مُڪتا : - ايشوري جوتواڻي
هاڻي مان وارڊ ۾ اندر اڳتي اڳتي هلڻ لڳس ۽ چوگرد نهاريندي به رهيس، ڇا ته بيمارن جي حالت هئي؟ ڏاڍي قياس جوڳي!! ڪنهن ٻار جي ٽنگ ٽٽل هئي ته ڪنهن ٻار جي ٻانهن ڀڳل هئي! ۽ ڪنهن ٻالڪ جون ٻئي ٽنگون ”پليءَ“ ۾ مٿي ٻڌل هيون، ته ڪنهن جي ٻانهن تي پلستر ٻڌل هو. اهڙو مايوس ماحول ڏسي، دل ۾ اُداسائي ڀرجندي پئي وئي.
مون ان وڌندڙ احساس تي قابو پائڻ لاءِ يڪدم ميوي جي ٽوڪريءَ مان انبُ ۽ ڪيلو ڪڍي هڪ ٻار کي ڏيندي چيو، ”توکي انب ڏاڍو وڻندو آهي، نه؟“
ٻار جو منهن ئي ٽِڙي پيو ۽ سندس چهري تي مٺي مشڪ ڇائنجي وئي. ڪجهه کننَ لاءِ اُن مُرڪ منهنجيءَ دل کي خوشيءَ سان ڀري ڇڏيو، ۽ مان اڳتي وڌي ويس.
ڪن ٻارن جي دل وٺندي کين ميوي سان گڏ ٻن رپين جو سِڪو به ڏيندي ويس، آڪاش نالي هڪ ڇوڪر کان پڇيم، ”هِن مان ڇا وٺندين.“
جواب ۾ چيائين، ”پينسل. مون کي لکڻ لاءِ کپي.“
مون مشڪندي چيو، ”ڏاڍو سٺو“ ۽ پنهنجي پرس مان هڪ سهڻي پينسل ڪڍي کيس ڏيندي چيم، ”تيستائين هن سان لِکج.“
ٻالڪ سهڻي پينسل ڏسي اهڙو ته خوش ٿيو، جو يڪدم اُمنگ ۾ ڀرجي ويو ۽ نمستي ڪندي چيائين، ”ٿئنڪ يو آنٽي، ٿئنڪ يو.“
منهنجي دل ۾ نڄاڻان ڇو شڪر گذاريءَ جو اَحِساس اُڀرڻ لڳو! هاڻي هلندي هلندي مان اچي ”مهلا وارڊ“ ۾ پهتس. چؤگرد نهاريم ۽ ڏٺم ته 15-20 ننڍيون وڏيون بيمار استريون/ ڇوڪريون ليٽيل نظر آيون، پر ڇا ته اُداس وايو منڊل هو! جهيڻيون روشنيون، ڄڻ بتيون به بيمار هيون! ميريون چادرون، گويا ڌوٻي سٽرائيڪ تي هئا! ماحول ۾ دوائن ۽ اِسپرٽ جي تِکي بانس ڦهليل هئي، منهنجي هيڻي مٿي ۾ چڪر اچڻ لڳو. مون پرس مان يوڊي ڪولن جي شيشي ڪڍي ۽ رومال ۾ ٻه ٽي ڦڙا وجهي نڪ تي رکيا. هڪ ٻه ڊگها ساه کنيم، ڪجهه منٽن بعد پاڻ کي بهتر محسوس ڪيم، سرڪاري اِسپتال جو ڪهڙو نه ارمان جهڙو وايو منڊل هو! روشني گهٽ، ته صفائي به گهٽ! ڪن مريضن وٽ سندن ڪي عزيز ۽ دوست ويٺا هئا، جن کين آٿت پئي ڏنو. مطلب، ڏاڍو مايوس ۽ موڳو ماحول هو!
هڪوار وري چپن تي مُرڪ آڻي ڦل کڻي انهن بيمار اِسترين اڳيان ويم ۽ سندن حال احوال وٺندي انب يا سنگترو يا ڪيلو هٿ ۾ ڏيندي تڪڙو اڳتي هلندي هليم. مون واپس ورڻ لاءِ سوچي دروازي طرف رخ رکيو. ٻه ٽي قدم مس کنيم ته دروازي کان ٿورو پريان هڪ پلنگ تي هڪ ننڍي نيٽي 18 يا 19 سالن جي ڇوڪريءَ کي وهاڻي کي ٽيڪ ڏئي ويٺل ڏٺم. منهن تي مرڪ هئس. سندس مُرڪ ۾ ڪا اهڙي ڪشش هئي، جو مان ٻاهر وڃڻ بدران سندس ڀرسان وڃي پهتس. ڏٺم ته رواجي، پر صاف سُٿري پنجابي سلوار ڪرتي ۾ ملبوس هئي. هٿن ۾ نوٽبُڪ هئس، جنهنجا پنا پئي اٿلايائين ۽ اُداس اکڙين سان هيڏانهن هوڏانهن پئي نهاريائين، ڄڻ ڪنهن جي اچڻ جو انتظار پئي ڪيائين. مونکي پنهنجي بستري ڀرسان بيٺل ڏسي نمستي ڪيائين. سندس آواز نهايت وڻندڙ ۽ مٺو لڳو.
پڇيومانس، ”وديار ٿي آهين ڇا؟“ ڪنڌ ”ها“ ڪندي چيائين، ”ٻارهون درجو پاس ڪيو اٿم.“ مون سندس نوٽبُڪ ڏانهن اشارو ڪندي چيو، ”هن ۾ ڇا پئي لکين؟“
”ڪجهه شعر آهن.“
مون ڏٺو، اُن نوٽبُڪ تي سندس نالو مُڪتا لکيل هو.
البت هِٽڪندي چيائين، ”مان لکندي آهيان، جو اِهو منهنجو شوق آهي.“ هوءَ چپ ڪري مون ڏانهن نهارڻ لڳي.
”مونکي پنهنجو ڪو شعر پڙهي ٻڌائيندينءَ؟“
چيائين، ”ڇو نه؟“ ڪاپي کولي پڙهڻ لڳي:
تنهنجي وڇوڙي ڪيو آ بيمار مونکي،
بنا چتائڻ جي گم ٿئين، ڇڏي اڪيلو مونکي؟
ايترو پڙهندي سندس آواز ٽٽي پيو ۽ هو سُڏڪڻ لڳي. سندس دلِ درد جي ڪيفيت محسوس ڪندي کيس روئڻ ڏنم. پوءِ پنهنجي رومال سان سندس ڳوڙها اُگهندي پڇيم، ”هو ڪير هو؟“
روئندي وراڻيائين، ”منهنجو سڪيلڌو ڀاءُ. منهنجا ماءُ پيءُ ته اڳ ۾ گذاري ويا هئا. موهن کي اوچتو ”هارٽ ائٽڪ“ ٿيو ۽ ڊاڪٽري علاج پهچڻ کان اڳ ئي هو هليو ويو. هاڻي مان ته اناٿ ٿي پيس.“
۽ وري سُڏڪڻ لڳي. منهنجي من به ڀرجي آيو. کيس ڳراٽري پائي چيم، ”نه، تون اناٿ ڪين آهين. اڄ کان مان تنهنجي سنڀال ڪنديس. هاڻي ٻڌاءِ، تون وڌيڪ پڙهڻ چاهين ٿي؟“
مُڪتا جي اَکين ۾ چمڪ اچي وئي ۽ يڪدم منهنجو هٿ پڪڙي چيائين، ”آنٽي، مان ڊاڪٽر بڻجڻ ٿي چاهيان. غريبن مسڪينن جي شيوا ڪرڻ ٿي چاهيان.“
مون سندس دل وٺندي چيو، ”تو ته منهنجي دل جي ڳالهه ڪئي آهي، پر مُڪتا توکي ٿيو ڇا آهي؟“
”مونکي تپ آهي. شايد وائرل فيور آهي. اڄ 8 ڏينهن ٿيا آهن،“ اُداس آواز ۾ مڪتا وراڻيو.
مون سندس خيال ڦيريندي چيو، ”هاڻي تون جلدي ٺيڪ ٿيءُ، توکي ڊاڪٽر بڻجڻو آهي. جي ضرورت پئي ته مان توکي Specialist کي ڏيکارينديس. هاڻي روئڻ بند ڪر ۽ ٿورو مُشڪي ڏيکار!“
۽ هوءَ مون ڏانهن پيار ڀريل اکڙين سان نهاري مُرڪڻ لڳي.
(ڪٿا، ياترا“ تان ورتل)