سامونڊي جانيون
پر جپان يا چين جي ڪناري وارن شهرن کي ٿو ڏسجي ته تعجب ٿو ٿئي ته ماڻهو ڪهڙي ڪهڙي قسم جون مڇيون، گانگٽ، کيکڙا، سپون ۽ سامونڊي گاهه کائيندا رهن ٿا. جيئن اسان وٽ ڪوٽڙي اسٽيشن تي رڌل ڪُهر ۽ تريل پڪوڙا ۽ سموسا عام طرح وڪامن ٿا تيئن هانگ ڪانگ جي ڪولون ريلوي اسٽيشن تي اوٻاريل آڪٽوپس مڇي ۽ رڌل کيکڙا وڪامندي نظر ايندا. ڪوبي (جپان) جي بندرگاهه وٽ گاڏي وارا رڌل سپون رکيو ويٺا هوندا. سنگاپور جي ڪلفرڊ پيئر ۽ تنجم پگار وٽ چيني ۽ ملئي گانگٽن ۽ مڇين جا ڪيترائي قسم ڪيلن جي پنن تي رکي پيا وڪڻندا. ڏکڻ ڪوريا جي سامونڊي ڪنارن وٽ پوڙهيون زالون سامونڊي سنهو گاهه رڌي کائڻ لاءِ پيون هوڪا ڏينديون. چٽگانگ ۽ نواکلي (بنگلاديش) ۾ ته جتي به پاڻيءَ جو ڪو دُٻو هوندو ته اتي بنگالي ڌاڳن جي سنهي ڄار وجھي خبر ناهي ڪهڙي قسم جون مڇيون ويٺو ڦاسائيندو.
اسانجي ملڪ ۾ سمنڊ کان پري يا ويجھو رهندڙ ماڻهو رڳو ڪلفٽن جو ”مڇي ـــ گهر“ (ماهيخانو) ڏسي قدرت جي واکاڻ ڪن ٿا ته سمنڊ اندر پروردگار ڇا ته عجيب دنيا قائم ڪئي آهي. ڪراچيءَ جي مڇي گهر کان علاوه اسانجا ماڻهو اڄ ڪلهه ٽي ويءَ تي ايندڙ پروگرام Animal World يا نئشل جاگرافڪ رسالي ۾ مختلف قسم جون مڇيون ڏسي تعجيب ضرور کائين ٿا. ڪجهه شاگرد يونيورسٽي ۾ Marine Biology جو سبجيڪٽ شروع ٿيڻ ڪري سامونڊي ساهوارن بابت پڙهن ٿا.