مـئـل تـخـلـيـق : - ڊاڪٽر ناهيد مغل
ڪجهه وڌيڪ وقت لاءِ اک لڳي وڃڻ ڪري ”وارڊ“ وڃڻ ۾ هڪ ڪلاڪ ليٽ ٿي ويس.
شايد اسان جهڙا ماڻهو هميشه ليٽ ٿي ويندا آهن، ان ڪري، جو انهن جا سپنا ليٽ ٿي ويندا آهن، هميشه... بهارن جا سپنا تڏهن ساڀيا ٿيندا اٿن، جڏهن پن ڇڻ اچي چڪي هوندي آهي. ساٿ جا گهاٽا وڻ مٿانئن تڏهن پن جهليندا آهن، جڏهن هنن جا لڱ چيٽ ۾ لوهه ۽ هنن جي چمڙي، بي رنگ ۽ سخت ٿي چڪي هوندي آهي... جڏهن هو پاڻ گهاٽن وڻن ٿيڻ جهڙا ٿي پوندا آهن، تڏهن کين ڪنهن ڇانوَ جي ضرورت ئي ناهي رهندي...
”ڇانو!؟... اهو لفظ ڪهڙي معنيٰ ٿو رکي؟ پيدا ڪرڻ واري، جو هيڏو وڏو ڇپر (آڪاش) مٿان جهليو آهي، اُن ۾ ڪهڙي ڇانوَ آهي؟ ساڳئي طرح پيءُ ماءُ، دوست، عزيز، ساٿي... ڇا؟ ڇانوَ آهن؟... اگر آهن ته پوءِ ايڏي اُس ڇو آهي؟... ايڏي انت، ٻوسٽ، تپش... جو، سائو، سائو نه رهي، سُڪو صفا سڙي وڃي... هڪ دفعي خاموشيءَ ۾ (ويهاڻي ۾ منهن لڪائي) پاڻ کان پڇيو هيم، ”تو اُس جا تيز ڪرڻا ڏيندڙ وڻ ڏٺا آهن...“ ... پاڻ ئي جواب ڏنو هيم، ”ڪو وڻ ڇانورو به ڏيندو آهي ڇا؟“ ... اها فقط اسان جي اميد هوندي آهي. انهن وڻن مان، جيڪا ڇانوَ جي ڳولا ۾ اسان کي هنن جي پويان، رڻ جو راهي ڪري ڇڏيندي آهي.
.... الائي ڇو شام جي وقت مون کي اسڪولن، ڪاليجن جيان اسپتالون به ڀيانڪ ڏيک ڏينديون آهن. وارڊ ۾ ڪافي ڊاڪٽرز موجود هيون، پر ماحول پوءِ به نڌڻڪن جهڙو لڳي رهيو هو.
ليبر روم ۾ گهڙيس ته، ٻه ڪيس اندر موجود هئا، جن مان هڪ ته ختم ٿي چڪو هو، باقي هڪ رهيل هو. ڊاڪٽر چيو ته فارغ ٿيل ڪيس کي بلڊ لڳايو،... مان هڪدم ان ڏانهن مڙيس ۽ بلڊ لڳايم (شايد ذهن جي ڪنهن ڪنڊ ۾ اڃا به ڪنهن جي تڪليف ڏسي سگهڻ کان انڪار موجود آهي، ان ڪري ٻئي ڪيس تي وڃڻ ۾ ڪجهه دير چاهيم.)
هوءَ عورت... سوچيان پئي ته ”پيرن هيٺان جنت ڏيڻ“ واري لالچ ڇا، عورت جو عذاب گهٽائي ٿي سگهي؟
اسان جهڙين ينگ ڊاڪٽرز کي سکڻ جو شوق ۽ غريب جي غربت (اُن جي مجبوري) هڪٻئي جي ڪم اچي ويندا آهن، اهڙين اسپتالن ۾... ۽ هوءَ (غربت جي مجبوريءَ وارا) سڀ عذاب الائي ڪهڙي عجيب ڪيفيت ۾ سهي رهي هئي...
مون مٿان وڃي پڇيومانس، ”گهڻا ٻار اٿئي؟...“ پگهر ۾ پاڻي ٿيل منهن کڻي، سهڪندي چيائين ”پهريون آهي“ ... پڇيومانس ”شاديءَ کي گهڻا سال ٿيا اٿئي؟“ ...”ڊاڪٽر صاحب ڏهه سال“ ... الائي ڇو محسوس ٿيو ته ڪجهه تماشي وارو ماحول پکڙجي ويو آهي (هُن جي مسلسل، شديد تڪليف) ان ڪري هن عورت جي ماءُ ۽ سَسُ وغيره کي ٻاهر وڃڻ لاءِ چيم... ڪافي دير کان پوءِ به هُن کي مڪتي ملي نه سگهي. ڊاڪٽرز ۽ ماسيون (دائيون) هُن کي ڏاڍا دڙڪا ڏيڻ لڳيون... دل چاهيو ته هن عورت جي بي وسيءَ جو بدلو وٺان... مونجهه کان ٻاهر اچي بيٺس...
هن عورت جي سَسُ ۽ ماءُ جي ڳالهين صفا منهنجي دماغ جا پردا ڦاڙي ڇڏيا.
”هُن“ جي ماءُ چئي رهي هئي ته ”ڏسجانءِ پٽ جي ماءُ ٿيندي.“ هن جي سَسُ وراڻيو... ته ”ڇا؟ ڏهن سالن جي ڪلراٺي زمين هاڻي به ڌيءَ ڏيندي ڇا؟ ايئن ٿيو ته مان پٽ کي ٻي پرڻائي ڏيندس.“
هُن جي ماءُ وراڻيو... ”ها، ها، تون ته هن ڦصل (فصل) تي به تيار ويٺي هئينءَ، پر قادر جي قدرت اهڙي ٿي جو منهنجي ڌيءَ به پير لڌا... نه ته تون تيار ويٺي هئينءَ.“
ٻيو نه ته، ڇوري ڏهه سال ڪو ٿورو وقت ٿورئي آهي.“
”اڙي! تو ڇا سمجهيو ته منهنجي ڌيءُ به ڪا جهڙي تهڙي آهي. تو منهنجي ڌيءُ تي ٻي زائڦان آڻڻ جو سوچيو ته مان به ”کُدَن (خدن) وارن کي آسرو ڏنو آهي ته اهي مون کي پرڻيل ڇوڪر تي به پندرنهن هزار ڏيڻ لاءِ تيار هئا.“
ان ڳالهه ٻڌڻ کان پوءِ مون کان بيٺو نه ٿيو ۽ اندر ليبر روم ۾ هلي آيس.
هڪ اڌ چري دائي، مريضه کي مارڻ جي ڪوشش ۾ ڪا ڪسر نه ڇڏيندي نظر اچي رهي هئي، جنهن تي هڪ ڊاڪٽر کيس دڙڪا ڏئي ڪڍي ڇڏيو ۽ ٻيءَ دائيءَ کي مدد لاءِ سڏيائين.
مون کي ڊاڪٽر ڊرپ ۾ سنٽو جي انجيڪشن وجهڻ لاءِ چيو.
انجيڪشن لڳائيندي مون ڏٺو ته مريضه تي عجيب قسم جي ڪيفيت ڇانيل هئي. هوءَ پگهر ۾ پاڻي ٿي وئي هئي، ساهه ساهه ۾ نه پئي آيس، عذابن کان سندس ڏند، ڏندن ۾ ڀيڙيل هئا، پر... هوءَ ٿڪجي نه هئي... هُن جا جذبا بلند نظر ٿي آيا... اُن وقت مون سوچيو ته ”هن بيوقوف عورت کي اگر پيرن هيٺان جنت جي لالچ نه به ڏني وڃي پوءِ به هيءَ ”تخليق“ ضرور ڪندي.“
مون سوچيو ته هن جو عذاب ڏسڻ جي سگهه کان به ٻاهر آهي. پر هيءَ خوشيءَ سان سڀ ڪجهه سهي رهي آهي.
ڪجهه دير کان پوءِ هڪ ڪومل پنکڙين کان به نازڪ... ڏاڍو خوبصورت... بند اکيون پتڪڙو نڪ... معصوم ننڍڙو وات کليل... بلڪل بي سڌ ٻار جنم ورتو... هڪ ڊاڪٽر تڪڙ ۾ ويندي چيو. ڇوڪرو آهي... مريضه جي ماءُ ٽڙي پئي ۽ خوشيءَ ۾ وٺي ٻاهر ڀڳي (شايد ٻاهر ڪنهن کي ٻڌائڻ لاءِ)... هوءَ چري... اها خبر ئي نه لڌائين ته، اهو معصوم، خوبصورت سفيد، پاڪ، نازڪ ۽ پيارو ٻار... رنو ئي ناهي... منهنجا ڪن هُن جو روئڻ ٻڌڻ لاءِ ”سان سان“ ڪرڻ لڳا... دل زور زور سان ڌڙڪڻ لڳي ته ٻار روئي پئي...
ڊاڪٽر گهڻي ئي ڪوشش ڪئي پر ٻار رنو ئي نه ۽ نيٺ هن جي مٿان ڪپڙو وجهي هلي وئي... منهنجو من روئڻ لڳو ۽ مان اهو مڃڻ لاءِ بلڪل تيار نه هئس، ان ڪري ان معصوم جي مٿان بيٺي رهيس ته متان روئي پوي، جاڳي پوي... متان ماءُ جا پورهيا ۽ سُور ساري اٿي پوي... هڪ سينيئر ڊاڪٽر، منهنجي روئڻهارڪي حالت تي کلندي هلي وئي، ڇو ته اهي جذبا ينگ ڊاڪٽرز ۾ ئي پاتا ويندا آهن ۽ جونيئرٽيءَ جي علامت سمجهيا ويندا آهن.
مريضه جي سَسُ ”جيڪو نصيب“ چوندي چپن ئي چپن ۾ مرڪندي، معصوم لاش کڻي ٻاهر هلي وئي. پوءِ مان، اُن کان اڳ جو مريضه کي ”مئل تخليق“ جي خبر پئي... هاسپيٽل کان ٻاهر نڪري آيس.
(ڊاڪٽر ناهيد مغل جي ڪهاڻين جي مجموعي ”ڪوڪو جيون سواليه نشان،“ تان ورتل)