضمون/ مهاڳ ۽ پروفائيلس وغيره آهن. ترتيب هيٺ آهن.
ڪالم نويسي
يوسف سنڌيءَ روزاني ’عبرت: ’سنڌو‘ ’پاڪ‘ ’خبرون‘ ’سنڌ ايڪسپريس‘ ۽ روزاني ’سوڀ‘ ۾ هفتيوار ڪالم به لکيا، جن جو تعداد سوَن ۾ آهن.
ڊرامو نويسي:
هڪ سولو پلي ’سونهن وڃايم سومرا‘ جي نالي سان لکيو، جيڪو ’ڪي - ٽي – اين، تان نشر ٿيو.
خاص ڳالهيون
• يوسف سنڌي جي ادبي خذمتن کي مڃتا ڏيندي ماهوار ادب (ايديٽر: گل ڪونڌر) جي هڪ پرچي (نومبر 2002ع) ۾ يوسف سنڌي ڪارنر ڇپيو ويو .
• ماهوار ”سڦلتا“ جي جنوري 2015ع جي پرچي ۾ ”يوسف سنڌي“ ڪارنر ڇپيو. (ايڊيٽر: هوش محمد ڀٽي)
• سنڌي ادبي سنگت، سنڌي، جي سيڪريٽري جنرل جي حيثيت سان پاڻ ٽن مرحلن ۾ سنڌي ٻولي، قومي جاڳرتا مهم هلايائين، جنهن جي نتيجي ۾ 31 پارليامينٽرين قومي اسيمبلي ۾ آئيني ترميم واسطي بل پيش ڪيو.
• سنگت جي آفيس واسطي فنڊ ڪٺا ڪيائين، جن مان پوءِ سنگت جي آيل باڊيءَ آفيس اڏرائي.